Basic HTML Version
oyuncu fazla enerji harcamadığından
diğer aktiviteye zaman ve enerji kalır.
- Kolay kontrol edilemeyen kas ha-
reketlerini geliştirmede yardımcı olur.
-Oyuncunun direkt etkide kaldığı
durumlarda dayanma gücünü artırır.
Koordinasyon ve güç:
Futbolcular maç esnasında koşu
ve sıçrama hareketlerini ritmik bir
biçimde teknik öğelerle birleştirirler.
Ancak rakipten gelen müdahaleler
ya da hava, saha koşulları nedeniyle
vücutları denge kaybına uğrar. Fut-
bolcunun amacı; kısa sürede top ile
koşusunu yapabilmek ve isabetli bir
biçimde topu hedefe ulaştırmaya ça-
lışmaktır. Oyuncular bunu gerçekleş-
tirirken sıçrama hareketlerini yapar
ve bu her sıçramada güç kaybı oluşur.
İyi koordinasyonu olan oyuncu bu güç
kayıplarını en alt seviyede yaşar ve
enerjisini diğer aktivitede kullanmak
üzere saklamış olur.
Kontrolü güç olan kasların koordi-
nasyonu, oyuncunun güç ve hız geli-
şimini etkiler.
Hız, güç ve dayanıklılık çalışma-
larının koordinasyon çalışmaları ile
yapılmasında agonist ve antagonist
kasların eşit şekilde çalıştırılması çok
önemlidir.
Koşu koordinasyonu:
Günümüz futbolunun yüksek tem-
poda oynandığını düşündüğümüzde,
başarılı bir futbolcunun topa yetişme-
si, rakip oyuncudan daha fazla ve hızlı
koşması, yön değiştirmelerde doğru
yöne en kısa zamanda ve verimli şe-
kilde gelinmesi gereklilikleri karşımıza
çıkar. Bunun yanı sıra serbest alanda
koşu ve ani ataklarda defansa geçe-
bilmek oyunun anahtar faktörlerin-
dendir. Eğer oyunculara sistematik ve
özel koşu koordinasyonu çalışmaları
uygulanırsa onlar koşu ritmini yaka-
layacak ve doğru tekniği alacaktır.
Sprint, dönüş, yer değiştirme, top
ile koşu, sprintten sonra pas yapılan
topa müdahale ve oyun esnasında-
ki varyasyonları yerine getirebilmek
için özel koşu koordinasyonu ile ilgili
çalışmalar yapılabilir.
Koordinasyon ve sinir sistemi:
Öncelikle oyuncuların, sinir siste-
minin koordinasyon üstünde geniş bir
etki yarattığını bilmeleri gerekmek-
tedir.Bazı oyuncular diğerlerine göre
daha iyi bir koordinatif gelişim ya-
şarlar. Genç oyuncular koordinasyon
çalışmalarına ne kadar erken başlarsa
gelişimleri o denli sağlam olur.
Koordinasyonu oluşturan bileşenler:
1. Ritim
2. Reaksiyon(tepki) sürati
3. Denge
4. Zamanlama
5. Yön bulma
6. Saha, yer ve kavrama bileşeni
(adaptasyon)
7. Hareket farkındalığı (ayırt et-
mek)
8. Hareketin tamlığı, mükemmel-
liği ve hareketleri bağlama (eş-
leştirme)
9. Hareketin öncelenmesi
10. Hareketin akıcılığı, ahengi
11. Hareketin elastikliği
Koordinasyon bileşenlerinin kalite
düzeyleri:
1. Futbolda hareket programla-
rının hayata geçirilmesindeki
verim düzeyinde,
2. Teknik hareketlerin, becerilerin
öğrenme hızı ve süresinin az ve
ya çok oluşunda,
3. Kondisyonel yeteneklerin ko-
şullara uygun ve ekonomik kul-
lanımında ortaya çıkar.
Koordinasyon çalışmaları nasıl olmalıdır?
• Yapılan koordinatif çalışmanın
amacı, çalışmanın genel koor-
dinasyonu mu yoksa özel ko-
ordinasyonu mu içerdiği belli
olmalıdır.
• Koordinasyon çalışmalarından
önce mutlaka açma-germe eg-
zersizlerine yer verilmelidir.
• Yüklenmenin şiddeti kademeli
artırılmalıdır.
• Hareket öğretimi yeterli sayıda
olmalıdır.
• Yapılan sportif branşın özel ha-
reketleri eklenilerek yeni hare-
ketler gösterilmelidir.
• Önce basit (kaba) formdaki ha-
reketler, daha sonra karmaşık
hareketler öğretilmelidir.
• Koordinasyon hareketlerinin
birleştirilmesi; oyun formatın-
da teknik hareketlere yer ver-
me, ritmik koordinatif hareket-
lerden başlanılan çalışmanın
teknik ve taktiksel çalışmaların
içinde birleştirilmesini sağlar.
• Antrenman temposu sürekli
değiştirilmelidir. (Ritim, yön ve
hızının değiştirilmesi)
• Değişik materyal ve alanlar kul-
lanılmalıdır. Antrenörün, yara-
tıcılık yeteneğini en üst düzey-
de kullanması gerekmektedir.
• Sportif antrenmanın temel he-
definin, yarışma formatında
sunulan müsabakalarda en iyi
dereceyi almak olduğu düşü-
nülürse, çalışmalar da zamana
karşı yapılmalıdır. Çünkü spor-
cu antrenmanda gösterdiği
performansı yarışma , müsaba-
ka sırasında da göstermektedir.
• Hareketlerin uygulanışı sırasın-
da vücudun belirli parçalarında
hareket değiştirilmelidir.Hare-
ket yürüyüş formatında baş-
lamışken oyuncu antrenörün
komutuyla ya da müsabaka ve
antrenman sırasında gereken
hareket değişikliğini yapabil-
melidir.
• Hareketler mümkün olduğun-
ca gösterilip-yaptırma modeli
uygulanarak öğretilmeye çalı-
şılmalıdır.
• Dinlenme aralığına dikkat edil-
melidir. Hareketler yorgunken
yapılmamalıdır.
Koordinasyon istenilen hareke-
ti en kısa zamanda ve en az perfor-
mans sergileyerek, mükemmele yakın
yapma yetisidir. Koordineli hareket,
merkezi sinir sisteminden kasılması
gereken kaslara uyarıların gerektiği
zamanda gelmesi ile olur. Temel spor
eğitiminde koordinasyon çok önemli-
dir.
Koordinasyon, genel ve özel olarak
ikiye ayrılır. Genel koordinasyon, bir
kişinin hangi spor dalıyla uğraşırsa
uğraşsın çeşitli hareket becerilerini
kazanmasıdır. Özel koordinasyon ise
bir spor dalında, o branşa özgü hare-
ketlerin hızlı, akıcı ve uyumlu bir şekil-
de yapılmasıdır.
Takım oyunları yapısal ana-
liz öğelerine bakıldığında yüksek
performans,özel teknik, aktif taktik,
tempo, oyun anlayışı farklılıkları, yük-
sek şiddette aksiyon unsurları karşı-
mıza çıkar. Bu açılım da bize oyuncu-
nun doğuştan getirdiği yeteneğinin
haricinde futbola özgü kondisyonun
da önemini ortaya çıkarır ki koordi-
nasyon bu öğelerle yakın ilişkidedir.
Koordinasyon; yapılan hareketin
uyumlu ve mükemmel olmasını sağ-
lamanın haricinde yapılan spor bran-
şına özgü ortaya çıkan, değişen, bek-
lenmedik durumlara çabuk uyumu
sağlar. Koordinasyon; meteorolojik
koşullar, zemin ve araç-gereç farklılık-
ları, taktiksel varyasyonlara uyumda
da belirleyici öneme sahiptir.
Bireysel koordinasyon kapasitesinin
iyi olması:
• Kuvvetin ve enerjinin uygun bir
biçimde kullanılmasını sağlar.
• Hareket verimini arttırır. Hare-
ket ne kadar yeni ve zor olsa da
koordinasyon kapasitesinin iyi
olması bu hareketlerin öğreni-
mini kolaylaştırır.
• Hareket sırasında az enerji sarf
edilir.
• Bir hareketi öğrenme, geliştir-
me, mükemmelleştirme kolay
ve kısa sürede olur ve otoma-
tizasyon ile doğaçlama verimi
artar.
• Hareket akıcı ve estetik bir gö-
rünümde gerçekleşir.
• Diğer performans faktörlerine
daha fazla zaman kalır ve per-
formans faktörlerinin öğrenimi
kolaylaşır.
• Sakatlıklardan korunmaya yar-
dımcı olur.
Futbolda koordinasyonun amaçları
Koordinasyon ve dayanıklılık:
-Hareket esnasında kasların eko-
nomik kullanımı sağlanır.
-Eşzamanlı hareketlerin devamında
Futbolda koordinasyon
Tüm spor branşlarında olduğu gibi futbolda da koordinasyon çok büyük öneme sahiptir. Oyuncu-
nun bireysel koordinasyon kapasitesinin iyi olması başta enerjinin uygun bir biçimde kullanılması
olmak üzere pek çok avantaj sağlar. Genç oyuncular koordinasyon çalışmalarına ne kadar erken
başlarsa gelişimleri o denli sağlam olur.
Hazırlayan: Necla Güngör - U15 Kızlar Milli Takımı Teknik Direktörü
Futbol Gelişim
60
61
Futbol Gelişim