1
2
2
2
3
5
4
Birinci bölgede kanatlardan yapılan serbest vuruşların savunması:
Bunlar genellikle sağ ve sol kanattan kaleye 20-25 metre mesafeden yapılan serbest vuruşlardır.
(Bkz. Çizim 1)
Rakibin vuruş sırasında yapabileceği değişik varyasyonlar:
(Bkz. Çizim 2)
1. Direk kaleye vuruş
2. Orta ( içe falsolu - dışa falsolu )
3. Ön direğin önüne doğru orta - pas
4. Barajın kenarlarından yerden pas
5. Takım arkadaşının şut çekmesi için pas
- Rakibin kafa hakimiyeti üst düzeyde bir oyuncuyu kullanması
- Rakibin boş alan bulmaya, yaratmaya çalışması
Serbest vuruş yapılırken rakibin yukarıdaki olasılıklardan hangisini yapacağı önceden bilinemediği için bütün olasılıkların hepsine hiç
açık vermeden en etkili şekilde cevap verilebilecek bir savunma organizasyonunu hazırlamak ve bu organizasyonu antrenmanlar sıra-
sında maç ortamında doğru olarak çalıştırarak oyuncuların pekiştirmesini sağlamak teknik adamların görevidir. Bunun için de olmazsa
olmazları ve anahtar faktörleri net olarak belirlemek gerekir.
Savunmanın anahtar faktörleri;
• Anlayış ( sebepleri bilmek)
- Goller nerelerden atılır?
- Bu bölgeleri savunma
- Bu bölgelerin dışındaki vuruşlar da tehlike yaratabilir ve savunulmalıdır
- Seçenekleri azaltmak rakibin işini zorlaştırır
- İlk temasın savunma oyuncusu tarafından yapılması
- Topa vurmadan kimse gol atamaz
- Sadece bir oyuncu gol atabilir
- Rakip tarafından vurulan şutlar üstten, belki yandan gidebilir ama aradan asla geçmemelidir
• Organizasyon
• Tekrar ( çalışma )
• Soğukkanlılık (sakin olmak )
• Konsantrasyon
• İletişim
• Kararlılık
• Agresiflik ( yaklaşım )
• Sürat (çabuk ama sakin yapmak)
• Topun hareketine göre hareket (top hareket etmeden asla hareket etme!)
Organizasyon: Bu tür serbest vuruşlarda alan savunması ve alan-adam savunması birlikte olmak üzere iki tür savunma yapılabilir.
Alan savunması:
Savunmanın anahtar faktörlerine uygun cevaplar bularak organizasyonu oluşturmak gerekir.
Buna göre savunma yapılırken anahtar faktörler kadar önemli olmazsa olmaz dikkat edilmesi gereken unsurlar;
• Oyuncu seçimi,
• Baraj (Kaç kişi ile kimlerden kurulacak? Hangi ayağını kullanan oyuncu nerede duracak ve baraj kaptanı kime göre barajın pozis-
yonunu belirleyecek?)
• Ön direğe atılabilecek olan topları kim nerede durarak kesecek?
• Direkler arasındaki alanı hangi oyuncular nasıl kapatacak?
• Barajla ön direk markajcısının arasını kapatma.
Serbest vuruşların tanımını ve nedenlerini açıkladık. Nerelerde verilir sorusunu ise savunma ve hücum kısmını açıklarken belirtmeyi
uygun gördük.
Aslında serbest vuruşlar ihlalin yapıldığı sahanın her yerinde verilir. Ancak kaleye olan mesafesi azaldıkça ve merkeze olan yakınlığı
arttıkça tehlikenin boyutu da artar. Eğer savunuyorsanız hatasız ve en uygun organizasyonu uygulamanız gerekir. Aksi takdirde şut tek-
niği yüksek – kaliteli oyuncuya sahip takımlar skor açısından kolayca öne geçebilir ve maçı kazanabilirler.
‘’Serbest vuruşlar kanat çizgilerine yakın olan alandan merkeze doğru yaklaştıkça tehlikenin boyutu artar’’ demiştik. Biz de bu sayı-
mızda öncelikle ceza alanı dışından ve kanatlardan başlayarak daha sonra da merkeze doğru yaklaşılarak kullanılan serbest vuruşlara
savunma örnekleri sunacağız. Ve ceza alanı içinden yapılan vuruşların savunmasını da açıklayarak savunma bölümünü bitireceğiz.
SERBEST VURUŞLAR - SAVUNMA
Çizim 1: Birinci bölgede kanat-
lardan yapılacak serbest vuruşun
kullanılabileceği bölgeler
Çizim 2: Rakibin vuruş sırasında
yapabileceği değişik varyasyonlar
Daha önceden de belirttiğimiz gibi du-
ran toplar tamamıyla teknik adamların
ellerindeki verilere uygun olarak alacak-
ları kararlar neticesinde saha üzerinde
oyuncularına uygulatacakları taktik var-
yasyonlardır. Bu yüzden biz bu yazı dizi-
sinde serbest vuruşlara hem savunma
adına hem de hücum adına birkaç örnek
vereceğiz. Bu varyasyonları takımının tek-
nik, taktik, zihinsel ve kondisyonel kapasi-
telerine uygun olarak değiştirmek, geliş-
tirmek ve uygulatılabilir hale getirmek ise
teknik direktörlerin görevidir.
Serbest vuruşlar bir oyuncunun faul
veya fena hareketler yapması sebebiyle
takımının ve kendisinin hakem tarafından
cezalandırılması neticesinde rakip takım
oyuncusu tarafından ihlalin olduğu yer-
den (penaltı dışında) kullanılan vuruşlar-
dır. Yapılan davranışın ağırlık derecesine
göre iki farklı şekilde ortaya çıkar:
1. Direkt serbest vuruş:
Ne zaman verilir?
Bir oyuncunun aşa-
ğıdaki yedi ihlalden birini hakemin kanaa-
tince dikkatsiz, kontrolsüz ve aşırı güç kul-
lanarak yapması durumunda rakip takım
lehine bir direkt serbest vuruş verilir.
İhlaller
• Rakibe tekme atarsa veya tekme
atmaya teşebbüs ederse,
• Rakibi çelmelerse veya çelme atmaya
teşebbüs ederse,
• Rakibin üzerine sıçrarsa,
• Rakibe şarj yaparsa,
• Rakibe vurursa veya vurmaya teşeb-
büs ederse,
• Rakibini iterse,
• Rakibe ayakla müdahale (tackle)
ederse.
Ayrıca oyuncunun aşağıdaki üç ihlalden
birini yapması halinde rakip takımın lehi-
ne bir direkt serbest vuruş verilir.
• Rakibi tutarsa,
• Rakibine tükürürse,
• Bilerek topa elle müdahalede bulu-
nursa ( kendi ceza alanındaki kaleci hariç).
Nerelerde verilir?
Eğer yukarıda belir-
tilen on ihlalden birisi oyuncu tarafından
kendi ceza alanı içinde yapılırsa topun
oyunda olması koşuluyla, topun pozis-
yonuna bakılmaksızın bir penaltı vuruşu
verilir. Eğer kendi ceza alanı dışında ya-
pılırsa ceza alanı dışından ihlalin yapıldığı
yerden direkt serbest vuruş yapılır.
Topun kaleye girmesi:
Eğer vuruş doğrudan doğruya rakibin
kalesine vurulup içeri girerse bir gol atıl-
mış olur. Kısacası bunlar ‘’direk olarak ka-
leye vurulabilen vuruşlar’’dır.
Eğer bir direkt serbest vuruş doğrudan
doğruya vuruşu yapan takımın kendi ka-
lesine girerse rakip takım lehine bir köşe
vuruşu verilir.
2. Endirekt serbest vuruş:
Ne zaman verilir?
Bir oyuncu, hakemin
kanaatine göre aşağıdaki ihlallerden biri-
ni yaparsa rakip takım lehine bir endirekt
serbest vuruş verilir.
İhlaller
• Tehlikeli bir tarzda oynarsa,
• Rakibinin ilerlemesine mani olursa,
• Kalecinin elindeki topu oyuna sokma-
sına engel olursa,
• Daha önce Kural 12’de belirtilmeyen
bir nedenden dolayı oyuncunun ihtar
veya ihraç edilmesi için oyunun durdurul-
masına neden olan bir ihlalde bulunursa.
Kaleci, kendi ceza alanında aşağıdaki
dört ihlalden birini yaparsa, rakip takım
lehine bir endirekt serbest vuruş verilir:
• Topu eliyle kontrol ettikten sonra altı
saniye içinde oyuna bırakmazsa,
• Topu oyuna bıraktıktan sonra, top
başka bir oyuncuya değmeden önce,
topa tekrar eliyle dokunursa,
• Takım arkadaşı tarafından ayakla bi-
lerek kendisine verilen topa eliyle doku-
nursa,
• Takım arkadaşının taç atışından doğ-
rudan gelen topa eliyle dokunursa.
Endirekt serbest vuruş ihlalin olduğu
yerden yapılır.
İşareti:
Hakem bir endirekt serbest
vuruşu, kolunu başının üstünden yukarı
doğru kaldırarak işaret eder. Vuruş yapılıp
top başka bir oyuncuya değinceye veya
oyun dışı kalıncaya kadar kolunu bu du-
rumda tutar, indirmez.
Topun kaleye girmesi:
Eğer bir endirekt serbest vuruş doğru-
dan doğruya rakibin kalesine vurulup içe-
ri girerse gol olmaz rakibin lehine bir kale
atışı verilir.
Eğer bir endirekt serbest vuruş doğru-
dan doğruya vuruşu yapan takımın ken-
di kalesine girerse rakip takım lehine bir
köşe vuruşu verilir.
Bütün serbest vuruşlarda, vuruş yapı-
lırken top hareketsiz durmalı ve vuruşu
yapan oyuncu başka bir oyuncu dokun-
madan önce topa dokunmamalıdır.
Duran toplar 3
Duran topları ele aldığımız yazı dizisinin bu bölümünde serbest vuruşların neler olduğunu, neden verildiğini, nerelerde
uygulandığını, en etkili şekilde nasıl kullanıldığını ve en etkili nasıl savunulacağını örneklerlerle anlatmaya çalışacağız.
Hazırlayan: Nur Mustafa Gülen
Futbol Gelişim
4
5
Futbol Gelişim