Basic HTML Version
euroluk ceza alman›n yan› s›ra önü-
müzdeki sezon fiampiyonlar Ligi’nde
25 yerine 21 kiflilik kadrolarla müca-
dele edebilecek. ‹ngiliz ve Frans›z ligi
flampiyonlar›, gelecek iki y›l boyunca
futbolculara ödenen toplam garanti
ücret seviyesini art›ramayacak ve sa-
dece performans odakl› primleri yük-
seltebilecek. Ayr›ca iki kulüp de bu
yaz transfere yaln›zca 49 milyon euro
harcayabilecek. Son olarak Manches-
ter City bu sezonu en fazla 20 milyon
euro ve önümüzdeki sezonu 10 mil-
yon euro zararla kapatma sözü verir-
ken, PSG ise önümüzdeki sezon mak-
simum 30 milyon euro kaybedip
2016 sonunda gelir ve giderlerini eflit-
lemek zorunda kald›. Tüm bu flartlar
sa¤land›¤› takdirde ise kulüplere kesi-
len 60 milyon euroluk cezan›n üçte
ikisi UEFA taraf›ndan iade edilecek.
Peki, Arap sermayesiyle flaha kalkan
iki kulüp tam olarak neden bu cezala-
r› ald›? Öncelikle Manchester City’nin
geçti¤imiz iki sezonda en fazla 45
milyon euro olabilecek zarar seviyesi
180 milyon euronun üzerine ç›kt›!
Premier Lig lideri zaten sadece bu en-
geli geçemeyerek bile otomatik olarak
FFP’nin eline düfltü. Ayr›ca Dubai ve
Katar kökenli iki kulübün buralardaki
çeflitli kurulufllarla yapt›¤› anlaflma
de¤erlerinin âdil olup olmad›¤›,
FFP’nin önem verdi¤i bafll›ca konular
aras›ndayd›. Örne¤in PSG’nin Katar
Turizm Acentesi ile yapt›¤› y›ll›k 200
milyon euro tutar›ndaki anlaflma, fut-
bolun finansal taraf›yla hiç alâkas› ol-
mayan birine bile komik gelebilecek
türden abart›l› bir durum. Kulübün
Katarl› sahiplerinin bu uçuk mebla¤›
UEFA’ya âdil olarak gösteremedi¤i
aflikâr. Manchester City’nin ise Etihad
Havayollar› ile yapt›¤› 10 y›l süreli ve
yaklafl›k 500 milyon euro tutar›ndaki
anlaflmas› FFP kurallar›na ayk›r› bu-
lunmad›. Ancak
kulüp yönetimi,
Dubai kökenli di-
¤er iki sponsor fir-
ma ile hâlihaz›rda
devam eden anlafl-
ma tutarlar›n›n art›-
r›lmamas› konu-
sunda UEFA’ya söz
vermek durumun-
da kald›.
Chelsea’nin hiçbir
cezaî iflleme u¤ra-
madan Finansal Fa-
ir Play engelini afl-
mas› ilk bak›flta so-
ru iflareti do¤uran
bir nokta gibi görü-
nüyor. E¤er bu uy-
gulama 5 y›l önce
yürürlü¤e girseydi
Londra ekibinin
bafl› da fena halde
a¤r›yabilirdi. Ne
var ki Abramo-
vich’in
kulübü,
2011-12 sezonun-
da, sermayeyle yö-
netildi¤i dönemdeki ilk kâr›n› yazd›.
Geçti¤imiz sezonki 60 milyon euro-
luk zarar ise haricî kalemler düfltükten
sonra FFP’nin çizdi¤i çerçeveye uy-
gun hâle geldi. Abramovich’in kiflisel
ba¤lant›s› olan hiçbir sponsorla ger-
çekd›fl› anlaflmas› da olmayan Chel-
sea bu flekilde ihlâle dair hiçbir dene-
time bile girmemifl oldu. Son olarak
Zenit, Anzhi, Rubin Kazan ve Levski
gibilerinin yan› s›ra ülkemizden de
Galatasaray, Trabzonspor ve Bursas-
por’un da nispeten küçük cezalara
çarpt›r›ld›¤›n› hat›rlatmakta fayda var.
Tart›flmalar
PSG ve Manchester City’nin ödemek
zorunda kald›¤› bedellerin a¤›r oldu-
¤u k›sa vadede bir gerçek. Ne var ki
biraz daha genifl ölçekli düflünürsek
bu yapt›r›mlar›n uzun dönemde özel-
likle sermaye ile yönetilen kulüplere
fayda sa¤layaca¤›n› görebiliriz. Zira
bugün elinde s›n›rs›z kaynak bulunan
kulüpler, FFP’nin bir anlamda “dan›fl-
manl›k” yapmas› sonucu bu paray›
verimli yönde kullanmaya yöneliyor.
Bu yapt›r›mlar sahnede yokken Abra-
movich’in Chelsea’si tam 10 y›lda
kârl› hale gelebilirken bugün fieyh
Mansur veya El Khelaifi bu kadar bek-
lemek zorunda kalmayacak. Fakat flu
da bir gerçek ki bugünden sonra ku-
lüp sat›n alan yat›r›mc›lar, bu ikilinin
yapabildi¤i gibi rekor transferlere im-
za at›p az zamanda h›zl› yükselifller
sa¤layamayacak.
Finansal Fair Play’in tart›flma yaratt›¤›
as›l nokta, Avrupa’n›n elit kulüpleri
haricindekilerin geliflimine odakl› bir
bak›fla sahip olmamas›. Baflka bir de-
yiflle örne¤in Everton gibi fiampiyon-
lar Ligi’ni k›l pay› kaç›rm›fl ve bu f›rsa-
t› belki de daha uzun süre bekleyecek
olan bir kulübün FFP’den alabilece¤i
hiçbir katk› yok. Hâlbuki 2008 y›l›nda
FFP’nin ç›k›fl noktas› konuflulurken
Platini’nin dilinde “herkesin kazana-
bilece¤i, daha eflit bir futbol” söylemi
vard›. Yani asl›nda FFP’nin türeyifl
inansal Fair Play’in özellikle Manchester
City ve Paris Saint Germain kulüplerine
verdi¤i a¤›r cezalar, yeni kurallar›n elle tu-
tulur ilk sonuçlar›yd›. Kimisi bu cezalar›
yerinde bulurken, kimi ise ihlâl eden ku-
lüpleri Avrupa kupalar›ndan an›nda men
etmek gibi çok daha net ve radikal kararlar
görmeyi arzulad›. FFP’nin futbol dünyas›n-
da bir devrim yarataca¤› belli ancak ilk kez
2008 y›l›nda konuflulan fikirlerle bugün
gelinen nokta aras›nda ciddi farklar bulu-
nuyor. Baflka bir deyiflle; bu yapt›r›mlar›n
amaçlad›¤› as›l nokta ligler ve kulüpler
aras›nda eflitlik kurmak m›, yoksa sadece
elit kulüplerin daha sa¤l›kl› yönetilmesini
sa¤lamak m›? ‹flte FFP’ye dair tüm tart›flma-
lar ve alternatif öneriler asl›nda bu iki ku-
tup aras›nda gidip geliyor.
Suç ve ceza
Manchester City ve PSG’nin a¤›r denebile-
cek cezalar›n› de¤erlendirmeden önce
suçlar›n› hat›rlamakta fayda var. En basit
tâbirle FFP kulüplerin kazand›klar›ndan
çok harcamamalar›n›, yani kârl› birer ku-
82
TamSaha
rum olarak yönetil-
melerini öngörüyor.
Buna göre her kulü-
bün 2011-12 ve
2012-13 sezonlar›-
n›n toplam›nda en
fazla 45 milyon euro
zarar etme hakk› bu-
lunuyor. Hatta bu
rakam, ilerleyen üç
sezonluk dönemde
30 milyon euroya
düflüyor ve y›llar
geçtikçe s›f›ra kadar
inmesi öngörülüyor.
Kulüplerin ticarî an-
laflmalar›n›n piyasa
de¤eri olarak gerçe-
¤e uygun olup olma-
d›¤› da denetlenir-
ken; altyap› yat›r›m-
lar›, genç tak›mlara
harcanan paralar ve
2010 Haziran önce-
sinde yap›lan oyun-
cu sözleflmeleri k›s-
men FFP de¤erlen-
dirmesinin hâricinde
tutuluyor.
Bu noktalarda eksik-
leri veya kural ihlâl-
leri bulunan Manc-
hester City ve
PSG’nin ucuz kurtu-
lamayaca¤› asl›nda
gün gibi ortadayd›
fakat tokad›n bu
denli sert olaca¤›
pek az kiflinin akl›na
geldi. ‹ki kulüp de
tam 60’ar milyon
TamSaha
83
UEFA’n›n önümüzdeki sezon uygulamaya bafllayaca¤› Finansal Fair
Play (FFP) kurallar›, ilk somut hamlesini gerçeklefltirdi. Özellikle
sermaye kökenli kulüpleri hizaya getirmeye niyetli olan FFP, spor
tarihine geçen ceza ve yapt›r›mlar›yla manfletlere oturuverdi. Yine de
uygulaman›n yöneldi¤i yola dair tart›flmalar ve farkl› çözüm önerileri
de gündemden düflmüyor.
Mustafa Akkaya
Finansal
darbe
Futbol Ekonomi
F