Basic HTML Version
utbol direktörlü¤ü, daha çok Avrupa’da yayg›n olarak
kullan›lan bir terim olarak karfl›m›za ç›kar. Baz› ülke-
lerde “Sportif Direktör” ya da “Genel Menajer” olarak
da adland›r›ld›¤› görülür. Kulüpler içerisinde üst dü-
zey yönetim kadrolar›ndan biri olarak tan›mlanabilir.
Kulüp içerisindeki rolü ise kesin çizgilerle belirli
de¤ildir. Ki bu durum da büyük tart›flmalara yol
açan en önemli özelli¤idir. Kulübün içerisinde bu-
lundu¤u futbol kültürü ve kulüp yap›s›na göre gö-
rev tan›m›nda de¤ifliklikler görülebilir. Ancak gü-
nümüz uygulamalar›ndan yola ç›karak futbol di-
rektörlü¤ü için, “kulübün sportif kararlar›nda etkin
rol oynayan, teknik ve yönetim kadrosu aras›nda
tampon/köprü olan ve teknik kadroya destek sa¤la-
yan bir pozisyondur” diyebiliriz.
Buradan da anlafl›laca¤› üzere bir futbol direktörünün
sorumlu oldu¤u iki farkl› uç oldu¤unu görebiliriz. Ge-
nellikle sportif aç›dan bilgi birikimine ve yönetim ka-
biliyetine güvenilen eski futbolcu, teknik direktör ya
da futbol figürlerinden seçilir. Sahip oldu¤u bilgi biri-
kimi ile bir yandan yönetim kadrosuna sportif aç›dan
destek sa¤larken, bir taraftan da teknik ekibin saha d›-
fl› tüm sorumluluklar›n› üstlenerek ifl yükünü azalt›r
ve tamamen kendi ifline odaklanmas›n› sa¤lar.
Bu konuda Leicester City tak›m›n›n eski sportif direk-
törü Dave Bassett de flöyle bir tan›m yapm›flt›r: “Fut-
bol direktörü bir tampondur. Futbol tak›m›yla ilgili
yönetime sorumlu olan kiflidir. Öte yandan da teknik
direktörü asiste etmekle yükümlüdür. Futbolla ilgili
deneyimlerini hem teknik direktörle hem de yönetim-
le paylafl›r. Ancak özellikle yönetimle paylafl›r çünkü
kulüp yöneticilerinin bu tür deneyimleri yoktur.”
Teknik direktör, tak›m›n günlük antrenman program-
lar›, taktik ve teknik geliflimin yan› s›ra bireysel oyun-
cu geliflimi ve oyuncu seçimleri ile ilgilenirken geri-
de kalan di¤er saha d›fl› ifller ve organizasyonlar için
sorumluluk futbol direktörüne aittir. Bu saha d›fl› iflle-
rin içine tak›m›n kamp programlar›, oyuncu izleme,
genç yafl tak›mlar› ve bu oyuncular›n geliflimi, kulüp
ad›na transfer çal›flmalar›n› ve görüflmelerini yürüt-
meyi dâhil edebiliriz. Böylelikle teknik direktörün
tüm bu ifllere kafay› yormadan, sadece saha içine
odaklanmas› sa¤lan›r.
Futbol kulüplerinin yönetim kurullar›n›n büyük ço-
¤unlu¤unun ifladamlar›ndan olufltu¤u bilinir. fiirket
yönetmekte üstün kabiliyet ve becerilere sahip olan
yöneticilerin, futbol kulüplerini finansal ve idarî aç›-
dan yönetmenin yan› s›ra sportif kararlar da vermele-
ri gerekir. Ancak sporun içinden gelmemifl olmalar›
sportif aç›dan yanl›fl kararlar verilmesine neden olabi-
lir. Burada da devreye yine futbol direktörü/sportif di-
rektör girer. Teknik kadro ve kulübün ihtiyaçlar› do¤-
rultusunda al›nacak karar ve tedbir-
lerde en önemli rolü futbol direktörü
üstlenir. Bu nedenle bu göreve, bilgi
birikimine güvenilen ve yönetici me-
ziyetini gelifltirmifl eski futbolcu, tek-
nik direktör ya da futbol figürleri seçi-
lir.
Yukar›da sayd›¤›m›z yetkilerden en
önemlisi de teknik direktör seçimidir.
Kulübün vizyonu ve sportif amaçlar›-
na uygun teknik ekibi seçmek ve bu
konuda görüfl bildirmek futbol direk-
törünün en önemli görevlerinden bi-
ridir. Bu, teknik ekibin güven konu-
sunda da en önemli dayana¤›d›r. Bir-
likte çal›flaca¤› profesyonel taraf›n-
dan göreve getirilmifl olmas› iflinde
kendini rahat hissetmesi ve bask› al-
t›nda olmadan çal›flmas›na neden
olur. Tak›m›n saha içerisindeki eksik-
likleri teknik ekiple birlikte belirlene-
rek bu eksiklikleri giderme ad›na sa-
hip olunan bütçe çerçevesinde yine
tüm çal›flmalar futbol direktörü tara-
f›ndan yap›l›r ve bu flekilde teknik
ekibin sadece saha içine odaklanma-
s› sa¤lan›r.
Yönetim kadrosu sadece mâli ve ida-
ri konularla ilgilenirken, kulübün tüm
sportif faaliyetleri, ifl ve iflleyiflleri bu
mevki sayesinde aksakl›k olmadan
devam edebilir. Bu durum ayr›ca ku-
lüplerin sürdürülebilir sportif faaliyet-
leri ve politikalar› aç›s›ndan da çok
önemlidir. Belirlenen politikalar ku-
lüp yönetimleri, yöneticileri ve yöne-
tim kadrolar› de¤iflse bile, futbol di-
rektörü görevine devam etti¤i sürece
sportif aç›dan istikrar bozulmadan
devam etmifl olur. Uzun vadeli ve
sürdürülebilir baflar›lar için bu durum
büyük önem arz eder. Her yönetim
de¤iflikli¤i ile birlikte sil bafltan yap›-
lan tüm ifllerin önüne geçilmifl olur.
Almanya’n›n de¤iflimi
2000’li y›llar›n bafllar›nda Alman
futbolunun yaflad›¤› de¤iflim flu gün-
lerde meyvelerini vermifl durumda.
Bu köklü de¤iflimin en önemli un-
surlar›ndan biri de futbol direktörle-
ridir. Almanya’da bu pozisyona bü-
yük önem verilmektedir.
Bu konudaki en büyük ad›m 2006
y›l›nda Matthias Sammer’i Futbol
Federasyonu Sportif Direktörü unva-
n› ile göreve getirilerek at›lm›flt›.
Sammer, millî tak›mlar ve özellikle
de genç yafl grubundaki tak›mlardan
ve oyunculardan sorumluydu. Joac-
him Löw’le iflbirli¤i yaparak tüm yafl
kademelerinde teknik ve taktiksel
birlik sa¤land›. Böylelikle alt yafl
gruplar›ndan A Millî Tak›m seviyesi-
ne yükselen oyuncular›n Löw’ün
önüne direkt oynamaya haz›r bir fle-
kilde gelmeleri sa¤land›. Bu da sür-
dürülebilir ve uzun vadeli baflar›la-
r›n önünü açt›.
Bunun en büyük göstergesi, 2009 y›-
l›nda düzenlenen U21 Avrupa fiam-
piyonas›’n› flampiyon tamamlayan
Almanya kadrosundan alt› oyuncu-
nun, 2014 Dünya Kupas› final ma-
ç›nda ilk 11’de kendine yer bulmas›
ve Dünya Kupas›’n› kald›rma baflar›-
s›n› elde etmesi oldu. 2012 y›l›nda
Sammer, Bayern Münih’te göreve
bafllad›. Üst üste iki y›l Dortmund’un
flampiyon olmas›yla flampiyonluk
yar›fl›nda geride kalan Münih, Sam-
mer’in futbol direktörü olmas› ve ku-
lüp içerisindeki etkin rolü ile Alman-
ya’da iki flampiyonluk yaflad› ve
fiampiyonlar Ligi’nde iki sezon üst
üste final oynad›. 2013’teki finalde
Borussia Dortmund’la karfl›laflt› ve
kupay› kazand›.
Sammer’in futbol direktörü olarak
kulübe kazand›rd›klar› ve sürdürüle-
bilir bir politika oluflturmas›, bu
mevkiin önemini gözler önüne seri-
yor. Bunun en aç›k örneklerinden
biri de Borussia Dortmund taraf›n-
dan gerçeklefltirildi. 2003-2004 se-
zonunda büyük bir ekonomik kriz
yaflayan kulüp çok zor dönemlerden
geçti ve yeniden yap›lanma sürecine
girdi. Bu sürece de 2004 y›l›nda ku-
lübün efsanelerinden Michael
Zorc’u futbol direktörü olarak göre-
ve getirmekle bafllad›lar. S›k› bir
ekonomik politikan›n yan› s›ra
Zorc’un gelifltirdi¤i uzun vadeli
sportif oluflum sonunda, tak›m
2006-2007 sezonunda düflme tehli-
kesi yaflasa da 2010-11, 2011-12
sezonlar›nda art arda iki flampiyon-
76
TamSaha
Görevleri, yetki alanlar› ve tak›m içerisindeki rolleri tart›fl›lsa da futbol direktörleri,
futbol tak›mlar›n›n stratejik olarak vazgeçilmez parçalar›d›r. Sürdürülebilir ve uzun
vadeli baflar›lar hedefleyen tak›mlar için bu politikalar›n oluflturulmas› ve uygulanmas›
aç›s›ndan bu mevki hayati önem tafl›r.
TamSaha
77
Görünmeyen
kahramanlar
Mustafa Koç
F
Dave Bassett
Matthias Sammer
Futbol Direktörleri