TamSaha 170. Sayı / Ocak 2019

çıkartarak şampiyonluk için de önemli bir avantaj yakaladı. 39 yıl sonra bir ilk Bu sezonun ilk yarısındaki sıralama futbolseverlerin tamamına çok büyük bir sürpriz sundu. Dediğimiz gibi, Başakşehir bizi iki sezondur ilk yarıyı lider bitirmeye alıştırmıştı ama hemen arkasındanGalatasaray, Fe- nerbahçe ve Beşiktaş’ın gelmesi şar- tıyla…Bu sezon ise karşımızda çok farklı bir tablovar vebiz bu tabloyuüç puanlı sistemin uygulanmaya baş- landığı 1987-88 sezonundan bugüne oynanan 32 sezonda ilk defa görüyo- ruz. Evet, 32 sezonluk süreçte Gala- tasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş’ın üçü birden ilk defa ilk üçün dışında kalıyor. Bu sezonBaşakşehir’in ar- dında sıralanan takımlar, müzesinde altı şampiyonluk kupası bulunan Trabzonspor ile ligin çiçeği burnunda sayılabilecek takımları Evkur Yeni Malatyaspor veKasımpaşa. Hemen çok şampiyonlukkupasının hemde son şampiyon unvanının sahibi Gala- tasaray, averajla da olsa beşinci ba- samakta yer alırken, Beşiktaş, liderin 9 puan gerisinde yedinci sırada bulunuyor. Fenerbahçe ise sezonun ilk yarısını sondan ikinci olarak düşme hattında tamamladı. Futbol tarihimizi geçmişe doğru tarayıp iz sürenler, sadece 1979-80 sezonunda benzer birmanzarayla karşılaşabiliyor. Evet, o sezon da ilk defa üç şampiyon takımsezonun ilk yarısını ilk üç sıranın dışında tamamlamıştı. Trabzonspor’un 30 haftanın sonunda şampiyonluk kupasını kucaklayacağı sezonun 15 haftalık ilk periyodu nihayete erdiğinde bordo-mavililer 20 puanla lider, Gaziantepspor ve Rizespor da 16’şar puanla ikinci ve üçüncü sıra- daydı. Beşiktaş ise tıpkı bugünkü Galatasaray gibi averajla da olsa ilk üçe en yakın takımolarak dördüncü basamakta bulunuyordu. Fener- bahçe 15 puan ve averajla 10’uncu sı- rada yer alırken, 12 puan toplayabilen Galatasaray, kendisiyle aynı puana sahipKayserispor ve Diyarbakır- spor’la birlikte ligin düşme hattında yer alıyordu. Sezonun sonunda Fenerbahçe ikinci sırayı alırken Galatasaray dokuzuncu basamağa kadar yükselecek, Beşiktaş ise se- zonu 11’inci sırada tamamlayacaktı. Bir kez de Beşiktaş! Fenerbahçe’nin sezonun ilk yarısını düşme hattında tamamlaması tüm futbolseverler için büyük sürpriz oldu. 1979-78 sezonunda da Galata- saray’ın ilk yarıyı düşme hattında bi- tirdiğini belirtmiştik. Benzer bir hadise 1975-76 sezonunda Beşiktaş’ın başına da geldi. Trabzonspor’un ligde yer aldığı ikinci sezonunda 43 puanla ilk defa şampi- yonluk ipini göğüsleyeceği o döne- min ilk yarısının sonunda zirvede 21 puanla Fenerbahçe bunuyordu. Trabzonspor bir puan geriden ikinci sırada yer alırken, onları 19 puanlı Altay ve 18 puanlı Galatasaray izli- yordu. Beşiktaş ise iki takımın düşeceği 16 takımlı ligde 15maçta topladığı 11 puanla, Ankaragücü ile birlikte düşme hattında bulunuyordu. Siyah-beyazlılar, sezonun sonunu ise 11’inci sırada getirecekti. Şampiyonluk yaşamış üç İstanbul takımının tarihte sadece 1979-80 se- zonunun ilk yarısını ilk üçün dışında tamamladığını belirtmiştik. Bu üç takımın ilk yarılar itibarıyla ilk üçe girmekte zorlandığı üç sezon daha bulunuyor. 1969-70 sezonunu ilk ya- rısını Altay ilk, Mersin İdmanYurdu üçüncü sırada bitirirken, araya sa- dece Fenerbahçe girebilmiş, Beşiktaş beş, Galatasaray da dokuzuncu sı- rada yer almıştı. 1976-77 sezonunun ilk yarısında ise Trabzonspor ve Eskişehirspor ilki ikide yer alırken üç İstanbul takımı onları Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş sırasıyla takip etmişti. Son olarak da 1980- 81’in ilk yarısında ilk ikide yer alan Trabzonspor veAdanaspor’uGalata- saray ve Fenerbahçe takip ederken, Beşiktaş 16 takımlı ligin ilk periyo- dunu 13’üncü sırada tamamlamıştı. En düşük ikinci lider puanı Bu sezon, üç puanlı sistemin uygu- landığı 32’nci sezon. Bu 32 sezonun altısında takımsayıları farklıydı. Bir sezon 20, bir sezon 19, dört sezon da 16 takımla oynandı. Bu altı sezonu dışarıda bıraktığımızda geride kalan 26 sezonun en fazla puan kaybedilen ikincisi 2018-19’da yaşandı. Lider Ba- şakşehir, 17maçın tamamının kaza- nılmasıyla ulaşılabilecek 51 puanın 35’ini toplayabildi. Geçmiş yıllara baktığımızda liderin daha az puan toplayabildiği tek bir sezon görünü- yor. Oda 2012-13 sezonu. O sezonun ilk yarısını ilk sırada tamamlayan Galatasaray, hanesine 33 puan yaz- dırabilmişti. Bu 26 sezonun ilk yarı sonunda en fazla puan toplayan lideri ise 2005-06 sezonunda 45 puana ulaşan Fenerbahçe. Ancak ilginçtir, Fenerbahçe buna rağmen o sezon şampiyonluğuGalatasaray’a kaptır- mıştı. 1996-97’de Galatasaray, 1995-96’da ise Trabzonspor ilk yarı sonunda 44 puana ulaşmış, iki ta- kımdanGalatasaray sezonu şampi- yon tamamlarken, Trabzonspor kupayı Fenerbahçe’ye kaptırmıştı. Liderin en fazla fark attığı beşinci sezon Üç puanlı sistemin uygulandığı 32 sezon arasında bu sezon, ilk yarı lide- rinin en yakın takipçisine en fazla puan farkı attığı beşinci dönem olarak kayıtlara girdi. 1999-2000 se- zonunda Galatasaray ilk yarıyı 42 pu- anla lider bitirip en yakın takipçisi Beşiktaş’a 9 puan fark atmış ve şampiyonluk ipini göğüslemişti. 2003-04 sezonunda ise Beşiktaş ilk yarı sonunda 43 puan toplamasına rağmen 8 puan gerisindeki Fener- bahçe şampiyon olmuştu. 2013-14 sezonunda 41 puan toplayan Fener- bahçe, 33 puanlı Galatasaray’a ilk yarı sonunda 8 puan fark atmış ve sezon sonunda şampiyonlukkupa- sını kaldırmıştı. Bakalım35 puan toplayarak en yakın takipçileri Trab- zonspor, Evkur Yeni Malatyaspor, Kasımpaşa ve Galatasaray’la arasına 6 puanlıkmesafe koyanMedipol Başakşehir, hasretini çektiği şampi- yonluğa bu sezon ulaşabilecekmi? 14 lider şampiyonluk görebildi “Üç puanlı sistemde ilk yarı liderleri kaç şampiyonluk gördü?” sorusu- nun cevabı liderler açısından çok da parlak değil. Geride kalan 31 sezonun 14’ünde ilk yarıyı lider bitiren takım- lar şampiyonluk yaşarken, 17’sinde takipçiler ipi göğüslemeyi başardı. Sırasıyla giderek bakalım… 1987-88’de Galatasaray, Beşiktaş’ın 1 puan önündeki liderliğini sezon sonunda 90 puanla şampiyonluğa ulaştırdı. 1988-89’da Beşiktaş 1 puan farkla öndeydi ama şampiyonluk Fenerbahçe’nin oldu. 1989-90’da Be- şiktaş, Trabzonspor’a attığı 4 puanlık farkı sezon sonunda şampiyonlukla taçlandırdı. 1990-91’de Galatasa- ray’ın 5 puan fark attığı Beşiktaş, sezon sonunda gülen taraftı. 1991-92’de Beşiktaş, Fenerbahçe’ye yaptığı 4 puanlık farkın avantajını kaybetmedi. 1992-93’te Kocaeli- spor’un 2 puan gerisindeki Galatasa- ray, sezon sonundamutlu sona ulaştı. 1993-94’te Galatasaray, Fe- nerbahçe’ye 3 puanlık fark atmıştı, sezon sonunda da şampiyon oldu. 1994-95’te Galatasaray averajla ön- deydi ama şampiyonluk Beşiktaş’a gitti. 1995-96’da Trabzonspor’la ara- sındaki iki puanlık farkı eriten Fe- nerbahçe ipi göğüsledi. 1996-97’de Galatasaray, Fenerbahçe’ye attığı 5 puanlık farkınmeyvesini şampi- yonlukla yedi. 1997-98’de Galatasa- ray, Fenerbahçe’nin 6 puan gerisinden gelip şampiyon oldu. 1998-99’da Galatasaray, bu defa Fenerbahçe ile Beşiktaş’ın 1 puan gerisinde kalmıştı ama yine ipi gö- ğüsledi. 1999-2000’de Galatasaray, takipçisi Beşiktaş’a ilk yarı sonunda 9 puan fark atmıştı ve rakipsiz şam- piyon oldu. 2000-01’de Fenerbahçe, 3 puan geriden gelip Galatasaray’ı geçerekmutlu sonla kucaklaştı. 2001-02’de Galatasaray, Beşiktaş’ın 3 puan önünde liderdi ve sezon so- nunda da şampiyon olmayı başardı. 2002-03’te Beşiktaş, Galatasaray’la arasındaki 5 puanlık avantajı sezon sonunda şampiyonlukla buluşturdu. 2003-04’te Beşiktaş, Fenerbahçe’ye ilk yarı sonunda 8 puan fark atmıştı ama sezon sonunda şampiyonluk sarı-lacivertlilerin oldu. 2004-05’te Fenerbahçe, Galatasaray’ın 4 puan önündeydi ve sezonu da şampiyon- lukla tamamladı. 2005-06’da bu defa Galatasaray, 4 puan önündeki Fe- nerbahçe’yi geçip şampiyon oldu. 2006-07’de Fenerbahçe, Galatasa- ray’la arasına ilk yarı sonunda 7 pu- anlık fark koymuştu; sezon sonunda da şampiyonluk kupasını kaldırdı. 2007-08’de Sivasspor ile Fener- bahçe 37’şer puanla zirveyi paylaşırken, 1 puan arkalarındaki Galatasaray şampiyon oldu. 2008-09’da Sivasspor 37 puanla lider, Beşiktaş 31 puanla altıncı sıra- daydı ama sezon sonunda gülen taraf siyah-beyazlılardı. 2009-10’da Fenerbahçe ilk yarıyı 37 puanla lider tamamlamışken, 35 puanlı Bursa- spor arayı kapatıp öne geçti ve tarihinin ilk şampiyonluğuyla ku- caklaştı. 2010-11’de Trabzonspor 42 puanla lider, Fenerbahçe 33 puanla üçüncüydü. Ancak sezon sonunda averajla ipi göğüsleyen takımFener- bahçe oldu. 2011-12’de Galatasaray Fenerbahçe’nin iki puan önündeki li- derliğini sezon sonunda da sürdürdü ve o sezon uygulanan play-off’u da kazanarak şampiyon oldu. 2012-13’te Galatasaray, Beşiktaş ve Antalyaspor’la arasındaki 3 puanlık farkı şampiyonlukla taçlandırdı. 2013-14’te Fenerbahçe, Galatasa- ray’la arasındaki 8 puanlık farkın erimesine izin vermedi. 2014-15’te Fenerbahçe 1 puan öndeydi ama şampiyonluk ipini Galatasaray gö- ğüsledi. 2015-16’de Beşiktaş, Fener- bahçe’nin 1 puan önünde ilk yarıyı lider tamamladı ve sezon sonunda da şampiyonluğa ulaştı. 2016-17’de Başakşehir, Beşiktaş’ın 1 puan önünde ilk yarıyı lider tamamlasa da sonunda gülen siyah-beyazlılar oldu. 2017-18’de ise Başakşehir ilk yarı sonundaki 1 puanlık avantajını koruyamadı ve takipçisi Galatasaray şampiyonlukla kucaklaştı. 8 9 Liderle takipçisininmaçında Başakşehir, Trabzonspor’u 2-0’la geçti....