Bugünkü rakibimiz İran'la ilki 1950'de, sonuncusu ise 44 yıl önce 1974'te olmak üzere birisi tatil edilen altı maç yaptık, Rakibimize hiç yenilmezken, bu altı maçın dördünü kazanıp ikisinden beraberlikle ayrıldık. İran filelerine gönderdiğimiz 12 gole karşılık kendi kalemizde sadece bir gol gördük.
 
Türkiye - İran Maç Günü Kitabı'ndan...

1. Maç

İlk maçta yarım düzine attık

Türkiye: 6 - İran: 1

28 Mayıs 1950 - Özel Maç
İstanbul - İnönü Stadı

Hakem:
Agostino Gamba (İtalya)  

Türkiye:
Turgay Şeren (Galatasaray) - Naci Özkaya (Galatasaray), İsmet Berberoğlu (Ankara Demirspor) - Kamil Ekin (Fenerbahçe), Galip Haktanır (Vefa) "Melih Ilgaz (Vefa dk. 46)", Muzaffer Tokaç (Galatasaray) - İsfendiyar Açıksöz (Galatasaray), Erol Keskin (Fenerbahçe), Reha Eken (Galatasaray), Lefter Küçükandonyadis (Fenerbahçe), Halit Deringör (Fenerbahçe) "Bülent Varol (Vefa dk. 83)"

İran:
Kurban Ali Taari - Amir Salih, Mansur Hacıyan- Amir Eraghi, Hasan Kordestani, İbrahim Rahimian - Amir Halili, Muhammed Hatemi, Hüseyin Mübaşir, Vajghin Mitanzade, Mesud Boroumand

Goller:
Muhammed Hatemi (dk. 3), Reha Eken (dk. 16, 33 ve 38), Halit Deringör (dk. 21 ve 87), Lefter Küçükandonyadis (dk. 48)

1949 yılını, o günün koşullarına göre oldukça hareketli geçirmiş ve tam beş millî maç yapmıştık. Altı ayı aşkın bir zaman boşluğunun ardından, 1950'li yılların ilk maçını ise Mayıs'ın sonlarında evimizde oynadık. Rakibimiz İran doğudaki kapı komşumuzdu ancak ilk kez bir millî maçta karşı karşıya geliyorduk.

O günkü adıyla Mithatpaşa Stadı'nda oynanan maçın hakemi İtalyan Agostino Gamba'ydı. Millî Takımımız henüz 3'üncü dakika oynanırken rakibin sağ iç oyuncusu Muhammed Hatemi'nin ayağından bulduğu golle 1-0 geriye düşse de çok çabuk toparlandı. Burada maç anlatımına bir virgül koyup Hatemi'nin attığı bu golün, İran'la oynadığımız altı maçta kalemizde gördüğümüz tek gol olduğunun altını çizelim.

Millî Takımımız 16'ncı dakikada Reha Eken'le 1-1'lik eşitliği sağladıktan sonra 21'inci dakikada Halit Deringör'le 2-1 öne geçiyor, 33 ve 38'inci dakikalarda iki gol daha atan Reha Eken ilk yarının skorunu 4-1 olarak belirlerken hat-trick yapmayı da başarıyordu. Ay-yıldızlılar ikinci yarının hemen başında Lefter Küçükandonyadis ve maçın sonlarında Halit Deringör'le iki gol daha bulup bu ilk randevuyu 6-1'lik tarihi bir galibiyetle süslemeyi bilecekti.

İran maçının oyuncularımız arasında en fazla Turgay Şeren adına büyük anlam taşıdığını da eklemeden geçmeyelim. Galatasaray Lisesi 10. sınıfta okuyan Turgay, ilk kez A Millî Takım'a çağrılmıştı ve yıllar sonra bu hatırasını şu sözlerle nakledecekti: "Okulda leyli idim. Hafta sonlarında dayımın yanına çıkıyordum. İran ile oynayacağımız millî maçta bana yer vereceklerini söyledikleri zaman bayılacağımı zannettim. İnanamadım!  Sevindim, sevinemedim, anlatamayacağım hisler duydum. Bunu ancak, o anı yaşayanlar hissedebilir!"

2. Maç

İran: 0 - Türkiye: 0

25 Temmuz 1965 - RCD Kupası maçı
Tahran - Emcediye Stadı

Hakem:
Mesut Rahmani (Pakistan)

Türkiye:
Yılmaz Urul (İstanbulspor) "Ali Artuner (Göztepe dk. 46)" - Muzaffer Sipahi (Ankara Demirspor) "Altan Tetik (Harbokulu dk. 46)", Çağlayan Derebaşı (Göztepe) - Nevzat Güzelırmak (Göztepe), Talat Yörük (Ankara Karagücü) "Talat Özkarslı (Galatasaray dk. 46)", Coşkun Ferman (Ankaragücü) - Ergin Gürses (Muhafızgücü), Ogün Altıparmak (Fenerbahçe), Güven Önüt (Beşiktaş), Gürsel Aksel (Göztepe) "Nedim Doğan (Fenerbahçe dk. 56)", Uğur Köken (Galatasaray)

İran:
Aziz Asli - Esadullah Vatankhah, Hasan Habibi - Mehrab Şahruhi, Muhammed Rençber, Mustafa Arab, Parviz Kılınçhani - Ali Cabbari, Fariborz İsmaili (Nader Latifi dk. 46), Hümayun Behzadi, Celal Talebi

Yarıda kalan maç

İran'la 1950'de oynadığımız ilk maçın üzerinden 15 yıl geçtikten sonra bu defa RCD Kupası organizasyonunda 1965 yılında ikinci defa karşı karşıya geldik. 1964 yılında İstanbul'da bir araya gelen Türkiye, İran ve Pakistan'ın devlet ve hükümet başkanları, bölgesel ekonomik işbirliğini geliştirmek amacıyla Kalkınma için Bölgesel İşbirliği Teşkilatı'nı (Regional Cooperation for Development - RCD) kurmuştu. Adı sonradan Ekonomik İşbirliği Örgütü'ne dönüşecek olan bu teşkilatın üye ülkeleri, kendi aralarında bir de futbol turnuvası organize edilmesini kararlaştırmıştı. RCD Kupası da Türkiye, İran ve Pakistan'ın katılımıyla ilk defa 1965 yılında Tahran'da düzenlendi.

Kupadaki ilk maç Türkiye ile Pakistan arasında oynandı ve Millî Takımımız rakibini Ogün Altıparmak'ın iki, Gürsel Aksel'in de bir golüyle 3-1 mağlup etti. 23 Temmuz'da ise İran, Pakistan'ı 4-1 yenerek Millî Takımımızla oynayacağı maç öncesi önemli bir avantaj sağladı. Çünkü bu maçın beraberlikle sonuçlanması bile İran'ı ilk kez düzenlenen RCD Kupası'nın şampiyonu yapmaya yetecekti. Tahran'ın Amjadiyeh Stadyumu'nda oynan maçta 30 bini aşkın İran taraftarı tribünleri doldurmuştu. Oldukça sert geçen maçın 85'inci Dakikasına gelindiğinde stadın ışıkları söndü ve Pakistanlı hakem Mesut Rahmani oyunu tatil etti. Şampiyonu belirleyecek maç ise bir yıl sonra, yani 1966 yılında oynanacaktı.

3. Maç
 
Tahran'da gol sesi çıkmadı

İran: 0 - Türkiye: 0

16 Mart 1966 - RCD Kupası maçı
Tahran - Emcediye Stadı

Hakemler:
Bruno de Marchi (İtalya Federasyonu) Saidi Sabri (İran), Veli Necdet Arığ (Türkiye)

İran:
Aziz Asli - Hasan Habibi, Muhammed Rençber - Mehrab Şahruhi, Perviz Kılınçhani, Celal Talebi - Mustafa Arab, Kambiz Cemali, Ekber İftihari, Hümayun Behzadi, Fariborz İsmaili

Türkiye:
Turgay Şeren (Galatasaray) - İhsan Büyükbuğdaypınar (Beşiktaş), Fehmi Sağınoğlu (Beşiktaş) -Talat Özkarslı (Galatasaray), Ercan Aktuna (Fenerbahçe) "Muzaffer Sipahi (Ankara Demirspor dk. 46)", Şeref Has (Fenerbahçe) - Ogün Altıparmak (Fenerbahçe), Onursal Uraz (Hacettepe) "Turan Doğangün (Galatasaray dk. 46)", Nedim Doğan (Fenerbahçe), Ayhan Elmastaşoğlu (Galatasaray) "Abdullah Çevrim (Gençlerbirliği dk. 46)", Fevzi Zemzem (Göztepe)
 

RCD Kupası'nı İran'a kaptırdık

1965'in 25 Temmuz'unda yarım kalan maç, 1966'nın 16 Mart'ında Tahran'da baştan oynandı. Beraberlik İran'a yarıyordu ve 90 dakika golsüz tamamlanınca ilk RCD Kupası da İran'ın olacaktı. Millî Takımımız, Meksika Olimpiyatları'na hazırlanan rakibi karşısında ilk yarıda başarılı gözüktü, ancak forvet hattının dağınıklığı yüzünden sonuca gidemedi. İkinci yarının hemen başında dayanılmaz bir baskı kuran İran takımı karşısında defansımız zorlu dakikalar geçirirken kalecimiz Turgay Şeren mutlak gollük üç şutu önledi ve takımımızı mağlubiyetten kurtardı. Oyunun sonuna doğru ise rakibini yarı sahasına hapseden takımımız, biri Fevzi'nin, diğeri de Nedim'in ayağından olmak üzere iki gol fırsatını kaçırdı. İlk yarıda hafif bir sakatlık geçiren Turgay Şeren son saniyelerde rakibin köşeye giden şutunu da durdurdu ve 90 dakika 0-0 sona erdi.

Maçtan önce Millî Takımımızın 15 yıllık emektarı Turgay'a kıymetli olduğu kadar manevi değeri de çok yüksek bir gümüş kupa veren İran Federasyon Başkanı Mübaşir, müsabakanın ardından yaptığı açıklamada, "Türk takımından aldığımız beraberlik bir başarı ise bunu ustamız olan Türklere borçlu olduğumuzu söylemek isterim" diyecekti.

4. Maç

İran: 0 - Türkiye: 1

26 Kasım 1967 - RCD Kupası maçı
Dakka - National Stadı

Hakem:
İsa Han (Pakistan)

İran:
Feramiz Zelli - Mahmud Yavari, Hasan Habibi - Muhammed Rençber, Mustafa Arab, Mehrab Şahruhi - Perviz Kılınçhani, Celal Talebi, Hüseyin Kalani (Asghar Şarafi dk. 85), Fariborz İsmaili, Hümayun Behzadi

Türkiye:
Ali Artuner (Göztepe) - Talat Özkarslı (Galatasaray), Ercan Aktuna (Fenerbahçe), Yılmaz Şen (Fenerbahçe), Fehmi Sağınoğlu (Beşiktaş) - Ayhan Elmastaşoğlu (Galatasaray), Şeref Has (Fenerbahçe) "Sanlı Sarıalioğlu (Beşiktaş dk. 46)", Nevzat Güzelırmak (Göztepe) - Ogün Altıparmak (Fenerbahçe), Fevzi Zemzem (Göztepe) "Nedim Doğan (Fenerbahçe dk. 46)", Faruk Karadoğan (Beşiktaş)

Gol:
Nevzat Güzelırmak (dk. 70)

35 derecede galibiyet

1967 yılının RCD Kupası'na Pakistan ev sahipliği yaptı. Maçlar Dakka'daki National Stadyum'da oynandı. Kupanın ilk maçı Pakistan'la İran arasındaydı. İran, 24 Kasım'daki bu maçı 2-0 kazandı.

Turnuvanın ikinci maçı 26 Kasım'da Millî Takımımızla İran arasında oynandı. 35 derece sıcaklık altında oynanan maçı Pakistanlı hakem İsa Han yönetirken, tribünlerde 70 bin futbolsever vardı. Hakem İsa Han hem aşırı sıcak hem de yaşanan sertlikler nedeniyle sık sık maçı durdurmak zorunda kaldı. İlk yarıda İranlıların, ikinci yarıda ise takımımızın üstün oynadığı maçta kalecimiz Ali Artuner mükemmel bir oyun çıkararak, İran ileri uç elemanlarının hücumlarına başarıyla karşı koydu. Ay-yıldızlı ekibimiz gol arayışlarında başarıya ikinci yarının 70'inci dakikasında Nevzat Güzelırmak'la ulaştı. Bu aynı zamanda karşılaşmanın skorunu da belirleyen gol oldu.

Millî Takımımız Pakistan'la oynadığı turnuvanın son maçını da Fevzi Zemzem ve Ekrem Acuner'in ikişer, Ogün Altıparmak, Ayhan Elmastaşoğlu ve Sanlı Sarıalioğlu'nun da birer golüyle 7-4 kazanıp RCD Kupası'nın sahibi olacaktı.

5. Maç

Türkiye: 4 - İran: 0

17 Eylül 1969 - RCD Kupası Maçı
Ankara - 19 Mayıs Stadı

Hakem:
Afrar Han (Pakistan Federasyonu)

Türkiye:
Sabri Dino (Beşiktaş) "Mümin Özkasap (Eskişehirspor dk. 46)" - Ayhan Aşut (Eskişehirspor), Kamuran Yavuz (Eskişehirspor), Ercan Aktuna (Fenerbahçe), Nuri Toygun (Eskişehirspor) - Yılmaz Şen (Fenerbahçe), Yusuf Tunaoğlu (Beşiktaş) "Sanlı Sarıalioğlu (Beşiktaş dk. 46)", Can Bartu (Fenerbahçe, Kaptan), Mesut Şen (Bursaspor) "Metin Kurt (PTT dk. 46)"- Nihat Yayöz (Beşiktaş), Ender Konca (Eskişehirspor)

İran:
Nasser Hicazi - Cafer Kaşani (İbrahim Aştiani dk. 46), Mustafa Arab, Mehdi Lavasani, Perviz Kılınçhani - Hassan Habibi, Perviz Hasan, Hüseyin Kalani (Hüseyin Babakhanlı dk. 70), Mehdi Münacati - Gulam Vafakhah, Gulamhüseyin Mazlumi

Goller:
Ender Konca (dk. 12 ve 29), Can Bartu (dk. 32), Metin Kurt (dk. 41)

 
RCD Kupası'na dört gollü mühür

İran'a karşı en farklı ikinci galibiyetimizi 1969 yılında oynadığımız maçta elde ettik ve RCD Kupası maçında rakibimizi Ankara'da 4-0 mağlup etmeyi bildik. 1969'un RCD Kupası'na başkentimiz Ankara ev sahipliği yapmış ve Millî Takımımız ilk maçında Pakistan'la karşılaşıp Can Bartu'nun iki, Fevzi Zemzem ve Sanlı Sarıalioğlu'nun da birer golüyle sahadan 4-2'lik üstünlükle ayrılmıştı. İran da Pakistan'ı aynı skorla yenince, 17 Eylül'deki Türkiye-İran müsabakası, kazananın şampiyon olacağı tam bir finale dönüşmüştü. Ankara 19 Mayıs Stadı'nın tribünlerindeki 40 bin futbolsever de maçın coşkusunu zirveye çıkarmıştı. Ay-yıldızlılar, İran karşısında mükemmel bir futbol sergileyerek ilk yarıda sonuca gitmeyi bilecekti.

Karşılaşma öncesi İran'ın teknik patronu "Türk-İran futbolu birbirine çok yakın" şeklinde bir yorumda bulunmuştu, ancak millî kramponlarımız harika futbolu ve dört farklı galibiyeti ile bu iddiayı henüz ilk yarı tamamlanmadan sahada çürüttü. 12'nci dakikada Can Bartu'nun soldan kullandığı taç atışından gelen topa vuran Ender Konca gol perdesini açan isim oldu. Mesut Şen 25'inci dakikada sakatlanınca yerini PTT'li genç Metin Kurt'a bıraktı. İlk golümüzün sahibi Ender Konca, 29'uncu dakikada santradan kaptığı topla bütün defansı çalımlayıp ceza sahasına girdi ve kalecinin kapattığı köşeden topu ağlarla buluşturdu: 2-0. 32'nci dakikada Can Bartu, Nihat Yayöz'le verkaça girerek ceza sahasının köşesinden sert bir şutla maçı kopartan golü attı: 3-0. 41'inci dakikada Can Bartu, Ender Konca'ya bir top uzattı. Ender'in şutuna uçan Metin Kurt kafayla topu İran ağlarına gönderip farkı dörde çıkardı. İlk 45 dakika 4-0 üstünlüğümüzle tamamlandı. İkinci yarıda da oyuna hükmeden tümüyle bizdik. Millilerimizin bu bölümde gole yönelik atakları sonuç vermeyince başkent seyircisinin alkışları arasında maçtan 4-0 galip ayrıldık.

6. Maç

İran: 0 - Türkiye: 1

20 Ocak 1974 - RCD Kupası Maçı
Karaçi - Hokey Stadı

Hakemler:
Yakub Ahmet (Pakistan), Zamani (İran), Ziya Türkdoğan (Türkiye) 

İran:
Ali Sayyad - Bahman Salihnia, Manouchehr Navaran, Nusret İrandost, Kasım Sultanzade -Kadir Esatullah, Cavid Cihangiri, Aziz Espandar - Muhammed Vizghahi (Majeed Janani dk. 17), Ali Niakani, Ghafur Cihani

Türkiye:
Yasin Özdenak (Galatasaray) - Ahmet Börtücene (Beşiktaş), Niko Kovi (Beşiktaş), İsmail Arca (Eskişehirspor, Kaptan), Müjdat Yalman (Ankaragücü) - Bülent Ünder (Galatasaray), Tuncay Temeller (Galatasaray), Mehmet (Fuji) Türkkan (Göztepe) - Doğan Küçükduru (Göztepe) "Sinan Alayoğlu (Beşiktaş)", Melih Atacan (Ankaragücü), Tuğrul Şener (Beşiktaş)

Gol:
Sinan Alayoğlu (dk. 85)

Karaçi'den kupa geldi

İran'la son maçımızı 44 yılı geçen bir zaman önce, yine RCD Kupası çerçevesinde ama bu defa Pakistan'ın Karaçi şehrinde oynadık ve 1-0 kazandık. Üçlü turnuvanın ilk maçında İran, Pakistan'ı 2-1 yenerken, Millî Takımımız aynı rakiple 2-2 berabere kalmıştı. Bu maçtaki iki golümüzü de Melih Atacan atmıştı. İran ile Türkiye arasında oynanacak turnuvanın son maçına rakibimiz avantajlı çıkıyordu. Bir beraberlik İran'ı şampiyon yapacaktı. Bizim kupayı kazanmamız için galibiyetten başka şansımız yoktu.
 
3'üncü dakikada ilk gol organizasyonunu yapan takımımız, bundan bir sonuç alamadı. 5'inci dakikada yine bir gol fırsatı doğdu, fakat gol gelmedi. 13'üncü dakikada orta sahamızdan derinlemesine gelen bir topu Melih kovaladı, attığı sıkı şut az farkla auta gitti. Devrenin geri kalan kısmında devamlı baskı kuran takımımız şansını yenemedi. İkinci yarıda bir an durgunluk geçiren takımımız 55'inci dakikadan sonra yine rakip kalenin önüne sık sık gitmeye başladı. 60'ıncı dakikada Doğan'ın yerine Sinan Alayoğlu oyuna girdi. Giderek artan baskımızın da 85'inci dakikada golü getirdi. Müjdat'ın kullandığı serbest vuruşta İranlı kalecinin kısa yumrukladığı topu Sinan nefis bir yarım voleyle ağlara gönderdi ve Millî Takımımız 1-0'lık galibiyetle RCD Kupası'nı üçüncü defa müzesine taşıdı.