Türkiye - Ermenistan Maç Kitabı

35 34 1850’de Erivan Guberniyası kurulmu ş tur ve Guberniya 27 bin 830 kilometrekarelik bir alana sahiptir. 1897’de yapılan nüfus sayımına göre Erivan Guberniyası’nın nüfusu 829 bin 556 ki ş i olup toplam nüfusun yüzde 56’sı Ermeni, yüzde 37.5’i Tatar, yüzde 5.5’i Kürt ve yüzde 0.6’sı Rus etnik gruplardan ibarettir. 1917 Ekim Devrimi’nden sonra Rus Çarlı ğ ının çökü ş ü üzerine kurulan Transkafkasya Federasyonu, 26 Mayıs 1918’de üç cumhuriyete bölünmü ş , 28 Mayıs 1918’de Erivan’da Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ilân edilmi ş tir. 2.5 yıl süren ba ğ ımsızlı ğ ı sırasında ekonomik, askerî ve siyasî krizlerle sarsılan cumhuriyet, 2 Aralık 1920’de Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adıyla Sovyetler Birli ğ i’ne katılmı ş tır. Sovyetler Birli ğ i’nin son döneminde, 7 Aralık 1988 tarihinde Gümrü ve Spitak ş ehirlerinde 6.9 büyüklü ğ ünde bir sarsıntı meydana gelmi ş , bu deprem ş ehirleri yıkmı ş ve yakla ş ık 25 bin ki ş inin hayatına mâl olmu ş tur. Aynı senede Ermenistan Sovyet Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasında, Da ğ lık Karaba ğ bölgesi üzerine anla ş mazlık çıkmı ş tır. Çatı ş malar sürerken, Mayıs 1990’da Yeni Ermenistan Ordusu kurularak Sovyet ordusundan fiilen ba ğ ımsız bir yapıya kavu ş turulmu ş tur. Sovyetler Birli ğ i’nin da ğ ılması üzerine Ermenistan 23 A ğ ustos 1991’de ba ğ ımsızlı ğ ını ilân etmi ş tir. Ş iddetlenen Ermenistan- Azerbaycan sava ş ında Ermenistan, Da ğ lık Karaba ğ ile Ermenistan arasındaki Laçın Koridoru’nu da i ş gâl ederek Da ğ lık Karaba ğ ’ı fiilen ilhak etmi ş tir. Azerbaycan’ın Ermenistan’a uyguladı ğ ı ekonomik ambargo, ülkede büyük sıkıntılara yol açmı ş , 1993’te Türkiye de Ermenistan’a kar ş ı ambargoya katılmı ş tır. Da ğ lık Karaba ğ Sava ş ı ise 1994’te Rusya’nın empoze etti ğ i ate ş kesle sona ermi ş tir. Ermenistan uluslararası topluluk tarafından Azerbaycan’a ait sayılan toprakların yüzde 20’sini (Da ğ lık Karaba ğ ve Laçin Koridoru dâhil) i ş gal altında bulundurdu ğ u için Türkiye bu durumu gerekçe göstererek Ermenistan Cumhuriyeti ile diplomatik ili ş ki kurmaktan kaçınmı ş ve bu ülke ile sınırlarını trafi ğ e kapatmı ş tır. Resmî Adı Ermenistan Cumhuriyeti Ba ğ ımsızlık Günü 21 Eylül 1991 Ba ş kent Erivan Dil Ermenice Yönetim Biçimi Parlamenter cumhuriyet Yüzölçümü 29 bin 743 km Nüfus 3 milyon Ki ş i Ba ş ına Gelir 6 bin 972 $ Para Birimi Dram (AMD) Ermenistan, Güney Kafkasya’da denize kıyısı olmayan bir ülke. Daha önce Sovyetler Birli ğ i’ne ba ğ lı bir cumhuriyetken 1991’de ba ğ ımsızlı ğ ını ilân etmi ş tir. Kuzeyinde Gürcistan, do ğ usunda Azerbaycan, güneyinde İ ran ve batısında Türkiye ile Azerbaycan’ın egemenli ğ i altındaki Nahçıvan bölgesi bulunur. Nüfusu 3 milyondur. Ba ş kenti ve en büyük ş ehri Erivan’dır. Gümrü, Vanadzor, Eçmiadzin ve Hrazdan da ülkenin di ğ er önemli ş ehirlerindendir. Ermenistan bir Birle ş mi ş Milletler, Avrupa Konseyi, Ba ğ ımsız Devletler Toplulu ğ u, Karadeniz Ekonomik İş birli ğ i, Dünya Ticaret Örgütü ve yakla ş ık 30 tane daha örgütün üyesidir. Tarih Bir co ğ rafî tanım olarak Arminiya veya Armaniya adına en erken Eski Pers İ mparatoru I. Darius’un MÖ 510 tarihli Bisutun Anıtı’nda rastlanır. MÖ 399 yılında bölgeyi gezerek ayrıntılı tasvirler yapan Yunanlı tarihçi Ksenofon’un eserinde ülke adı Armenia olarak geçer. Yüzyıllarca sadece tarihî bir isim olarak hatırlanan “Armenia/Ermenistan” adı, 19. yüzyılın milliyetçi politikaları döneminde tekrar güncel anlam kazanmı ş tır. Bugünkü Ermenistan, İ ran Kaçar Hanedanı’nın Revan Hanlı ğ ı’ndan ibarettir. 1827’de Paskeviç yönetimindeki Rus ordusu tarafından i ş gal edilmi ş ve Kaçarlar 22 Ş ubat 1828 tarihli Türkmençay Antla ş ması gere ğ ince Revan Hanlı ğ ı üzerindeki hak talebinden vazgeçmi ş tir. 21 Mart 1828’de reorganize edilen idarî birime Ermeni Oblastı adı verilmi ş tir. Oblastın o tarihte yüzde 18 dolayında olan Ermeni nüfusu, Rus yönetimi tarafından davet edilen İ ran Ermenilerinin göçü sonucunda 20. yüzyıl ba ş ında yüzde 48 düzeyini bulmu ş tur. I. Dünya Sava ş ı sırasında Osmanlı İ mparatorlu ğ undan mülteci olarak gelen Ermenilerle birlikte bu sayı yüzde 70’lere ula ş mı ş tır. Ermenistan’ı Tanıyalım Güney Kafkasya’da yer alan Ermenistan, ülkemizin kuzeydo ğ u sınırlarında bulunuyor. 3 milyon nüfuslu ülkenin ba ş kenti Erivan. Kuzeydo ğ u kom ş umuz Sevan Gölü Ba ş kent Erivan 2 TÜRK İ YE AZERBAYCAN GÜRC İ STAN İ RAN AZERBAYCAN Nahcıvan