Türkiye - Macaristan Maç Kitabı

32 Futbolun, Kıta Avrupa’sında ilk filizlendi ğ i ve serpildi ğ i noktalardan biri olan Macaristan, hiç ku ş kusuz bu özelli ğ inin de etkisiyle uzun yıllar boyunca futbol dünyasının en önde gelen ülkelerinin arasında yer almı ş tı. Ancak 1980’lerin ortalarından itibaren Macar futbolu kendisini büyük bir buhranın içinde buldu. Vakti zamanında bünyesinden tüm dünyanın gıpta etti ğ i hârikulâde yıldızlar çıkaran ve o yıldızları müthi ş bir ahenk içinde kullanarak adeta önüne geleni devirebilen Macar Millî Takımı, o günlerin çok uza ğ ında kaldı ğ ı devirleri son 10 yıldaki hamlesiyle a ş maya çalı ş ıyor. Macarların futbolla tanı ş ması, henüz Avusturya-Macaristan İ mparatorlu ğ u döneminde olmu ş tu. 1901’de Macar Futbol Federasyonu’nun kurulması ve ilk ulusal ş ampiyonanın düzenlenmesinin ardından 1902’de de Macaristan Millî Takımı ilk maçına, imparatorlu ğ un di ğ er yarısını olu ş turan Avusturya kar ş ısında çıkmı ş , maç 5-0 Avusturya üstünlü ğ üyle tamamlanmı ş tı. Macaristan, 1930’ların ikinci yarısından itibaren Avrupa’nın en önemli futbol güçlerinden biri hâline gelecekti. 1934 Dünya Kupası’nda ilk turda Mısır’ı 4-2 geçip çeyrek finale kalan fakat bu turda ezeli rakibi Avusturya’ya 2-1 yenilen Macarlar, 1938 Dünya Kupası’ndaysa ilk büyük ba ş arısını elde ediyor ve sırasıyla Do ğ u Hollanda Antilleri (bugünkü Endonezya), İ sviçre ve İ sveç’i eleyerek finale kalıyordu. Finalde İ talya’ya 4-2 yenilen Macarlar, böylelikle ilk dünya ikinciliklerini elde ediyordu. Macaristan Millî Takımı’nın efsane mertebesine ula ş tı ğ ı dönemse 1950’lerdi. O me ş hur kadroda Zoltan Czibor, Nandor Hidegkuti, Sandor Kocsis, Jozef Bozsik ve tabiî ki Ferenç Pu ş ka ş gibi “süper star”ların bulunması, takımın elde etti ğ i ba ş arıların elbette öncelikle bireysel yeteneklerle açıklanabilece ğ ini akla getirse de i ş in püf noktası, bu bireysel yeteneklerden azamî ş ekilde faydalanabilen bir sistemin olu ş turulmasındaydı. Öyle ki Marton Bukovi ve Gusztav Sebes gibi teknik adamların çalı ş maları neticesinde 1920’lerden beri dünyada en çok kabul gören sistem olan WM dizili ş inde M harfini olu ş turan kısmı tersine çevirip (3-2-2-3 ş eklindeki rakamsal ifade 3-2-3-2’ye dönmü ş tür) WW olarak anılmaya ba ş layan yeni bir sistemin denenmesi, Macar Millî Takımı’na, klasik WM oynayan rakipleri kar ş ısında büyük bir avantaj sa ğ lamı ş tı. Rossi ile çıkı ş ta Macaristan Millî Takımı Play-off’taki rakibimiz Macaristan 1950’li yıllarda tüm dünyanın büyük hayranlık duydu ğ u bir takımdı. Ardından giderek sıradanla ş an bir kimli ğ e bürünen Macar Millî Takımı, 1986 Dünya Kupası’ndan sonra EURO 2016’ya kadar büyük turnuvalardan uzak kalmı ş tı. Macarlar, EURO 2016’nın ardından Marco Rossi yönetiminde 2020 ve 2024’teki Avrupa Ş ampiyonası finallerinde de boy göstererek eski günlere kavu ş ma yolunda yeniden umutlanmaya ba ş ladı. 1949’da Millî Takım Teknik Direktörlü ğ üne ba ş layan Gusztav Sebes’in ilk maçında Çekoslovakya deplasmanında u ğ radı ğ ı 5-2’lik ma ğ lubiyet biraz kafaları karı ş tırdıysa da kısa süre içerisinde sistemin meyveleri toplanmaya ba ş lamı ş tı. Takım bu ma ğ lubiyet sonrası oynadı ğ ı sekiz maçın altısını kazanırken rakip filelere tam 36 gol göndermi ş , kalesindeyse 9 gol görmü ş tü. Bu sekiz maçlık ş ovun ardından 14 Mayıs 1950’de Avusturya’yla Viyana’da yapılan ve 5-3 kaybedilen maçın da Macaristan Millî Takımı’nın tarihinde çok önemli bir yeri oldu ğ unu söyleyelim. Zira Macarlar bu maçtan sonra yakla ş ık 50 ay boyunca yenilgi yüzü görmeyecek ve bu süre içinde yapacakları 32 maçta 28 galibiyet, 4 de beraberlik elde edecekti. Mevzubahis seri içerisinde ilk büyük ba ş arı, 1952 Helsinki Olimpiyatı’nda geldi. Sırasıyla Romanya, İ talya, Türkiye, İ sveç ve Yugoslavya’yı deviren Macarlar, altın madalyanın sahibi olurken oynadıkları be ş maçta rakip filelere tam 20 gol göndermi ş ti. Macaristan Millî Takımı’nın o yıllarda oynadı ğ ı en unutulmaz oyunlardan biriyse daha sonraları tüm zamanların en büyük futbol klasiklerinden biri olarak kabul edilecek bir özel maçta, ünlü Wembley Stadı’nda İ ngiltere’ye kar ş ı sergilenecekti. 25 Kasım 1953’te oynanan maçta futbolun mucidi olmakla övünen İ ngilizlerin ya ş adıkları 6-3’lük hezimet, futbol dünyasındaki taktiksel geli ş imin de nasıl bir “boynuzun kula ğ ı geçmesi” örne ğ i hâline geldi ğ inin göstergesiydi. 30 yıldır kendisine herhangi bir alternatif üretilmeyen WM sistemi, üzerinde ufak de ğ i ş iklikler yapılmı ş versiyonu kar ş ısında adeta çuvallamı ş tı. Maç boyunca Macarların çekti ğ i 35 ş uta kar ş ılık İ ngilizlerin sadece 5 ş utta kalmalarıysa tabelada yazan neticeden kesinlikle daha deh ş et verici bir farkı gözler önüne seriyordu. Maçın ardından İ ngilizler, “yenilen pehlivanın güre ş e doymaması” deyimini haklı çıkarırcasına, bir rövan ş kar ş ıla ş ması oynanması talebinde bulunmu ş tu. Lâkin talebin kabul görmesi üzerine altı ay sonra Budape ş te’nin NEP Stadı’nda oynanan maç, İ ngilizler adına skor açısından öncekine göre çok daha feci olacak ve Macarlar 7-1’lik göz kama ş tırıcı bir galibiyete imza atacaktı. Bu skor aynı zamanda İ ngiltere Millî Takımı’nın tarihinde u ğ radı ğ ı en farklı ma ğ lubiyetti ve günümüzde de bu özelli ğ ini korumakta. Özellikle İ ngiltere kar ş ısında aldıkları ola ğ anüstü galibiyetlerin de futbol kamuoyunda olu ş turdu ğ u hayranlık neticesinde 1954’teki Dünya Kupası’na mutlak favori olarak giden Macarlar, İ sviçre’deki turnuvaya da bu görü ş leri destekler nitelikte çarpıcı skorlar elde ederek ba ş lamı ş tı. İ lk maçında Güney Kore kar ş ısında kupanın o ana kadarki gol rekorunu kırarak 9-0 galip gelen “Altın Takım”, bir sonraki maçındaysa Federal Almanya’yı 8-3’le bozguna u ğ ratıyor ve İ ngilizlerden sonra Almanların da tarihlerinde gördükleri en a ğ ır yenilginin müsebbibi oluyordu. Çeyrek finalde futbol dünyasının bir ba ş ka devi Brezilya’yı, üstelik de sakat olan en önemli oyuncusu Pu ş ka ş ’ın yoklu ğ una kar ş ın dört golle geçen Macarlar, final öncesindeki son virajı da son dünya ş ampiyonu Uruguay’ı dört golle devirerek dönmü ş tü. Finale gelene kadar oynanan dört maçta tam 25 gol atmaları, üstelik bu gol sa ğ ana ğ ının Federal Almanya, Brezilya ve Uruguay gibi önemli takımlara kar ş ı da herhangi bir dinme emaresi göstermemesi, hemen herkesin final maçının bir formaliteye dönü ş ece ğ ini dü ş ünmesine yol açmı ş tı. Üstelik Macarların finalde kar ş ıla ş acakları takım da henüz üç hafta öncesinde filelerine 33 1954 Dünya Kupası’nda ikinci olan Macaristan Millî Takımı kadrosu...