Basic HTML Version
leri bünyesine dâhil olmas›na kar-
fl›n, Galler’de futbolun geliflmesi-
nin önünde bir engel daha vard›r,
o da ragbinin bölgedeki popülari-
tesi... Zira birbirine yak›n dönem-
lerde ortaya ç›kan iki futbol türün-
den oval topla oynanan›, yuvarlak
topla oynanan›na göre Galler’de
çok daha fazla takipçi bulmufl ve
bu merak, k›sa süre içinde ragbi-
nin Galler’in ulusal sporu olarak
görülmesine kadar varm›flt›r. Buna
bir de ülke nüfusunun azl›¤› ekle-
necek olursa (günümüzde yaklafl›k
3 milyon kadar) Galler’de futbolla
ilgilenenlerin, dolay›s›yla da bir
futbol tak›m›nda futbol oynamak
isteyenlerin say›s›n›n ne denli az
oldu¤u daha net görülmektedir.
Ancak tüm bu olumsuzluklara
ra¤men, Galler topraklar›n›n do-
¤as›nda bir futbolcu yetifltirme be-
reketi olsa gerek, Ada futbolunun
her döneminde, o döneme dam-
gas›n› vuran çok önemli Galli fut-
bolcular görülmüfltür. 19. Yüzy›l
sonu ve 20. Yüzy›l bafllar›nda,
Manchester flehrinin hem mavi
hem de k›rm›z› yakas›nda efsane-
leflmeyi baflarm›fl ender isimler-
den biri ve Ada’n›n ilk futbolcu
sendikas›n›n kurucular›ndan olan
Billy Meredith ile bafllayan bu ge-
lenek, günümüzde de Totten-
ham’›n zapt edilmesi zor sol kanat
canavar› Gareth Bale ile devam
ediyor.
Tabii her dönemde bünyesinden
önemli dünya y›ld›zlar› ç›karma
gelene¤ine sahip olsa da Galler’in
bu bereketinin ne millî tak›m›n ne
de Galler kulüplerinin baflar›lar›na
yans›d›¤› söylenebilir. Bugüne dek
millî tak›mlar düzeyinde sadece
1958 Dünya Kupas›’nda boy gös-
terebilen Galler, kulüpler düzeyin-
de de daha önce de vurguland›¤›
üzere ilk kez bu sezon birden faz-
la tak›mla Premier Lig’de temsil
edilecek. Bunun haricindeyse Gal-
ler futbolu genellikle ‹ngiliz tak›m-
lar›nda y›ld›zlaflan Galli futbolcu-
larla an›lmaktan pek fazla öteye
gidebilmifl de¤il.
Galler’in ilk büyük y›ld›z›:
Billy Meredith
Galler futbolunu millî tak›m›n ve
kulüplerin baflar›lar›yla yetifltirilen
y›ld›z oyuncular aç›s›ndan üç fark-
l› biçimde ele alacak olursak, söze
biraz önce de ipucunu verdi¤imiz
üzere Billy Meredith’ten bafllamak
gerekecektir. Sa¤ veya sol aç›k ola-
rak görev yapan Meredith 1894 y›-
l›nda, henüz 20 yafl›ndayken
Manchester City formas›yla profes-
yonel futbol hayat›na ad›m›n› at-
m›flt›. Profesyonel dediysek tabii ki
bugünküyle k›yaslanacak bir pro-
fesyonellik olmad›¤›n›n alt›n› çiz-
mek lâz›m, zira Meredith’in saha-
daki en dikkat çeken özelliklerin-
den birisi, maç boyunca a¤z›n›n
kenar›nda bir kürdanla dolaflma-
s›yd› ki günümüzde bizler bunu en
fazla “mahalle maçlar›ndaki a¤›r
abilerde” görebiliyoruz.
fiakas› bir yana, Meredith 12 sene
boyunca Manchester City forma-
s›yla Ada futbolunun en önemli
isimlerinden birine dönüflmüfl,
sonras›nda 32 yafl›nda gitti¤i düfl-
man kardefl Manchester United’da
da inan›lmas› zor ama 47 yafl›na
kadar top peflinde koflmufl, ard›n-
dan hevesini hâlâ alamam›fl oldu-
¤undan m›d›r bilinmez tekrar
Manchester City’ye dönmüfl ve üç
sene daha burada oynad›ktan son-
ra 50 yafl›nda nihayet futbolu b›ra-
kabilmifltir. Kariyerinin en parlak
y›llar›n›n üzerinden nereyse 120
sene geçmifl olsa da Meredith gü-
nümüzde hâlâ futbol dünyas›n›n
ilk büyük y›ld›zlar›ndan biri olarak
kabul edilmekte ve sayg›yla an›l-
makta.
Galler’in millî tak›mlar düzeyinde-
ki ilk kayda de¤er baflar›s› da yine
Meredith’in millî formay› giydi¤i
y›llara denk gelmiflti. O dönemde
‹ngiltere, ‹skoçya, Galler ve (Ku-
zey) ‹rlanda aras›nda her y›l gele-
neksel olarak oynanan British Ho-
me Championship’te, turnuvan›n
24. y›l›na denk gelen 1906-07 se-
zonunda, Galler ilk kez zirveye
ç›km›flt›. ‹skoçya ve ‹rlanda’y› ye-
nen, ‹ngiltere ile de berabere kalan
Galler’in bu baflar›s›n› tekrarlama-
s›ysa, I. Dünya Savafl›’ndan sonra
düzenlenen ilk turnuvada, 1919-
1920 sezonunda mümkün olabil-
di. Turnuvan›n bir di¤er önemiyse,
46 yafl›ndaki Billy Meredith’in
Galler formas›n› son kez giyiyor
olmas›yd›.
Cardiff City’nin alt›n ça¤›
1920’li y›llar, Gal-
ler’in ayn› zamanda
kulüpler düzeyinde
de Cardiff City vas›-
tas›yla Ada futbolun-
da söz sahibi olmaya
bafllad›¤› y›llard›.
1921-22 sezonuyla
birlikte ‹ngiltere’de
birinci lige yükselen
Cardiff, iki sene son-
ras›ndaysa
ligde
flampiyonlu¤u k›l pa-
y›yla kaç›r›yordu.
Öyle ki bu hedef
do¤rultusunda çekifl-
tikleri rakipleri Hud-
dersfield Town 57
puan toplarken, 60 gol atm›fl ve 33
gol yemiflti. Cardiff de ligi 57 pu-
anla bitirmifl, bunun yan› s›ra rakip
filelere 61 gol gönderirken kendi
a¤lar›nda 34 gol görmüfltü. ‹ki tak›-
m›n da gol fark› +27 iken ve Car-
diff’in att›¤› gol say›s› da Hudders-
field’›nkinden 1 fazlayken nas›l
Huddersfield’›n flampiyon oldu¤u-
nu merak edenlere, o y›llardaki
averaj hesab›n›n, aritmetik de¤il
de geometrik bir hesap oldu¤unu,
yani at›lan gollerden yenilen golle-
ri ç›karmaya de¤il de at›lan gol sa-
y›s›n› yenilen gol say›s›na bölmeye
dayal› bir hesap oldu¤unu da ha-
t›rlatal›m. 30 gol at›p 10 gol yiye-
nin, 100 gol at›p 50 gol yiyene ev-
lâ oldu¤u bu sistemin tuhafl›¤›n›n
ta 1976 y›l›na kadar fark›na var›la-
mayacak olmas›ysa futbol dünya-
s›yla ilgili anlat›labilecek binlerce
tuhafl›k öyküsünden bir baflkas›-
d›r.
Hem Cardiff City’nin hem de ‹ngi-
liz futbol sistemi içerisindeki Gal-
ler kulüplerinin bu alandaki en bü-
yük baflar›s›ysa, ‹ngiltere Federas-
yon Kupas›’n›n 1927 y›l›nda Car-
diff’e getirilmesi olacakt›. 1925 y›-
l›nda da bu kupada finale kadar
gelen Cardiff, Wembley’de Sheffi-
eld United engelini aflamam›flt›.
1927’deyse Aston Villa, Darling-
ton, Bolton Wanderers, Chelsea ve
Reading’i eleyerek geldi¤i finalde
Arsenal’› da tek golle devirmifl ve
kupay› kazanma baflar›s›n› göste-
ren ilk ve tek Galler tak›m› olmufl-
tu.
Cardiff’in 1929 y›l›nda birinci lige
veda etmesiyse, Galler futbolunun
en parlak dönemlerinden birinin
de sonu anlam›na geliyordu.
1930’larda millî tak›m›n üç kez
British Home Championship’i ka-
zanmas›n›n ard›ndan 1952’de
Cardiff’in yeniden birinci lige dön-
mesi, yeni bir umuttu belki ama yi-
ne de 30 y›l önceki Cardiff’ten eser
yoktu. Ligde sürekli alt s›ralarda
gezinen tak›m, sonunda 1957 ba-
har›nda bir kez daha küme düfle-
cekti.
Tek Dünya Kupas› maceras›
Galler futbolunun eriflece¤i en
yüksek mertebeyse, 1958 Dünya
Kupas›’na kat›lmak ve kat›lmakla
da kalmay›p bu turnuvada çeyrek
final oynamak olacakt›. Ancak ön-
cesinde do¤rusunu söylemek gere-
kirse flans da fazlas›yla yan›ndayd›
Galler’in. Öyle ki turnuvan›n ele-
melerinde Çekoslovakya ve Do¤u
Almanya ile ayn› grupta yer alan
Galler, grupta ikinci s›ray› alm›fl ve
elenmiflti. Ancak k›smet Galler’in
aya¤›na bir kez daha gelecekti.
Öyle ki kupan›n Asya elemelerin-
de ‹srail ile Türkiye efllefltirilmifl ve
Türkiye hakl› olarak elemelerin
Asya bölümünde yer almayaca¤›n›
aç›klayarak turnuvadan çekilmiflti.
Bunun üzerine bir üst tura ç›kan
‹srail burada da Endonezya ile efl-
leflmiflti ama bu sefer de tarafs›z
sahada tek bir maç talebinde bulu-
nan Endonezya, FIFA’n›n bu talebi
kabul etmemesi üzerine çekilince
‹srail Asya-Afrika play-off turuna
kalm›flt›. Garip ama gerçek, bu kez
de ‹srail’in rakibi olan Sudan poli-
tik nedenlerden ötürü ‹srail’in kar-
fl›s›na ç›kmayaca¤›n› aç›klay›nca
‹srail bütün elemeleri maç yapma-
dan geçerek Dünya Kupas›’na ka-
t›lma gibi bir durumla karfl› karfl›ya
kalm›flt›.
Bu durum FIFA’y› da rahats›z etmifl
olacakt› ki son çare olarak ‹srail’in
bir Avrupa tak›m›yla play-off maç›
oynamas›n› kararlaflt›rd›lar. Bu f›r-
sat Avrupa elemelerindeki grup
ikincilerinden ilk olarak Belçika’ya
teklif edildi fakat Belçika’n›n bu
teklifi reddetmesi üzerine, nere-
deyse dünyan›n tamam›n› dolafl›p
da bir türlü kabul görmeyen dave-
tiye, Galler’in posta kutusuna dü-
flüverdi. O y›llarda futbolda henüz
emekleme aflamas›nda olan ‹srail
karfl›s›nda Galler’in turu geçmesiy-
se beklenen sonuçtu ve iki maçta
da rakibine 2-0’l›k üstünlük sa¤la-
yan Galler, hayli dolayl› bir yoldan
82
TamSaha
TamSaha
83