Basic HTML Version
96
TamSaha
TamSaha
97
Dünya Kupalar› (2)
‹lki 1930’da Güney Amerika’da düzenlenen ve sadece dört Avrupal›n›n kat›labildi¤i
Dünya Kupas›, 1934 ve 1938’de eski k›tada sahnelenmifl, her iki turnuvada da gülen
taraf ‹talya olmufltu. Ev sahipli¤ini yapt›¤› ilk kupaya Avrupal›lar›n ra¤bet etmemesini
protesto etmek için sonraki iki turnuvaya kat›lmayan Uruguay ise 1950’de geri
döndü¤ü Dünya Kupas›’n›, t›pk› 1930’da oldu¤u gibi kazanmay› bilecekti.
U
Onur Erdem
‹talya 1934
‹talya
’n›n duble zaferi ve
Uruguay
’›n geri dönüflü
ruguay’da düzenlenen ilk Dün-
ya Kupas›’nda yaflanan en bü-
yük sorunun temelinde, sivil ha-
va tafl›mac›l›¤›n›n henüz yay-
g›nlaflmam›fl olmas› nedeniyle
Avrupa’dan Uruguay’a ulafl›m›n
transatlantik gemilerle yap›lma-
s› yatmaktayd›. Bu durum da
Uruguay’a seyahat edecek olan-
lar›n bu ifl için bol miktarda va-
kit ve nakit ay›rmas›n› gerektiri-
yordu. Dolay›s›yla ço¤u Avrupa
ülkesi gerek masraflardan ka-
ç›nmak için, gerekse zaman ye-
tersizli¤inden ötürü tak›mlar›n›
Uruguay’a gönderememifl, 13
kat›l›mc›n›n oldu¤u turnuvada
Avrupa sadece dört tak›mla
temsil edilebilmiflti. 1934’te dü-
zenlenecek olan ikinci Dünya
Kupas›’n›n, bu durumun da et-
kisiyle Avrupa’da ya-
p›lmas› düflünülüyor-
du. Turnuvaya ev sa-
hipli¤i yapmak için
de ‹talya ve ‹sveç fe-
derasyonlar› ilgilerini
FIFA’ya bildirmifller-
di. ‹sveç’in daha son-
ra geri ad›m atmas›
üzerine de kupan›n
‹talya’da düzenlene-
ce¤i resmiyet kazan-
d›.
‹talyanlar›n organi-
zasyonu üstlenmeyi
istemelerinin ard›n-
daysa, ne yaz›k ki fut-
bol sevgisinden çok,
iktidarda bulunan
Mussolini yönetimin-
deki Ulusal Faflist
Parti’nin (FNP) dün-
yaya karfl› bir gövde
gösterisinde bulun-
may›
amaçlamas›
vard›. Faflist rejimin generallerin-
den biri olan ve Dünya Kupa-
s›’ndan önce Mussolini taraf›ndan
‹talyan Futbol Federasyonu’nun
baflkanl›¤›na atanan Giorgio Vac-
caro, ihtiyarl›k y›llar›nda bu duru-
mu bizzat itiraf edecekti. Asl›nda
FNP’li birisinin özel olarak böyle-
sine bir itirafta bulunmas›na da ge-
rek yoktu, zira her fley gayet aç›kt›.
Finalin oynanaca¤› stad›n ad›n›n
bizzat “FNP Stad›” konmas› ve tur-
nuva süresince ülkenin her yerin-
de yo¤un bir Faflizm ve Mussolini
propagandas› yap›lmas›, art›k fut-
bolun sadece futbol olmaktan ç›k-
maya bafllad›¤›n›n önemli göster-
geleriydi.
Bu meflum teferruat› bir kenara b›-
rak›p futbolun sade futbol yönüne
dönersek, 1934 Dünya Kupas›’n›n
1930’daki ilk turnuvaya göre for-
mat›nda önemli farkl›l›klar oldu¤u
göze çarp›yordu. Öncelikle, turnu-
van›n Avrupa’da düzenlenecek ol-
mas› nedeniyle, kupaya kat›lma ta-
lebinde önemli bir art›fl vard›. 32
ülke bunun için baflvuruda bulun-
mufltu. Bunun üzerine turnuva ön-
cesinde bir ön eleme yap›lmas› ve
tak›m say›s›n›n 32’den 16’ya indi-
rilmesi kararlaflt›r›ld›. K›talara göre
de Avrupa’ya 12, Amerika’ya üç
ve Afrika-Asya’ya da bir kat›l›mc›
kontenjan› tan›nm›flt›.
Elemelerde en dikkat çekici unsur-
sa, ev sahibi ‹talya’n›n da bu maç-
lar› yapmas›yd›. Bu, ayn› zamanda
1934 Dünya Kupas›’n›n, kupa tari-
hinde ev sahibinin eleme oynaya-
rak kat›ld›¤› tek kupa olmas›na da
yol açacakt›. Öte yandan, evinde
düzenlenen ilk Dünya
Kupas›’n› kazanan, ha-
liyle “son flampiyon”
payesini de tafl›makta
olan Uruguay, dört y›l
önce ev sahipli¤ini yap-
t›¤› organizasyona Av-
rupal› ülkelerin ilgisiz
kalmas›n› protesto et-
mek amac›yla ‹talya’da-
ki turnuvaya kat›lmama
karar› alm›flt›. Böylece
1934 Dünya Kupas›, ay-
n› zaman son flampiyo-
nun boy göstermedi¤i
tek Dünya Kupas› ola-
rak da kay›tlara geçe-
cekti.
Elemelerin tamamlan-
mas› ve kupada müca-
dele edecek 16 tak›m›n
belli olmas›n›n ard›n-
dan, tak›mlar›n tek maç
eleme usulüne göre oy-
namalar› da kararlaflt›-
r›lm›flt›. Bu da, 1930’da ilk turun
grup maçlar› fleklinde oynanmas›-
na dayanan sistemin terk edilmesi
ve yeni bir format›n denenece¤ine
iflaretti. ‹lk tur için çekilen kuralar
neticesindeyse eflleflmeler flu flekil-
de olufltu: ‹spanya-Brezilya, Maca-
ristan-M›s›r, ‹sviçre-Hollanda, ‹tal-
ya-ABD, Çekoslovakya-Romanya,
‹sveç-Arjantin, Avusturya-Fransa
ve Almanya-Belçika.
Ev sahibi ‹talya, ilk turda Birleflik
Devletler karfl›s›nda 7-1 kazanarak
hem kupan›n o ana kadarki en
farkl› galibiyetini elde ediyor hem
de kupa için ne kadar iddial› oldu-
¤unu ortaya koyuyordu. Son Dün-
ya Kupas› finalisti Arjantin, ‹sveç’e
3-2 ile boyun e¤mifl, bir baflka Gü-
ney Amerikal› Brezilya da ‹span-
ya’ya 3-2 ma¤lup olmufltu. Afrika
temsilcisi M›s›r’›n da Macaristan’a
4-2 yenilmesi sonras›nda çeyrek fi-
nale Avrupa d›fl›ndan hiçbir tak›m
kalamam›fl, bir bak›ma kupa bir
Avrupa flampiyonas›na evrilmiflti.
‹lk turun di¤er eflleflmelerindeyse
‹sviçre, Hollanda’y› 3-2; Çekoslo-
vakya, Romanya’y› 2-1; Avusturya,