derbisi için alarm kuruyoruz. Peki,
bize 90 dakika olarak pazarlanan
bu nadide sporun kaç dakikas›nda
tam olarak oyunu izleyebiliyoruz?
Top oyunda 90 dakika boyunca
kal›yor mu? Merakland›rmayaca-
¤›m… Hay›r!
Hesap makinelerinin, futbol sek-
töründe dönen paray› hesapla-
makta aciz kald›¤› flu dönemde
bütün amaç futbolseverleri tri-
bünlere çekmek, dekoder satmak
ve 90 dakikaya bir hikâye s›¤d›r-
mak üzerine kurulu. Talep etti¤i-
miz 90 dakika için senede kazan-
d›¤›m›z hat›r› say›l›r mebla¤lar›
futbola aktar›yoruz.
Süper Lig ortalamas›
52 dakika
Peki bu oyunun kahramanlar› bi-
zim 90 dakikam›zdan ne kadar ça-
l›yor?
Spor Toto Süper Lig’in 17 haftal›k
ilk yar› serüveninde 153 maç geri-
de kald›. Bu 153 maçta topun
oyunda kald›¤› sürenin ortalamas›
52 dakika. Türkiye Ligi, Avru-
pa’n›n elit liglerini kendine rakip
olarak seçtiyse, üzerinde duraca-
¤›m›z istatistik alan›nda biraz da-
ha kafa patlatmas› gerekecek. Tür-
kiye’de flampiyonluk görmüfl ku-
lüplerle di¤er kulüpler aras›ndaki
ekonomik makas, flampiyon ola-
mam›fl kulüplerin oyun felsefesine
de do¤rudan etki ediyor. Baz› se-
zonlar bize rekabetin artt›¤›n› ifla-
ret ediyor ve oyun kalitesinin yük-
seldi¤ini düflünüyoruz. Fakat orta
s›ra tak›mlar›n›n dirençli futbolu-
nun yan›nda ligde topla oynan sü-
relere bakt›¤›m›zda kalite konu-
sunda yan›lg›ya düfltü¤ümüz ka-
n›tlan›yor. Kümede kalmak ve yu-
kar›lara yak›n olmak için mücade-
le eden ekipler, topun oyunda ol-
mad›¤› sürelerden besleniyor.
Hatta bu tak›mlar›n bafl›na geçen
idealist teknik adamlar›n yaratma-
ya çal›flt›¤› dengeli ve hücum fut-
bolu, flampiyon tak›mlar önünde
skor üstünlü¤ü ele geçirildi¤inde
altüst oluyor. Bunun da en önemli
sebebi az önce sözünü etti¤imiz
ekonomik uçurumun do¤rudan et-
ki etmesiyle ilgili. Di¤er önemli se-
bep ise ülke futbolunun ve ligleri-
nin bir oyun karakterine sahip ola-
mamas›. Esas bu sebep, Türkiye
liglerinin Avrupa’n›n elit ligleriyle
aras›ndaki en temel fark› oluflturu-
yor.
Rekor ‹talya’da
‹ngiltere Premier Ligi’nde, Türkiye
Ligi’nde oldu¤u gibi baflat tak›m-
larla alt s›ra tak›mlar› aras›nda cid-
di bir ekonomik uçurum mevcut.
Ancak Premier Lig’de topun oyun-
da kald›¤› süre 62 dakika. Zaten
bu aradaki fark› okuyabilmek için
istatistik k⤛tlar›na gömülüp saat-
lerce analiz yapmaya gerek de
yok. Baflka bir iflle u¤rafl›rken ka-
zara göz ucuyla ekrana bakt›ysa-
n›z bile oyunun ak›c›l›¤› sizi içine
çekiyor. Yine de bu 62 dakika, 90
dakika talep eden futbolseverlerin
zaman›ndan çal›nmad›¤› anlam›-
na gelmiyor. Avrupa’da son dö-
nemde ilginin yükseldi¤i Bundesli-
ga’da da topun oyunda kald›¤› sü-
re 61 dakika. Bayern Münih ve Bo-
russia Dortmund’un geri dönüflle-
riyle birlikte iyiden iyiye parlayan
Alman Ligi de seyirciden hat›r› sa-
y›l›r bir süre çal›yor. Barcelona ve
Real Madrid’in ‹skoçya Ligi’ne çe-
ugün kitleleri arkas›ndan sü-
rükleyen futbol, ilk olarak
Göktürkler taraf›ndan keflfe-
dildi¤inde bu oyunun 90 da-
kika ile s›n›rlanaca¤› düflü-
nülmüfl müydü? Pek san-
mam (Evet, Göktürkler za-
man›nda bu oyunun izlerine
rastlan›yor ve ismi “Tepük”).
Ya da Çinliler, Göktürkler-
den ö¤rendikleri “Tepük”
oyunuyla ilk karfl›laflt›klar›n-
da, “Bu oyun olsa olsa 45’er
dakikadan iki devre halinde
o y n a n s › n ”
fikrinin de
ç›kabilece¤i
düflük bir ih-
timal. ‹tal-
yanlar, ken-
dilerine de-
niz yoluyla
ithal edilen
futbolu, “Biz
bulduk!” na-
r a l a r › y l a
“Calcio”laflt›r›rken de ‘90
dakika’ üzerine fazla kafa patlat-
mam›fllard›. Son olarak en po-
püler mucit ‹ngilizlerin kuca¤›-
na düflen futbol, bugünkü haline
bürünmek için tam da arad›¤›
co¤rafyaya kavuflmufltu.
Barbarca oynanan bu ayak to-
puna art›k bir çeki düzen verme
vakti gelmiflti. Bu basit oyuna
burjuvan›n da ilgisiyle beraber,
oyun kurallar› da yavaflça flekil-
leniyordu. Çünkü narin burjuva-
zinin yere düflüp yaralanmaya
tahammülü yoktu. Önce rakibe
sayg› çerçevesinde kurallar çi-
zildi, ard›ndan da süre s›n›rla-
mas› getirilerek pazarlanmaya
haz›r halde marketlerdeki yerini
ald› futbol.
Her gün ekran bafl›nda veya
stadyumda, bazen yolculuk es-
nas›nda kula¤›m›z radyoda fut-
bolun peflinden sürükleniyoruz.
Bir yandan Merseyside’›n mavi
ve k›rm›z› yakas›n›n kap›flmas›-
na dalarken bir yanda Fla-Flu
46
TamSaha
Dillere pelesenk olmufl bir tabirdir “Futbol 90 dakika...” Gelin görün ki topun sahada
dolaflt›¤› süre 90 dakikan›n çok alt›nda. Süper Lig’in ilk yar›s›nda topun oyunda kald›¤›
sürenin ortalamas› sadece 52 dakika. Yani izleyicinin 38 dakikas› havaya gitmifl durumda.
Oysa top Premier Lig’de 62, Bundesliga ve La Liga’da 61 dakika oyunda kal›yor. fiafl›rt›c›
olan ise ‹talya Ligi Serie A’n›n 65 dakikal›k ortalamayla rekoru elinde bulundurmas›.
Nerede o
90
dakika?
Çal›nan Süreler
B
S›ra Tak›m
Süre
1 Eskiflehirspor
00:27:25
2 Fenerbahçe
00:27:00
3 Sivasspor
00:25:20
4 Befliktafl
00:24:46
5 Kayserispor
00:23:57
6 Galatasaray
00:23:52
7 Gençlerbirli¤i
00:22:29
8 MP Antalyaspor 00:22:03
9 K. Karabükspor 00:21:40
10 Gaziantepspor 00:21:38
11 Elaz›¤spor
00:21:27
11 T. Konyaspor
00:21:27
13 Trabzonspor
00:21:23
14 Akhisar BGS 00:21:21
15 Ç. Rizespor
00:21:19
16 Bursaspor
00:21:17
17 Kas›mpafla
00:21:15
18 K. Erciyesspor 00:20:18
Spor Toto Süper Lig Tak›mlar›n›n
Topla Oynama Ortalamas›
Canberk Atik
Lig
Ortalama Dakika
Serie A
65 dakika
Premier Lig
62 dakika
Bundesliga
61 dakika
La Liga
61 dakika
fiampiyonlar Ligi 55 dakika
Süper Lig
52 dakika
Topun Oyunda Kalma Süresi
TamSaha
47