2004
Newcastle United
Marsilya
Villareal
Valencia
2005
Parma
CSKA Moskova
Sporting Lizbon
AZ Alkmaar
2006
Schalke
Sevilla
Steaua Bükrefl
Middlesbrough
2007
Espanyol
Werder Bremen
Osasuna
Sevilla
2008
Bayern Münih
Zenit
Glasgow Rangers
Fiorentina
2009
Dynamo Kiev
Shaktar Donetsk
Werder Bremen
Hamburg
2010
Atletico Madrid
Liverpool
Hamburg
Fulham
2011
Benfica
Braga
Porto
Villareal
2012
Atletico Madrid
Valencia
Athletic Bilbao
Sporting Lizbon
2013
Basel
Chelsea
Benfica
Fenerbahçe
2014
Benfica
Juventus
Sevilla
Valencia
Son 10 Y›l›n UEFA Avrupa Ligi Yar› Finalistleri
Finalist fiampiyon
Valencia
3
Sevilla
3
Benfica
3
Villareal
2
Sporting Lizbon
2
Werder Bremen
2
Hamburg
2
Atletico Madrid
2
Newcastle United 1
Marsilya
1
Parma
1
CSKA Moskova
1
AZ Alkmaar
1
Schalke
1
Steaua Bükrefl
1
Middlesbrough
1
Espanyol
1
Osasuna
1
Bayern Münih
1
Zenit
1
Glasgow Rangers
1
Fiorentina
1
Fenerbahçe
1
Dynamo Kiev
1
Shaktar Donetsk
1
Liverpool
1
Fulham
1
Braga
1
Porto
1
Athletic Bilbao
1
Basel
1
Chelsea
1
Juventus
1
Tak›mlar Baz›nda
‹spanya
‹s-
panya
13
Portekiz
7
Almanya
6
‹ngiltere
5
‹talya
3
Rusya
2
Ukrayna
2
Fransa
1
Hollanda
1
Türkiye
1
Romanya
1
‹skoçya
1
‹sviçre
1
Ülkeler Baz›nda
hâ”n›n serüven bafllang›c›
olacakt›. Mourinho ertesi
sene Chelsea ile anlaflacak
ve Londra’n›n mavileri için
özlenen güzel günlerin ha-
bercisi olacakt›. Mourin-
ho’lu Chelsea her sezon
fiampiyonlar Ligi’ni kazan-
mak için yola ç›k›yor ancak
yar› finalin ötesine geçemi-
yordu. Ancak ‹ngiliz tak›m-
lar› her sene fiampiyonlar
Ligi’nin son 4 tak›m› aras›-
na kalmay› baflar›yordu.
Son 10 y›lda Avrupa’n›n
zirvesindeki 4 tak›m aras›-
na tam 16 kez temsilcisini
gönderen ‹ngilizler, bu alan›n zirve-
sinde yer al›yor. ‹ngilizler bu 10 se-
zon içinde Liverpool, Manchester
United ve Chelsea ile üç kez flampi-
yonlu¤a ulafl›rken 5 kez de finalde
kaybeden taraf oldu.
‹ngilizlerin hemen ard›ndan 10 se-
nede 14 temsilci gönderen ‹spanyol-
lar geliyor. Barcelona’n›n burada
misyonun büyük k›sm›n› s›rtlad›¤›n›
biliyoruz. Özellikle 2004 sonras›nda
2011’e kadar Real Madrid’in bu se-
viyede olamamas›, Katalan temsilci-
sinin yapt›klar›n› daha de¤erli k›l›-
yor. Bu iki ekibini yan›nda 2004’te
yar› finalde elenen Deportivo La Co-
runa ve bu sezon Diego Simeo-
ne’nin yaratt›¤› Atletico Madrid ‹s-
panyollar›n yar› final gören di¤er iki
temsilcisi.
‹ngilizlerin ve ‹spanyollar›n fiampi-
yonlar Ligi yar› finallerini parselle-
dikleri çok aç›k. Çünkü arkalar›ndan
6 temsilciyle gelen Almanlarla arala-
r›ndaki uçurum mevcut görüntüyü
aç›kl›yor. Almanlar 2001’de Bayern
Münih’le flampiyonlu¤a uzand›ktan
sonra son 4 tak›m aras›na kalabil-
mek için 2010’u beklemeleri gerek-
ti. Alman futbolu da bu süreçte cid-
di bir yap›lanmaya girdi ve 2010’lu
y›llara damga vurabilmek için
önemli ad›mlar att›. Son y›llarda da
görüyoruz ki orta vadeli do¤ru yap›-
lanma, Panzerleri Avrupa’n›n zirve-
sine tafl›yor. 2010’dan bu yana yar›
finallerde mutlaka bir Alman ekibiy-
le karfl›lafl›yoruz. 2011’de bu görevi
Schalke üstlenirken, 2013 Alman
futbolu için milat anlam›na geldi. Fi-
nal yolcular›n›n ikisi de Alman-
ya’dan havalanan Borussia Dort-
mund ve Bayern Münih’ti. Geçen
senenin bir di¤er anlam› ise Alman-
lar›n yar› finalde Real Madrid ve
Barcelona’y› devirerek ‹spanyol he-
gemonyas›n› sonland›rd›klar›n› dü-
flünmeleriydi. Ancak bu düflünce 1
y›l kadar sürdü. ‹spanyollar 2014’te
iki kupan›n yar› finallerine 4 tak›m
gönderirken Almanlar yaln›zca Ba-
yern Münih’in eline bak›yor.
2000’lerin ilk yar›s›n›n etkin ülkele-
rinden biri de ‹talya’yd›. Özellikle
2003 senesinde Juventus, Milan ve
Inter’le yar› finale 3 tak›m›n› gönde-
rerek önemli bir baflar›ya imza att›-
lar. Ancak ertesi y›llarda bütün yük
Milan’›n omuzlar›na kalacak ve ‹tal-
yanlar›n Avrupa futbolundan hazin
silinifline flahitlik edecektik. Ta ki
üçüncü paragrafta Londra’y› maviye
boyayan Portekizli, Giuseppe Meaz-
za’n›n kulübesine oturana dek…
2003’te Juventus’u finalde ma¤lup
edip kupaya uzanan Milan, önce
2005’teki unutulmaz finalde Liver-
pool’a ‹stanbul’da kaybedecek, erte-
si sene yar› finalde Barcelona’ya 1-0
ve 0-0’la elenip finalin d›fl›nda kala-
cakt›. Ancak ifli inada bindiren Mila-
no temsilcisi 2007’de ‹stanbul’un in-
tikam›n› almak için Atina Olimpiyat
Stad›’nda Liverpool’un karfl›s›na di-
kildi. Filippo ‹nzaghi’nin iki golü Mi-
lan’a 2003’ten beri bek-
ledi¤i kupay› getirdi an-
cak o sene flampiyon
olan Milan bir daha yar›
finale ulaflamad›. 2010’a
kadar süren Serie A’daki
ar›nma, ‹talyanlar› Avru-
pa’n›n zirvesinin d›fl›nda
tuttu. Bu süreçte lige am-
bargo koyan Inter, Jose
Mourinho’yu tak›m›n ba-
fl›na getiriyor ve hedefi
Avrupa’n›n 1 numaral›
kupas› olarak belirliyor-
du. Yar› finale kadar ge-
len Inter, karfl›s›nda “Ta-
rihin en iyisi mi?” tart›fl-
malar› yap›lan Barcelona’y› buldu.
Mourinho’nun ekibi, Katalanlar› ‹tal-
ya’da 3-1’lik skorla geçmesine kar-
fl›n hâlâ turun favorisi olarak göste-
rilmiyordu. Öyle ki, bas›n ve Barce-
lona cephesi Mourinho’yu kat› de-
fans yapmakla suçlarken futbol lite-
ratürü “Kalenin önüne otobüs çek-
mek” deyimiyle tan›fl›yordu. Nou
Camp’ta son düdük çal›nd›¤›nda
Barcelona’ya 1-0 kaybeden Inter fi-
nale ç›k›yor, Jose Mourinho da tari-
hin belleklerine kaz›nan f›skiyeler
eflli¤indeki zafer koflusuna bafll›yor-
du. Finalde Bayern Münih’i Diego
Milito’nun golleriyle geçen Inter, 45
sene bekledi¤i kupaya sonunda
ulaflm›flt›. Ancak bu kupa Milano
ekibi için sonun bafllang›c› oluyor ve
Portekizlinin tak›mdan ayr›lmas›yla
peri masal› bitiyordu. Inter, fiampi-
yonlar Ligi’ni kazand›ktan sonra bir
daha yar› finalleri dahi göremeye-
cekti.
Frans›zlar ise son 10 y›lda Monaco
ve Lyon’la 2 kez yar› final mutlulu¤u
yaflad›. Portekizliler Porto ile kupaya
uzand›klar› 2004’te, Hollandal›lar
ise PSV Eindhoven ile 2005’te yar›
finali görmeyi baflard›. Türk futbolu
ise bu süreçte iki kez yar› finalin ka-
p›s›ndan dönerek tarihinde ilk kez
bu seviyede mücadele etmeye çok
yaklaflt›. 2007’de Fenerbahçe Chel-
sea’ye, 2013’te de Galatasaray Real
Madrid’e boyun e¤erek yar› finalin
efli¤inde kald›.
Avrupa Ligi’nde ‹spanyol hegemonyas›
Avrupa’n›n 2 numaral› arenas› olan, eskilerin UEFA
Kupas› flimdilerin UEFA Avrupa Ligi ise fiampiyonlar
Ligi’ne k›yasla de¤iflkenleri daha fazla olan bir orga-
nizasyon. Son 10 y›lda 33 farkl› tak›m bu turnuvan›n
yar› finalinde boy gösterdi. Ülkeleri ele ald›¤›m›zda
‹spanyollar›n oldukça farkl› bir üstünlü¤ü göze çar-
p›yor. fiampiyonlar Ligi’ndeki kat›l›m›n yan›nda La
Liga tak›mlar›n›n Avrupa Ligi’ndeki baflar›s› ligin ka-
litesine getirilen elefltirileri burada da bofla ç›kart›-
yor. ‹spanyollar son 10 y›lda 13 seferdir yar› finaller
düzeyinde temsil ediliyor. Bu say›y› anlaml› k›lan ise
en yak›n rakibi Portekiz’in 7 kez ile temsiliyet kazan-
m›fl olmas›. ‹spanyollar, bu süreçte 5 kez mutlu sona
ulaflt›. Valencia 2004’te kupay› kazan›rken Sevilla
2006 ve 2007’de arka arkaya bu sevinci yaflad›. Son
y›llar›n yükselen de¤eri Atletico Madrid ise önce
72
TamSaha
TamSaha
73