Basic HTML Version
amac› hem ligler hem de kulüpler ara-
s›nda adaletli bir gelir da¤›l›m› yarat-
ma olarak alg›lanm›flt›. Ne var ki bu-
gün gelinen noktada FFP, sermaye sa-
hibi elit kulüp yöneticilerinin daha
do¤ru yat›r›mlara yönelmesini sa¤la-
yan bir otorite misali duruyor. Yeni
düzenin Everton gibi bir kulübün yük-
selmesine destek olmak bir kenara
dursun, bunu k›smen engelledi¤ini bi-
le söylemek mümkün. Abramo-
vich’ten önce Everton k›vam›nda bir
ekip olan Chelsea, Rus ifladam› geldik-
ten sonra her sezon ortalama 80 mil-
yon euro zarar etme pahas›na da olsa
bugünkü kârl› konumuna ulaflabildi.
Hâlbuki FFP’nin çerçevesine göre bü-
yük yat›r›mlara da yer olmad›¤› du-
rumda Everton’›n Chelsea’ye yetiflebil-
mesi için art›k mucizeler gerekiyor.
Saha içinde oldu¤undan daha çok
FFP gibi saha d›fl›ndaki konular hak-
k›nda güzel fikirleri olan Arsene Wen-
ger de bu tart›flman›n içinde yer al›-
yor. Wenger’e göre FFP kurallar› ga-
yet sade olmas› gerekirken fazlas›yla
karmafl›k bir halde. Basitçe bir kulüp
kurallara uyuyorsa fiampiyonlar Li-
gi’nde yer almal› ve aksi takdirde net
biçimde turnuvan›n d›fl›nda tutulmal›.
“Premier Lig’deki 20 kulübe de yar›n
100’er milyon sterlin veriyoruz dese-
ler bu kumar› kabul ederim. Âdil reka-
bet iflte bu!” diye devam ediyor Wen-
ger. Elbette UEFA’n›n böyle ç›lg›n bir
niyeti yok ama Frans›z teknik adam
bu flekilde sermaye sahibi elitlerin ko-
runmas›ndan ziyade her kulübe eflit
yaklafl›lmas›n›n önemini vurguluyor.
Öneriler
UEFA’n›n Finansal Fair Play yoluyla
ligler ve kulüpler aras›ndaki eflitsizli¤i
yok etme amac› flu an için görünme-
yebilir. FFP’nin ç›k›fl noktas›ndan ne-
den sapm›fl oldu¤u da belki hiçbir za-
man tam olarak bilinmeyecek fakat
asl›nda futbolda en az›ndan finansal
adaleti sa¤lamak o kadar da zor olma-
mal›. Kulüplerin üç temel gelir kale-
minden biri olan TV yay›n anlaflmala-
r›na UEFA elbette ki hukuk çerçeve-
sinde müdahale edebilir. Örne¤in bu
noktada havuz sistemine dair belli kri-
terler getirerek onlara uymayanlar›
Wenger’in tâbiriyle “basitçe” Avrupa
kupalar›na kabul etmeyebilir. Bugün
Barcelona ve Real Madrid, La Liga ya-
y›n gelirlerinden 140’ar milyon euro
kazan›rken onlar› sadece 42’fler mil-
yon euro ile Atletico Madrid ve Va-
lencia takip ediyor. Serie A ve Ligue
1’da ise yay›n gelirleri büyük kulüple-
re iltimas geçecek flekilde düzenleni-
yor. Hâlbuki sa¤l›kl› bir havuz siste-
minin varl›¤›nda en az›ndan bu ka-
lemde adalet sa¤lanabilir.
Yay›n gelirlerini daha âdil da¤›tabil-
mek için o ligdeki kulüp kalitesinin de
olabildi¤ince homojen olmas› gerek.
Örne¤in Granada ve Braunschweig
gibi tak›mlar›n Barcelona ve Bayern
karfl›s›ndaki flans›, bahis bültenlerinde
komik handikap rakamlar›yla ifade
edilebilir seviyede. Dolay›s›yla birinci
liglerde kalite ortalamas›n› art›rmak
ad›na tak›m say›s› kademeli olarak
azalt›labilir ve belli hedefler do¤rultu-
sunda play-off ve play-out maçlar› ço-
¤alt›labilir. Ayr›ca özellikle Hollanda
ve Belçika gibi nüfusu az fakat futbol
potansiyeli yüksek komflu ülkelerin
ortak bir lig uygulamas›na geçifli de
düflünülebilir.
Premier Lig’in TV yay›n gelirlerini da-
¤›tma konusunda en adaletli lig oldu-
¤u bir gerçek. ‹ngiltere s›n›rlar›ndaki
tüm yay›n gelirlerinin yar›s› kulüplere
eflit da¤›t›l›rken, yurtd›fl›na sat›lan ya-
y›n haklar›n›n tamam› bu flekilde pay-
laflt›r›l›yor. Böylece ligin ilk ve son s›-
ras›ndaki iki tak›m›n aras›nda bir uçu-
rum oluflmuyor. fiampiyonlar Ligi’ne
kat›l›m paras› da pekâlâ bu flekilde
de¤erlendirilebilir. Örne¤in bir kulüp
fiampiyonlar Ligi gruplar›na kald›¤›n-
da toplam 20 milyon euro kazanmay›
hak ediyorsa kural gere¤i bunun üçte
birini kendi kasas›na koymal› ve geri
kalan tutar kendi ligindeki di¤er ta-
k›mlara eflit olarak verilmeli.
Gelir da¤›l›m›n›n yan› s›ra FFP çerçe-
vesine oyuncu gelifltirme odakl› ön-
lemler de dâhil edilebilir. Örne¤in
yüksek bir mebla¤ karfl›l›¤›nda olsa bi-
le Manchester United’›n Everton’dan
Rooney’yi 18 yafl›nda transfer etmesi
bu kadar kolay olmamal›. Rooney gi-
bi oyuncular›n yeni kulüplerinde geli-
flimi ilerledikçe Everton gibi yetifltirici-
ler belki de oyuncunun maafl art›fl›
oran›nda uzun vadeli gelir elde ede-
bilmeli. Böylece oyuncu yetifltirme
teflvik edilmeli ve kaliteli futbolcular
transfer oldu¤unda tak›mlar aras›nda
kolayca uçurum oluflmamal›.
Finansal Fair Play’in tüm tart›flmalara
ve farkl› görüfllere ra¤men bir devrim
oldu¤u gerçek. Her ne kadar adaletli
futbol ad›na ortaya ç›k›p uzun vadede
elitleri daha fazla korudu¤u yönünde
elefltirilere u¤rasa da FFP’nin ilk toka-
d› gayet a¤›r geldi. Devam› nas›l olur
bilinmez ama yine de radikal oldu¤u
kadar basit birkaç dokunuflla FFP’nin
yolu çok daha eflitlikçi bir yöne kaya-
bilir.
84
TamSaha
Nasser-Al-Khelaifi
Arsene Wenger