Kulüpler
Kupas›’nda
mutlu sona ulaşmas›ysa,
kariyerinin art›k sonlar›-
na gelmekte olan Ham-
rin’in o ana kadarki tüm
başar›lar›n› taçland›racak
nitelikteydi.
1969 yaz›nda Napoli’ye
giderek iki sezon da bu-
rada top koşturan Ham-
rin, 1971’de ülkesine
döndü ve IFK Stockholm
formas› alt›nda futbol ha-
yat›n› noktalad›. Bundan
sonraysa tekrardan ‹talya
yolunu tutan Hamrin,
çok sevdiği Floransa’ya
temelli yerleşti ve günü-
müzde de yaşant›s›n› bu
şehirde sürdürmekte…
‹talya’da ülkenin kuzeyiyle güneyinin
hikâyeleri birbirinden çok farkl›d›r. Ku-
zey ‹talya, k›smen soğuk iklimi, sanayi-
de hayli ileri gitmiş, hâliyle de gelişip
zenginleşmiş şehirleri ve tabi-
i ki bu yap› içerisinde daha disiplinli ve
çal›şkan, lâkin bir o kadar da kasvetli bir
karakter benimsemiş insan›yla adeta ha-
ritada kenar›na ilişik vaziyette durduğu
Orta Avrupa’n›n bir parças› niteliğinde-
dir. Güney ‹talya’ysa s›cak havas›, yok-
sul kentleri ve neşeli olduğu ölçüde de
miskin insanlar›yla Akdeniz’in genel
özelliklerini yans›tmakta ve ülkenin ku-
zeyiyle de her anlamda tezat oluştur-
maktad›r.
Söz konusu z›tl›k, futbolda da kendini
göstermekten geri kalmaz. ‹talya futbo-
lunun lokomotifi olan tak›mlar›n büyük
bölümü Kuzey’e aittir. Hatta Serie A’da
yer alan tak›mlar›n bile birkaç tanesi ha-
riç neredeyse tamam›n›n hep Roma’n›n
yukar›s›ndan olduğunu görürüz. Güney-
li tak›mlarsa bu lige ç›kt›klar›nda çoğu
zaman tutunma mücadelesi vermekten
fazlas›n› yapamaz. Bunda da başar›l›
olamad›klar›nda asansör tak›m hüviyeti-
ne bürünürler.
Böylesine bir tabloda, ülkenin en kuze-
yinden gelen bir futbolcunun güneyin
s›radan bir kulübünü ‹talyan futbolunun
zirvesine taş›mas›ysa herhalde sadece
filmlerde olabileceği düşünülecek tür-
den bir senaryodur. Gelgelelim,
1960’larda ve 1970’lerde böylesine bir
senaryo gerçeğe uyarlanm›şt›r. Bunun
alt›ndaki imzaysa Luigi Riva’ya aittir.
7 Kas›m 1944’te, ‹talya’n›n ‹sviçre s›n›r›-
na yak›n bir kent olan Leggiuno’da do-
ğan Riva, futbola yak›nlardaki bir diğer
kentin tak›m› Legnano’da başlam›şt›. 17
yaş›nda bu kulübün bünyesinde profes-
yonel olan Riva, o y›l tak›m› Serie C’de
orta s›ralarda yer almas›na karş›n ligde
en çok dikkat çeken genç oyunculardan
biri hâline gelmişti. Serie B ekiplerinden
Cagliari, Riva’n›n transferi için en atak
davranan kulüp olunca genç y›ld›z ada-
y›na da sezon sonunda Sardunya adas›-
n›n yolunu tutmak düşmüştü.
Ceza sahas› içerisinde veya civar›nda
topla buluştuğu anda ya direkt hedefi
bulan ya da daha müsait durumdaki ar-
kadaşlar›na kusursuz servislerde bulu-
nan Riva, hücumda bir tak›m› tek baş›na
birkaç seviye yukar› taş›yabilecek yete-
nekteydi. Cagliari’de gençliğin getirdiği
toyluktan da yavaş yavaş s›yr›lan golcü
oyuncu, Çizme’nin gördüğü en büyük
futbolculardan biri olma yolunda da son
sürat bir gelişim göstermekteydi.
Riva, Sardunya ekibindeki ilk sezonun-
da Serie B’den Serie A’ya yükselmenin
sevincini yaşayacakt›. Üstelik Cagliari
de tarihinde ilk kez bu seviyeye ç›k›yor-
du. K›rm›z›-lacivertli tak›m, başlang›çta
Serie A’da kal›c› olmay› amaçl›yordu ve
buradaki ilk dört senesinde orta s›ralara
tutunarak bunu da başarm›şt›. Öte yan-
dan bu dört sezonda 51 kez rakip filele-
‹sveç’in, hatta tüm ‹skandinav yar›madas›n›n tarihte
ç›kard›ğ› en büyük futbolculardan biri olan Kurt
Hamrin, 19 Kas›m 1934’te Stockholm’de dünyaya
geldi. Huvudsta ve Rasunda gibi küçük kulüplerin
altyap›s›nda başlayan futbol kariyeri, 15 yaş›nday-
ken, şehrin en önemli kulübü olan AIK’in altyap›s›na
geçmesiyle bambaşka bir noktaya gelecekti. Her iki
kanatta da oynayabilen, sürati ve kusursuz dripling
becerisiyle de çok rahat içeri kat edebilerek s›k s›k
golle burun buruna gelen bir oyuncu olan Hamrin,
AIK’in A tak›m›naysa 17 yaş›nda yükselecekti.
Özellikle 1955 sezonunda AIK formas›yla ligde 22
maçta 22 gol atarak gol krall›ğ›na ulaşan genç y›ld›z›
rakip savunmalar›n olduğu kadar kulübünün de zapt
edebilmesi zor olacağa benziyordu. Nitekim 1956
sezonuna da 12 maçta 13 golle başlayan Hamrin, o
yaz ‹sveç’te sezon aras› verildiğinde Juventus’a imza-
y› atacakt›. Torino ekibindeki ilk sezonunda sekiz gol
atan Hamrin, bir sonraki y›lsa Padova’ya kiraland›.
Hamrin gelmeden önce güç bela kümede kalan Pa-
dova, sezon boyunca 20 kez rakip fileleri sarsan ‹s-
veçli oyuncusuyla birlikte adeta şaha kalkm›ş ve ligi
üçüncü s›rada tamamlam›şt›. Ancak Juventus, Gian-
piero Boniperti, John Charles ve Omar Sivori’den
oluşan tarihinin belki de en iyi ileri üçlüsüyle şampi-
yonluğa uzan›nca, Hamrin’e gelecek planlar› içeri-
sinde bir yer bulamayacak ve ‹sveçlinin Çizme’deki
yeni durağ› da Fiorentina olacakt›.
1958 yaz› hem Hamrin’in kariyerinin hem de ‹sveç
futbol tarihinin en parlak sayfas›n› teşkil edecekti.
Dünya Kupas› ‹sveç’te düzenleniyordu ve ev sahibi
ekip, sadece misafirperverlik göstermekle yetinmiyor,
rakiplerini bir bir devirerek finale kadar geliyordu.
Grupta 2-1 kazan›lan Macaristan maç›nda iki gole de
imza atan Hamrin ayr›ca çeyrek finalde SSCB’yi 2-0,
yar› finalde de Federal Almanya’y› 3-1’le geçerlerken
birer gol kaydetmiş ve dört golle tak›m›n›n en golcü
oyuncusu olmuştu. Ancak 29 Haziran’daki finalde
Garrincha’l›, Didi’li ve tabii ki Pele’li Brezilya karş›-
s›nda ‹sveç’in t›ls›m› bozulacak, maç› 5-2 kazanan
Güney Amerika temsilcisi kupay› Atlantik’in öte tara-
f›na taş›yacakt›.
Millî tak›mda yaşan›lan bu büyük başar› sonras›nda
Hamrin kulüpler düzeyinde de en parlak günlerini
Fiorentina formas› alt›nda görmek üzereydi. Mor Me-
nekşelerdeki ilk iki sezonunda 26’şar gol atarak tak›-
m›n›n en golcü ismi olurken tak›m›n› da lig ikincilik-
lerine taş›yor, ligdeki gol krall›ğ› yar›ş›nda da birer
üçüncülük ve ikincilik elde ediyordu. Ayr›ca 1958-
59 sezonu, Fiorentina’n›n ligde att›ğ› 95 golle bu
alandaki kulüp rekorunu k›rmas›na da sahne oldu.
Hamrin’in Floransa’daki başar›lar› bu kadarla da s›-
n›rl› kalmayacakt›. Fiorentina, 1961 y›l›nda ‹talya Ku-
pas›’nda final oynay›p ayn› zamanda ligde de şampi-
yon olan Juventus’a kaybetmesi sonras›nda 1961-62
sezonunda ilk kez düzenlenecek olan Kupa Galiple-
ri Kupas›’nda boy gösteriyor ve kupay›, finalde Ran-
gers’› 2-0 ve 2-1’lik skorlarla devirerek müzesine gö-
türüyordu. ‹kinci maçtaki galibiyet golü de Ham-
rin’den gelmişti. Fiorentina ile ayn› y›l ‹talya Kupa-
s›’nda da mutlu sona ulaşan Hamrin, beş sene sonra
bir ‹talya Kupas› daha kazanacak ve art›k kulübün en
önemli efsanelerinden biri hâline gelecekti.
Floransa ekibiyle böylesine özdeşleşen Hamrin’in
mor forma alt›nda dokuz sezonda 350’nin üzerinde
maça ç›k›p 200’den fazla gol atmas› sonras›nda 1967
yaz›nda, 32 yaş›ndayken Milan’a transfer olmas›,
Çizme’de büyük sansasyon yaratm›şt›. Yeni kulübüy-
le ilk sezonunda bir Kupa Galipleri Kupas› zaferi da-
ha yaşayan Hamrin, Hamburg’a karş› 2-0 kazan›lan
finalde iki gole de imzas›n› atarak başar›da aslan pa-
y›na sahip olmuştu. Milan’›n ertesi y›l da şampiyon
Bu ay ‹sveç futbolunun gelmi geçmi en büyük y›ld›zlar›ndan Kurt Hamrin ve Tomas Brolin
s›ras›yla 80 ve 45, ‹talya Millî Tak›m›’n›n hâlen en golcü ismi olan Luigi Riva 70, Almanlar›n
en önemli orta saha oyuncular›ndan Uli Stielike 60 ve son dönemin en önemli 10
numaralar›ndan Alessandro Del Piero da 40 ya günlerini kutlamaya haz›rlan›yor. TamSaha
olarak ya ayan efsaneleri tebrik ediyor ve kendilerine uzun ömürler diliyoruz.
Onur Erdem
TamSaha
71
Nice mutlu senelere!
c
l
n l r
70
TamSaha
Kurt Hamrin
Luigi Riva
Hamrin - Riva - Stielike - Brolin - Del Piero