TamSaha 177. Sayı / Ağustos 2019

5. Şeffaflık talebi yaygınlaşıyor VAR ile ilgili eleştirilerden biri, hakemlerin yaptıkları konuşmaların gizli olması. Hatta masadaki VAR hakem- lerin hangi pozisyonları ince- leyip hangilerini incelemeye değer bulmadıkları da açık- lanmıyor. Bu durumda özel- likle tansiyonun yüksek olduğu derbilerde yaşanan tartışmalarda yine art niyet iddialarıyla birlikte gündeme getiriliyor. FIFA Hakem Komitesi Başkanı Pierluigi Collina, Dünya Kupası’nın grup aşamasından sonra VAR konuşmalarından birini yayınladığı basın toplan- tısında, bu konuşmaların tıpkı ragbi ve krikette olduğu gibi mikrofonla seyircilere açık olmasına yönelik talepler sorulduğunda, bunu istediklerini ancak henüz bunun için erken olduğunu söylemişti. 6. Her teknoloji gibi VAR da aksayabiliyor VAR’ın futbol dünyasına girmesi, en çok da reyting ve tiraj kaygısıyla, kulağa hoş gelen ancak çok hatalı bir kıyas üzerinden duyuruldu ve yorumlandı: Kusurlu insanın yerini kusursuz makinenin alması! Oysa son kararı insana bırakıyor olması kadar, her tek- noloji gibi aksayabilecek olması bile VAR’ı değerlendirirken göz- den kaçırılmaması gereken bir noktaydı. NitekimVAR sistemi aksadı. Hemde çok kritik an- larda. İlk ciddi aksama haberi 2018 Avustralya Ligi finalinde geldi ve hakempozisyonun tekrarını izleyemedi. Porte- kiz’deki bir maçta VAR’ın aksamasının sebebi çok daha farklıydı. Bir taraftarın elindeki bayrak, en kritik kameranın önünü kapatmıştı. Diğer iki aksaklık, çok sevilen iki figür olan Francesco Totti veThiery Henry’nin takımlarının başına geldiğinden bir hayli ses getirdi. Türkiye’de de Fenerbahçe-Ba- şakşehir maçında VAR arızası yaşandı. Stadyumdışında bulu- nan naklen yayın araç alanın- daki VAR teçhizatına enerji veren kesintisiz güç kayna- ğında yaşanan arıza, kamera görüntülerinin aktarımını yapanmedya taşıma cihazının kapanmasına neden olurken, cihazın yeniden aktif hale gelmesi için gereken süre nedeniyle 5 dakika 40 saniye boyunca VAR sistemi devre dışı kaldı. 7. Artık yokluğu da eleştiriliyor VAR’ın ilk yıl karnesi hakkında söylenebilecek son ve belki de en önemli söz, sistemin henüz kullanılmadığı turnuvalarda VAR’ın yokluğunun eleştirilmeye başlaması. UEFA Şampiyonlar Ligi’nde geçen sezon grup aşamasında VAR’ın kullanılma- ması üzerine kamuoyundan eleştiriler yükselmiş, UEFA da Aralık ayında toplanarak aldığı kararla “deneme sürecinin başarılı geçtiğini” ve daha önce öngördükleri tarihi geriye çekerek grup aşamasından sonra VAR’a geçileceğini açık- lamıştı. VAR’a geçiş için 2020-2021 sezonunun işaret edildiği UEFA Avrupa Ligi’nde de 2018-2019 sezonunun finalinde bu sisteme başvurulmasına karar verilmişti. Sözün özü, VAR’ın ilk dönemindeki eleştirilerin çoğu artık dillendi- rilmezken, VAR’ın yokluğuna dair eleştiriler giderek yaygınlaşıyor. Bu da sistemin uygulanması konusunda tecrübe ve alışkanlık oluşup uygulamaya dair sorunlar azaldıkça, VAR’ın futbolun özüne aykırı olmadığı, aksine fayda sağladığına dair inanışı güçlendiriyor. 56