TamSaha 185. Sayı / Nisan 2020

dördüncü sırayı alırlar. Art arda başarılar kazanan kadro- nun yaşlanıp sahneden çekilmeye başlamasıyla birlikte bir bocalama sürecine giren Yugoslavya, 1964 Avrupa Şampiyonası ve 1966 Dünya Kupası finallerine katılamaz. EURO 1968’deki dönüşleri ise muhteşem olur. İtalya’da düzenlenen turnuva yine elemeler sonucu dört takımın katıldığı bir Final Four düzenindedir. İki yıl öncesinin dünya şampiyonu İngiltere ile karşılaştıkları yarı finali, Kızılyıldız efsanesi Dragan Džajić’in golüyle 1-0 kazanıp finalist olurlar. Ev sahibi İtalya ile oynadıkları finalde yine Džajić’le öne geçseler de Domenghini’nin 80’deki golüne engel olamazlar. Uzatması da 1-1 bitenmaçın ardından statü gereği ikinci bir final daha oynanır ve iki gün sonra sahnelenen bu finali 2-0 kaybeden Yugoslavya, bir kez daha Avrupa ikinciliğinde kalır. 1970’teki Dünya Kupası finalleri ile EURO 1972’yi ıskalayan Yugoslavya, 1974 Dünya Kupası’nda bir kez daha büyük sahneye çıkar. Almanya’da düzenlenen finallerde Yugoslavya, Brezilya ve İskoçya arasında oyna- nan üç maç da beraberlikle bitince sıralamayı, bu takımların Zaire ile yaptıkları müsabakalar belirler. Yugoslavya, Zaire’yi 9-0 yenerek Dünya Kupası’nın en farklı üç gali- biyetinden birisinin sahibi olurken grupta da ilk sırayı alır. Zaire’yi 2-0 yenebilen İskoçya elenirken, Afrika ekibini 3-0mağlup eden Brezilya ise ikinci sırayı alarak son sekize kalır. 1974 Dünya Kupası’nda bu tur da eleme değil grupmaçları siste- miyle oynanmıştır. Yugoslavya, bu defa Demokratik Almanya, Polonya ve İsveç’le oynadığı üç maçı da kaybeder ve daha ileriye gidemez. EURO 1976 ise Yugoslavya’da dü- zenlenir. Beklenti bu defa şampi- yonluktur elbette. O dönemde ev sahibi takımın direkt katılımı söz konusu olmadığından, eleme süre- cinden geçen Yugoslavlar, Kuzey İr- landa, İsveç ve Norveç’le paylaştığı grubu beş galibiyet, bir yenilgiyle ilk sırada tamamlar ve final biletini alır. Yugoslavya’yı yenebilen tek takım Kuzey İrlanda olmuştur. Yugoslavlar yarı finalde, gedikli ra- kipleri Federal Almanya ile eşleşir. Belgrad’da oynananmaça Yugos- lavya fırtına gibi bir giriş yapıp ilk yarım saat geride kaldığında Danilo Popivoda ve Dragan Džajić’in golle- riyle 2-0 öne geçer. Lâkin Almanlar Flohe ve Dieter Müller’in golleriyle normal sürede 2-2 beraberliği sağ- layıp uzatma bölümünde hat-tricki tamamlayan Müller’le 4-2 kazanır ve Yugoslavları büyük bir şoka uğ- ratır. Yugoslavya, bumoral bozuk- luğu ile Hollanda’ya da uzatmalarda 3-2 yenilip dördüncü sırada kalır. 1978 Dünya Kupası ve 1980 Avrupa Şampiyonası finallerini uzaktan seyreden Yugoslavya, 1982 Dünya Kupası finallerinde ise yerini alır. Kuzey İrlanda, İspanya ve Hondu- ras’lı grupta ilk iki sıranın favorileri İspanya ve Yugoslavya olsa da sürprizi Kuzey İrlanda yapar. İrlan- da’nın dört puanla lider tamamla- dığı grupta Yugoslavlar, İspanya’nın da averajla gerisinde kalıp elenir. 1984 Avrupa Şampiyonası finalleri Yugoslavya için gerçek bir hayal kırıklığı olur. Grupta Belçika’ya 2-0, Danimarka’ya 5-0 ve Fransa’ya da 3-2 yenilip katıldıklarına pişman olarak ülkelerine dönerler. 1986 Dünya Kupası ile EURO 1988’e ise bilet alamazlar. O yıllarda Sırp kontenjanından Savicevic, Mihajlovic, Jugovic ve Be- lodedici, Hırvat Prosinecki, Boşnak Şabanoviç ve Makedon Pançev’le müthiş bir kadro kurup 1991’de Şampiyon Kulüpler Kupası’nı kazanacak olan Kızılyıldız, aynı za- manda Yugoslavya Millî Takımı’nın da belkemiğini oluşturur. Yugos- lavya da Kızılyıldız’ın bu zaferinden bir yıl önce 1990 Dünya Kupası’nda bir kez daha çeyrek final görür. İtalya’daki turnuvada Federal Al- manya, Kolombiya ve Birleşik Arap Emirlikleri ile eşleşen Yugoslavlar, Alman- lara 4-1 yenilerek başladıkları grupta Kolombiya’yı 1-0, BAE’yi de 4-1 mağlup ederek ikinci sırayı alır ve son 16 turuna çıkar. Bu turdaki rakip İs- panya’dır. Normal sü- resi 1-1 bitip uzatmaya gidenmaçı Dragan Stojković’in golleriyle 2-1 kazanıp çeyrek fi- nale yükselirler ancak Arjantin’le oynadıkları bu turda şans şanla- rında değildir. Normal süresi ve uzatmaları golsüz sona eren maçın sonunda seri penaltılarda 3-2 üstünlük sağlayan Tangoculara boyun eğerler. Sonrası Yugoslavya için bir felâket- tir. Savaş bir kara bulut gibi çöker o topraklara ve parçalanma başlar. Bosna-Hersek, Hırvatistan, Slo- venya ve Makedonya’nın birer birer ayrılmasıyla Sırplar ve Karadağlılar Yugoslavya Federal Cumhuriyeti is- miyle yola devam eder. Yugoslavya bu süreçte elemelerini kazandığı EURO 1992 finallerindenmen edilir. 1994 Dünya Kupası ve EURO 1996’ya da yasaklı oldukları için ka- tılamazlar. Bu yeni Yugoslavya’nın uluslararası turnuvalara geri dö- nüşü 1998 Dünya Kupası finalleri ile olur. Elemelerde Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Faroe Adaları ve Malta’yı geride bırakıp, lider İspanya’nın ar- dından ikinci olarak Fransa’daki fi- nallere bilet alırlar. Almanya, İran ve ABD ile paylaştıkları grupta İran ve ABD’yi 1-0 yenip Almanya ile de 2-2 berabere kalarak gruptan çıkarlar. Almanya maçını da 2-0’lık galibi- yetten beraberlikle kapattıklarını ekleyelim. Miroslav Dukić, Vladimir Jugović, Dejan Savićević, Predrag Mijatović, Dragan Stojković, Siniša Mihajlović, Savo Milošević, Dejan Stanković’li o kadro geleceğe dair büyük ümitler taşısa da son 16 tu- runda Hollanda engeline takılır. Uzun süre 1-1 gidenmaçın 90+2’sinde Davids’le bir gol bulan Hollanda 2-1 kazanıp Yugoslavların rüyasını bitirir. EURO 2000’de Yugoslavya’yı bu isimle son kez sahnede görürüz. Finallerde Slovenya ile 3-3 berabere kalıp Norveç’i 1-0 yenen Yugoslav- lar, uzatma dakikalarında yedikleri iki golle 4-3 yenildikleri İspanya’nın adından ikinci olarak çeyrek finale çıkar. Lâkin bu noktada onları bir hezimet beklemektedir. Hollanda karşısında 6-1’ik yenilgiyle dağılır ve evlerine dönerler. 2002 Dünya Kupası ve EURO 2004’e katılama- yan Yugoslavlar, 2006 Dünya Kupa- sı’nda ise Sırbistan-Karadağ ismiyle boy gösterir. Bu yeni isimli katılım hiç iyi bir netice vermez. Hollan- da’ya 1-0, Arjantin’e 6-0, Fildişi Sahilleri’ne de 3-2 yenilip grubu puansız tamamlayarak elenirler. Sırbistan dönemi Karadağ’ın da ayrılmasından sonra, Yugoslavya’nın ana mirasçısı olan Sırplar, EURO 2008 elemelerinden itibaren turnuvalara Sırbistan Millî Takımı olarak katılıyor. Sırplar bu süreçte Avrupa Şampiyonası final- lerine gidemezken, Dünya Kupası finallerinde iki defa yer aldı. EURO 2008 ele- melerini geçemeyen Sırp- lar, 2010 Dünya Kupası elemelerinde müthiş bir performans gösterip, Fransa, Avusturya, Lit- vanya, Romanya ve Faroe Adalarının önünde gru- bunu ilk sırada bitirdi. Ancak Güney Afrika’da hiç beklemedikleri bir sonuçla karşılaştılar. Gana’ya 1-0 yenildikten sonra Almanya’yı aynı skorla mağlup ettikle- rinde, “Artık Avustralya’yı yenip gruptan çıkarlar” diye düşünenleri hayal kı- rıklığına uğrattılar. Avus- 1974 Dünya Kupası’nda ikinci tura yükselen Yugoslavya Millî Takımı, o turnuvada Zaire’yi 9-0 yenerek Dünya Kupaları tarihinin en farklı üç galibiyetinden birisini elde etmişti... Yugoslavya EURO 1976’ya ev sahipliği yapmış ancak dördüncü sırada kalmıştı... Championship ekiplerinden Fulham’da forma giyen 26 yaşındaki Aleksandar Mitrović, EURO 2020 elemelerinde oynanan sekiz maçta takımın 17 golünden 10’unu kaydederek oldukça yüksek bir performans sergiledi. 32 33