TamSaha 185. Sayı / Nisan 2020

37 B Rusya Millî Takımı Yüksek tecrübe ugünün Rusya Millî Takımı, tıpkı ülkesi gibi Sovyetler Birliği Millî Takımı’nın da mirasçısı kabul ediliyor. Her ne kadar Sovyetler Birliği Millî Takımı’nın içinden SSCB’nin dağılmasının ardından 15 farklı takım çıksa, hatta SSCBMillî Takımı’nın en fazla forma giyip en çok gol atan oyuncusu Ukraynalı Oleg Blokhin olsa da Rusya’nın mirasçılığı tartışılmıyor. Sovyetler Birliği Millî Takımı’nın uluslararası futbol sahnesine çı- kışı ise 16 Kasım 1924. SSCB’nin tarihteki ilkmaçında rakibi ise Türkiye. O gün Moskova’da Millî Takımımızı 3-0 yenerek başlan- gıç yapan Sovyetler Birliği’nin tarih sahnesinden çekilip yerini Rusya’ya bıraktığı sonmaç ise 13 Kasım 1991’de Larnaka’da oynandı. SSCB, o maçta da Kıbrıs RumKesimi’ni tıpkı başlangıçta 36 olduğu gibi 3-0 yendi. En farklı gali- biyetlerini 16 Eylül 1955’te evinde Hindistan’ı 11-1 ve 15 Ağustos 1957’de deplasmanda Finlandiya’yı 10-0 yenerek elde eden Sovyetler Birliği, en farklı yenilgisine ise 22 Ekim 1958’de Londra’da 5-0 kay- bettiği İngiltere karşısında uğradı. SSCB’nin dağılmasının ardından bir süre Bağımsız Devletler Topluluğu adıyla yoluna devam eden Rusya Millî Takımı ise ilkmaçını 16 Ağus- tos 1992’de Meksika’ya karşı oynadı ve 2-0 kazandı. Bumaçta tıpkı eskiden olduğu gibi Rusya dışında diğer Sovyetlerin oyuncuları da BDT takımında yer almıştı. Kulüpler bazında Rus takımları eski adıyla Şampiyon Kulüpler Kupası, yeni adıyla Şampiyonlar Ligi’nde ya da Kupa Galipleri Kupası’nda şampiyonluk göremedi. Sovyetler Birliği adına 1975 ve 1986’da Dinamo Kiev, 1981’de de Dinamo Tiflis Kupa Galipleri Kupası’nı kazandı ancak birincisi Ukrayna, ikincisi ise Gür- cistan takımıydı. Ruslar ise Avrupa kupalarındaki ilk zaferlerini 2005 yılında UEFA Kupası’nı kazanan CSKAMoskova ile elde etti. 2008’de ise Fatih Tekke’nin de formasını giydiği Zenit St. Petersburg aynı başarıyı bir kez daha tekrarladı. Şimdi SSCB ve Rusya’nın büyük turnuvalarda neler yaptığına bir göz atalım. SSCB, 1930’dan 1958’e kadar olan Dünya Kupası organizasyonla- rına katılmadı. İlk olarak 1958 Dünya Kupası’nda yer aldılar. İki yıl önce 1956 Melbourne Olimpiyatla- rında altınmadalya kazanmışlar ve herkesin dikkatini üzerlerinde toplamışlardı. İsveç’teki finallerde Brezilya, İngiltere ve Avusturya ile paylaştıkları grupta İngiltere ile 2-2 berabere kalıp Avusturya’yı 2-0 yendikten sonra Brezilya’ya 2-0 yenildiler ve 5 puanla lider olan sambacıların ardından İngiltere ile birlikte 3’er puan ve eşit averajla ikinci sırayı aldılar. Dünya Kupası fi- nallerindeki ilk gollerini, Avusturya maçının 13’üncü dakikasında Nikita Simonyan kaydetmişti. İngiltere ile oynadıkları play-offmaçını Ilyin’in golüyle 1-0 kazanıp çıktıkları çeyrek finalde ev sahibi İsveç’e 2-0 yenilip elendiler. Ancak Sovyet futbolu o yıllarda altın çağını yaşıyordu ve 1960’ta ilk kez düzenlenen Avrupa Şampiyo- nası finallerinde zirveye çıkmayı başaracaklardı. Elemelerde Maca- ristan gibi bir devi saf dışı bırakarak Fransa’daki finallere gelmişlerdi. O dönemde finaller dört takımla oy- nanıyordu. Yarı finalde Çekoslovak- ya’yı Valentin İvanov’un iki, Viktor Ponedelnik’in de bir golüyle 3-0 ye- nerek finale yükseldiler. Finaldeki rakipleri Yugoslavya ile kıran kırana bir maç oynadılar. Yugoslavlar 43’te Galiç’le öne geçmiş, Sovyetler 49’da Slava Metreveli ile karşılık verince maç uzatmalara gitmişti. 113’te Po- nedelnik’in attığı gol, Sovyetlere ta- rihinin en büyük başarısını, Avrupa şampiyonluğu olarak getirecekti. 1962 Dünya Kupası’nda ev sahibi Şili’ye çeyrek finalde elenen Sov- yetler Birliği, 1964 Avrupa Şampiyo- nası’nda bir kez daha final oynadı. İspanya’daki finallere yine dört takımgelmişti. Sovyetler, Dani- marka karşısında adeta şov yaparak Valery Voronin, Viktor Ponedelnik ve Valentin İvanov’un golleriyle 3-0 kazandı ve finale çıktı. Finaldeki rakip ise ev sahibi İspan- ya’ydı. 6’ncı dakikada Pereda’dan yedikleri gole 8’inci dakikada Ga- limzyan Khusainov’la cevap verse- ler de 84’te Marcelino’nun golüne engel olamayıp 2-1 kaybedecek ve üst üste ikinci kez Avrupa Şampi- yonu olma fırsatını kaçıracaklardı. 1966 Dünya Kupası’nda Sovyetler bu arenadaki en büyük başarısını yarı final oynayarak elde etti. Kuzey Kore, İtalya ve Şili’nin bulunduğu gruptan üç maçlarını da kazanarak ilk sırada çıktılar. Çeyrek finalde Macaristan’ı 2-1’lik skorla saf dışı bıraktılar. Yarı finalde ise Alman- ya’ya 2-1 yenilerek final şansını kaçırdılar. Üçüncülükmaçında ise Portekiz’e yine 2-1 yenildiler. 1968 Avrupa Şampiyonası finalle- rinde Sovyetler yine sahnedeydi. 1991 yılından bu yana Rusya adıyla futbol sahnesinde yer alanmillî takım, eski SSCB’nin devamı olarak kabul ediliyor. SSCBMillî Takımı’nın ise Avrupa Şampiyonası tarihinde 1960, 1964, 1972 ve 1988 yıllarında oynadığı dört final, bu finallerde elde ettiği bir de şampiyonluk bulunuyor. Rusya Millî Takımı ise SSCB’nin dağılmasından sonra dört defa Dünya Kupası, biri BDT adı altında altı defa da Avrupa Şampiyonası finallerine katıldı. Ruslar, ev sahipliğini yaptıkları 2018 Dünya Kupası finallerinde çeyrek final oynadı. Yıl 1960... Tarihin ilk Avrupa şampiyonu Sovyetler Birliği...