TamSaha 189. Sayı / Ağustos 2020

mizi de içine katarak, çok genç yaşlarda oyuncular için bir kimlik yaratmak zorundayız. Bu noktada, İspanya modelinin kültürel ve sos- yal bakış açısından ülkemize yakın olduğunu söyleyebilirim. Futbolda gelişimdendiğinde sü- rekli olarak Almanya ile kendimizi kıyaslıyoruz. Bu karşılaştırmaları Almanya ile yapmayı ne kadar gerçekçi buluyorsunuz? Bir futbol ülkesi olarak Almanya, her zaman önemli bir örnektir. Şimdi söyleyeceklerimin de teker- leği tekrar icat etmek gibi algılan- masını istemem. Almanya’da bizim DNA yapımıza ait birçok yetenekli gencimiz, oranın kültür ve sosyal ortamında, o ülkenin düşünceleri ve yaklaşımlarıyla harmanlanmış ge- lişimmodellerinin içinde yetişiyor. Bu projeleri aslında iki ülkenin “joint venture” (ortak girişim) modeliyle geliştirmesi gerekiyor ve bence bu konuda geç bile kalındı. Onların bize, bizimde onlara ihtiya- cımız olduğu ortada. İki ülke fede- rasyonları ve teknik adamları arasındaki ilişkinin sıcak tutulma- sının her iki taraf için de faydalı olacağını umuyorum. Şu an için Al- manya ile Türkiye’yi karşılaştırmak yersiz ve gereksiz. EURO 2016 ve 2018 Dünya Kupası’nda hedeflerin- den uzak kalan, ancak 2017’deki FIFA Konfederasyonlar Kupası’nı kazanan Almanya, kendi yetiştir- diği oyuncuları millî takımda oy- natma konusunda sahip olduğu %97.2’lik oranla bu alanda en başa- rılı ülke konumunda. Genç oyuncu- lara yeteneklerini geliştirme ve kanıtlamaları için verilen fırsatlarda iki ülkenin ligi ve kulüpleri arasında büyük farklılıklar bulunuyor. U17 ve U19 düzeyinde Almanya modeli burada başarısını kanıtladı. Sadece gençlik akademilerinde eğitim değil, aynı zamanda en iyi oyuncu- lar arasındaki rekabet seviyesinin de yükseltilmesi için ideal bir ortam yaratıldı. İlk bakışta, Almanya’nın yetenek geliştirme sisteminin büyük bir başarı öyküsü olduğu görülüyor. Ayrıca Almanya Millî Takımı da yetenek geliştirme prog- ramından yararlandı. Almanya’nın 2014 Dünya Kupası’nı kazanan kad- rosundaki 23 oyuncunun 21’inin Alman gençlik akademisinde eği- timgörmüş olması, akademilerin yüksek etkisini gösterdi. Dahası, genç oyuncuların daha iyi eğitimi ile oyun tarzı daha çekici ve daha başarılı hale geldi. Böylece Bayern Münih ve Borussia Dortmund ile 2013 UEFA Şampiyonlar Ligi’nin iki finalisti de Alman olmuş ve her takımın altı oyuncusu bir Alman akademisinde eğitilmişti. Dünya çapında 93 ligden 1.292 kulü- bün dâhil edildiği FIFA ve UEFA tarafından yapılan bir çalışmada, 15-21 yaş arasındaki yerelde eğitim almış (homegrown) futbolcuların tamamladığı dakikaların yüzdesine bakıldı. Sonuçlar şöyle oluştu. Burada hemAlmanya’nın hemde diğer ülkelerin durumlarını görebi- liriz. Futbolumuzdaki sorunların çözü- münden bahsedildiğinde ilk olarak yabancı futbolcu sınırlaması akla geliyor. Bu doğru bir yaklaşımmı? Son 9 yılda 15 kez sistemdeğişikliği yaşanmışsa, uzun vadede istikrar nasıl mümkün olur? Sorunuzun içinde önemli bir cümle var: “İSTİKRAR.” Her yapılanmanın geniş çaplı bir hazırlık dönemi olur, onun arkasından da istikrarlı uygu- lamalar gelir. Bu da başarıyı getirir. Türk futbolunun yabancı oyuncu sınırlamalarıyla ilgili sürekli bir ara- yış içerisinde olduğunu görüyoruz. Bu arayışlar esnasında olumlu ve olumsuz noktaların enine boyuna tartışılması gerekir. Fazla derinlere inmeden size her iki yön için birkaç örnek verebilirim. Süper Lig’de 2019-20 sezonunun ilk yarısında 18 takımımızın yaptığı 153 karşılaş- mada yer alan oyuncuların %35’i Türk, %65’i ise yabancıydı. Takımla- rımız, rekabet sebebiyle ve başarıyı yakalama adına milyonlarca döviz harcayarak kadrolarına düşük kali- teli futbolcular katıyor. Kulüpler, transferlerini yaparken bütçelerini aşarak büyükmeblağlar harcıyor. Sonuçta ekonomik sıkıntıya düşüp borçları nedeniyle kaybolacak hale geliyorlar. Daha birkaç yıl önce Süper Lig’de mücadele eden birçok takımın, ekonomik çıkmaz nede- niyle bugün amatör kümelere kadar düştüğünü üzülerek izliyoruz. Süper Lig’in yarattığı gelirler ya- bancı oyuncu transferinde kullanı- lırken, bumali olanakların sportif performansa katkı sağlayacak sonuçları pek de doğurmadığını söyleyebiliriz. Bununla birlikte, kulüplere en fazla yabancı oyuncu bulundurma fırsatı verilen 2006- 2019 yılları arasında Türk futbolu- nun UEFA’daki pozisyonunu 10. sıranın üzerine taşıyamadığını gö- rüyoruz. Yabancı oyuncu sayısının en fazla olduğu sözü edilen dönem- lerde Türk futbolunun UEFA nez- dindeki performansını (UEFA katsayıları) kulüpler bazında daha yukarılara çıkarması beklenirken, analizler bunun tersi bir perfor- mans ortaya çıktığını gösteriyor. Yabancı serbestisinin olumlu yön- lerinden bahsedersek de şunları söyleyebiliriz. Son 5 yıl içinde 21 Türkiye altyapılı oyuncu yurt dışına transfer gerçekleştirdi. Yayın gelir- lerinin artmasıyla birlikte ekono- mik gelişme kaydedilmiş oldu. Bu sayede Anadolu takımları Süper Lig’deki rekabet seviyesini arttıra- bildi. Geniş yabancı kontenjanı ile gelecek vadeden yabancı oyuncu- lara yatırımyapma şansı bulundu. Yabancı kuralı üzerinde düşünür- ken çözmemiz gereken başlıca bir sorun var: Genç futbolcularımıza nasıl daha fazla oynama imkânı sağlayabileceğiz? Bu nedenle, genç futbolcuların Süper Lig’de nasıl daha fazla oynayabilecekleri konu- suna yoğunlaşmalıyız. İngiltere son Dünya Kupası kadrosuna baktığı- mızda, üst düzey seçkin akademi- lerden sadece 5 oyuncu ile oynadı. Geriye kalan 18 oyuncu, Premiere League alt liglerinde geliştirerek ülkelerini Dünya Kupası’nda temsil ettiler. Bunları söyleyerek, genç oyunculara seçenekler bulmamız gerekiyor, çünkü takımların ya- bancı kontenjanı ile ilgili tartışma- mız hiç bitmeyecek. Dünyanın en önemli liglerinde oyunculara öde- Süper Lig’de 2019-20 sezonunun ilk yarısında 18 takımımızın yaptığı 153 karşılaşmada yer alan oyuncuların %35’i Türk, %65’i ise yabancıydı. “ Kulüplere en fazla yabancı oyuncu bulundurma fırsatı verilen 2006-2019 yılları arasında Türk futbolunun UEFA’daki pozisyonunu 10. sıranın üzerine taşıyamadığını görüyoruz. “ Slovak Süper Ligi %29 Hollanda Eredivisie %27,9 Belçika Jupiler Pro League %17,4 Avusturya Bundesliga %16,6 Fransa Ligue 1 %15 Almanya Bundesliga %9,8 İngiltere Premier League %8,5 İtalya Serie A %7,7 İspanya La Liga %7 Türkiye Süper Lig %3,7 Lig U21 futbolcularının oyun süresi 53 52