TamSaha 206. Sayı / Ocak 2022

Litvanya Millî Takımı 32 33 itvanya denildi ğ inde akla gelen ilk spor bran ş ı futbol de ğ il, bas- ketbol. Uzun yıllar bir parçası ol- du ğ u Sovyetler Birli ğ i’nin içinde Litvanya’nın en fazla katkı ver- di ğ i spor bran ş ı da do ğ al olarak basketboldu. Sovyetlerin da ğ ıl- madan önce katıldı ğ ı ve Yugos- lavya ile ABD’nin önünde altınmadalya kazandı ğ ı son Olimpiyatlar olan 1988 Seul’de takımın ilk be ş inden dördünü Litvanyalılar olu ş turuyordu. Sarunas Marciulionis, Rimas Kurtinaitis, Arvydas Sabonis ve Valdemaras Chomicius, Lit- vanya’nın ba ğ ımsızlı ğ ını kazan- masının ardından kurulan ülke- lerinin takımında da yer alacak ve 1992 Barcelona Olimpiyatla- rında bronz madalyayı boyunla- rına takacaktı. Bu Olimpiyatların yarı finalinde, tarihin ilk “Dream Team”ini kuran ABD’ye yenilmi ş - L Geri vitesteler Sovyetler Birli ğ i’nin da ğ ılmasının ardından çıktı ğ ı uluslararası arenaya ba ş arılı bir giri ş yapan ve FIFA sıralamasında 2008 yılında 37’nci basama ğ a kadar yükselen Litvanya, sonrasında sıradanlı ğ amahkûmoldu. Dünya sıralamasında 136’ncı basama ğ a inen Baltık temsilcisinin do ğ al olarak herhangi bir finale katılmı ş lı ğ ı yok. Litvanya, Millî Takımımızla da ilk defa kar ş ıla ş acak. ler ama üçüncülükmaçında da organizasyona “Ba ğ ımsız Devletler Toplulu ğ u” adıyla katılan Sovyetle- rin kalan parçalarını ma ğ lup etmeyi ba ş armı ş lardı. Ne yazık ki Litvanya futbolu için böyle bir hikâye anlatma ş ansımız bulunmuyor. Litvanya Futbol Fede- rasyonu 1922’de kurulurken ülke- ninmillî takımı da tarih sahnesine 1923 yılında çıktı. İ lkmaçlarını 24 Haziran 1923 tarihinde Kaunas’ta kom ş uları Estonya ile oynadılar ve sahadan 5-0’lık a ğ ır bir yenilgiyle ayrıldılar. Litvanya, 1940 yılında Sovyetler Birli ğ i tarafından i ş gal edilip ba ğ ım- sızlı ğ ını kaybedene kadar geçen süreçte düzenlenen üç Dünya Kupası’nın finallerine de katılamadı. O dönemlerde ülkenin futbolu Letonya ve Estonya ile birlikte düzenlenen Baltık Kupası’nın etra- fında dönüyordu. Litvanya 11 kez kazandı ğ ı bu kupada 1996’dan 2000’e kadar dört kez zafere ula ş a- rak üstü üste en fazla kazanma rekorunun da sahibi oldu. Litvanya’nın 1940’a kadar olan dö- nemde Baltık Kupası dı ş ına ta ş an denemeleri ise hezimetlerle netice- lendi. 1924’te Fransa’da düzenlenen Olimpiyatlara katılan Litvanya, 25 Mayıs’ta İ sviçre’ye 9-0 yenildik- ten iki gün sonra Mısır’a da 10-0 ma ğ lup oldu. Mısır yenilgisi, Litvanya futbol tarihinin en a ğ ır hezimeti olarak kayıtlardaki yerini koruyor. Olimpiyatların ardından Litvanya ilk galibiyetini de 1924 yılında deplasmanda kom ş usu Estonya’ya kar ş ı elde etti. 24 A ğ us- tos’ta Talinn’de oynananmaçı Lit- vanyalılar 2-1 kazanmı ş tı. Ülkenin Sovyetler tarafından ilhak edilme- sinin ardından sonmaçını 13 Ekim 1940 günü Letonya ile oynayan Litvanya, 50 yıl sürecekmillî tatile 4-3’lük bir galibiyetle girmi ş oldu. Sovyetler Birli ğ i’nin da ğ ılmasının ardından 1990 yılında yeniden ba- ğ ımsızlı ğ ını kazanan Litvanya’nın millî takımı, bu dönemdeki ilk maçını 27 Mayıs 1990’da Tiflis’te Gürcistan’la oynadı. 2-2 biten bu müsabakada Litvanya’nın ilk go- lünü atmak da Arminas Narbeko- vas’a nasip oldu. Hemen ardından 15 Kasım 1991 günü Baltık Kupa- sı’nda Estonya’yı 4-1 yenen Lit- vanya, ikinci döneminin ilk galibi- yetiyle tanı ş tı. Yeni dönemde Litvanya’nın katıldı ğ ı ilk büyük turnuva elemesi 1994 Dünya Kupası içindi. İ spanya, İ rlanda, Danimarka, K. İ rlanda, Letonya ve Arnavutluk’un yer aldı ğ ı zorlu grupta Litvanya iki galibiyet, üç de beraberlikle be ş inci sırada yer Unutulmaz iki kaleci Ülkemizde bugüne kadar sadece sekiz Litvanyalı oyuncu top ko ş - turdu. Bu oyunculardan iki kaleci unutulmazlar arasında yer aldı. Ligimize ilk gelen Litvanyalı, 1994-95 sezonunda Galatasaray’ın kalesini koruyan Gintaras Stau čė ’ydi. Litvanyalı file bekçisi 1995-96 sezonunda Kar ş ıyaka’da, 1996-97 sezonunda da Sarıyer’de oynadı ve ülkesininmillî takımının kalesini de 63 maçta korudu. 2010-16 sezon- ları arasında Gaziantepspor’la 172 maça çıkan Ž ydr ū nas Kar č e- marskas ise 2016-18 sezonları arasında Osmanlıspor’da 73 maçta görev yaptı. Kar č emarskas, 2003’ten 2010’a kadar Litvanya Millî Takımı’yla da 66 maça çıktı. 1996’da Zeytinburnuspor’da oynayan stoper Ram ū nas Stonkus, 2008’de Ankaragücü formasını giyen sol bek Gediminas Paulauskas, 20013-2014 sezonunda Gaziantepspor’da görev yapan forvet Darvydas Š ernas ile stoper Marius Stankevi č ius ve 2015-16 sezonunda Sivasspor’un kalesini koruyan Ernestas Š etkus da ligimizden geçen di ğ er Litvanyalılardı. Kanat oyuncusu Arvydas Novikovas ise 2020’den beri BB Erzurumspor’da oynuyor ve halen Litvanya Millî Takımı’nın en istikrarlı oyuncusu olmayı sürdürüyor. Stauce&Karcemarskas