TamSaha 208. Sayı / Mart 2022

ört yıl önce Brezilya’da düzenle- nen Dünya Kupası’na elemeleri geçmesine kar ş ın Güney Ameri- ka’ya yapılacak seyahatin hayli masraflı olaca ğ ının dü ş ünülmesi üzerine gidemeyen TürkMillî Takımı, 1954’e gelindi ğ indeyse bir kez daha kupanın elemelerini a ş mayı ba ş arıyor ve turnuvanın yakın bir yerde, İ sviçre’de düzenlenmesi sayesinde de tarihinde ilk kez futbolun bu en büyük vitrininde boy gösteri- yordu. Bu açıdan bakıldı ğ ında, 1954 Dünya Kupası, Türk futbol tarihinde çok önemli bir kilo- metre ta ş ı niteli ğ ine de sahipti. Aslında do ğ rusunu söylemek gerekirse elemelerde ş ans fak- törü de millîlerimizin yanındaydı. Avrupa elemelerinin altıncı gru- bunda İ spanya ile e ş le ş en Tür- kiye, rakibiyle Madrid’de yaptı ğ ı ilkmaçta 4-1’lik bir ma ğ lubiyet alırken, 14 Mart 1954’te İ stan- bul’da oynanan rövan ş taysa Suat Mamat’ın tek golüyle galip gelmi ş ti. Ancak o dönemde averaj hesabına bakılmasın- dansa takımların tarafsız sahada üçüncü bir maç oynaması uygun görülüyordu ve buna göre de iki ekip 17 Mart’ta Roma’da bir kez daha kar ş ı kar ş ıya geldi. 90 da- kikanın 2-2 sonuçlanması üze- rine uzatmalara geçilmi ş , burada da skorun de ğ i ş memesi netice- sinde o devirde henüz seri pe- naltı vuru ş ları icat olunmadı ğ ın- dan çare olarak kura çekimine gidilmi ş ti. Talih ku ş unun ay-yıl- dızlılarımızın ba ş ına kondu ğ u an da buydu zaten. Maç biter bitmez bir kâ ğ ıda “ İ spanya”, bir di ğ erine de “Türkiye” yazılmı ş ve stat görevlilerinden birinin o ğ lu olan Luigi Franco Gemma adlı 14 ya- ş ında bir çocuk da kurayı çekmek için sahanın ortasına getirilmi ş ti. Franco’nun çekti ğ i kâ ğ ıttan “Türkiye” yazısı çıkma- sıyla birlikte de Millî Takımımızın İ sviçre’deki turnuvada yer al- ması kesinle ş mi ş ti. İ sviçre’de kupa için 16 takım mücadele edecekti. Dört yıl önce Brezilya’da da bu i ş tirakçi sayısı 93 İ SV İ ÇRE 1954: BernMucizesi D hedeflenmi ş ancak Türkiye’nin de aralarında bulundu ğ u üç ülke son anda katılmaktan vazgeçince ilk tur grupları farklı sayıda takımlarla oynanmak zorunda kalmı ş tı. Bu anlamda İ sviçre 1954, dört ta- kımlı dört adet ilk tur grubuyla ilk kez sa ğ lıklı bir birinci turun oyna- nabilece ğ i bir turnuva olabilecekti. “Olabilecekti” diyoruz zira organi- zasyon komitesi, maç trafi ğ indeki yo ğ unlu ğ u azaltmak için gruplarda bir takımın, üç rakibinden sadece iki tanesiyle oynamasını kararla ş - tırmı ş tı. Dolayısıyla ortaya da Dünya Kupaları tarihinin belki de en tuhaf statüsü çıkmı ş tı (Grup maçlarında ayrıca 90 dakikanın be- rabere bitmesi hâlinde 30 dakikalık uzatma oynanması gibi bir ba ş ka garabet de mevcuttu). Söz konusu uygulamaya göre, 2. Grup’ta Maca- ristan, Federal Almanya ve Güney Kore ile beraber yer alan Türkiye, Macarlar ile kar ş ıla ş mayacaktı. Bir bakıma bu da ay-yıldızlıların kısmetinin devam etti ğ i yönünde yorumlanabilirdi zira Macaristan o sıralar Avrupa’nın en formda takı- mıydı ve turnuvaya da kupanın bir numaralı favorisi olarak gelmi ş lerdi. Sonunda, 17 Haziran 1954 tarihinde, Türkiye’nin Dünya Kupası macerası, Federal Almanya ile yapılanmaçla ba ş ladı. Henüz ikinci dakikada Suat Mamat’ın Alman kalecisi Turek’i avlamasıyla millîlerimiz 1-0 öne geçmi ş lerdi ama Almanlar sonra- sında oyuna a ğ ırlıklarını koymu ş ve sahadan 4-1’lik galibiyetle ayrılmı ş - lardı. Grubun di ğ er maçındaysa Ma- caristan, Güney Kore’yi 9-0ma ğ lup ederek kupa tarihinin en farklı galibiyet rekorunun yeni sahibi olmu ş tu. Grubun ikinci maçlarındaysa Türkiye ile Federal Almanya rolleri de ğ i ş tirecekti. Ay-yıldızlılar, zayıf Güney Kore kar ş ısında adeta ş ov yaparak 7-0’lık galibiyete uzanır- larken, maçta Lefter Küçükandon- yadis’in ceza yayı üzerinden sol voleyle doksana gönderdi ğ i müthi ş gol de kupa tarihinin 400. golü ola- rak kayıtlara geçiyordu. Federal Almanya ise Macaristan önünde gördü ğ ü ve belki de görebilece ğ i en büyük bozguna u ğ rayarak 8-3’lük, inanılması zor bir ma ğ lubiyet alı- yordu. Macarlar, böylelikle turnuva- nın neden bir numaralı favorisi olduklarını da kanıtlıyorlardı. Lâkin Millî Takımımızın elemelerde İ spanya’yı geride bırakırken avan- tajına olan gol averajına bakılma- ması kuralı, bu kez bir dezavantaj te ş kil edecekti zira grupmaçları sonunda iki ş er puanı olan iki ülke- den +4 averajlı Türkiye, -2 averajlı Federal Almanya’yı geride bıraka- mıyor ve iki ekip baraj maçı oyna- mak durumunda kalıyordu. Söz konusumaçtaysa i ş ler millîlerimiz için hiç de yolunda gitmiyor, hatta ne yalan söyleyelim, tambir felâ- kete dönü ş üyordu. Sahadan 7-2’lik bir yenilgiyle ayrılan ay-yıldızlıların kupa macerası bu ş ekilde sona ererken Federal Almanya ise grupta Macaristan’ın ardından ikinci sırayı alarak adını çeyrek finale yazdırı- yordu. Brezilya, Fransa, Yugoslavya ve Meksika’yı bir araya getiren 1. Grup’taysa Brezilya ile Yugos- lavya, aralarındaki maçta berabere kalırlarken di ğ er rakipleriyle oynadıkları kar ş ıla ş malarda galip gelince grupta ilk iki sırayı alarak çeyrek finale yükselmi ş lerdi. Uruguay, Avusturya, Çekoslovakya ve İ skoçya’danmüte ş ekkil 3. Grup’taysa Uruguay ve Avus- turya birbirleriyle oynamamı ş ve di ğ er iki rakipleriyle yaptıkları iki- ş er maçı da galibiyetle geride bıra- karak fazla zorlanmadan son sekize kalmı ş lardı. İ ngiltere, İ talya, Belçika ve İ sviçre’nin bulundu ğ u 4. Grup’ta da İ ngilizler, Belçika ile berabere kalıp İ sviçre’yi yenerken, İ sviçre ise İ talya’yı önce normal grupmaçında 2-1, ardından da puan e ş itli ğ i sebe- biyle oynadıkları play-o ff kar ş ıla ş - masında 4-1 ma ğ lup ederek İ ngiltere’nin ardından gruptan çıkan ikinci takımolmu ş tu. Çeyrek final mücadeleleriyse 26 Haziran günü oynanan Uruguay- İ ngiltere ve İ sviçre-Avusturya maçlarıyla ba ş lamı ş tı. Bunlardan ev sahibi ülkeyle kom ş usunu kar ş ı kar ş ıya getireni, skoruyla Dünya Kupaları tarihinin unutulmazları arasında kendisine yer edecek ola- ğ andı ş ı bir müsabakaydı. İ sviçre, seyircisinin de deste ğ iyle hızlı gir- di ğ i maçta 16, 17 ve 19’uncu dakika- larda pe ş pe ş e goller bularak kar ş ıla ş maya adeta 3-0 önde ba ş - lamı ş tı ba ş lamasına ama Avus- turya da buna aynı ş iddetle kar ş ılık verip 25, 26 ve 27’nci dakikalarda attı ğ ı gollerle skora dengeyi getir- Millî Takımımız tarihine ilk kez katıldı ğ ı Dünya Kupası finallerinde Almanya’ya iki maçta da yenilmi ş ti... 92