TamSaha 217. Sayı / Aralık 2022

Gönülden Kaleme Futbolda ba ş arının formülü, alt- yapıdan elit futbolcu ye- ti ş tirilmesin- den geçmektedir. Bugün gelinen noktada ba ş ta üst düzeydeki fut- bol takımlarımız olmak üzere tüm takımlarımızın altyapılarında kali- teli ve yetenekli futbolcuları ortaya çıkartması elzemdir. Dünyada büyük bir sektör olan futbolda ku- lüpler pahalı transferler yaparak bonservis ve futbolcularınmaa ş - ları için büyük paralar ödemekte- dir. Bu durummaalesef ülkemiz için de geçerli. Tabiî aramızda küçük sayılabilecek bir fark var; Avrupalı kulüpler harcamalarını o senenin kazançlarıyla yapıyorlar, biz ise gelecekte olası kazançları- mızı teminat göstererek harcama yapıyoruz. Bu kadar mâliyetli bir durumdan kurtulabilmenin yolu, kulüplerin kendi altyapılarından futbolcu yeti ş tirerek sürdürülebilir bir ekonomiye kavu ş malarından geçiyor. Ülkemizdeki kulüplerin borçlarından kurtulmaları ancak bu yöntemi benimsemeleri sayesinde mümkündür. Altyapıdan yeti ş en ve hedefine ula ş ırken bugünkü sorunları faz- lasıyla deneyimleyen birisi olarak yıllar öncesi Karabükspor altyapı- sına girdi ğ im gün aklıma geldi. Orta ikinci sınıfa gidiyordum. Karabükspor’un altyapı seçmeleri yapılmı ş … Seçme yapılaca ğ ı duyu- rusundan haberim olmadı ğ ı için seçmelere giremedim. Dolayısıyla da Karabükspor altyapısına seçilme ş ansımı kaybetmi ş oldum. Bu durum futbolla yatıp kalkan birisi olarak benim için büyük kayıptı. Profesyonel bir kulübün altyapısında oynama planım sek- teye u ğ ramı ş tı. Sınıf arkada ş ım Ayhan seçmelere girmi ş ve kazan- mı ş tı. Bir aydır da yıldız takımla antrenmanlara çıkıyordu. Bir gün bana, “Seni altyapı hocamıza söyleyece ğ im, denemesini isteye- ce ğ im” dedi. Ben de “Memnun olurum” dedim. Hocaya söylemi ş , “Gelsin, bir antrenmanda deneye- lim” cevabını almı ş . Haberi alınca çok sevindim. Hocanın dedi ğ i gün soyunma odasında antrenman malzemelerimi giymi ş vaziyette beklemeye ba ş ladım. Hoca geldi, oyuncuları saymaya ba ş ladı, bir ki ş i fazla çıkınca bana dönerek, “Sen kimsin, burada ne i ş in var?” diye sordu. Ne diyece ğ imi ş a ş ır- mı ş tım. Kemküm ederken arka- da ş ımAyhan söze girdi, “Hocam size söyledi ğ imarkada ş ım… Antrenmana ça ğ ırmı ş tınız” dedi. Antrenmana çıktık; hoca çift kale maç yaptırdı. Antrenman sonunda takıma seçildi ğ imi söyledi ğ inde sevincimi anlatamam. Profesyo- nelli ğ e gidenme ş akkatli yolun ilk adımını böylece atmı ş oldum. Yıldız takımda ba ş ladı ğ ım serüven genç takıma alınmamla bana A takıma yükselme yolunu da açmı ş tı. Bir müddet sonra ismimA takıma alınacak oyuncular arasında geç- meye ba ş lamı ş ve bu durumbeni çokmutlu etmi ş ti. E ğ er A takıma alınacak olursamhedefime bir adımdaha yakla ş mı ş olacaktım ama bu durum gerçekle ş medi. Ben de ba ş ka takıma geçerek hedefime giden yola gecikmeli de olsa devam ettim. Yıldız takıma girdi ğ imyıldan bu yana kulüplerimizin altyapıya bakı ş açıları üç a ş a ğ ı-be ş yukarı aynı. Bir elin parmaklarını geçme- yen kulüplerimiz hariç di ğ erleri altyapıyı angarya olarak görüyor. Bunu altyapı hocalarına verdikleri maa ş lardan, tesisle ş meye ayırdık- ları bütçeden, transfer politikala- rından, altyapıdan gelen oyuncu- ları görmezden gelmelerinden, çokmecbur kalınmadıkça güvenip oynatmamalarından anlayabiliriz. Gençlere güvensizliklerine bir ba- hanede uyduruyorlar. “Oynadı ğ ı maçta hata yaparsa tamamen kaybederiz” diyerek genç oyuncu- nun tecrübe sahibi olmasının önüne geçiyorlar. Ş ayet altyapı oyuncusuna psikolojik olarak yap- tı ğ ı hataya takılıp kalmaması ge- rekti ğ i konusunda gereken e ğ itimi vermediyseniz, o oyuncuyu ömür boyu saklasanız da kaybetmeniz kaçınılmaz olacaktır. Altyapı oyuncusununmecbur kalmadıkça oynatılmamasının örneklerinden biri de Galatasaraylı Ozan Kabak’tır. O dönem takımda Ozan’ın oynadı ğ ı mevkide sakatlık, ceza gibi nedenlerle oyuncu kalmadı, dolayısıyla Ozanmecbu- riyetten oynatıldı. İ lk oynadı ğ ı müsabakada ufak-tefek hataları olsa da genel performansıyla ken- dinden önceki oyuncuları aratma- yacak kalitede oldu ğ u için hocası ertesi müsabakada da oynattı. Ozan oynadı ğ ı maçlarda sanırım üç penaltıya sebebiyet vermesine ra ğ men, hatalarından ders çıkara- rak her geçen gün üstüne koyarak yurt dı ş ına iyi sayılabilecek paraya transfer yaptı. Bu örnekten yola çı- karak yapılması gereken, bugüne kadar görmezden geldi ğ imiz yete- nekli oyuncularımıza yani kendi insanımıza güvenerek tıpkı Avru- pa’nın be ş büyük liglerindeki ta- kımların altyapılarına sa ğ ladıkları imkânları sunarak yeti ş melerini sa ğ layarak oyuncu ithal etmek yerine oyuncu ihraç etmektir. Ülkemizde sıkıntılı bir durumvar… Onu da ş öyle bir soruyla ortaya ko- yalım. Neden altyapıdan çıkan çok yetenekli genç oyuncular profes- yonel meslek hayatlarının henüz ba ş larındayken gereken geli ş imi göstermek bir yana hızla yetene- ğ ini inkâr edercesine gerileyerek futbol hayatına sıradan bir fut- bolcu olarak devam ediyorlar? Çocuklarımıza e ğ itimverirken bir yerlerde yanlı ş yapıyoruz ki dünya yıldızı olabilecek onlarca yetene ğ in heba olmasının önüne geçemiyo- ruz. Avrupa takımlarının altyapıla- rında yeti ş en oyuncular yeteneklerinin üstüne koyarak dünya yıldızı olma yolunda ilerle- yebiliyorlarsa o zaman ya altyapı e ğ itimimizde sıkıntı var veya insa- nımızda ya da futbol iklimimizde bir ş ey oyuncuların geli ş imini engelliyor. Avrupalı fiziksel ve psikolojik tamkıvamında altyapı- sından yeti ş tirdi ğ i 17 ya ş ındaki oyuncusuna güvenip gözü kapalı ilk on birde oynatırken bizimhoca- lar, yöneticiler ve spor kamuoyu 20-22 ya ş ında oyuncu için “Henüz erken, tecrübesiz” diyerek tecrübe sahibi olmasını bekliyor. Bu anlayı ş la hareket etti ğ imizden dolayı maalesef ülkemizde genç oyuncu sınıfı 24 ya ş ında oluyor. Dolayısıyla Avrupa’da altyapıdan yeti ş en oyuncular bizim oyuncula- rımızdan en az 4-5 sene daha önce profesyonel hayatlarında tecrübe sahibi oluyor. Be ş ikta ş ’tan Emir- han, Trabzonspor’dan Ahmetcan, Bursaspor’dan Ali Akman de ğ eri- nin çok altında hammadde hâlinde yurt dı ş ına sattı ğ ımız oyuncular- dan birkaçı. Ş u da bir gerçek, oyuncularımızı alan kulüpler, bu oyuncuları parlatıp aldıkları fiyatın üç-dört misline satacaklar. Konumuza bir ba ş ka örnek göster- mek gerekirse Fenerbahçe ve futbol camiasının üstüne titredi ğ i Arda’nın durumu… Hocası henüz fiziksel açıdan hazır olmadı ğ ı gerekçesiyle maçların belli bölüm- lerinde oyuna sokuyor. Oyuncu da bunu “Bazı eksiklerimvar” diyerek kabul ediyor. Bu tespitin do ğ ru olması, altyapısıyla ünlü olan Gençlerbirli ğ i’nde futbola ba ş la- yan, sonrasında Fenerbahçe’ye transfer olan oyuncunun henüz fiziksel olarak hazır olmaması da bizim e ğ itim sistemimizde sıkıntı bulundu ğ unu gösteriyor. Avrupalı kulüpler Ş ampiyonlar Ligi’nde Arda ya ş larında oyuncuları on birde oynatabiliyor. “Biz nerede yanlı ş yaptık?” soru- sunu sormalıyız. Çok âcil olarak altyapı konulu kongreyi futbolun tümpayda ş ların katılımıyla, ba ş ta bilim insanları olmak üzere toplamalıyız. “Oyuncu yeti ş tirirken yetenekli çocuklarımızı neden yeterince parlatamıyoruz? Fiziksel ve ruhsal açıdan dünyayla rekabet edecek seviyeye gelecek ş ekilde neden yeti ş tiremiyoruz?” sorula- rıyla altyapının tüm sorunları masaya yatırılmalı, çözüm önerileri alınmalı ve öneriler do ğ rultusunda yol haritası çıkarılmalı. Hepsinden önemlisi bu harita tavizsiz uygulanmalıdır. Ya ş am sevinciniz hiç bitmesin. Sa ğ lı ğ ımız içinmaske, mesafe ve temizli ğ e dikkat edelim… İ smail Gökçek Hammadde 126 127