TamSaha 218. Sayı / Ocak 2023

56 57 sonmaça ta ş ıyan Kamerun, İ talya önündeyse 1-0 geri dü ş mesine ra ğ - men bu golden sadece bir dakika sonra skora dengeyi getirmeyi bilmi ş , maçı da 1-1’lik beraberlikle tamamlamı ş tı. Ne var ki üç bera- berlikle üç puan alan Kamerun gibi İ talya’nın da üç beraberli ğ i vardı. Daha da kötüsü, Kamerun bir gol atıp bir gol yerken İ talya’ysa iki gol atıp iki gol yemi ş ti. İş te o atılan fazladan bir gol sayesinde de İ talya, lider Polonya’nın ardından grupta ikinci sırayı alarak üst tura kalmı ş , Kamerun ise nama ğ lup bir hâlde kendisini yarı ş dı ş ında bulmu ş tu. İ kinci ve belki de daha dramatik olan hikâyeyse Cezayir’e aitti. Kuzey Afrika temsilcisinin ilk tur gruplarındaki rakipleri Federal Almanya, Avusturya ve Ş ili’ydi. İ lk maçına Federal Almanya kar ş ısında çıkan Cezayir, turnuva tarihinin en çarpıcı sonuçlarından birine imza atarak dev rakibini 2-1 ma ğ lup etmeyi ba ş armı ş tı. İ kinci maçın- daysa Avusturya’ya 2-0 kaybeden Cezayir, üçüncü ve sonmaçında da Ş ili’yi 3-2 yenerek iki puanlı sis- temde dört puan toplamayı bilmi ş ti. GelgelelimFederal Almanya ile Avusturya arasındaki son kar ş ı- la ş ma, Cezayir- Ş ili maçından bir gün sonraydı. Almanların ve Avus- turyalıların bumüsabakanın sko- runu bilerek sahaya çıkmaları da i ş leri fena ş ekilde karı ş tıracaktı. Zira kar ş ıla ş ma öncesinde Avus- turya’nın dört, Federal Alman- ya’nınsa iki puanı vardı ve Federal Almanya’nın kazanması hâlinde grupta üç takımda dörder puanla sıralanacaktı. Bu durumda averaj hesabı devreye girecekti ve buna göre de Federal Almanya’nın Avus- turya kar ş ısında alaca ğ ı 1-0 veya 2-0’lık bir galibiyet hâlinde hem Federal Almanya hemde Avus- turya üst tura çıkacak, Cezayir ise üçüncü sıraya inerek devre dı ş ında kalacaktı. NitekimFederal Al- manya-Avusturya maçı tamda bu senaryoya uygun oldu. Almanların, kar ş ıla ş manın 10’uncu dakikasında 1-0 öne geçmesinin ardından kalan 80 dakika boyunca iki takımda neredeyse kendi yarı sahasından çıkmıyor ve maçın da 1-0 Federal Almanya lehine sona ermesi üzerine Cezayir eleniyordu. İ lk turun ötesine geçen ilk Afrikalı, 1986’da Fas oldu 1982’de iki Afrika temsilcisi de ba ş arılı performanslar ortaya koy- malarına ra ğ men elenmi ş lerdi ve Afrikalılar hâlen daha Dünya Kupa- larında ilk turun ötesine geçeme- mi ş lerdi. Ş eytanın baca ğ ını kıracak takımsa 1986 Dünya Kupası’nda Fas olacaktı. Fas’ın o turnuvada dü ş - tü ğ ü ilk tur grubu da hayli zorluydu. Rakipleri, son dünya üçüncüsü Polonya’nın yanı sıra İ ngiltere ve Portekiz’di. Fas, ilk iki maçında önce Polonya, sonra da İ ngiltere önünde golsüz beraberlikler alarak Portekiz ile yapaca ğ ı sonmaça da ikinci tur ş ansını kovalayarak çıkmı ş tı. Favori konumundaki rakibi kar ş ısında son derece etkili bir oyun ortaya koyan Fas, ikisi Abdürrezzak Hayri, biri de AbdülkerimMerri’den gelen gol- lerle 3-1’lik sürpriz bir galibiyet elde ederken grubunu da dört puanla lider olarak tamamlıyordu. Bu sonuçla birlikte de Dünya Kupa- ları tarihinde ilk kez bir Afrika takımı ikinci tura kalmı ş oluyordu. Fas’ın ş anssızlı ğ ıysa ikinci turda çok daha mâkûl bir rakiple e ş le ş - mek yerine kar ş ılarında Federal Almanya’yı bulmalarıydı. Açıkçası Fas, grupmaçlarındaki oyun stan- dardını Federal Almanya kar ş ısında da sürdürmü ş tü. İ yi savunma yapmı ş lar ve rakiplerini kalelerinin önüne fazla yakla ş tırmamı ş lardı. Ancak hücumda da bir o kadar et- kisizdiler ve bunun sonucunda da maçın büyük bölümü, orta çizginin her iki tarafına da uzanan 30-35 metrelik dilimlerde, yani toplamda 60-70metrelik bir bölgede arapsa- çına dönen bir mücadele ş eklinde geçmi ş ti. Zatenmaçtaki tek gol de kaleye fazla yakla ş maya gerek kal- mayacak bir biçimde gelmi ş ti. Dakikalar 87’yi gösterirken Federal Almanya kaleye 35 metre mesafe- den ve kaleyi tam cepheden gören bir noktadan serbest atı ş kazan- mı ş tı. Topun ba ş ına gelen Lothar Matthaus, fazla gerilmemesine ra ğ - men yerden çok sert bir ş ut çekmi ş ve barajın yanından geçen top, alt kö ş eden a ğ lara takılmı ş tı. Federal Almanya böylece zor da olsa maçı 1-0 kazanmı ş ve çeyrek finale yük- selmi ş ti. Fas ise Meksika’ya alkı ş lar e ş li ğ inde veda etmi ş ti. 1990’da Kamerun yarı finali son anlarda kaçırdı Fas’ın 1986’da kıyısına kadar geldi ğ i çeyrek finale yükselme ş erefine nail olacak ilk Afrika takımıysa Ka- merun’du. 1982’de turnuvaya yenil- gisiz bir biçimde veda etmi ş olan Kamerun, 1990 Dünya Kupası’naysa açılı ş maçında son ş ampiyon Arjan- tin’i 1-0ma ğ lup ederekmüthi ş bir sürprizle giriyordu. Kamerun gru- bundaki ikinci maçında da Roman- ya’yı 2-1 yenmeyi ba ş arırken son maçında SSCB’ye 4-0 kaybetme- sine kar ş ın o grubu lider bitirmi ş , ikinci turdaysa Kolombiya’yı, nor- mal süresi golsüz sona eren kar ş ı- la ş mada uzatmalarda 2-1 ma ğ lup ederek çeyrek finale kalan ilk Af- rika temsilcisi olmu ş tu. Kamerun’u o turnuvada daha da ileri gitme hayallerini örseleyense İ ngiltere olacaktı. Turnuva tarihinin en renkli mücadelelerinden birine sahne olan kar ş ıla ş mada Kamerun 1-0 yenik duruma dü ş mesine ra ğ men 2-1 öne geçmeyi ba ş armı ş ve bu üstünlü- ğ ünü 83’üncü dakikaya kadar da korumu ş tu. Ancak o dakikada İ ngiltere, kazandı ğ ı penaltının ardından skoru e ş itleyipmaçı uzat- malara ta ş ımı ş ve bu bölümde bir penaltı golü daha bularak kar ş ıla ş - madan 3-2’lik galibiyetle ayrılmı ş tı. 1986’da Fas, 1990’da da Kamerun’un ardından Afrikalıları ilk turun öte- sine ta ş ıma bayra ğ ınıysa 1994 ve 1998 Dünya Kupalarında Nijerya devralıyordu. 1994 Dünya Kupa- sı’nda ilk turda Arjantin, Bulgaris- tan ve Yunanistan’a rakip olan Nijerya, ilkmaçında Bulgaristan’ı 3-0ma ğ lup etmesinin ardından ikinci maçında Arjantin’e 2-1 kay- bettiyse de sonmaçında Yunanis- tan’ı 2-0’lık skorla geçerek grubunu lider bitirmi ş ti. Nijerya, ikinci tur- daysa İ talya kar ş ısında 1-0 öne geçmesine kar ş ın rakibine uzatma- larda 2-1’lik skorla boyun e ğ mek- ten kurtulamamı ş tı. 1998 Dünya Kupası’na gelindi ğ indeyse ilk turda İ spanya, Bulgaristan ve Paraguay ile aynı grupta yer alan Nijerya, İ spanya önündeki ilk sınavında iki kez yenik duruma dü ş mesine ra ğ - men 3-2 galip gelmeyi ba ş ararak büyük bir sürprize imza atmı ş , ardından Bulgaristan’ı da tek golle devirerek grup liderli ğ ini erkenden garantilemi ş ti. Nijerya, sonmaçında Paraguay’a 3-1 yenildiyse de gruptan çıkmı ş , fakat ikinci turda Danimarka kar ş ısında beklentileri kar ş ılayamayarak sahadan 4-1’lik yenilgiyle ayrılmı ş tı. Senegal’in hayallerini İ lhan Mansız yıktı Afrika takımlarının ikinci çeyrek final ba ş arısıysa 2002 Dünya Kupa- sı’nda Senegal’den gelecekti. İ lk kez bu turnuvaya katılan Batı Afrika ekibi, ilk tur gruplarında son ş am- piyon Fransa’nın yanı sıra Dani- marka ve Uruguay ile e ş le ş ti ğ inde açıkçası ikinci turdan ziyade grup sonunculu ğ unun ba ş lıca adayı ola- rak görülmekteydi. Fakat 1990’da Fas, 1986 Dünya Kupası’nda gruptan çıkarak bunu ba ş aran ilk Afrika temsilcisi unvanını almı ş tı. Dünya Kupası’nda çeyrek final oynayan ilk Afrika takımı unvanı, bu a ş amada İ ngiltere’ye ş anssız biçimde elenen Kamerun’a ait. Senegal, 2002 Dünya Kupası’nda yarı finale çok yakla ş mı ş ancak o hayale Millî Takımımız son vermi ş ti.