TamSaha 222. Sayı / Mayıs 2023

teknik direktörlü ğ ünü de, üç yıl sonra Arjantin’i tarihinin ilk dünya ş ampiyonlu ğ una da ta ş ıyacak olan Cesar Luis Menotti yapmaktaydı. Arjantin, turnuvanın finalinde ev sahibi Fransa’yı tek golle devirerek ş ampiyonlu ğ a ula ş ırken Passarella da takımın kaptanlı ğ ını üstlenmi ş ve turnuvadaki en sa ğ lamdefans oyuncusu olarak sivrilmi ş ti. Perfor- mansından en çok etkilenenlerin ba ş ında gelen Menotti de onu yakın gelecekte Amillî takımın savunma lideri ve takımkaptanı olarak görmeye ba ş lamı ş tı bile. 1976 sezonuysa Passarella’nın kari- yerinde en çok gol attı ğ ı sezon ola- rak kayıtlara geçecekti. Arjantin Li- gi’nde çıktı ğ ı 35 maçta 24 kez rakip fileleri havalandırarak bir savunma oyuncusunun kolay kolay tekrarla- yamayaca ğ ı bir ba ş arıya imza atan Passarella, Libertadores Kupası’nda da dokuz maçta bir gol atarak sezonu 25 golle kapatmı ş tı. Zaten Passarella sezon sonunda ülke- sinde yılın futbolcusu da seçile- cekti. Ne var ki River Plate, Arjantin Ligi’nin Nacional etabının finalinde ezeli rakibi Boca Juniors’a, Liberta- dores Kupası finalinde de Brezil- ya’dan Cruzeiro’ya kaybederek sezonu kupasız tamamlamak zorunda kalmı ş tı. Aynı yılın Mart ayındaysa Passa- rella, Amillî takım formasıyla da nihayet tanı ş acaktı. Arjantin’in çıktı ğ ı Do ğ u Avrupa turu kapsa- mında 20 Mart’ta Sovyetler Birli ğ i ile oynadı ğ ı ve 1-0 kazandı ğ ı müca- delede Passarella, 56’ncı dakikada Ricardo Bochini’nin yerine oyuna alınmı ş tı. Aynı yıl Arjantin’in 8 Ni- san’da evinde Uruguay’la oynadı ğ ı ve 4-1 galip geldi ğ i kar ş ıla ş mada da Passarella ilk on birde ilkmillî maçına çıkıyordu. Cuntanın gölgesinde geçecek bir dönem Öte yandan söz konusu iki millî maçın arasında Arjantin’de kanlı bir darbe gerçekle ş mi ş ve askeri cunta, ülke yönetimini kontrolü altına al- mı ş tı. 10 yıl evvel 1978 Dünya Kupası’nın ev sahibi olarak seçilen Arjantin’de ilk ba ş ta bu turnuvanın düzenlenip düzenlenmeyece ğ i bile belirsizken vakti geldi ğ inde turnuva oynanacak fakat ba ş ından sonuna kadar da cuntanın gölgesi Dünya Kupası’nın üzerinden kalk- mayacaktı. Biraz daha ayrıntıya girmek gere- kirse... Arjantin’de ilk olarak 1946- 1955 aralı ğ ında devlet ba ş kanlı ğ ı yapan ve bu dönemin sonunda bir askeri darbe ile iktidardan indirilen Juan Peron, 18 yılı sürgünde geçir- dikten sonra 1973’te ülkesine dön- mü ş ve kısa bir süre sonra da yeniden devlet ba ş kanı seçilmi ş ti. Ancak Peron, 1 Temmuz 1974’te kalp krizi sonucu hayatını kaybedince ülke kendisini yeni bir bo ş lu ğ un içinde bulmu ş tu. Peron’un e ş i Isa- bel, zaten söz konusu son ba ş kanlık döneminde resmî olarak ba ş kan yardımcısı konumundaydı ve koca- sının vefatının ardından ba ş kanlık görevini de devralıyordu. Ancak Isabel Peron’un siyaset ala- nında fazla tecrübeli bir isimolma- ması, kolaymanipüle edilmesini de sa ğ layacaktı. Bu durumdan ilk istifade eden isimde Sosyal Refah Bakanı Jose Lopez Rega olmu ş tu. Rega’nın kurdu ğ u ve yönetti ğ i dü- ş ünülen a ş ırı sa ğ cı paramiliter bir güç olan Arjantin Antikomünist İ tti- fakı (Alianza Anticomunista Argen- tina - kısaca AAA olarak anılıyordu) bu dönemde yüzlerce sol görü ş lü ki ş inin cinayetlere kurban gitme- sinden, binlercesinin de ‘kaybolma- sından’ sorumlu olacaktı. Rega, Isabel Peron’u, perde arkasından idare eden ki ş iydi ve onun ülke yönetiminde de böylesine etkili hâle gelmesi, AAA’nın estirdi ğ i terörün de artmasına yol açacaktı. A ş ırı sol gruplar arasında da ya ş an- makta olan bu kıyıma kar ş ı bir re- aksiyon gösterilmesi kaçınılmazdı. Nitekimbu dönemde sol gerilla ör- gütleri de güç kazanmaya ba ş lamı ş ve bu gruplar da özellikle ülkenin kuzeydo ğ usundaki Tucuman vila- yetinin kırsalında yuvalanmı ş tı. Buna kar ş ı da 5 Ş ubat 1975’te Ar- jantin ordusu bu bölgedeki gerilla yapısını temizleme amacıyla iki buçuk yıl sürecek bir operasyon ba ş latacaktı. Ordu, bu ola ğ anüstü vaziyette tümkontrolün elinde olması için de 24 Mart 1976’da ülke- deki yönetime el koyarak Isabel Peron’u ba ş kanlıktan indirecekti. Sonrasındaysa ülkedeki solculu- ğ undan ş üphe duyulan ki ş ilere dahi hayatı zindan edecek bir rejim tah- sis edilecekti. ‘Kirli Sava ş ’ adıyla da anılan ve cuntanın iktidardan ine- ce ğ i 1983 yılına kadar sürecek bu dönemde, ülkede sol görü ş lü oldu ğ u için öldürülen veya kaybolan ki ş ile- rin sayısı on binlerle ifade edilir hâle gelecekti. Ülkeye böylesine bir ş iddet ortamı hâkimken Dünya Kupası’nın Arjan- tin’de düzenlenip düzenlenmeye- ce ğ i, özellikle Avrupa’da fazlasıyla sorgulanır hâle gelmi ş ti. Hatta Dünya Kupası organizasyon komi- tesinin ba ş ındaki General Omar Actis’in gerillalar tarafından düzen- lenen bir suikast sonucu hayatını kaybetmesinin ardından bu tartı ş - malar iyice alevlenmi ş ti. Fakat cunta yönetimi, FIFA’ya turnuva sırasında herhangi bir güvenlik so- runu ya ş anmayaca ğ ının garantisini verince FIFA, organizasyonun Ar- jantin’de yapılmasına iknâ olmu ş tu. Velhasıl Arjantin bir yanda büyük bir kaos ya ş amaktayken bir yanda da Dünya Kupası için geri sayıma geçmi ş ti. Tümbu karma ş a ve tela ş e içerisinde futbolcuların da i ş i elbette kolay de ğ ildi. 1977 yılına gelindi ğ indeyse Passa- rella, River Plate ile ligin Metropoli- tano etabında ş ampiyonluk ya ş arkenmillî takımın da kaptanlı- ğ ına getirilmi ş ti. Millî forma altın- daki ilk golünü de yine bu yıl, 5 Haziran’da deplasmanda Federal Almanya ile oynadıkları ve 3-1 kay- bettikleri özel maçta atmı ş tı. Sezon genelindeyse Passarella, River for- masıyla da 13’ü ligde olmak üzere 14 gol kaydedecek ve golcü savun- macı kimli ğ ini bir kez daha ortaya koyacaktı. Ülke topraklarında Dünya Kupası heyecanı Nihayet 1978 yılı geliyor ve Arjan- tin’de Dünya Kupası heyecanı da 1 Haziran’da ba ş lıyordu. Arjantin, ilk tur gruplarında İ talya, Fransa ve Macaristan’a rakip olurken ilk maçında da Macaristan kar ş ısına çıkıyordu. Macarlar, kar ş ıla ş manın henüz dokuzuncu dakikasında Ka- roly Csapo ile ş ok bir gol bulsalar da Arjantin be ş dakika sonra Leopoldo Luque’nin golüyle skora dengeyi ge- tiriyor, 83’üncü dakikada da Daniel Bertoni, Arjantin’e 2-1’lik galibiyeti kazandıran golü atarakmaça son noktayı koyuyordu. Arjantin, gruptaki ikinci maçında Fransa önüne çıktı ğ ındaysa Passa- rella, Dünya Kupalarındaki ilk go- lünü atmanın sevincini ya ş ayacaktı. Arjantin’in ilk yarının sonunda kazandı ğ ı penaltıda topun ba ş ına geçen kaptan, hata yapmayarak Fransa a ğ larını havalandırmasını bilmi ş ti. Mücadelenin ikinci yarısın- daysa 60’ıncı dakikaya gelindi ğ inde Michel Platini, Fransa adına skoru e ş itliyordu. Buna ra ğ men 73’üncü dakikada Luque’nin ceza sahası dı ş ından attı ğ ı güzel gol, Arjantin’in ikinci maçından da 2-1’lik galibi- yetle ayrılmasını sa ğ lıyor ve Tango- cular, sonmaçlar öncesinden gruptan çıkmayı garantiliyordu. Arjantin, grupta son olarak İ talya kar ş ısına çıktı ğ ındaysa sahadan 1-0’lık bir yenilgiyle ayrılıyordu belki ama bunun bir nebze prestij kaybı hâricinde ciddi bir zararı oldu ğ u söylenemezdi. Arjantin’in ikinci tur gruplarındaki rakipleriyse Brezilya, Peru ve Po- lonya’ydı. İ lk olarak Polonya kar ş ı- sına çıkan Arjantin, turnuvada o ana kadar suskun kalan Mario Kempes’in nihayet kendini göster- mesi ve iki gol birden atmasıyla rakibini 2-0ma ğ lup ediyordu. Bir sonraki maçsa bir Güney Amerika klasi ğ iydi ve Arjantin, Brezilya ile kozlarını payla ş acaktı. İ ki süper güç, daha evvel 64maçta kar ş ı kar- 68 69 Passarella 1978 Dünya Kupası’nda Macaristan maçında takım arkada ş ı Americo Gallego ile rakip kalede gol arıyor.