TamSaha 223. Sayı / Haziran 2023

etonya’da en üst düzeyde futbol ligi 1927’de kuruldu. 1943’te ise bu lig sona erdi. Çünkü ll. Dünya Sava ş ı’nın netameli günlerinin ardından Letonya, Sovyetler Bir- li ğ i’nin bir parçası olmu ş tu. Ancak Letonya takımları 1991’e kadar devam eden Sovyetler Birli ğ i Ligi’nde pek bir varlık gösteremedi. Ukraynalıların ve Rusların a ğ ırlı ğ ını koydu ğ u ligde biraz da Gürcüler, Ermeniler ve Beyaz Rusların adı geçiyordu. Letonya takımları bu ligde sadece 7 kez yer alabilmi ş ti. Letonya takımları bu süreçte kendi yerel liglerinde futbol oynamayı sürdürdü. Sovyetler Birli ğ i’nin da ğ ılmasının ardından ise Vrsliga adı verilen en üst Letonya Ligi 1991’de kuruldu. Letonya Millî Takımı ise tarihteki ilkmaçını 1922’de kom ş usu Estonya ile oynayıp 1-1 berabere kaldı. En farklı galibiyetini bir ba ş ka kom ş usu Litvanya’yı 1935’te 6-1 yenerek elde eden, en farklı yenilgisine 1927’de İ sveç kar ş ısında 12-0’lık hezimetle u ğ - rayan Letonya’nın en çokmillî olan oyuncusu, formayı 167 kez giyen Vitalijs Astafjevs. Letonya futbolu denildi ğ inde Türkiye’de akla gelen ilk isim ise Maris Verpa- kovskis. 1979 do ğ umlu oyuncu 2016’nın ba ş ında futbola veda etse de 104maçta attı ğ ı 29 golle Letonya Millî Takımı’nın en fazla gol atan oyuncusu olmayı sürdürüyor. Sürprizlerle ba ş ladılar Letonya Millî Takımı, Sovyetler Bir- li ğ i’nin da ğ ılmasından sonra 1994 Dünya Kupası elemelerinden itiba- ren uluslararası alanda boy göster- meye ba ş ladı. O elemelerde İ spanya, İ rlanda Cumhuriyeti, Danimarka, Kuzey İ rlanda, Litvanya ve Arna- vutluk’la aynı grupta yer alan bordo-beyazlılar, 12 maçı sadece 4 gol atıp 21 gol yiyerek tamamlarken, be ş beraberlikle 5 puan topladı ve Arnavutluk’un 1 puan üzerinde 6. sırada yer aldı. Ancak o turnu- vada Letonya’nın ilginç sonuçlara imza attı ğ ını da hatırlatmakta yarar var. Be ş beraberliklerinden ikisini Danimarka ve İ spanya kar ş ısında 0-0’lık sonuçlarla almaları oldukça çarpıcıydı. EURO 1996 elemelerine ise Millî Ta- kımımız gibi be ş inci torbadan girip Portekiz, İ rlanda Cumhuriyeti, Kuzey İ rlanda, Avusturya ve Liech- tenstein’la e ş le ş tiler. Yine sondan ikinci olmalarına ra ğ men bu kez 4 galibiyetle 12 puan topladılar ve 11 gol atıp 20 gol yediler. Bu dört ga- libiyetin ikisini do ğ al olarak Liech- tensteinmaçlarında alırken, di ğ er iki galibiyetlerini Kuzey İ rlanda ve Avusturya kar ş ısında elde ettiler. 1998 Dünya Kupası elemelerinde Avusturya, İ skoçya, İ sveç, Estonya ve Belarus’lu grubu 10maçta 10 pu- anla dördüncü sırada tamamladılar. 3 galibiyet, 1 beraberlik ve 6 yenilgi alırken, 10 gol atıp 14 gol yediler. Üç galibiyetlerini Belarus ve iki Estonya maçında alırken, tek bera- berliklerini Belarus deplasmanın- dan çıkardılar. EURO 2000 elemelerinde de perfor- mansları kötü de ğ ildi. Norveç, Slo- venya, Yunanistan, Arnavutluk ve Gürcistan’ın bulundu ğ u grubu 10 maçta 3 galibiyet, 4 beraberlik ve 3 yenilgiyle, 8 gol atıp, 14 gol yiyerek 13 puanla dördüncü bitirdiler. Grubu birinci bitirecek Norveç kar ş ısında deplasmanda elde ettikleri 3-1’lik galibiyet o günün büyük sürprizle- rinden biriydi. İ kinci maçlarında da Gürcistan’ı yendiler ve “Ne oluyor?” dedirttiler. Ancak kalan 8maçta sadece 1 kez kazanabildiler. Onda da Yunanistan’ı deplasmanda son dakika golüyle ma ğ lup etmeleri ol- dukça çarpıcıydı. Dört beraberlikle- rini ise iç sahada Yunanistan ve Arnavutluk, deplasmanda da Arna- vutluk ve Gürcistan önünde aldılar. 2002 Dünya Kupası elemelerine dördüncü torbadan girip Hırvatis- tan, Belçika, İ skoçya ve San Marino ile e ş le ş tikleri nispeten kolay grupta ise tambir hayal kırıklı ğ ı ya ş adılar. 8maçta 5 gol atıp 16 gol yerken, sadece 1 galibiyet ve 1 bera- berli ğ i San Marino maçlarından çıkartabildiler. Tarihin en büyük ba ş arısı Letonya’nın tarihindeki en büyük ba ş arısı ise finallere katılma hak- kını elde etti ğ i EURO 2004 elemeleri oldu. İ sveç, Polonya, Macaristan ve San Marino ile yer aldıkları grupta sadece San Marino’yu geride bıra- kacakları tahmin edilirken büyük bir sürprize imza atarak İ sveç’in sadece 1 puan arkasında ikinci ol- dular. Polonya’nın 13, Macaristan’ın ise 11 puan çıkartabildi ğ i grubu 10 gol atıp, 6 gol yiyerek, 5 galibiyet, 1 beraberlik ve 2 yenilgiyle tamam- ladılar. İ lkmaçta evlerinde İ sveç’le golsüz berabere kaldıktan sonra deplasmanda Polonya ve San Mari- no’yu 1-0 yendiler. Evlerindeki 3-0’lık San Marino maçıyla süren galibiyet serileri, Macaristan’daki 3-1’lik yenilgiyle bozuldu. Ardından içeride Polonya’ya 2-0 kaybettiler. Bu, gruptaki son yenilgileri oldu. 3-1’likMacaristan galibiyetinin ar- dından grubun lideri İ sveç’i deplas- manda 1-0 yenerek ikincili ğ i elde ettiler. Bu tarihi galibiyetin altındaki imza, takımın 10 golünden 4’ünü kaydeden Verpakovskis’e aitti. Aynı Verpakovskis, baraj maçında da Millî Takımımızı yıkan adamola- caktı. 15 Kasım 1999’da Riga’da oynanan ilkmaçı Letonya Verpa- kovskis’in golüyle 1-0 kazandı. 19 Kasım’da İ nönü’deki rövan ş ta 2-0 öne geçen Millî Takımımız kar- ş ısında Laizans ve Verpakovskis’le 2-2’yi yakalayan Letonya, bizi devre dı ş ı bırakarak EURO 2004 finalleri- nin yolunu tuttu. Portekiz’deki finallerde Almanya, Hollanda ve Çek Cumhuriyeti ile e ş - 16 17 Letonya Letonya, büyük turnuvalarda esamisi okunmasa bile “BizimÇocuklar”a ters gelen bir takım. 1994 Dünya Kupası elemelerinden bu yana futbol sahnesinde boy gösteren Letonya bugüne kadar sadece EURO 2004 finallerine katılmayı ba ş ardı. O finallere Millî Takımımızı play-off’ta eleyerek giden Letonya, 1924’teki ilkmaçtan sonra ay-yıldızlılara kar ş ı sadece bir maç kaybetti. L Büyüksürprizini bize yaptı Verpakovskis