TamSaha 225. Sayı / Ağustos 2023

75 Futbol Ekonomi Bu yıl 32. kez yayınlanan “Futbol Finansı Yıllık De ğ erlendirme Raporu”nda Premier Lig 5 milyar 500milyon sterlinle en fazla gelir elde eden futbol ligi ünvanını korudu. Avrupa futbol pazarı, gelirler açısından yüzde 7 oranında büyüdü. Premier Lig farkı açıyor Mustafa Taha ngiliz danı ş manlık ş irketi Deloitte tarafından hazırlanan Annual Re- view of The Football Finance (Fut- bol Finansı Yıllık De ğ erlendirme Raporu) raporunun 32’ncisi geçti- ğ imiz Haziran ayı içerisinde ya- yımlandı. Futbol endüstrisindeki finansal e ğ ilimlerin ve beklentile- rin analiz edildi ğ i rapor, be ş büyük ligin 2021-2022 sezonundaki per- formanslarını mercek altına aldı. Covid-19 pandemisinin sona ermesiyle beraber Avrupa futbo- lunda ticarî gelirler ve maç günü gelirlerinde rekorlar kırıldı. 2021- 2022’de Avrupa futbol pazarı ge- lirler açısından yüzde 7 oranında büyüyerek 29milyar 500milyon avro gelire ula ş tı. Premier Lig hem maç günü hemde ticarî gelirlerde tüm zamanların en yüksek sevi- yesine ula ş arak Avrupa’nın en büyük ligi olma konumunu sa ğ lam- la ş tırdı. 2021-2022 sezonunda yeni fonlar ve yeni ülkelerden yatırımcı- lar futbola yönelerek sektörün büyümesini sa ğ ladı. 2021-2022’de Avrupa’nın be ş büyük ligi 17 milyar 200milyon avro gelir elde etti. Pandemiden önceki sezon, 2018-2019’da 17 milyar avroyla elde edilen rekor gelir a ş ıldı. Bu dönemde ticarî gelirlerde 815 milyon avroluk artı ş kaydedildi. 2021-2022, pandemi etkilerinin operasyonel olarak ortadan kalk- tı ğ ı, taraftar kısıtlamalarının sona erdi ğ i sezon olarak kayıtlara geçti. Taraftarların stadyumlara geri dön- mesi maç günü gelirlerinin artma- sını sa ğ ladı. Toplam ticarî gelir yüzde 17 oranında artarak 6milyar 700milyon avroya ula ş tı. Buna kar- ş ın yayın haklarından elde edilen gelirler yüzde 12 oranında azalarak 8milyar 900milyon avroya geriledi. Raporda bu azalı ş ın büyük ölçüde pandemiden etkilenen bir önceki sezondaki ertelemelerden kaynak- lanan ş i ş irilmi ş 2020-2021 sezonu gelirlerinin çevrilmesinden kay- naklandı ğ ı ifade edildi. 2021-2022’de be ş büyük ligin gelir- leri pandemi öncesi seviyelerden daha iyi bir performans sergiledi. Özellikle Premier Lig dı ş ındaki lig- lerde gelirler, maa ş mâliyetlerindeki artı ş tan daha fazla oldu. 2018-2019 sezonuna göre yüzde 15 artı ş la 12 milyar 300milyon avro gelir elde edildi. Bu da toplam i ş letme kârının 2018-2019’dan bu yana 1 milyar 800 milyon avro azalmasına neden oldu. 2022-2023 sezonunda be ş büyük ligin toplamgelirlerinin 18milyar 200milyon avro ile rekor kıraca ğ ı öngörülüyor. Premier Lig, yeni yerel ve uluslararası yayın hakları anla ş - malarının ba ş lamasıyla ve kulüple- rin sahip oldu ğ u ticarî cazibeyle Avrupa’nın be ş büyük ligi içerisin- deki hâkimkonumunu daha da güçlendirecek. Premier Lig, gelirler açısından ikinci sırada yer alan LaLiga ile arasında olan ticarî gelir- ler farkını da 3 milyar 300milyon avroya çıkardı. Almanya ve İ spanya liglerindeki maç günü gelirlerinin pandemi öncesi seviyesine dönmesi ve bu liglerdeki büyük kulüplerin ticarî geli ş imlerini sür- dürmeleri marjinal bir artı ş kayde- dilece ğ inin öngörülmesini sa ğ lıyor. Taraftar kısıtlamalarının kalkması, ligdeki rekabet seviyesinin yük- sekli ğ i ve Avrupa kupalarında alı- nan ba ş arılı sonuçlarla önde gelen kulüplerin ticarî çekicili ğ inin birle ş mesi Serie A kulüplerinin 2022-2023 sezonunda gelirlerin- deki artı ş a katkıda bulunacak. Buna kar ş ın yayın gelirlerindeki dü ş ü ş İ talyan kulüplerinin gelirleri- nin 2023-2024’te pandemi öncesiyle aynı seviyede olaca ğ ı öngörüsünü destekliyor. İ Covid-19 kısıtlamalarının gev ş etilmesi LaLiga kulüplerinin 2021-2022 sezo- nunda toplam409milyon avromaç günü geliri elde etmesine yardımcı oldu. Bu, bir önceki sezona göre 353 milyon avroluk bir artı ş ı ifade ediyor. Bu artı ş aynı za- manda LaLiga kulüplerinin toplamgeliri- nin yüzde 11 oranında artarak 3 milyar 300milyon avroya yükselmesindeki en önemli faktör. Buna ra ğ men LaLiga, gelirler açısından Premier Lig’in yarı seviyesinde kaldı. Bundesliga’dan ise 128milyon avro daha fazla gelir elde etti. 2021-2022’de LaLiga kulüpleri, Real Madrid ve Barcelona’nın öncülü ğ ünde 82 milyon avro i ş letme zararı ya ş adı. Real Madrid 133, Barcelona ise 53 milyon avro i ş letme zararı kaydederken kalan 18 kulüpten 12’si ortalama 6 milyon avro operasyonel kâr sa ğ ladı. LaLiga’da maç günü gelirleri 353 milyon avro arttı 74