T
ek bir kupa bile görmeden
geçen 35 y›l, kendini
büyük bir tak›m›n taraftar›
olarak alg›layanlar için hayal
k›r›kl›¤›ndan da öte bir durum.
1976 y›l›ndaki Lig Kupas›
zaferinden sonra Manchester’›n
mavi taraf›nda adeta zaman
durmufl gibiydi. Baflar›dan
oldukça uzak, hatta Birinci ve
‹kinci Lig aras›nda düfle kalka
geçen bu y›llar sonunda
taraftar›n ümitli olmak için
hat›r› say›l›r sebebi yoktu. Hatta
ezeli rakip Manchester United
tribünlerinde City’nin kupas›z
geçen y›llar›n› sayan ünlü bir
pankart bile bafl göstermiflti!
Tüm bu karamsarl›¤› da¤›tacak
kifli ise, 2008 yaz›nda ani bir
operasyonla kulübü sat›n alan
fieyh Mansur’dan baflkas›
de¤ildi.
Manchester City’yle futbol
tarihinin en büyük de¤iflim
hikâyelerinden birini yazmak
üzere kollar› s›vayan fieyh
Mansur’un do¤uflu da benzer
bir döneme rastl›yor. 1970’te
dünyaya gözlerini açt›¤›nda
Abu Dabi s›n›rlar›nda petrol
bulunal› henüz 12 y›l olmufltu.
fieyh Mansur 1 yafl›n›
doldurdu¤unda ise babas›
Birleflik Arap Emirlikleri’ni
(BAE) kurarak bölgede birli¤i
sa¤lam›flt›. Böylece bafll›ca
geçim kayna¤› deve
yetifltiricili¤i ve inci avc›l›¤›
olan bölge halk›, k›sa sürede
petrol zengini bir ülkeye
dönüflüveriyordu.
Öyle ki, bir varil
petrolün fiyat›nda
meydana gelen
sadece 1 dolarl›k
art›fl, BAE’nin
kasas›na günde fazladan bir
500 milyon dolar
ekleyebiliyordu. fieyh Mansur
ise Abu Dabi Emirli¤i’ndeki
politik rolü sayesinde 15 milyar
euroyu bulan bir kiflisel servet
edinmekte çok gecikmiyordu.
2008 ve sonras›
Kimse ne oldu¤unu bile
anlamadan gerçekleflen bir el
de¤ifltirme operasyonu sonucu
City’nin bafl›na geçen fieyh
Mansur, adeta “Ben geldim”
diye ba¤›r›rcas›na bir hamlede
bulundu. O günlerde Real
Madrid’den ayr›lmak için her
fleyi deneyen Robinho’yu
Chelsea’nin avucunun içinden
alarak 43 milyon euroluk rekor
bir bedelle kadrosuna katt›.
Transfer döneminin bitimine
dakikalar kala gerçekleflen bu
anlaflma, sonraki y›llar için
çorap sökü¤ünün bafllang›c›
olarak alg›land›. Nitekim bu
tarz transferlerin ard› da geldi
ancak fieyh Mansur’un flimdiye
dek City’ye kazand›rd›¤› tek
fley pahal› oyuncular de¤il.
2010 y›l›n›n Mart ay›na
gelindi¤inde Manchester City
yönetimi, flehir konseyi ile
yapt›¤› görüflmeler sonras›nda
kulübe önemli bir katk› daha
sa¤lad›. Eastlands’te yer alan
City of Manchester Stad›’n›n
etraf›ndaki bofl arazileri
de¤erlendirme hakk›, Etihad
Havayollar›’n›n sponsorlu¤u
alt›nda kulübe devrediliyordu.
Bu flekilde stad›n etraf›nda
Etihad Kampüsü adl› bir
kompleksin kurulmas› ve
Carrington’daki idman
sahalar›n›n Milanello tesisleri
örnek al›narak buraya
tafl›nmas› da kararlaflt›r›ld›.
Halen devam eden çal›flmalar
sonucu City of Manchester
Stad›’n›n kapasitesinde de
art›fla gidilebilir.
Son haftalarda transferler
haricinde Manchester City’yle
ilgili en çok tart›fl›lan olay,
Etihad Havayollar› ile
yenilenen ticari iflbirli¤iydi.
Kulübe 10 y›lda tam 400
milyon pound gelir sa¤layacak
olan bu anlaflma, futbol
tarihinde bugüne dek yap›lm›fl
en kârl› el s›k›flma operasyonu
olma niteli¤i tafl›yor. Özetle
y›ll›k 40 milyon poundluk
kazanc›n yar›s› forma
reklam›na ait olurken,
10 milyon poundluk k›sm› da
City of Manchester Stad›’n›n
isim hakk›na karfl›l›k ödenecek.
Kalan 10 milyon pound ise
Etihad Kampüsü’nün
sponsorlu¤undan gelecek.
Benzer bir anlaflma sonucu
Arsenal’›n Emirates’ten
15 y›ll›¤›na 90 milyon
pound kopard›¤›n›
düflünürsek, fieyh Mansur’un
anlaflmas›n›n kârl› oldu¤u
kadar flüphe uyand›rd›¤›n›
da varsayabiliriz. Sonuçta
Etihad Havayollar›, Abu
Dabi hükümetinin kontrolü
alt›ndaki bir flirket oldu¤u
için malûm anlaflman›n
UEFA Finansal Fair Play’inin
incelemesi alt›na girece¤i
kesin gibi.
Göreve gelir gelmez Robinho,
Jo, de Jong ve daha birçok
y›ld›z isim için bir anda
138 milyon poundu gözden
ç›karm›flt› fieyh Mansur. Zira
tüm dünyan›n bo¤ufltu¤u
ekonomik kriz petrol fiyatlar›n›
ve haliyle Manchester City’nin
transfer bütçesini yükseltmiflti.
Elde edilen lig 10.’lu¤u, sonraki
yaz yine 130 milyon poundu
bulan bir harcamaya yol
açacakt›. Tevez, Adebayor,
Barry ve Kolo Toure gibilerinin
katk›s›yla kadroda derinlik
sa¤lan›yordu. Daha ilk devre
bitmeden menajer de¤iflikli¤ine
gidilen sezon 5. s›rada
tamamlan›nca 2010 yaz› yine
hareketli geçti. Yaya Toure,
Balotelli, David Silva ve James
Milner ile City art›k bir y›ld›zlar
toplulu¤unu and›r›yordu.
Nitekim Mancini’nin de
çabalar› sonucu sezon 3.’lükle
sonuçland› ve tak›m
fiampiyonlar Ligi biletine
uzanmay› bildi. Bu arenay›
süsleyecek son y›ld›zlar ise Kun
Agüero ve Samir Nasri olacakt›.
Futbol Ekonomi
TamSaha
54
TamSaha
55
Önce Rus, sonra Amerikan furyası derken Premier Lig’de şimdi de
Arap sermayesinin rüzgârı esiyor. “Trilyon dolarlık adam” sıfatıyla
2008 Ağustos’unda Manchester City’yi himayesi altına alan Şeyh
Mansur, dördüncü sezonuna başlarken kararlılığından hiçbir şey
kaybetmiş değil.
Manchester’in flehir ›fl›klar›
Manchester’in flehir ›fl›klar›
Para dengeleri
Manchester City’nin gelir-gider
tablosuna bakt›¤›m›z zaman
böylesine büyük ve kökten
yat›r›mlar yapman›n nas›l bir
bedeli olabilece¤ini yak›ndan
görebiliriz. Avrupa’daki tüm
futbol kulüpleri, bu sezonu da
içine alacak flekilde
2013-14’ten itibaren
uygulanmaya bafllayacak
Finansal Fair Play’e uyum
sa¤lamak için önemli çaba
harc›yor. Bu süreçte en çok
göze batan ve harcad›¤› her
kurufl incelenen kulüp ise
flüphesiz fieyh Mansur’un
City’si olacak.
2006’dan bu yana Manchester
City’nin finansal tablosu
incelendi¤inde bu befl sezonluk
dönemi ikiye ay›rmak
mümkün; fieyh Mansur öncesi
ve sonras›. Göreve geldi¤inde
82.4 milyon poundluk gelir
elde eden bir kulüp söz
konusuyken, sonraki iki
sezonda bu rakam tam yüzde
51 artarak 125 milyon pounda
yükseldi. Özellikle Arap
sermayesini takiben kulübe
ak›n eden sponsorlar, ticari
gelirleri sadece bir sezonda
ikiye katlamaya yetti. Maç
günü gelirleri kayda de¤er bir
art›fl göstermese de stadyum
kapasitesinin 47
binden 60 bine
yükseltilmesi
planlan›yor.
Bu da malûm
kalemde yüzde
35 civar›nda bir
art›fl anlam›na
geliyor.
Ayr›ca bu
sezon ve
muhtemelen
sonrakilerde
fiampiyonlar
Ligi’ne
kal›nd›¤›n›
da hesaba
katarsak her
üç gelir
kaleminin de
gelece¤ini
parlak
görebiliriz.
Yine de komflu United’›n y›lda
286 milyon poundla neredeyse
City’nin iki kat› kazanmas›,
halen al›nacak fersah fersah
yolun oldu¤unu gösteriyor.
Manchester’›n mavi yar›s›nda
finansal tablonun en çok
karard›¤› nokta flüphesiz ki
gider kalemleri. Özellikle
yüksek oyuncu ve personel
ücretleri, fieyh Mansur ve
ekibinin derin cebini yormasa
bile Finansal Fair Play’e
uyumluluk aç›s›ndan oldukça
kritik. Malûm ücretlerin ciroya
oran›na dair UEFA’n›n tüm
kulüplere önerdi¤i üst limit
yüzde 70. fieyh Mansur’un
dümeni devrald›¤› 2008 y›l›nda
Manchester City’de bu oran
yüzde 66 iken, sonraki iki
sezonda s›ras›yla yüzde 95’e ve
yüzde 107’ye yükseldi. Di¤er
bir deyiflle 2009-10 sezonunda
Manchester City’nin sadece
oyuncu ve personel ücretleri
bile gelirlerini geride b›rakm›fl
durumda. Hatta durmak
bilmeyen y›ld›z transferleri bu
kalemi önümüzdeki sezonlarda
da fliflirmeye devam edecek.
Son olarak benzer bir mant›¤›,
ödenen bonservis bedellerinin
finansal dili olan futbolcu
amortismanlar› için de
kurabiliriz.
Finansal Fair Play kurallar›
gere¤i kulüpler,
2013-14 sezonunda
ve sonrakinde en
fazla 45 milyon
euroya kadar zarar
yazabilecek.
2015-16 itibariyle
üç sezon boyunca
bu limit 30 milyon euroya
düflecek ve 2018-19’da hiçbir
kulüp zarar gösteremeyecek.
Yani 2010’da 121 milyon
pound kaybeden Manchester
City’nin ifli sahada oldu¤u
kadar muhasebe
departman›nda da zor.
Büyük bir h›zla artan sponsor
gelirlerinin yan›nda
fiampiyonlar Ligi’ne düzenli
kat›l›m›n sa¤lanmas›, City’nin
kasas›n› gelecekte rahatça
doldurabilir. Fakat kadrodaki
fazla oyuncular elden
ç›kar›lmad›¤› ve pahal›
transferler devam etti¤i sürece
giderler tehlike arz etmeye
devam edecektir.
K›rm›z› m›, Mavi mi?
Pahal› transferler, sonsuz gibi
görünen para musluklar›,
art arda yat›r›mlar derken
Manchester City, kentteki
ezeli rakibi Manchester
United’› uzun zaman sonra
tekrar ciddi anlamda
zorlamaya aday. Kulübü adeta
borç bata¤›na sürükleyen
Glazer’lar›n United’›na karfl›
City’nin en büyük f›rsat›, aile
serveti 1 trilyon dolar› bulan
birinin himayesinde
bulunuyor olmas›.
Finansal Fair Play bu avantaj›
yok edene dek City’nin baflka
birçok dalda rekabete ayak
uydurmas› gerek.
Peki bu ne kadar mümkün?
Her fleyden önce United’›n
köklü tarihinden ald›¤› gücü
ve motivasyonu City’de daha
çok uzun bir süre
göremeyece¤imizi hat›rlatmak
gerek. Nitekim Mavililerin her
maç›nda tribünde yerini alan
bir Bobby Charlton’›,
hayat›n›n üçte birinden
fazlas›n› kulübüne vermifl bir
Alex Ferguson’› veya 14
yafl›ndan beri sahada k›rm›z›
formay› giyen bir Ryan Giggs’i
yok. Ayr›ca sezon bafl›nda
oynanan Community Shield
finalinde United’›n gençlerinin
City’li y›ld›zlar› nas›l flaflk›na
çevirdi¤i halen ak›llarda.
Son zamanlarda City de
altyap›ya yönelik at›l›mlarda
bulunsa da, Paul Scholes,
David Beckham, Ryan Giggs,
Gary Neville gibi dünya
y›ld›zlar›n› sistemli biçimde
yetifltirebilmesi zaman alacak.
K›sacas› City’nin her ne kadar
parasal üstünlü¤ü olsa da,
United’›n tarihini ve
tecrübesini baflar›ya
dönüfltürmedeki ustal›¤›
kolayca bafl edilebilecek
cinsten de¤il.
Tüm zorluklara ra¤men
City’nin sahip oldu¤u
sermaye, do¤ru yönetildi¤i
sürece Manchester United ile
kafa kafaya bafl etmenin
yolunu açabilir.
Tevez, Yaya Toure ve David
Silva gibilerin flimdiden iz
b›rakmas› ve Kun Agüero ile
Samir Nasri gibi birinci s›n›f
oyuncular›n tak›ma kat›lmas›,
kulübü bugünden elitler
kategorisine soktu bile.
Roberto Mancini veya bir
baflkas›yla uzun vadeli
istikrar›n yakalanmas›, maddi
güçle birleflince kupalara
aç›lan kap›n›n anahtar›
olabilir.
Elbette Ferguson’›n 26 y›ll›k
kariyeri ve United’›n 19
Premier Lig kupas›, City için
çok uzak hayaller. Ancak tam
bir spor tutkunu olan fieyh
Mansur’u hedefinden
sapt›racak kadar da imkâns›z
de¤il.
Sonuç olarak fieyh Mansur’un
Manchester City projesini
baflar›ya dönüfltürmesi zaman
alacak. Arap ifladam›n›n
1 trilyon dolarl›k aile serveti,
iflleri oldu¤undan çok daha
kolay gösterebilir. Ancak
Platini’nin Finansal Fair Play’i,
kulübün hemen üstünde tam
anlam›yla bir “Frans›z
giyotini” gibi sallan›yor.
Ayr›ca flehrin di¤er yan›nda
Manchester United gibi bir
fenomen kulübün bulunmas›,
City üzerindeki acil baflar›
dürtüsünü bir kat daha
art›r›yor. Tabii bir de ne olursa
olsun topun her daim yuvarlak
oldu¤unu, dolay›s›yla futbola
yap›lan her yat›r›m›n kazanç
garantisi olmad›¤›n›
unutmamak gerek.
Mustafa
Akkaya