Page 82-83 - gri-sablaon1

ayakl› bir e¤itim veriliyor. Birinci bö-
lümde sizden beklentileri s›ral›yor, ha-
kemli¤inizi ne kadar gelifltirebilece¤inizi
ölçüyorlar. Gelifltirmeyi planlad›¤›n›z en
az üç özelli¤inizi not ediyor ve 6 ay bo-
yunca sizden geliflme bekliyorlar. Bu
arada size bir koç at›yorlar. Benim ko-
çum Polonyal› Slawomir Stepniews-
ki’ydi. O da bir UEFA gözlemcisi. Ayr›-
ca bir de antrenman koçunuz oluyor ve
sizi takip ediyor. Bu flekilde ifli ne kadar
ciddiye ald›¤›n›z, verilen programa ne
kadar uydu¤unuz, nas›l bir geliflme gös-
terdi¤iniz ortaya ç›k›yor ve 6 ay sonraki
kursta da bu geliflimi ölçüyorlar. E¤er
flartlar› yerine getirmiflseniz flu anda sa-
hip oldu¤um diplomay› al›yorsunuz.
Dönem olarak 24 kifliydik, 19’umuz
diploma alabildi. Yani kursa her kat›la-
na da diploma vermiyorlar.
ßKursta ald›¤›n›z e¤itimde neler vard›?
Buradakinden farkl› olarak orada nas›l
bir atmosfer yaflad›n›z?
En basitinden bir pozisyonu örnek vere-
yim. Bir oyuncu ceza sahas›nda kendisi-
ni yere att›¤›nda önemli olan sizin onu
tespit etmenizdir. Ama UEFA diyor ki,
“Bu tespit kadar önemli olan bir fley da-
ha var; hakemin d›flar›ya verdi¤i mesaj.
Oyuncu kendisini yere att›¤› zaman
sizin elinizi kald›rman›z do¤ru ol-
maz. Önce at›fl›n yönünü
gö s t e r e c e k s i n i z ,
sonra endirekt ser-
best vurufl verdi-
¤inizi belirte-
ceksiniz, sonra
gidip oyuncu-
ya sar› kart
göstereceksi-
niz.” Siz dü-
dü¤ü çal›p
oyuncuya
sar› kart›n›-
z› ç›kard›-
¤ › n › z d a
T ü r k i -
ye’de al-
k›fllan›r-
s › n › z
a m a
o r ada
bu s›-
ralamaya uymazsan›z ciddi flekilde elefl-
tiriliyorsunuz.
ßBuradaki maksat ilk etapta oluflabilecek
penalt› alg›lamas›n›n önünü kesmek mi?
Evet. Çünkü bir düdük çal›yorsunuz.
E¤er düdükten sonra o bölgeye yürüme-
ye bafllarsan›z insanlar›n kafas›nda “Pe-
nalt› m›, de¤il mi?” diye soru iflaretleri
olufluyor. Ama siz düdü¤ün ard›ndan
at›fl›n yönünü gösterirseniz bu soru ifla-
retlerini ortadan kald›r›yorsunuz. ‹lk
etapta anlat›lanlar bize komik gelmiflti.
Ama sonra görüntülerle pozisyonlar› ek-
rana getirdiler ve o k›sa anda ortaya ç›-
kan tereddüdün hiç de hofl olmad›¤›n›
anlad›k.
ßHakemlerin saha içinde oyuncularla
kurdu¤u diyaloglar birbirinden farkl›
olabiliyor. Siz bu anlamda nas›l bir ha-
kemsiniz? Gerçi biraz önce verdi¤iniz
hakem örneklerinden sert bir tarz›n›z
oldu¤u anlafl›l›yor ama...
Ben güler yüzlü ve pozitif bir insan›m.
‹nsanlar benim sert bir görünüflüm ola-
mayaca¤›n› düflünebilir ama saha içinde
konumunuz çok farkl›. Ortaya koyma-
n›z gereken bir otorite var. Bu otoriteyi
bazen diyalogla, bazen güler yüzle, ba-
zen de yüksek ses ve sert bir duruflla
sa¤layabilirsiniz. Çünkü futbolcuya do¤-
ru mesaj› do¤ru flekilde vermek zorun-
day›z. Hakemlik aç›s›ndan vücut dilini
do¤ru kullanmak çok önemli. Mesela
iflaretleri parma¤›n›zla de¤il elinizle ver-
melisiniz. Oyuncu parma¤›n›zla verdi¤i-
niz iflaretleri bir tehdit gibi alg›layabilir.
Bazen oyuncu hakeme bir fleyler anlat-
mak isterken elini omzunuza koyabilir.
Bu omuza el koymak, “Ben daha üstü-
nüm, hükmederim” anlam›na gelen bir
hareket. Bize verilen e¤itimde, “Oyun-
cunun elini itmek yerine, siz de elinizi
onun omzuna koyun” derlerdi.
ßSüper Lig kadrosunda olman›za ra¤-
men ancak bu sezon, 32 yafl›n›zda maç-
lar almaya bafllad›n›z. Süper Lig için bi-
raz gecikti¤inizi düflünüyor musunuz?
Askerli¤i de sayarsak kadrodaki beflinci
sezonumu yafl›yorum. ‹lk ç›kt›¤›m za-
manlarda duygusal olarak bir an önce
maçlarda görev almak ve kendimi ispat-
lamak istiyordum. Ama zaman geçince
bir fleyleri görmek ve tecrübe etmenin
de çok faydas›n› gördüm. “Neden
31-32 yafl›ma kald›m?” diye hay›fla-
nabilirim ama bu yaflta ç›kman›n ve
bu kadar tecrübeyle gelmenin de
faydas›n› gördüm. Bir de flu taraf›n-
dan bakmak lâz›m; önümde 13-14
sezon daha var.
ßSüper Lig hakemi olduktan sonra
hayat›n›zda neler de¤iflti? ‹nsanlar
sokakta sizi tan›yorlar m›?
Pek sokaktaki taraf›n› tadamad›m.
Samsun’a gitti¤im zaman sokaktaki
tan›n›rl›k biraz daha ortaya ç›k›yor ve
bunun tatl› keyfini yafl›yorum. ‹stan-
bul’da ise ifl hayat›nda hakemli¤in
faydas›n› görüyorum. Pek çok insan›n
ortak noktas› futbol oldu¤u için soh-
betlerin süresi uzuyor. Futbol üzerine
konuflmay› çok sevdi¤im için bu soh-
betler de beni mutlu ediyor.
ßE¤itiminizden bahsettik ama bu-
nun ifl hayat›n›za yans›mas›ndan
da söz edelim biraz.
‹TÜ Makine Mühendisli¤ini bitir-
dikten sonra tar›m makineleri
üzerine 3.5 y›l master yapt›m
ama projemi, tezimi vermeden
tamamlad›m diyemem.
2000’de üniversiteyi bitir-
dikten sonra California’da
1 y›l dil okuluna gittim.
Plan›m iflletme master›
yapmakt›. Okula kay-
d›m› da yapt›rd›m.
Ama okuldaki
profesörler bu
mast›r› yapmak
için ifl tecrübe-
si gerekti¤ini
s ö y l e y i n c e
T ü r k i y e ’ y e
d ö n d ü m .
Döndük t en
sonra ha-
kemli¤e bafllad›m ve 1 y›l sonra da
klasmana ç›kt›m. Bu arada ifl hayat›-
na da bafllam›flt›m ve bu nedenle
Amerika’ya dönmek istemedim.
ß‹fl hayat›na bafllad›¤›n›z› söylemifl-
tiniz...
Bizim aile iflimiz gemi acenteli¤i.
1920’lerin sonlar›ndan bafllayan bir
ifl bu ve ben dördüncü kufla¤›m.
2005’e kadar bu iflte babama yar-
d›mc› olmaya çal›flt›m. O y›llarda
Türkiye’de Mavi Ak›m projesi vard›
ve Samsun liman›nda ifller çok yo-
¤undu. ‹fl aç›s›ndan önemli tecrübe-
ler edindim. O yo¤unluk bitince
farkl› bir ifl yapmak istedim ve ba-
bamdan da destek alarak ‹stanbul’a
geldim. ‹ki orta¤›mla birlikte bugün-
kü iflimin yat›r›m›n› yapt›m. Oluklu
mukavva üretimi yap›yoruz. Had›m-
köy’de bir fabrikam›z var.
ßHakemlik yo¤un mesai istiyor. Bu
arada iflinize nas›l zaman ay›rabili-
yorsunuz?
Ben kendi mesaimi kendim prog-
ramlayabilecek bir kifli olarak zorluk
yafl›yorum ve özel sektörde çal›flan
hakem arkadafllar›ma Allah kolayl›k
versin diyorum. Onlar çok daha faz-
la zorluk yafl›yordur. O yüzden de
bir maça yolculuk yapacakken,
program›m› onlara göre ayarlamaya
çal›fl›yorum.
ßMaçlara ç›kmadan önce bir u¤u-
runuz var m›?
Basit bir u¤urum var. Hakemler ›s›n-
maya ç›kt›¤›nda genellikle orta saha
çizgisi üzerinde gider gelir. Ben sa-
ha direklerinin içinde kalacak flekil-
de bütün sahay› turlayarak ›s›n›r›m.
Bazen de imkân varsa arkadafllar›-
ma, “E¤er maç›m›z iyi geçerse ak-
flam yemekleri ben ›smarlayaca¤›m”
derim.
ßHakemlikte bundan sonraki he-
defleriniz neler?
Hakemli¤e 16 yafl›nda bafllad›¤›m›
ve Dünya Kupas› finalindeki Sandor
Puhl’e özendi¤imi söylemifltim. De-
mek ki içimde böyle bir hedef var-
m›fl. O dönemdeki hakem hocalar›m
da bana böyle hedefler koymufltu.
Ama hakemlikte basamaklar çok
fazla. Her kategori de¤il, her maç bir
basamak hakemlik için. Her maçta
bir basamak atlam›fl oluyorsunuz.
Dolay›s›yla koyulacak hedef çok
fazla. “Ben Süper Lig’e ç›kt›m, flimdi
önümdeki hedef FIFA kokart›” de¤il.
Süper Lig’de son olarak 6. ile 13.
aras›ndaki maç› yönettiysem, yeni
hedefim 5. ile 12. aras›ndaki maç ol-
mal›. Dolay›s›yla kendinize her haf-
82 TamSaha TamSaha 83