alt›n harflerle yaz›lacakt›. Lev Yaflin,
1954 Dünya Kupas›’n›n flampiyonu
Almanya’y› devirerek turnuvaya bafl-
layan tak›m›n kalesini gole kapata-
dursun, nam-› di¤er Veysel Hoca, To-
dor Veselinovic olimpiyatlar›n en gol-
cü isimlerinden biri olarak dikkat çe-
kiyordu.
Grup aflamas›na geçilen1960 Roma
Olimpiyatlar›’nda bekleyen dervifl
murad›na ermiflti. Evet Yugoslavlar
sonunda boynunda gururla üç Olim-
piyatt›r tafl›d›¤› gümüflü alt›na çevir-
miflti. Ne de olsa Allah’›n hakk› üçtü.
Danimarka’n›n ald›¤› gümüfl madalya
pek önemliydi zira olimpik futbola
1952’den 1984’e kadar ambargosunu
koyan Do¤u Bloku’nun kaç›rd›¤› üç
madalyadan biri olarak yaz›ld› baz›
defterlere. ‹talya’daki bu organizasyo-
nun bizim için önemiyse ayr›yd›.
Oyunlarda alt›nc› defa sahne alan
Türkiye, Olimpiyat defterini burada
kapatm›flt›.
Almanlar›n ilk alt›n›
1964 Tokyo Olimpiyatlar›’nda ise
Macarlar tekrar sahne al›rken, 12 de-
fa fileleri havaland›ran Bene gol ma-
kinesi kesilmiflti. Duvar›n ay›rd›klar›n›
bir araya getiren Almanya, Yaz Oyun-
lar›’ndaki ilk futbol baflar›s›n› elde
ederken, Çekler finalde üzülmüfltü.
Asl›nda Macarlara çok da flafl›rmama-
l›; en az›ndan baz›lar›m›z›n çok iyi
hat›rlad›¤› MTK Budapeflte, Sporting
Lizbon’a Kupa Galipleri Kupas›’n›n fi-
nalinde yenilmiflti.
Asl›nda bu organizasyona kan kokusu
sinmiflti. Elemelerde Lima’da oyna-
nan maçta at›lan bir golün iptali orta-
l›¤› can pazar›na döndürüyordu. Ç›-
kan olaylarda 300’ü aflk›n insan haya-
t›n› kaybetmiflti. Herhalde hakem ola-
caklar› bilse, Peru’nun golünü sayar,
Arjantin’in ipini çekerdi ya neyse...
1968 Mexico City Olimpiyatlar›, Ba-
ron Coubertin’in hiç istemedi¤i gibi
geçiyordu. Fas, ‹srail ile oynamak ye-
rine oyunlardan çekilirken, ihalenin
kald›¤› Gana, ‹srail ile sahada adeta
savafl›yordu. Tevatüre göre futbolcu-
lar, Olimpiyat köyünde de baflka dal-
lardaki maharetlerini sergiliyordu.
Sürprizler geçidinde Japonya bronza
kavuflurken, Kunishige Kamamato bir
marka olmufltu. Yedi defa fileleri ha-
valand›rarak turnuvan›n gol kral› olan
oyuncu, 1966 Dünya Kupas›’n›n tad›
tuzu olan Kuzey Kore’den iki y›l son-
ra sahne alm›fl, Asya hakk›ndaki ön-
yarg›lar›n parçalanmas›nda rol oyna-
m›flt›. Bulgaristan gümüflte kalm›fl,
Macaristan yine kazanm›flt›. Böylece
bir bronz, iki alt›na ulaflan Dezsö No-
vak, Olimpiyatlar›n en muzaffer fut-
bolcusu olmufltu.
Terör yüzünden üzerine kan s›çrayan
1972 Münih Olimpiyatlar›, k›fl uyku-
sundaki bir ülkenin uyan›fl›na tan›kl›k
ediyordu. Teknik direktörlük koltu¤u-
na oturan Kazimierz Gorki ile ayakla-
nan Polonya, alt›na koflmufltu. Dokuz
defa fileleri havalan-
d›rarak gol kral›
olan orta sahan›n
beyni Kazimierz
Deyna, adeta Zafere
Kaç›fl filmi için Holl-
ywood’a göz k›rp-
m›flt›.
Sonradan tak›m›n
vazgeçilmezi olan,
bugünün federas-
yon baflkan› Grze-
gorz Lato ve eldi-
venlerin teslim edil-
di¤i Jan Tomaszewski ile Wemb-
ley’den sa¤ salim ç›karak 1974 Dün-
ya Kupas›’n›n vizesini alan k›rm›z›-
beyazl›lar üçüncü olmufl, 1982’de de
ayn› baflar›y› tekrarlam›flt›.
Platini ve Sanchez’in
göz k›rp›fllar›
1976 Montreal Olimpiyatlar›’nda gü-
len Do¤u Almanya,
iki y›l önce “geliyo-
rum” demiflti.
1974’te Magde-
burg, Milan’› ye-
nerek art›k olma-
yan Kupa Galipleri
Kupas›’n› kald›r-
m›fl, ayn› y›l duva-
r›n öteki taraf›nda
düzenlenen Dün-
ya Kupas›’nda ev
sahibini deviren mavi-beyazl›lar, ta-
rihlerinin en büyük propaganda za-
ferlerinden de birisine imza atm›flt›.
Belki Bat›, Beckenbauer’in de dedi¤i
gibi o ay›b› mutlu sona ulaflarak te-
mizlemiflti.
‹flte Do¤u Almanya, finalde Andrzej
Szarmach’›n sürükledi¤i Polonya’y›
yenerek gülmüfltü. Kupada baz› genç-
ler, ilk defa dünya arenas›na ç›km›fl-
lard›. Fransa’da o günlerde daha 11
numaral› formay› giyen Michel Plati-
ni, Meksika’n›n orta sahas›nda top
koflturan Hugo Sanchez, Basklar›n
zor geçileni Arconada, burada göz
k›rpm›fllard› futbolseverlere.
Sovyetler Birli¤i’nin Afganistan’a gir-
110
TamSaha
Olimpiyatlar, yeflil sahalar›n çok say›da önemli ismine
dünyan›n bu en önemli spor etkinli¤inde yer alma f›rsat›
veriyor, Puflkafl’tan Michel Platini’ye, Guardiola’dan
Messi’ye dünya futbolunun y›ld›zlar› olimpiyat alt›n› için
sahaya ç›k›yordu.
Ali Murat Hamarat
Olimpiyatta Futbol
2. Bölüm
Buyurun
ikinci
mevkie
H
elsinki Olimpiyatlar›, yenilmez bir
armadan›n do¤umuna ön ayak
oluyordu. Puflkafl ve arkadafllar›
güle oynaya alt›na koflarken, rejim
istedi¤ini al›yordu.
Asl›nda her fley birkaç sene önce
bafllam›flt›. ‹kinci Dünya Savafl›
sonras›nda Sovyetler Birli¤i hima-
yesine giren Macaristan’da iklim
k›sa sürede de¤iflmiflti. Kendisini
Stalin’in iyi ö¤rencisi olarak ta-
n›mlayan diktatör Matyas Rakosi,
topraklardaki bütün muhalifleri si-
lindir gibi ezerken, di¤er taraftan
verdi¤i bir kararla sadece ülke de-
¤il, dünya futbolunun da kaderini
tayin etmiflti.
‹stihbaratç›lar›n tak›m› MTK’dan
sonra Savunma Bakanl›¤› da bir
kulüp ister. Ferencvaros sa¤ e¤i-
limli ve milliyetçi bulunur, ihale
Ferenc Puflkafl ve Jozsef Bozsik’in
formas›n› giydi¤i Kispest’e kal›r.
Yurt savunmas› anlam›na gelen
Honved böylece do¤ar.
Büyük usta Tan›l Bora y›llar önce
Radikal’de flöyle yazm›flt›:
“Macar
futbolunun y›ld›zlar› Kocsis, Czi-
bor, Budai, Lorant, Grosics de se-
fer görev emriyle kulüplerinden
Honved’e nakledilir. Maksat, ek-
senini bir kulübe oturtarak millî ta-
k›m›n istikrar›n› sa¤lamakt›r.”
Ger-
çekten de ordunun rüyalar› kabul
olmufl, istihbaratç›lara karfl› üstün-
lük sa¤lam›fllard›; arada kapt›r›lan
iki flampiyonluk nazar boncu¤u
say›l›rd›.
Her gün beraber idman yapmaya
bafllayan oyuncular›n uyumu, ba-
flar›y› kaç›n›lmaz k›l›yor, hasat
Finlandiya’da bafll›yordu.
Ön elemede Romanya karfl›s›nda
zorlanan Puflkafl ve arkadafllar›,
‹talya’y› rahat geçmifl, çeyrek fi-
nalde Türkiye’yi yiyip bitirmiflti.
Dört y›l sonra Mithatpafla’da bir
k›fl günü intikam so¤uk yenen bir
yemek olduysa da tabelada yazan
7-1 her fleyi anlat›yordu.
Macarlar›n bir sonraki kurban› son
flampiyon ‹sveç’ti. O zamanlar
millî tak›mda sadece amatörler
oynad›¤›ndan ‹skandinavlar›n ço-
¤u ‹talya’ya tafl›nm›fl, kalan sa¤lar
ise keklik misali avlanm›flt›: 6-0.
Yugoslavlar yine final görmüfllerse
de boyunlar›ndaki madalyan›n
rengi de¤iflmemiflti. Puflkafl ile Czi-
bor atm›fl, efsane dünyaya merha-
ba demiflti.
Malûm Budapeflte’de Sovyet tank-
lar› flehir turuna ç›kt›¤›ndan, 1956
Melbourne Olimpiyatlar›’nda Ma-
caristan yoktu. Türkiye’nin çekil-
di¤i organizasyonda Sovyetler Bir-
li¤i adeta gelenekselleflmifl bir fle-
kilde Yugoslavya’y› yenerek alt›na
ulafl›rken, kalesindeki isim, tarihe
Dezsö Novak
Polonya
Platini
TamSaha
111