utbol, Avrupa’n›n bat›s›nda 19.
yüzy›l›n son çeyre¤inde h›zla gelifl-
miflti ve 20. yüzy›la gelindi¤inde
bu bölgedeki birçok ülkede ulusal
flampiyonalar›n düzenlenmesine
bafllanm›flt›. Benzer biçimde Bat›
Avrupa’n›n ço¤u ülkesi millî futbol
tak›mlar›n› da oluflturmufltu. Ancak
k›tan›n do¤usuna gelindi¤inde du-
rum biraz farkl›yd›. Gerek futbolun
icat edildi¤i ‹ngiltere’ye olan co¤ra-
fi uzakl›k, gerekse Balkanlarda ve
Do¤u Avrupa’da neredeyse sürekli
bir savafl ve kaos ortam›n›n bulun-
mas› nedeniyle, futbolun bu bölge-
de geliflmesi, bat›ya k›yasla yakla-
fl›k çeyrek as›rl›k bir gecikmeye u¤-
ram›flt›.
Balkanlarla Do¤u Avrupa aras›nda
konufllanm›fl olan Romanya’da da
futbol, 20. yüzy›l›n bafllar›nda daha
yeni yeni filizlenmekteydi. Ülkenin
baflkenti ve en büyük flehri olan
Bükrefl, Rumen futbolunun gelifli-
minde de lokomotif görevini üstle-
niyor ve ilk dönem Rumen futbol
kulüplerinin en önemlileri de bu
flehirde kuruluyordu. ‹lk olarak
Olimpia Bükrefl kulübü, 1904 y›l›n-
da faaliyetlerine bafllarken, onlar›
1909 y›l›nda kurulan Colentina ve
1915’te aç›lan Venus kulüpleri iz-
ledi. Ploieflti flehri de bu alanda
Bükrefl’i yak›ndan takip etmektey-
di. 1906’da Romana-Americana,
1909’da United Ploieflti ve 1911’de
de Prahova kulüpleri, Ploieflti ken-
tinin yeflil sahalardaki temsilcileri
olarak Romanya futbolu sahnesin-
deki yerlerini alm›fllard› (Bu kulüp-
lerin hiçbirinin günümüze kadar
gelmedi¤ini ayr›ca belirtelim).
Romanya Futbol Federasyonu’nun
1909 y›l›nda kurulmas›ysa, ülkede
futbolun geliflimi aç›s›ndan büyük
bir dönüm noktas›yd›. Zira bunun
hemen ard›ndan ulusal bir flampi-
yona organizasyonu da bafllaya-
cakt›. Olimpia, Colentina ve Uni-
ted Ploieflti’nin kat›l›m›yla oluflan
ve tek devreli lig usulüyle oynanan
bu mini turnuva neticesinde Olim-
pia, Romanya’n›n futboldaki ilk
ulusal flampiyonu olarak tarihe
geçti. Y›llar ilerledikçe, Bükrefl ve
Ploieflti kentleri haricinde Temefl-
var, Cluj-Napoca, Braflov, Arad gi-
bi flehirler de bünyelerinden futbol
kulüpleri ç›kararak ulusal turnuva-
larda temsil edilmeye bafllad›.
Romanya Futbol Millî Tak›m›’n›n
çimlerle ilk buluflmas›ysa 1922 y›l›-
na denk geldi. 8 Haziran’da Bel-
grad’da Yugoslavya önüne ç›kan
Romanya bu maç› 2-1 kazan›rken,
tak›m›n›n ilk golünü kaydeden
Francisc Ronnay da Romanya fut-
bol tarihinde ad›n›n yan›na ayr› bir
paragraf aç›lmas›n› sa¤l›yordu.
‹lk Dünya Kupas› maceras›
FIFA’n›n bünyesindeki üye say›s›-
n›n gitgide artmas›, amatör sporcu-
lar›n kat›labildi¤i Olimpiyatlar ha-
ricinde tüm profesyonel futbolcu-
TamSaha
27
Romanya
26
TamSaha
Romanya, 1980’li y›llar›n ikinci yar›s›ndan
1990’lar›n sonuna kadar Avrupa’n›n en önemli
futbol güçlerinden biri haline gelmiflti. Ancak o
dönemki baflar›larda imzas› bulunan önemli y›ld›zlar
futbolu b›rakt›ktan sonra yerlerine yeni yeteneklerin
yetifltirilememesi, ülke futbolunda büyük bir
gerilemeyi beraberinde getirdi.
F
Hagi ve arkadafllar›ndan geriye ne kald›?
Onur Erdem
lar›n da mücadele edebilece¤i bir
uluslararas› futbol turnuvas› düzen-
lenmesi yönündeki çal›flmalar 1930
y›l›nda meyvesini vermifl ve tarihin ilk
Dünya Kupas›’n›n Uruguay’da düzen-
lenmesi kararlaflt›r›lm›flt›. Bu ilk turnu-
vaya kat›l›m da üye ülkelerin istekleri-
ne b›rak›lm›flt›. Ancak turnuvan›n de-
neysel bir organizasyon mu yoksa ba-
flar›l› bir organizasyon mu olaca¤› he-
nüz belli de¤ildi ve böylesine bir tur-
nuvaya kat›lmak için Avrupa’dan haf-
talar süren bir transatlantik gemi yol-
culu¤uyla Uruguay’a gitmek, harca-
nacak vakit-nakit göz önüne al›nd›-
¤›nda ciddi bir riskti. Ço¤u Avrupa ül-
kesi de bu riski almaktan kaç›nm›fl ve
13 tak›m›n kat›ld›¤› turnuvada Avrupa
k›tas› sadece dört ülkeyle temsil edile-
bilmiflti. Seyahat için bizzat Romanya
Kral› II. Carol’un deste¤ini alan Ro-
manya Millî Tak›m› da Belçika, Fran-
sa ve Yugoslavya’yla birlikte Avru-
pa’n›n dört temsilcisinden biri olarak
Uruguay’›n yolunu tutmufltu.
Uruguay’daki Dünya Kupas›’n›n, Ro-
manya ad›na pozitif geçti¤i söylenebi-
lir. ‹lk maçlar›nda Peru’yu 3-1 ma¤lup
eden Rumenler, bir sonraki maçlar›n-
daysa turnuvay› flampiyonlukla ta-
mamlayacak olan Uruguay’a 4-0’la
boyun e¤mifllerdi. Ancak Uruguay’›n
o y›llarda bile¤ini pek büken ol-
mad›¤›ndan bu karfl›laflma için,
henüz sekiz y›ll›k bir tak›m›n
elefltirilmesi çok da söz konusu
de¤ildi. Peru önünde al›nan ga-
libiyetse Romanya futbolu aç›-
s›ndan her anlamda tarihi bir za-
fer niteli¤indeydi.
Romanya, II. Dünya Savafl›’na
kadar geçen süredeki di¤er iki
Dünya Kupas›’na da kat›lacakt›.
Fakat bu kez tablo, 1930’dakine
nazaran karanl›kt›. 1934’te ilk
turda Çekoslovakya’ya 2-1 yeni-
lerek elendiler. O Çekoslovak-
ya’n›n kupay› ev sahibi ‹talya’ya
uzatmalarda kaybedecek olma-
s›, bu ma¤lubiyetin de baflar›s›z-
l›k olarak görülmesini engelle-
mifl olsa da 1938 Dünya Kupa-
s›’nda yaflanacaklar belki de Ro-
manya futbol tarihinin en büyük
baflar›s›zl›¤› olarak kay›tlara ge-
çecekti.
1938 Dünya Kupas› elemelerin-
de Romanya, M›s›r’la eflleflmiflti
ve Kuzey Afrika temsilcisinin
daha sonra elemelerden çekil-
mesi üzerine de maç yapmadan
turnuvaya kat›lma hakk› kazan-
m›flt›. Burada da ilk turda Küba
ile eflleflen Romanya’n›n çeyrek
finale ç›kmas›na kesin gözüyle
bak›l›yordu. Zira rakipleri, fut-
bolun dünyada en az geliflmifl
oldu¤u bölgelerden biri olan Ka-