Türkiye - İzlanda Maç Kitabı
kaplıdır. Bu ovalarda yer yer ‘jökül’ adı verilen buz kubbelerine rastlanır. Bunların en büyüğü Vatnapöhull 8 bin kilometrekareyi bulan yüzölçümüyle Avrupa’nın en geniş buzuludur. Adada bol çağlayanlı birçok ırmak bulunmaktadır. Bunlar kısa ve ulaşıma elverişsizdir. Irmaklarından en önemlisi olan Tjorsa’nın uzunluğu 210 kilometredir. Çok sayıdaki krater gölünden en önemlisi olan Thingvallavat’ın alanı 120 kilometrekaredir. Adanın yanardağlarından sonra en önemli özelliği gayzerlerdir. Bu sıcak su kaynakları ısınma ve elektrik enerjisi elde etmekte kullanılır. İzlanda, bugün etkin durumda olan 30 kadar volkana ve zengin termal kaynaklarına sahiptir. Bir ada ülkesi olan İzlanda’da kış ayları okyanusun etkisiyle nispeten yumuşak geçmektedir. Ancak yine de ülke tamamen karlarla kaplanmakta ve bitki örtüsü kıyı kesimlerde tundra bitki örtüsüne dönüşmektedir. Kış aylarında ortalama sıcaklık 0 °C iken en düşük sıcaklık rekoru -39.7 °C olmuştur. Yağış ortalaması ise başkent dolaylarında 865 mm, güneydoğuda ise 1.710 mm’dir. Adada bitki örtüsü çok azdır. Buzulların bulunmadığı kesimlerde otlaklar vardır. Bitki örtüsü genelde çalılar ve dikenlerden meydana gelmiştir. Büyük ve iri gövdeli kayın ağaçlarından meydana gelen ormanlar giderek azalmış, günümüzde yok denecek hale gelmiştir. Ormanların çok az oluşu ve iklim şartları adada yabani hayvanların bulunmamasına sebep olmaktadır. Yer altı kaynakları bakımından fakir olan İzlanda’da sadece alüminyum çıkartılır. Alüminyum başkentin doğusunda ve ülkenin kuzeyinde çıkartılmaktadır. İzlanda’nın nüfusu 343 bin 518 kişidir. Nüfusun Resmi Adı İzlanda Yönetim Biçimi Parlamenter Cumhuriyet Bağımsızlık Tarihi 17 Haziran 1944 Başkenti Reykjavik Resmî Dili İzlandaca Nüfusu 343 bin 518 kişi Yüzölçümü 103 bin kilometrekare Kişi Başına Gelir 52 bin 200 $ Para Birimi İzlanda Kronası İzlanda Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde Grönland’ın güneydoğusu ile İskandinavya ve Britanya Adası’nın kuzeybatısında yer alan bir ada ve Avrupa ülkesi. Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde volkanik bir ada üzerinde kurulmuş ve çevresindeki birçok küçük adadan meydana gelmiş bir devlet. En yakın komşusu Grönland’la mesafesi 350 kilometre. Diğer komşuları Norveç’e 1050, İskoçya’ya ise 800 kilometre uzaklıkta. 861 yılında Norveçliler tarafından keşfedilen adaya ilk kez 9 ve 10. yüzyılda Norveç’ten gelen Vikingler yerleşmiştir. Bu toplulukların önderleri birleşerek 930 yılında parlamentonun ilk örneği sayılabilecek Athing’i meydana getirdi. İç anlaşmazlıklar sonucu bağımsızlığını kaybeden ada 1262’de Norveç’in egemenliğine girdi. 14. yüzyılda Norveç’in Danimarka’ya bağlanmasıyla, Danimarka’nın hâkimiyetine geçti. 17. yüzyılda adada hastalık, kıtlık ve volkan püskürmeleri ortalığı kasıp kavurdu. 1838’de Reykjavik’te on üyeli bir meclis kuruldu. 1843’te de Althing yeniden teşkil edildi. 1904’te İzlanda’ya diplomasi dışında özerklik tanındı. 1918’de İzlanda, Danimarka’ya bağlı bir devlet hâline geldi. II. Dünya Savaşı sırasında stratejik bir değer kazanan İzlanda’yı korumak gerekçesiyle İngiltere tarafından toprakları işgal edildi. 1941’de Amerikalılar adayı devraldı. 1941’de Althing, Danimarka ile bağlarını koparma kararı aldı. 1944’ün Mayıs ayında halkoyuna sunulan yeni anayasa oylandıktan sonra 17 Haziran’da cumhuriyet ilân edildi. İzlanda 1949’da NATO’ya üye oldu. Ordusu olmayıp da NATO üyesi olan tek ülkedir. 17 Haziran 1944’te ABD, İzlanda’yı ilk tanıyan ülke oldu. İzlanda, jeolojik olarak hemAvrupa hem de Kuzey Amerika kıtasındadır. Ülkenin toplam yüzölçümü 103 bin kilometrekaredir. İzlanda’nın büyük bölümü volkanik olup adadaki yanardağlar hâlâ faaldir. Bunların sayısı 200’ü bulmaktadır. En önemlisi 1490 metre yüksekliğindeki Heklâ’dır. İzlanda’nın kıyıları güneyde düz, öteki yerlerde girintili çıkıntılıdır. Kıyılarının uzunluğu 6 bin kilometreden fazladır. Adanın bazı bölümleri geçmişteki yanardağ püskürmeleri sonucu ortaya çıkmıştır. Ülke lav ovalarıyla İzlanda’yı Tanıyalım Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde adeta tek başına bir ada İzlanda. En yakın komşusu Grönland’a mesafesi 350 kilometre. Volkanik adanın en önemli geçim kaynağı ise balıkçılık ve hayvancılık. 900’e yakın gemi ile yıllık ortalama 1.5 milyon ton balık tutan İzlandalılar, bu balıkları işleyerek ihraç ettikleri için oldukça varlıklı bir hayat sürebiliyor. Uzak, soğuk ve güzel 31 30 Volkanik bir ada olan İzlanda, doğal güzellikleriyle büyüleyici bir atmosfere sahip. Reykjavik’in ünlü Hallgrimskirkja Kilisesi
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NTU4NA==