ZTK-Finali-2022

vertli takım, ilk maçta 2-0 yendi ğ i Altay’a ikinci maçta 1-0 yenilse de 1967- 68 sezonunda kupayla ilk kez tanı ş mayı ba ş arır. Ardından gelen dört sezon boyunca bu defa İ stanbul takımları kupaya hasret kalır. Öyle ki, bu dört finalde sadece bir İ stanbul takımı vardır ve 1968-69’da Göztepe, Galatasaray’ı 1-0 ve uzatmada 1-1’lik skorlarla ardında bırakarak kupa- yı İ zmir’e götürür. Kupa a ş kından vaz- geçmeyen Göztepe, ertesi sezon da dönemin Anadolu Beyi Eski ş ehirspor’a ilk maçta 2-1 yenilse de rövan ş ı 3-1 kazanarak ikinci kez mutlu sona ula ş ır. Kupanın İ stanbul ve İ zmir’in dı ş ında bir ba ş ka ş ehirle tanı ş ması 1970-71 sezo- nuna nasip olur. Bir sezon önce finalde kaybeden Eski ş ehirspor, “Anadolu der- bisi” niteli ğ indeki finalin ilk maçında 1-0 kaybetti ğ i Bursaspor’dan rövan ş ı 2-0’la alır ve müzesini ilk kupasıyla süsler. 1971-72 sezonunda kupaya yeni bir sahip daha çıkar. Ankaragücü, kupa finalindeki ilk Ba ş kent takımıdır ve dör- düncü kez finale çıkan Altay’ı 0-0’lık ilk maçın rövan ş ında 3-0’la alt ederek Türkiye Kupası’nı Ba ş kent’e götürür. İ lk dört kupayı kazandıktan sonra ses- sizli ğ e bürünen Galatasaray, 1972-73 sezonunda yeniden “Kupa Beyi” olarak ortaya çıkar. 3-1 ve 1-1’lik skorlarla bir önceki sezonun ş ampiyonu Ankaragücü’ne üstünlük sa ğ layan sarı- kırmızılı takım, be ş inci kupasını kazanır. Ertesi sezon, sıra bir ba ş ka İ stanbulluya, Fenerbahçe’ye gelmi ş tir. Sarı-lacivertli- ler, ikinci kez finale yükselen Bursaspor’a fırsat tanımaz ve 1-0 kay- bettikleri maçın rövan ş ını 3-0 kazana- rak ikinci kez kupaya sarılır. Ardından bir ba ş ka İ stanbul takımı daha kupayla tanı ş ır. 13’üncü kez düzenlenen kupada ikinci kez finale yükselen Be ş ikta ş , finalde lige o sezon yükselen Trabzonspor’un rakibidir. Karadeniz ekibi ilk maçı 1-0 kazanır ama rövan ş 2- 0’la Be ş ikta ş ’ın olur ve kupa İ stanbul’da kalma gelene ğ ini üçüncü sezonunda da sürdürür. Trabzonspor ertesi sezon yine finaldedir ama bu defa da kupanın gediklisi Galatasaray’a 1-0 biten iki maçın sonun- da penaltı atı ş larıyla boyun e ğ er. Penaltı atı ş larıyla kupa sahibi olmak bir ilktir ve kupa arka arkaya dördüncü sezon da İ stanbul takımlarının olmu ş tur. Lâkin Karadeniz inatçılı ğ ı sürmektedir. Trabzonspor arka arkaya üçüncü finali- ne 1976-77 sezonunda çıkar ve bu defa iki yıl önce kaybetti ğ i Be ş ikta ş ’tan rövan ş ı alır. 1-0 ve 0-0 sona eren maçla- rın ardından kupa nihayet Karadeniz kıyılarına uzanır. Bordo-mavili takım arka arkaya dör- düncü finaline 1977-78 sezonunda yük- selir. Bu defa rakibi bir Akdenizlidir ve ilk kez bir Güney takımı kupa finalinde yer almaktadır. Trabzonspor o sezon Adana Demirspor’u ilk maçta 3-0 yener ve golsüz biten rövan ş ın ardından kupa- yı ikinci kez havaya kaldırır. 1978-79’da kupa iki sezonluk aradan sonra bir kez daha İ stanbul’a döner. Fenerbahçe, 11 yıl önce finalde alt etti ğ i Altay’a bu defa da 2-1 yenildi ğ i ilk maçın ardından 2-0’lık üstünlük kurar ve Türkiye Kupası’na üçüncü kez sahip olur. O dönemlerde Anadolu takımları daha bir görünür haldedir futbol arenasında. 1979-80’de Altay, bir sezon önce kay- betti ğ i kupanın acısını Galatasaray’dan çıkartır. Bu, İ zmir’in siyah-beyazlılarının altıncı finallerinde elde etti ğ i ikinci ve son kupa olur aynı zamanda. Ankaragücü 1980-81 sezonunda Boluspor’u yenerek alır kupayı. Bu kupa onlara aynı zamanda 1. Lig’in kapısını da aralar. Ertesi sezon Ankaragücü yine finaldedir ama Galatasaray 3-0 ve 1-2’lik skorlarla Ba ş kent ekibine üst üste ikinci sevincini ya ş atmaz. 1982-83 sezonunda ise Fenerbahçe’nin aldı ğ ı kupa, Kadıköy’e çok uzun süre u ğ ramaz. O sezon Mersin İ dman Yurdu’nu 2-1 ve 2-0’lık skorlarla yene- rek dördüncü kez kupa kaldıran Fenerbahçe, 2012 yılına kadar 7 defa finale çıkmasına ra ğ men hep kaybeden taraf olacaktır. 1983-84’te kupa finali tek maç üzerin- den oynanır. Trabzonspor, normal süresi golsüz biten maçı uzatma bölümünde attı ğ ı iki golle kazanır ve Be ş ikta ş ’ın eli bo ş kalır. Ertesi sezon Trabzonspor bir kez daha finaldedir ama gülen taraf 2-1 ve 0-0’lık skorlarla Galatasaray olur. Sonraki üç sezondaki kupa finalleri, Anadolu takımlarının birbiriyle kozlarını payla ş ması ş eklinde cereyan eder. kupa kimin olacak? Kupanın Tarihçesi Bugüne kadar 59 kez oynanan Türkiye Kupası’nı 18 defayla en çok kazanan takım Galatasaray oldu. Sarı-kırmızılı takımı 10 kupayla Be ş ikta ş ve 9 kupayla Trabzonspor izledi. Fenerbahçe’nin de 6 Türkiye Kupası bulunuyor. Anadolu takımları da iki ş er kez Ankaragücü, Gençlerbirli ğ i, Göztepe, Altay ve Kocaelispor’la, birer kez de Bursaspor, Eski ş ehirspor, Sakaryaspor, Kayserispor, Konyaspor ve Akhisarspor’la kupanın sahibi oldu. Kupanın tarihi neredeyse Profesyonel 1. Lig tarihiyle atba ş ı gider ve kökü 1960’lı yıllara dayanır. Avrupa’da 1961 yılından itibaren ba ş layan Avrupa Kupa Galipleri Kupası’nda Türkiye’yi temsil edecek takımı belirlemek amacıyla 1962-63 sezonunda bütün liglerde yer alan takımların katılımıy- la Türkiye Kupası adı altında bir kupa organizasyonu tertip edilmeye ba ş - lanmı ş tır. 1980-81 sezonunda adı Federasyon Kupası olarak de ğ i ş tiril- mi ş , 1992-93 sezonundan sonra tek- rar eski ismi Türkiye Kupası’na dönülmü ş tür. 1962-63 sezonunun ilk kupasını Fenerbahçe’yi iki maçta da 2-1 yene- rek alan Galatasaray, bu kupayı 18 kez kucaklayarak en fazla kazanan takım unvanına eri ş mi ş tir. Sarı-kır- mızılı takım, ilk kupayı kazanmasının ardından adeta kupa koleksiyonculu- ğ una soyunur. Sırasıyla önce Altay’ı, ardından Be ş ikta ş ’ı ve tıpkı ilk sezon- da oldu ğ u gibi bir kez daha Fenerbahçe’yi finalde alt ederek arka arkaya dört kez kupanın sahibi olur. İ lk dört kupayı alan Galatasaray’a 1966-67 sezonunda Altay ‘dur’ der. O sezon finali iki İ zmirli oynar. Ezeli rakiplerin maçı müthi ş bir çeki ş meye sahne olur ve Altay ile Göztepe’nin mücadelesi 2-2 sona erer. O günlerin statüsünde penaltı atı ş ları yoktur ve kura atı ş ına gidilir. Kurada ş anslı olan Altay’dır ve İ zmir’in siyah-beyazlıları Galatasaray’ın kupadaki 4 yıllık hegemonyasına son verirken kupayı da ilk kez İ stanbul sınırlarının dı ş ına çıkarmayı ba ş arır. Altay hızını alamamı ş ve ertesi sezon da finale kadar gelmi ş tir ama o güne kadar iki kez final yitiren Fenerbahçe’nin bir kez daha kaybet- meye tahammülü yoktur. Sarı-laci- Galatasaray 1962 Fenerbahçe 1983 Kocaelispor 2002 Eski ş ehirspor 1971 Ankaragücü 1981 K 26 27 60.