Danimarka Millî Takımı'nın futbol sahnesinde parlamaya başladığı yıllar, Sepp Piontek'li 1980'leri gösteriyor. 1992'de Yugoslavya'nın yerine tatilden dönerek katıldıkları Avrupa Şampiyonası'nda hiç kimsenin beklemediği bir biçimde zafere ulaştılar. Sonrasında istikrarsız bir takım görüntüsü çizseler de son iki büyük turnuvanın finallerine katılmayı başardılar. 2014 Dünya Kupası elemelerinde ise pek iyi bir konumda oldukları söylenemez.
Yazan: Mazlum Uluç
Türkiye-Danimarka Maç Kitabı
Danimarka'da futbolun gelişimi İngiltere'yle büyük paralellik gösteriyor. İngiliz tüccarlar İngiltere'yle aynı dönemde futbolun Danimarka'da da yaygınlaşmasına önayak oldu. İlk kulüp olan Kopenhag, 1979 yılında futbol ve diğer spor branşlarında faaliyetlerine başladı. Danimarka Futbol Federasyonu 1889 yılında kuruldu ve 10 yıllık bir süre içerisinde futbol ülke çapında hızla yayıldı.
Danimarka futbolu, 1970'li yılların sonuna dek amatör olarak kalmakta ısrar ettiğinden uzun süre beklenen gelişmeyi gösteremedi. Futbolcuların profesyonel sözleşme imzalamasına izin verilmeyen bu dönemde, millî takım ve kulüplerin büyük başarılara imza atamaması olağandı. Buna rağmen amatörlüğün geçer akçe olmasının verdiği avantajla Danimarka Olimpik Millî Takımı 1948 Olimpiyatları'nda bronz, 1960 Olimpiyatları'nda ise gümüş madalya kazandı. 1977 yılında federasyonu profesyonelliğe izin verilen bir lig kurmaya zorlayan kulüpler, bunda başarılı oldu ve kısıtlamalar kaldırıldı. Aynı tarihlerde Danimarka Millî Takımı da bur sponsor buldu ve dolayısıyla yabancı bir teknik adamı istihdam edecek imkânlar sağlandı.
1979'da Alman Sepp Piontek, Danimarka Millî Takımı'nın başına geçti ve beklenen etkiyi kısa sürede sağladı. Piontek yönetimindeki kırmızı-beyazlılar 21 Eylül 1983 günü Danimarka Millî Takımı tarihinin o güne dek en büyük başarısına imza attı. 1984 Avrupa Şampiyonası'na katılmak için İngiltere'yle çekişen kırmızı-beyazlılar, Wembley'de 1-0'lık tarihi bir zafere imza attı ve Fransa'da düzenlenen finallere katılma hakkını kazandı. Turnuvada yarı finale kadar yükselen Danimarka, İspanya'ya yenilerek elendi. Buna rağmen World Soccer dergisi Danimarka'yı "yılın takımı", Sepp Piontek'i de "yılın en iyi teknik direktörü" ilân etti. 1984 yılının ardından Danimarka 1986 Dünya Kupası'na katıldı ve bu kupada Uruguay'ı 6-1 yenerek kupalar tarihinin en spektaküler sonuçlarından birisine imza attı. Futbol dünyası bu maçta Michael Laudrup isimli bir genci tanırken, Danimarka çeyrek finalde yine belalısı İspanya ile eşleşiyor ve kupaya veda ediyordu.
Danimarka 1988 Avrupa Şampiyonası ve 1990 Dünya Kupası finallerine katılamıyor, Vikinglerle yollarını ayıran Sepp Piontek, Türkiye'nin başına geçiyor, yardımcısı Richard Möller Nielsen de ülkesinin takımında teknik direktör oluyordu. Nielsen'li Danimarka Euro 1992 elemelerinde Yugoslavya'nın arkasında kaldı ve komşusu İsveç'te düzenlenen finallere katılma hakkını elde edemedi. Ancak Yugoslavya'da patlak veren iç savaş sonucu Yugoslavya UEFA'nın yasağıyla finallere katılamıyor, onların yerine Danimarka'ya davet bileti gidiyordu. Tatil beldelerinden toplanarak İsveç'teki finallere katılan Danimarka Millî Takımı, büyük bir sürprize imza atarak şampiyon olmayı başardı. İsveç, Fransa ve İngiltere ile eşleştikleri grupta kimse onlara şans tanımıyordu ama Peter Schmeichel, Lars Olsen, Henrik Andersen, Kim Christofte, John Jensen, Henrik Larsen, Brian Laudrup, Flemming Povlsen ve diğerleri, İngiltere ile golsüz berabere kalıp İsveç'e 1-0 yenildikten sonra Fransa'yı 2-1 yenerek gruptan çıkmayı başardı. Yarı finalde karşılarında diğer grubun lideri Hollanda vardı. Hem de ne Hollanda... Van Basten'li, Gullit'li, Rijkaard'lı, Bergkmap'lı, Koeman'lı, Witschge'li tam bir yıldızlar topluluğu. Yine de Henrik Larsen'li iki kez öne geçen Danimarka, Bergkamp ve Rijkaard'la yakalayan Hollanda oldu. İş penaltılara kalmıştı ve 11 metrelik atışlarında 5-4 üstünlük sağlayan Vikingler, büyük bir sürprize imza atarak finalin yolunu tuttu. Van Basten'in kaçırdığı penaltı Portakalların işini bitirmişti. Bu kez karşılarında, ev sahibi İsveç'i 3-2'lik gol düellosuyla eleyen Almanya vardı. Herkesin kafasından "Acaba?" sorusu geçse de favori doğal olarak Almanlardı. Kadrosunda Bodo Illgner, Stefan Reuter, Andreas Brehme, Jürgen Kohler, Guido Buchwald, Thomas Haessler, Karlheinz Riedle, Thomas Helmer, Matthias Sammer, Stefan Effenberg, Jürgen Klinsmann, Andreas Möller, Thomas Doll, Andreas Thom gibi dönemin büyük yıldızlarını bulunduran Panzerler, Danimarka karşısında çaresizleri oynuyor, John Jensen ve Kim Vilfort'un golleriyle 2-0 kazanarak Avrupa Şampiyonu oluyordu.
1994 Dünya Kupası'na katılamayan Vikingler, 1995'te düzenlenen Konfederasyonlar Kupası'nı müzesine götürerek teselli buldu. 1996 Avrupa Şampiyonası finallerinde başarılı olamayan Richard Möller Nielsen, görevini İsveçli Bo Johansson'a bıraktı. 1998 Dünya Kupası'na katılan Danimarka, gruptan çıkmayı başardı ve Nijerya'yı da 4-1 yenerek çeyrek finale yükseldi. Ancak bu aşamada Brezilya'ya 3-2 yenildiler ve evlerine dönmek zorunda kaldılar.
2000 Avrupa Şampiyonası finallerine katıldıklarına ise adeta pişman oldular. üç maçta sıfır çekmiş, gol bile atamadan ülkelerine dönmüşlerdi. Kafilede bir kişi eksikti çünkü teknik direktör Bo Johansson Danimarka'ya değil, İsveç'e gitmişti! Takımın başında artık efsane oyunculardan Morten Olsen vardı. Olsen ilk büyük sınavında takımını 2002 Dünya Kupası'na götürmeyi başardı. Eski şampiyonlardan Uruguay'ı ve son dünya Kupası'nın sahibi Fransa'yı deviren Vikingler, ikinci turda İngiltere'ye 3-0 yenilip elenmekten kurtulamadı.
Euro 2004'te İtalya, İsveç ve Bulgaristan'ın bulunduğu gruptan çıktılar ama bu defa da çeyrek finalde Çek Cumhuriyeti'ne 3-0 kaybederek turnuvaya veda ettiler. 2006 Dünya Kupası'na da 2008 Avrupa Şampiyonası'na da katılamadılar. 2006 Dünya Kupası elemelerinde Millî Takımımızla aynı grupta yer almışlardı. Diğer rakipler ise Ukrayna, Yunanistan, Arnavutluk, Gürcistan ve Kazakistan'dı. 23 puan topladılar, 25 puanlı Ukrayna ve 24 puanlı Türkiye'nin arkasında kaldılar. Euro 2008 elemelerinde ise İspanya, İsveç ve hatta Kuzey İrlanda'nın da arkasında kaldılar. Geçebildikleri takımlar Letonya, İzlanda ve Liechtenstein'dı ki bu da onları finallere götürebilmeye yetecek bir performans değildi.
2010 Dünya Kupası elemeleri uzun bir aranın ardından başarıyla sonuçlandı Danimarka adına. Portekiz, İsveç, Macaristan, Arnavutluk ve Malta ile paylaştıkları grubu 21 puanla ilk sırada bitirdiler. Ancak Güney Afrika'daki finallerde umduklarını bulamadılar. Hollanda'ya 2-0 yenildikten sonra 2-1'lik Kamerun galibiyetiyle turnuvaya tutunsalar da Japonya'ya 3-1 kaybetmeleri işlerini bitirdi.
Portekiz, Norveç, İzlanda ve Kıbrıs Rum Kesimi ile eşleştikleri Euro 2012 elemelerinde bir kez daha başarılı oldular. 19 puan topladıkları grupta 16'şar puanlı Portekiz ve Norveç'i arkalarında bırakarak Polonya-Ukrayna'nın yolunu tuttular. Lâkin ölüm grubuna düşmüşler, Almanya, Portekiz ve Hollanda ile eşleşmişlerdi. 1-0'lık Hollanda galibiyeti ile iyi bir başlangıç yapsalar da gol düellosunda Portekiz'e 3-2 kaybettiler, ardından Almanya'ya da 2-1 yenilerek evlerine döndüler.
2014 Dünya Kupası elemelerinde İtalya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Ermenistan ve Malta ile paylaştıkları grupta oynadıkları 3 maçta henüz galibiyetleri bulunmuyor. Evlerinde Çek Cumhuriyeti ile golsüz berabere kaldıktan sonra Bulgaristan deplasmanından da 1-1'lik beraberlikle döndüler. İtalya deplasmanında ise 3-1 yenildiler.
İstikrar abidesi: Teknik Direktör Morten Olsen
Onun için "istikrar abidesi" demek hiç de abes durmaz. 2000 yılından bu yana Danimarka Millî Takımı'nın başında bulunuyor Morten Olsen. Bu süreçte zaman zaman uğranılan başarısızlıklar dane onu ne de Danimarka Futbol Federasyonu'nun yolundan çevirebildi. 14 Ağustos 1949 doğumlu Morten Olsen, 1970'de ülkesinin BK kulübünde başlayan futbolculuk kariyeri boyunca Belçika'da Cercle Brugge ve Anderlecht, Almanya'da da FC Köln takımlarında oynadı. Anderlecht'le UEFA Kupası kaldırdı, üç kez lig şampiyonluğu yaşadı. 1983 ve 1986'da ülkesinde yılın futbolcusu seçildi. Başarılı bir savunma oyuncusu olarak noktaladığı futbolculuk hayatının ardından 1990'da Bröndby'nin başına geçti ve takımını iki sezon üst üste şampiyon yaptı. 1993-95 döneminde Bundesliga'da FC Köln'ü, 1997-98 sezonunda ise Hollanda'da Ajax'ı çalıştırdı. Ajax'la çifte kupa şampiyonluğu yaşadı. 2000'de Danimarka Millî Takımı'nın başına geçen Morten Olsen, 2002 ve 2010 Dünya Kupası ile 2004 ve 2012 Avrupa Şampiyonası'na katılmayı başardı.
