Millî Takımımızın 499 maçlık tarihinde 42 teknik direktör görev aldı. Bu teknik adamların kimi 1 maçlığına da olsa takımın başında sahaya çıkarken, kimileri birkaç farklı dönemde çalıştı. 499 maçta görev alan 42 teknik direktörün 24'ü yerli, 18'i ise yabancıydı. Şimdi 1 maç için Millî Takım Teknik Direktörlüğü yapan Ali Sami Yen'le başlayıp Abdullah Avcı'ya uzanan listeyi daha yakından inceleyelim.
Yazan: Mazlum Uluç
Türkiye-Danimarka Maç Kitabı
Önceliği de farklı dönemlerde birden fazla görev alanlara verelim. Bu durumda olan 8 teknik direktör bulunuyor. En fazla gidip gelenlerin başında 4 farklı dönemde Millî Takım'ı yöneten Sandro Puppo var. 28 Ocak 1918 doğumlu İtalyan teknik adam, 1952-1954 yılları arasındaki ilk görev döneminde 11 maçta Millî Takımımızı yönetti. Puppo, 1960, 1965 ve yine aynı yıl içindeki toplam 4 farklı dönemde 30 maçta ay-yıldızlı takımın başında yer aldı.
Yine dört farklı dönemde görev yapan Cihat Arman ise 1949'da 1, 1956'da 2, 1964'te 3 ve 1970'te 6 kez olmak üzere 12 millî maça çıktı.
Coşkun Özarı, birden fazla görev alan teknik adamlar kervanına 3 ayrı dönemde katıldı. İlk kez 1972'de ay-yıldızlı takımın başına geçip 29 maça çıkan Özarı, 1982'de 17, 1985'te de 8 maça çıkarak toplam 54 maçta görev aldı.
Fatih Terim'in de Piontek öncesi 1 maçlık görevini eklediğimizde 3 farklı dönemi bulunuyor. Fatih Hoca daha sonra 1993-96 ve 2005-09'daki iki ayrı döneminde toplam 92 maça çıkarak Millî Takım'da en fazla görev yapan teknik adam unvanını elde etti.
Doğan Andaç 1965'te 2, 1976'da 1, toplam 3, Ignace Molnar 1948'de 2, 1960'ta 1, toplam 3, Pat Molloy 1948-49'da 5, 1950'de 2, toplam 7 maça Millî Takım'ın başında çıktı. İki farklı dönemde görev alanlar içinde en uzun soluklu olanı ise Mustafa Denizli'ydi. Denizli, 1987'de 6, 1996-2000 döneminde ise 31 olmak üzere toplam 37 maçta Millî Takımımızı çalıştırdı.
Ali Sami Yen, Gündüz Kılıç, Şeref Görkey ve Nicolae Petrescu'nun yanı sıra Ünal Karaman da geçiş döneminde 1'er kez Millî Takım'ın başında maça çıktı.
Söz Millî Takım'ın başında kimin kaç kez görev aldığına gelince, 42 teknik direktörün en uzun soluklu olanlarına da göz atmak gerekiyor. Bu alanda 1 numarada Fatih Terim yer alıyor. Fatih Hoca 92 millî maça teknik direktör olarak çıkarak bu alanda erişilmesi oldukça zor görünen bir rekorun sahibi oldu. Erişilmesi güç diyoruz çünkü Millî Takım'da en fazla maça çıkan teknik adamlar listesinde ikinci sırada yer alan rahmetli Coşkun Özarı'nın maç sayısı 54, ondan sonra gelen Şenol Güneş'in maç sayısı ise 50. Daha sonra 37 maçla Mustafa Denizli ve 30 maçla Sandro Puppo sıralanıyor. Bu beş teknik adam dışında 30 maç sınırını aşabilen başka bir isim bulunmuyor.
Gelelim bu beş teknik direktörün Millî Takım'daki başarı grafiğine. Fatih Terim'in 92 maçlık bilançosunda 43 galibiyet, 26 beraberlik, 23 yenilgi bulunuyor. Millî Takımımız Terim döneminde 136 gol atarken kalesinde 101 gol gördü.
Şenol Güneş döneminde ise Millî Takımımız oynadığı 50 maçtan 23 galibiyet, 13 beraberlik, 14 yenilgiyle ayrıldı, attığı 72 gole karşılık 50 gol yedi. Terim'in galibiyet oranı yüzde 46.7, Güneş'inki ise yüzde 46 olarak gerçekleşti.
Ay-yıldızlılar Mustafa Denizli döneminde 37 maçta 12 galibiyet, 10 beraberlik, 15 de yenilgi alırken, 51 gol atıp 54 gol yedi. Denizli döneminde elde edilen galibiyet oranı yüzde 32.4 oldu.
Coşkun Özarı dönemi, 54 maçta 14 galibiyet, 16 beraberlik, 24 yenilgi, atılan 56, yenilen 93 golle ve yüzde 26'lık galibiyet yüzdesiyle tamamlandı.
30 maçlık Sandro Puppo devrinin bilançosu ise 8 galibiyet, 5 beraberlik, 17 yenilgi, atılan 32 gole karşılık yenilen 62 gol biçiminde gerçekleşti. Puppo'nun galibiyet oranı ise yüzde 26.6'da kaldı.
Bu beş teknik adamın döneminde oynanan tüm maçlarda galibiyete 3, beraberliğe 1 puan verilen sistemin geçerli olduğunu varsayarak yapılan bir hesaplamada ise Fatih Terim döneminde elde edilecek maç başına ortalama puanın 1.68 olacağı görülüyor. Terim'i 1.64 ortalama puanla Şenol Güneş izliyor. Üçüncü sırada 1.24'lük puan ortalamasıyla Mustafa Denizli yer alıyor. Ortalama puanlar Coşkun Özarı döneminde 1.07, Sando Puppo döneminde ise 0.93'te kalıyor.
Teknik Direktör |
Dönem |
Maç |
G |
B |
M |
A. G. |
Y. G. |
Ali Sami Yen |
26.10.1923-26.10.1923 |
1 |
0 |
1 |
0 |
2 |
2 |
Billy Hunter |
25.05.1924-12.09.1926 |
12 |
5 |
0 |
7 |
21 |
29 |
Bela Toth |
17.07.1927-17.04.1932 |
8 |
2 |
1 |
5 |
14 |
24 |
Fred Pagnam |
22.04.1932-04.11.1932 |
2 |
0 |
0 |
2 |
3 |
7 |
J. Elliot Donnely |
12.07.1936-01.08.1937 |
3 |
0 |
1 |
2 |
4 |
10 |
Ignace Molnar |
23.04.1948-30.05.1948 |
2 |
1 |
0 |
1 |
3 |
2 |
Ulvi Yenal |
02.08.1948-05.08.1948 |
2 |
1 |
0 |
1 |
5 |
3 |
Pat Molloy |
28.11.1948-20.05.1949 |
5 |
3 |
0 |
2 |
9 |
8 |
Cihat Arman |
20.11.1949-20.11.1949 |
1 |
1 |
0 |
0 |
7 |
0 |
Pat Molloy |
28.05.1950-28.10.1950 |
2 |
1 |
0 |
1 |
7 |
6 |
Jimmy McCormick |
03.12.1950-10.06.1951 |
2 |
1 |
0 |
1 |
4 |
5 |
Rebii Erkal |
17.06.1951-21.11.1951 |
3 |
2 |
0 |
1 |
3 |
3 |
Sandro Puppo |
01.06.1952-23.06.1954 |
11 |
3 |
3 |
5 |
19 |
27 |
Gündüz Kılıç |
17.10.1954-17.10.1954 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
5 |
Zarko Mihajlovic |
03.04.1955-26.06.1955 |
2 |
0 |
2 |
0 |
1 |
1 |
Giovanni Varglien |
18.12.1955-01.05.1956 |
5 |
2 |
0 |
3 |
8 |
9 |
Cihat Arman |
16.11.1956-25.11.1956 |
2 |
0 |
2 |
0 |
2 |
2 |
Laszlo Szekely |
05.04.1957-08.12.1957 |
4 |
2 |
1 |
1 |
6 |
4 |
Leandro Remondini |
04.05.1958-10.05.1959 |
7 |
3 |
3 |
1 |
6 |
5 |
Ignace Molnar |
08.06.1960-08.06.1960 |
1 |
1 |
0 |
0 |
4 |
2 |
Sandro Puppo |
27.11.1960-16.05.1962 |
10 |
4 |
0 |
6 |
11 |
10 |
Şeref Görkey |
10.10.1962-10.10.1962 |
1 |
1 |
0 |
0 |
3 |
0 |
Ljubisa Spajic |
25.11.1962-16.12.1962 |
4 |
1 |
2 |
1 |
3 |
7 |
Bülent Eken |
27.03.1963-09.10.1964 |
4 |
0 |
2 |
2 |
0 |
4 |
Cihat Arman |
27.09.1964-20.12.1964 |
3 |
1 |
1 |
1 |
6 |
4 |
Sandro Puppo |
24.01.1965-09.05.1965 |
4 |
0 |
0 |
4 |
2 |
13 |
Doğan Andaç |
21.07.1965-25.07.1965 |
2 |
1 |
1 |
0 |
3 |
1 |
Sandro Puppo |
09.10.1965-30.05.1966 |
5 |
1 |
2 |
2 |
3 |
10 |
Adnan Süvari |
12.10.1966-17.01.1969 |
17 |
5 |
4 |
8 |
16 |
32 |
Abdullah Gegiç |
30.04.1969-16.11.1969 |
6 |
3 |
0 |
3 |
13 |
11 |
Cihat Arman |
17.10.1970-14.11.1971 |
6 |
1 |
1 |
4 |
4 |
17 |
Nicolae Petrescu |
05.12.1971-05.12.1971 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
0 |
Coşkun Özarı |
12.04.1972-31.10.1976 |
29 |
8 |
11 |
10 |
38 |
43 |
Doğan Andaç |
17.11.1976-17.11.1976 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
1 |
Metin Türel |
16.02.1977-05.10.1978 |
13 |
2 |
1 |
10 |
11 |
22 |
Sabri Kiraz |
29.11.1978-15.10.1980 |
12 |
5 |
1 |
6 |
13 |
15 |
Özkan Sümer |
03.12.1980-25.03.1981 |
2 |
0 |
0 |
2 |
0 |
3 |
Fethi Demircan |
26.03.1981-20.09.1982 |
4 |
0 |
0 |
4 |
0 |
12 |
Coşkun Özarı |
22.09.1982-04.04.1984 |
17 |
5 |
2 |
10 |
15 |
36 |
Candan Tarhan |
06.09.1984-14.11.1984 |
5 |
1 |
1 |
3 |
3 |
13 |
Yılmaz Gökdel |
22.12.1984-03.04.1985 |
3 |
1 |
1 |
1 |
1 |
3 |
Kalman Mszöly |
01.05.1985-28.08.1985 |
2 |
0 |
1 |
1 |
0 |
2 |
Coşkun Özarı |
11.09.1985-12.11.1986 |
8 |
1 |
3 |
4 |
3 |
14 |
Mustafa Denizli |
04.03.1987-16.12.1987 |
6 |
1 |
1 |
4 |
6 |
16 |
Tınaz Tırpan |
16.03.1988-15.11.1989 |
11 |
5 |
1 |
5 |
16 |
12 |
Fatih Terim |
11.04.1990-11.04.1990 |
1 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
Sepp Piontek |
27.05.1990-28.04.1993 |
27 |
4 |
8 |
15 |
22 |
50 |
Fatih Terim |
27.10.1993-19.06.1996 |
33 |
17 |
8 |
8 |
47 |
36 |
Mustafa Denizli |
14.08.1996-24.06.2000 |
31 |
11 |
9 |
11 |
45 |
38 |
Şenol Güneş |
16.08.2000-18.02.2004 |
50 |
23 |
13 |
14 |
72 |
50 |
Ünal Karaman |
31.03.2004-31.03.2004 |
1 |
0 |
1 |
0 |
2 |
2 |
Ersun Yanal |
28.04.2004-08.06.2005 |
15 |
8 |
4 |
3 |
29 |
14 |
Fatih Terim |
17.08.2005-14.10.2009 |
58 |
26 |
18 |
14 |
89 |
64 |
Oğuz Çetin |
01.02.2010-31.07.2010 |
4 |
3 |
0 |
1 |
7 |
3 |
Guus Hiddink |
01.08.2010-16.11.2011 |
16 |
7 |
4 |
5 |
18 |
15 |
Abdullah Avcı |
17.11.2011 |
11 |
5 |
0 |
6 |
17 |
15 |
G: Galibiyet
B: Beraberlik
M: Mağlubiyet
A.G.: Atılan Gol
A.Y.: Yenilen Gol