TamSaha 199. Sayı / Haziran 2021

1980’li yıllarda Avrupa fut- bolunun en önemli kalecile- rinden biri Rinat Dasayev’di. Özellikle muhte ş em refleks- leriyle çıkarılması imkânsız gibi görünen ço ğ u ş utta gole izin vermeyen Dasayev’in, efsanevi Lev Ya ş in’den sonra üzerinde CCCP yazan kaleci kaza ğ ını giymi ş en yetenekli isim oldu ğ una da ku ş ku yoktu. Sovyetler Birli ğ i, 1988 Avrupa Ş ampi- yonası’nın ilk turunda İ ngil- tere, Hollanda ve İ rlanda ile birlikte zorlu bir grupta yer alıyordu. İ lkmaçında Hol- landa kar ş ısına çıkan SSCB, güçlü rakibini tek golle ma ğ - lup ederkenmaçın yıldızı, Hollanda ataklarında kale- sini gole kapatan Dasa- yev’di. Dasayev, İ rlanda ile 1-1 berabere kaldıkları maçta ş ampiyonada kale- sindeki ilk golü görmü ş tü belki ama RonnieWhelan’ın attı ğ ı o gol de o ana kadar turnuvada atılmı ş en güzel ve kurtarılması imkânsız bir goldü. Sonmaçında da İ ngil- tere’yi 3-1 ma ğ lup eden SSCB, grup lideri olarak yarı finale kalmı ş tı. Dasayev, İ ngiliz forvetlerine kar ş ı da müthi ş bir maç çıkarmı ş tı. Yarı finalde İ talya ile olan kar ş ıla ş mada da Dasayev’in üstün performansı devam ediyordu. SSCB, bu kez de sahadan 2-0 galip ayrılıyor ve finalde, daha evvel ma ğ - lup etti ğ i Hollanda’nın rakibi oluyordu. Gelgelelim söz ko- nusu kar ş ıla ş mada Dasayev de çaresiz kalacaktı. İ lk ya- rıda Ruud Gullit’in yakınme- safeden yaptı ğ ı kafa vuru ş unda golü önleyeme- yen Dasayev, asıl çaresizli- ğ iyse ikinci yarıda, Marco van Basten’in o fizik kural- larına meydan okuyan vo- lesi kar ş ısında ya ş ayacaktı. Hâl böyle olunca da kupayı 2-0’lık skorla Hollanda alıyor, Dasayev ise finalde kaybeden en iyi kalecilerden biri olarak hâfızalara kazını- yordu. Camacho Dasayev Gerets Cannavaro Griezmann Nesta Poborsky Dieter Müller Bonhof Haessler Dzajic Avrupa Ş ampiyonası’nda Final Oynayan En İ yi 11 Finalistlerin en iyi 11’i Onur Erdem KALEC İ Rinat Dasayev Belçika’nın EURO 80’de oyna- dı ğ ı sürpriz finalde takımın en önemli isimlerinden biri de sa ğ bekmevkiinde görev yapan Eric Gerets’ti. Sa ğ kanatta maç boyunca hiç yorulmadan ileri geri çalı ş abilen ve top rakip- teyken de adeta jilet gibi kes- kinmüdahalelerde bulunarak savunmasını rahatlatabilen Gerets, 1980’lerde Avrupa’da pozisyonunun en iyilerinden biriydi. Korner gibi kullandı ğ ı uzun taç atı ş ları ise kendisinin alâmetifarikasıydı. Belçika, EURO 80’deki ilkma- çında İ ngiltere kar ş ısında sürpriz sayılabilecek 1-1’lik bir beraberlik almı ş tı. İ kinci maç- larındaysa, turnuvaya golsüz İ talya beraberli ğ i ile giren İ spanya ile mücadele edecek- lerdi. Kar ş ıla ş manın 17’nci dakikasında Gerets hücuma çıkmı ş ve Erwin Vandenbergh ile yaptı ğ ı verkaç sonrasında da İ spanya ceza alanına sa ğ çaprazdan girip yerden uzak kö ş eye sert bir ş ut çekerek fi- leleri havalandırmı ş tı. Bu golle 1-0 öne geçen Belçika, maçı da 2-1 kazanıyor ve büyük bir avantaj elde ediyordu. Nitekim Kırmızı Ş eytanlar son grup maçında da İ talya ile 0-0 bera- bere kalacak ve grup lideri ola- rak finale yükselecekti. Gerets ve arkada ş ları, Federal Al- manya kar ş ısındaki finalde de son anlara kadar güçlü rakip- lerini kafa tutuyorlardı ancak normal sürenin bitimine iki dakika kala yedikleri golle 2-1 ma ğ lup olmaktan kurtulamı- yorlardı. Yine de Avrupa ikincili ğ i de hiç üzülmelerini gerektirecek bir ş ey de ğ ildi, zira Belçika futbol tarihinin en büyük ba ş arısını elde etmi ş lerdi. SA Ğ BEK Eric Gerets Almanya, EURO 2008’e hiç de iyi ba ş layamamı ş , son grupmaçında da Avusturya’yı güç bela ma ğ lup ederek çeyrek finale kalabilmi ş ti. Ancak sonrasında Portekiz ve Türkiye’ye kar ş ı nefes kesen iki maç oynayan ve bunların ikisini de 3-2’lik skorlarla kazanan Almanya, finalde İ spanya’nın rakibi olmu ş tu. Sahada Almanya’yı en çok sürükleyen isimlerden biri olan sa ğ bek Lahm, özellikle Türkiye maçında yıldızla ş mı ş ve ikinci golün asistini yaparken üçüncü ve son gole de bizzat imzasını atarak takımı adına final kapısını açmı ş tı. Di ğ er Adaylar Phillipp Lahm Portekiz’in ev sahipli- ğ ini de yaptı ğ ı EURO 2004’teki macerası hayli buruk noktalan- mı ş tı. Açılı ş maçında Yunanistan’a ma ğ lup olan Portekiz, sonra- sında toparlanarak pe ş pe ş e galibiyetler almı ş ve finale gelmi ş ti ama kar ş ılarına bir kez daha çıkan Yunanistan’ınmucize ş ampiyonlu ğ una tanık olmak zorunda kalmı ş lardı. Yine de iki Yunanistan maçı arasında ortaya konan güzel performansta sivrilen isimlerden biri de sa ğ bek Miguel’di. Kıvraklı ğ ı ve sürati sayesinde takımının tempoyu arttırmak istedi ğ i anlarda ilk devreye giren silahlardan biri oydu. Miguel 100 101 Belçika, 1980 Avrupa Ş ampiyo- nası öncesinde çok etkileyici bir futbol geçmi ş ine sahip sayıl- mazdı. Dünya Kupalarında hiç ilk turun ötesine geçmemi ş ler, Av- rupa Ş ampiyonalarınaysa sadece 1972’de katılmı ş ve üçüncü ol- mu ş lardı. Dolayısıyla Belçika’nın, İ talya, İ ngiltere ve İ spanya ile birlikte yer aldı ğ ı gruptan çıkması da beklenmiyordu. Fakat Kırmızı Ş eytanlar bu zorlu grubu lider bitirerek Federal Almanya ile final oynama hakkını elde edecekti. Özellikle ev sahibi İ talya’ya kar ş ı oynanan ve 0-0 sona eren son grup maçında da Pfaff’ın kalesini gole kapaması, bu ba ş a- rıda büyük etkiye sahipti. Di ğ er Adaylar Jean-Marie Pfaff EURO 2000 öncesinde Gianluigi Buffon’un elinin kırılması üzerine Gök Mavililerin kalesi Francesco Toldo’ya emanet edilmi ş ti. Grup a ş amasında üç maçta iki gol yiyen Toldo, çeyrek finaldeki Romanya ve yarı finaldeki Hollanda maçların- daysa kalesini gole kapamı ş tı. Özellikle İ talya’nın uzun süre 10 ki ş i oynadı ğ ı Hollanda kar ş ıla ş masında biri normal sürede, ikisi de seri penaltı atı ş larında olmak üzere üç penaltı kurtarması, ş ampiyona tarihinin en büyük kaleci performansla- rından biri olarak kayıtlara geçti. Finalde son saniyede SlyvainWiltord’un ş utuna bir-iki santimdaha uzaya- bilse, tarihin akı ş ını dahi de ğ i ş tirebilirdi. Francesco Toldo