TamSaha 199. Sayı / Haziran 2021

EURO 88’in ilk turunda İ ngiltere, SSCB, Hollanda ve İ rlanda Cumhu- riyeti’nden olu ş an B Grubu’ndaki ilk maçta, İ ngiltere’yle İ rlanda kozlarını payla ş acaktı. İ rlanda’nın 1920’lerin ba ş ında Birle ş ik Krallık’tan ba ğ ımsızlı ğ ını kazanmasının ardından taraflar o güne dek aralarında dokuz maç yapmı ş lardı ve bumaçlarda İ ngiltere’nin be ş galibiyetine kar ş ın İ rlanda sadece bir kere, o da 21 Eylül 1949’da olmak üzere rakibini ma ğ lup edebilmi ş ti. İ ngilizlerin eski ünlü oyuncusu Jack Charlton tarafından çalı ş tırılan İ rlanda, elemelerde son Dünya Ku- pası’nda yer alan Belçika, İ skoçya ve Bulgaristan’ı geride bırakarak tarihinde ilk kez büyük bir uluslar- arası turnuvaya katılmaya hak kazanmı ş tı. İ ngiltere kar ş ısında da hembu ba ş arılarını devam ettir- menin hemde rakipleri önünde neredeyse 40 yıldır süren galibiyet hasretlerini noktalamanın hayalini kuruyorlardı. Yine de İ rlanda’ya bu zorlu grupta neredeyse hiç ş ans tanınmıyordu. Zaten Avrupa’nın en iyi sekiz takımı arasına girmi ş lerdi ve daha fazlasını yapmaları da mümkün görünmemekteydi. İ ngiltere ise 1986 Dünya Kupası’na çeyrek finalde Maradona’nın elle attı ğ ı golle veda etmese belki de o turnuvada bile zirveye çıkacak kadar güçlü bir kadroya sahipti ve hâliyle EURO 88’in de ba ş lıca ş ampiyonluk adayları arasındaydı. İ ngilizlerin grubunda Hollanda ve SSCB gibi çok güçlü iki rakip daha oldu ğ u dü ş ünüldü ğ ündeyse İ rlanda kar ş ısındaki ilkmaçlarında averaj hesabını göz önünde bulundurarak bol gollü bir galibiyet aramaları bile beklenmekteydi. Gelgelelimkar ş ıla ş manın henüz altıncı dakikasında, sol taraftan İ ngiltere ceza sahasına yapılan bir ortayı Kenny Sansom’ın uzakla ş tı- ramaması sonucunda John Aldridge iyi yükselerek topu kafayla bo ş taki arkada ş ı Ray Houghton’a aktarıyor, Houghton da hiç bekletmeden ş ık bir kafa vuru ş uyla topu kaleci Peter Shilton’ın üzerinden a ş ırtarak uzak kö ş eye bırakıyor ve İ rlanda’yı öne geçiren golü kaydediyordu. İ ngilizler bir bakıma maça 1-0 yenik ba ş lamı ş lardı. İ ngiltere’nin bu gole kar ş ılık verme çabaları, ilk yarı boyunca sonuçsuz kalacaktı. Maçta bir saatlik süre geride kalmak üzereyken, teknik direktör Bobby Robson bu etkisiz- li ğ e daha fazla dayanamadı ve orta sahada Neil Webb’in yerine Glenn Hoddle’ı oyuna aldı. Hoddle’ın organizatörlü ğ ünde İ ngilizler maçı neredeyse tek kale oynamaya ba ş lamı ş lardı ama bu oyun bir sonuca varmayacaktı zira İ rlanda defansı ve bilhassa kaleci Pat Bon- ner çok ba ş arılı bir maç çıkarmak- taydı. Böylece İ rlanda maçtan 1-0 galip ayrılıyor ve İ ngiltere’nin ş ampiyonluk hayallerine büyük darbe indiriyordu. Öyle ki İ ngilizler bumaçın ş okuyla sonrasında Hollanda ve SSCB’ye de ma ğ lup olacak ve turnuvayı gelmi ş geçmi ş en büyük hayal kırıklıklarından biriyle noktalayacaklardı. En büyük sürprizler Onur Erdem İ rlanda Cumhuriyeti - İ ngiltere: 1-0 (EURO 88 / İ lk Tur) 78 79 Mazisindeki akıl almaz sürprizler, Avrupa Ş ampiyonası’na apayrı bir boyut kazandırıyor. İ ngiltere’nin ş u ana dek bir kez bile final göremedi ğ i turnuvanın tarihinde Yunanistan ve Danimarka gibi ş ampiyonlar çıkmı ş olması da bunun kanıtı niteli ğ inde… İş te turnuva tarihinin akıllarda en çok kalan sürprizleri… 10 SSCB ve Yugoslavya’nın birçok küçük ülkeye ayrılmadı ğ ı, Faroe Adaları, Andora ve San Marino gibi miniminnacık ülkelerin de henüz UEFA üyesi olmadı ğ ı 1990’lar önce- sinde Avrupa futbolunun en zayıf ülkelerinden biri Arnavutluk’tu. Hatta o dönemde Arnavutluk’un Malta ve Lüksemburg’un ardından kıtanın en zayıf üçüncü ülkesi oldu ğ u dahi söylenebilirdi. Birkaç istisna haricinde de o dönemde Dünya Kupaları ve Avrupa Ş ampi- yonası elemelerinde genelde grup- larını son sırada tamamlıyorlardı. Bu turnuvalara katılmak da Arnavutlar için haliyle hayallerin bile ötesindeydi. 2000’li yıllarla birlikte Arnavut fut- bolunda biraz kıpırdanma da ba ş la- mı ş tı. Artık en azından en kötüler arasında de ğ illerdi ama hâlâ bir büyük turnuvaya katılmaları pek mümkün görünmüyordu. 2016 Avrupa Ş ampiyonası’yla birlikte katılımcı sayısının 24’e çıkması, bu ihtimali biraz daha artırmı ş tı ki Arnavutlar, Danimarka ve Sırbistan gibi iki önemli ülkeyi geride bırakarak elemelerden çıkıyor ve tarihlerinin en büyük ba ş arısını gerçekle ş tiriyorlardı. Bundan sonrasında dair bir beklen- tiyse neredeyse hiç yoktu. Nitekim Arnavutların ilkmaçlarında İ s- viçre’ye 1-0, ikinci maçlarında da Fransa’ya son dakikalarda gelen gollerle 2-0 yenilmeleriyle sanki ş erefli ma ğ lubiyetlerle yetinecek- leri havası dahi olu ş mu ş tu. Romanya ile oynadıkları sonmaç öncesindeyse Rumenlerin bir puanı vardı ve kazanmaları halinde dört puanla üst turu garantileyeceklerdi. Dolayısıyla Romanya maçınmutlak favorisiydi. Zaten iki ülkenin geçmi ş te aralarında oynadıkları 16 kar ş ıla ş manın 11’ini Rumenler kazanmı ş , Arnavutlar ise sadece iki kez galip gelebilmi ş lerdi. Ne var ki Lyon’daki maç hiç de beklendi ğ i gibi gitmiyordu. Romanya’nın kar ş ıla ş manın ilk bölümünde geli ş tirdi ğ i ataklarda Arnavutluk kalecisi Etrit Berisha gole izin vermemekteydi. İ lk yarının bitimine iki dakika kaldı ğ ındaysa sa ğ kanattan Ledian Memushaj’ın yaptı ğ ı uzun ortaya arka direkte Armando Sadiku kafayı vuruyor ve Romanya kalecisi Ciprian Tataru ş a- nu’nun hatalı bir çıkı ş ta bulunması- nın da etkisiyle top a ğ larla bulu ş unca Arnavutluk 1-0 öne geçiyordu. Bu ş ekilde tamamlanan ilk yarının ardından ikinci yarıda Romanya çok daha bozuk bir görüntü çizer- ken Arnavutların direnci de i ş tahı da artmı ş tı. Gole de daha yakın bir oyun oynuyorlardı. Yine de Roman- ya’ya skoru e ş itleme fırsatı 76’ncı dakikada gelecekti. Ancak sa ğ çap- razdan ceza alanına girdikten sonra sert bir ş ut çeken Florin Andone’nin üst dire ğ e takılmasıyla bu fırsat da kaçıyordu. Neticede Arnavutluk 1-0 kazanarak tarihinin belki de en önemli galibiyetini elde etti ve grubu üçüncü sırada tamamladı. Ancak bu galibiyet, Arnavutların en iyi üçüncüler arasına girmesi ve ikinci tura kalması için yine de yeterli olmadı. Arnavutluk - Romanya: 1-0 (EURO 2016 / İ lk Tur) 9