TamSaha 211. Sayı / Haziran 2022

çalı ş ıyordu. Danimarka bu zor duruma ra ğ men Hollanda’yla ba ş a ba ş mücadelesini sürdürüyordu ama bitime be ş dakika kala bir kö ş e vuru ş unda karambolde topu önünde bulan Frank Rijkaard, maçı uzatmalara ta ş ıyacak golü kaydedecekti. 90 dakikanın 2-2’lik e ş itlikle geride kalmasının ardından geçilen yarım saatlik uzatmalardaysa Portakallar normal süredekine kıyasla daha baskılı oynamalarına kar ş ın bu baskıyı gole dönü ş türemiyorlardı. Neticede finalistin tayini seri penaltı atı ş larına kalmı ş tı. İ lk penaltıları Ronald Koeman ve Henrik Larsen’in gole çevirmesinin ardından Hollanda adına ikinci atı ş ı kullanan Van Basten’in vuru ş unda Peter Schmeichel, soluna giden topumüthi ş bir ş ekilde çıkarınca avantaj Danimarka’ya geçiyordu. Daha sonra sırasıyla Povlsen, Bergkamp, Elstrup, Rijkaard, Vilfort veWitschge de atı ş ları gole çeviri- yor ve KimChristofte’nin kullana- ca ğ ı son penaltı, maçın kaderini belirleyecek noktaya geliyordu. Fazla gerilmeden, sol aya ğ ıyla yumu ş ak bir plase yapan Christofte topu ve kaleci van Breukelen’ı ayrı kö ş elere gönderince de büyük sürpriz gerçekle ş iyor ve Dani- marka, Hollanda’yı saf dı ş ı bıraka- rak finalde Almanya’nın rakibi oluyordu. Sekiz yıl önce yarı finalde İ spanya’ya penaltılarla elenen Danimarkalılar, bu sefer penaltı vuru ş ları sonucunda gülen taraf olmu ş lardı. Final Danimarka-Almanya: 2-0 Almanya, daha öncesinde 1972’de Avrupa ş ampiyonlu ğ unu elde etmesinin ardından 1974’te Dünya Kupası’nı kazanmı ş ve bu iki turnu- vayı pe ş pe ş e kazanan ilk takım olmu ş tu. Ş imdiyse önce Dünya Kupası’nı, ardından da Avrupa Ş ampiyonası’nı kazanan ilk takım olmalarının önünde sadece bir maç kalmı ş tı. Aslında Almanya turnu- vaya pek de iyi ba ş lamamı ş tı. İ lkmaçlarında BDT önünde 1-1’lik beraberli ğ i son dakikada buldukları golle kurtarmı ş lardı. Ardından İ skoçya’yı 2-0 yendilerse de son maçlarında Hollanda’ya 3-1 ma ğ lup olmu ş lar ve gruptan da İ skoçya’nın BDT’yi yenmesi sayesinde çıkabil- mi ş lerdi. Ancak Almanya bu bozuk görüntüsüne kar ş ın yarı finalde ev sahibi İ sveç’i 3-2 ma ğ lup etme- sini bilmi ş ve 1972’den beri katıldı ğ ı 11’inci büyük turnuvada sekizinci kez finale kalmı ş tı. Finallere böyle- sine alı ş ık bir futbol kültürü olan Almanya, tarihinin ilk ciddi finalini oynayacak Danimarka kar ş ısında da pek tabiî ki mutlak favoriydi. Hâliyle 26 Haziran’da Göteborg’da oynanan finale baskılı ba ş layan taraf da Almanlardı. Henüz ilk daki- kalarda Matthias Sammer’in ara pasında ceza sahasına giren Stefan Reuter, topu Schmeichel’ın üzerinden a ş ırtmak istese de yıldız file bekçisi topu kornere çelmeyi ba ş armı ş tı. Schmeichel kısa süre sonra Jürgen Klinsmann’ın da bir kafa vuru ş unu engellerken bir ba ş ka pozisyonda da Sammer’in çekti ğ i ş uta Christofte son anda ayak koyarak tehlikeyi uzakla ş tıra- caktı. Almanya’nın ilk dakikalardaki bu baskısını gol yemeden atlatan Danimarka, ilk çeyrek saatten sonraysa kendisini rakip yarı sahada göstermeye ba ş lıyordu. 18’inci dakikaya gelindi ğ indeyse futbolun belki de en ünlü yazılı ol- mayan kuralı “atamayana atarlar” devreye girecekti. Flemming Povlsen, sa ğ kanatta taç çizgisi kenarında Jürgen Köhler ile Andreas Brehme’nin bir anlık beceriksizliklerinden yararlanıp topu kapmasının ardından Almanya ceza sahasına do ğ ru hareketlenmi ş ve on sekizin sa ğ yan çizgisi üzerine geldi ğ inde de topu biraz gerisinde, ceza alanının tamkö ş esindeki John Jensen’e do ğ ru çıkartmı ş tı. Jensen de arka- da ş ının yerden gönderdi ğ i bu topa geli ş ine çok sert vuruyor ve Almanların kalecisi Bodo Illgner’i kapattı ğ ı kö ş eden avlayarak Danimarka’yı 1-0 öne geçiriyordu. Golden dört dakika sonraysa Almanya, Jürgen Klinsmann ile önemli bir fırsat daha yakalıyor ama golcü oyuncunun sa ğ çapraz- dan çekti ğ i ş utta da Schmeichel kalesinde büyüyerek gole izin ver- miyordu. Ba ş arılı kaleci ilk yarının sonlarında Stefan E ff enberg’in yine sa ğ çaprazdan çekti ğ i ş utu çelme- sini de biliyordu. Bu, aynı zamanda ilk yarının da son pozisyonuydu. Böylece Danimarka, 15 dakikalık ara için soyunma odasına 1-0 önde gidiyordu. Kar ş ıla ş manın ilk yarısında oldu ğ u gibi ikinci yarıda da oyuna atak ba ş layan taraf Almanya’ydı. Ancak bu atakların birinde, ceza sahasına girmekte olan Reuter’den topu kapan Christofte müthi ş bir kontra- tak ba ş latıyordu. Christofte’nin pa- sında yarı sahasından çıkan Brian Laudrup, rakip ceza sahası önüne kadar topu götürdükten sonra harika bir ara pasla KimVilfort’un Illgner’le kar ş ı kar ş ıya kalmasını sa ğ lamı ş tı. Ne var ki Vilfort topu uzak direk dibinden dı ş arı gönderi- yordu. Bu pozisyonun hemen sonrasında Almanlar Klinsmann’la az daha beraberlik golüne ula ş ıyor- lardı fakat golcü futbolcunun Schmeichel’ın üzerinden a ş ırttı ğ ı topu Kent Nielsen çizgi üzerinden çıkartarak Danimarka adına günün kahramanlarından biri oluyordu. Bir sonraki pozisyondaysa Klins- mann’ın uçarak kafa vuru ş unda Schmeichel yine ola ğ anüstü bir kurtarı ş a imza atacaktı. Almanların pe ş pe ş e gelen bu fır- satları bir türlü de ğ erlendireme- mesi üzerine de “atamayana atarlar” kuralı bir kez daha devreye girecekti. Dakikalar 78’i gösteri- yordu ve Almanya yarı sahasının ortasında bir hava topumücadele- sinde Claus Christiansen topu Vil- fort’un önüne dü ş ürmü ş tü. Vilfort evvela topu düzeltti - ki bu pozis- yonda topu eliyle mi yoksa gö ğ - süyle mi düzeltti ğ i maçtan sonra bir hayli tartı ş ılacaktı - ardından da Sammer ile Brehme’yi ekarte ede- rek yarımyuvarla ğ ın kenarından yakın kö ş eye do ğ ru sert bir ş ut çıkardı. Önce dire ğ e çarpan top, sonrasında da ikinci kez Almanya a ğ larıyla bulu ş uyor ve böylece Danimarka 2-0’lık üstünlü ğ ü yakalıyordu. Bu golle birlikte Almanya’nın gardı da büyük ölçüde dü ş mü ş tü. Maçta o ana kadar çok daha baskılı bir oyun ortaya koyan fakat bu baskı- dan tek bir gol bile çıkaramayan Al- manlar, kalan 12 dakika içinde en az iki gol bulmalarının artık neredeyse imkânsız oldu ğ unun farkına varmı ş ve bu ümitsizli ğ in de etkisiyle son derece hırçınla ş mı ş lardı. Öyle ki Th omas Doll ve Klinsmann topu bırakıp rakiplerine tekme atacak kadar kontrollerini kaybetmi ş lerdi. İ ki oyuncunun söz konusu hareket- leri sonrasında kırmızı yerine sarı kartla cezalandırılmalarıysa İ sviç- reli hakemBruno Galler’in yüksek müsamahasının bir tezahürüydü. En nihayet 90 dakikalık sürenin tamamlanmasıyla da hakemGaller son düdü ğ ünü üflüyor ve bu düdük sesi aynı zamanda bir rüyayı da gerçe ğ e dönü ş türüyordu. Yeni Avrupa ş ampiyonu Danimarka’ydı. Üstelik bu ba ş arıya, elemelerde katılma hakkını elde edemedikleri bir turnuvada ula ş mı ş lardı. Bu açı- dan bakıldı ğ ında da futbol tarihinde belki de ilk ve son kez yapılabilecek bir ş eyi gerçekle ş tirmi ş lerdi. Danimarka son sürprizini Almanya’ya yaparak ş ampiyonlu ğ a ula ş mı ş tı. Almanya ile oynadıkları finalde attıkları ikinci golün ardından Vikinglerin sevinci görülmeye de ğ erdi. 110 111