TamSaha 211. Sayı / Haziran 2022

güçlü de ğ ildi. Üç dünya ş ampiyon- lu ğ u görmü ş Pele artıkmillî takımı bırakmı ş tı. 1970’in bir di ğ er yıldızı Tostao ise gözünden ya ş adı ğ ı sa- katlık nedeniyle futbolu bırakmak zorunda kalmı ş tı. Ev sahibi Federal Almanya ise ba ş ta Franz Becken- bauer olmak üzere Gerd Müller, Sepp Maier, Paul Breitner, Uli Hoe- ness veWolfgang Overath gibi çok de ğ erli oyunculara sahipti ve 20 yıl aradan sonra ikinci kez dünyanın zirvesine çıkmayı hedefliyorlardı. Ancak kar ş ılarında çok ciddi bir rakip vardı. O da, 1970’lerin ba ş ın- dan itibaren Avrupa futbolunda fır- tına gibi esmeye ba ş layan Ajax’ın iskeletini olu ş turdu ğ u Hollanda’ydı. Saha kenarında Rinus Michels, saha içinde de Johan Cruy ff ’un liderli ğ ini üstlendi ğ i Portakallar, Cruy ff ’un yanı sıra Rob Rensenbrink, Johnny Rep, Johan Neeskens, Ruud Krol ve Arie Haan gibi yıldızlara sahiplerdi ve o güne kadar görülmemi ş bir kolektivite ve dinamizmle oynuyorlardı. İ lk tur grupları için kuralar çekildi- ğ inde en çok dikkat çeken e ş le ş - meyse Federal Almanya ile Demokratik Almanya’nın 1. Grup’ta birbirlerine rakip olmalarıydı. Grupta ayrıca Ş ili ve Avustralya da yer almaktaydı. Federal Almanya ilk maçında Ş ili’yi tek golle devirirken kar ş ıla ş madaki en ilgi çekici ayrın- tılardan biri, Dünya Kupalarının ilk kırmızı kartını hakemDo ğ an Baba- can’ın, Berti Vogst’a attı ğ ı tekme nedeniyle Ş ilili Carlos Caszely’ye göstermesiydi (Aslında oyuncu ih- raçlarının kırmızı kartla belirtilmesi uygulamasına 1970 Dünya Kupa- sı’nda geçilmi ş ti ama o turnuvada herhangi bir oyuncu ihraç edilme- yince dört sene sonra piyango Caszely’ye vurmu ş tu). Aynı gün Demokratik Almanya ise Avus- tralya engelini 2-0’la a ş mı ş tı. İ kinci maçlardaysa Federal Almanya, Avustralya’yı 3-0ma ğ lup ederek üst turu garantiliyor, Demokratik Almanya ile Ş ili ise 1-1 berabere kalıyorlardı. Sırada nihayet Do ğ u ile Batı’nın merakla beklenenmücadelesi vardı. So ğ uk Sava ş döneminde De- mokratik Almanya’nın içinde Fede- ral Almanya’nın bir eksklavı olarak kalan Batı Berlin’in etrafının Berlin Duvarı ile çevrilmesi ve Do ğ u’dan Batı’ya geçi ş lerin istisnaî durumlar hâricinde neredeyse kaldırılması (hava koridorları bile son derece dar üç hatla sınırlandırılmı ş tı) iki ülke arasının buz gibi bir hâle gelmesine yol açmı ş tı. Bu noktada, özellikle Demokratik Almanya cephesi, Fe- deral Almanya’ya kar ş ı alınacak bir galibiyetin çok iyi bir propaganda malzemesi yarataca ğ ı kanaatin- deydi. Bunun için de Do ğ u Alman futbolcular maça azami seviyede motive edilmeye çalı ş ılıyordu. İ ki Almanya daha önce millî takım- lar düzeyinde hiç kar ş ı kar ş ıya gel- memi ş ti. Her ne kadar Do ğ uluların gözünden bumaç daha önemli gö- rünüyor olsa da daha güçlü bir kad- roya sahip olan Federal Almanya, kar ş ıla ş manın ilk bölümlerinde daha etkili olan taraftı. Ancak buna ra ğ men geli ş tirdikleri ataklardan sonuç alamıyorlar ve bir müddet sonra oyun dengeye oturuyordu. Maçta ilk yarı 0-0 sona ererken ikinci yarıda da bir müddet daha bu skor ve buna paralel dengeli oyun devam edecekti. Ancak 77’nci daki- kada Erich Hamann’ın orta sahadan rakip ceza alanına gönderdi ğ i uzun pasta topla bulu ş an Jürgen Sparwasser önce on sekize girip Horst-Dieter Höttges’ten sıyrılıyor, ardından da topu kaleci Sepp Maier’in üzerinden a ğ larla bulu ş tu- ruyordu. Demokratik Almanya, bu golle 1-0’lık sürpriz bir galibiyete imza atacak ve grubu da lider tamamlayacaktı. Di ğ er maçtaysa Avustralya ile Ş ili golsüz berabere kalmı ş tı. Son ş ampiyon Brezilya’nın yanı sıra Yugoslavya, İ skoçya ve Sahra Altı Afrikası’nın Dünya Kupalarındaki ilk temsilcisi olan Zaire’yi bir araya getiren 2. Grup’taysa Brezilya tatsız bir ba ş langıç yapmı ş ve Yugoslavya önünde 0-0’lık beraberli ğ e razı ol- mu ş tu. İ skoçya ise Zaire’yi 2-0 yenmi ş ti. Brezilya’nın tadı, bir sonraki maçta yine yerine gel- miyordu. Bu kez de İ skoçya ile golsüz berabere kalmı ş lardı. Yugoslavya ise Zaire’yi 9-0 ma ğ lup ederek 20 yıl evvel Macaristan’ın kırdı ğ ı “Dünya Kupalarının en farklı galibi- yeti” rekoruna ortak oluyordu. Sonmaçlardaysa Yugoslavya ile İ skoçya 1-1 berabere kalır- ken Brezilya ise Zaire’yi 3-0 yeniyordu. Böylece üç takım grubu dörder puanla tamamlı- yor ve averajları iyi olan Yugoslavya ile Brezilya tur atlarken İ skoçya ise nama ğ lup bir vaziyette turnuvaya veda etmek zorunda kalıyordu. Kupanın en büyük adaylarından Hollanda’ysa 3. Grup’ta Uruguay, İ sveç ve Bulgaristan’a rakip olmu ş tu. Portakallar ilkmaçlarında Uruguay’ı 2-0ma ğ lup ederlerken İ sveç-Bulgaristanmücadelesin- dense “gol” sesi çıkmamı ş tı. Hollanda sonrasında İ sveç önünde beklenmedik bir 0-0’lık beraberlik alıyordu. Uruguay ile Bulgaristan ise 1-1 berabere kalmı ş lardı. Hollanda, sonmaçındaysa Bulgaristan’ı 4-1 yenerken zorlanmıyor ve grubu lider tamamlıyor, ikinci sıraysa Uruguay’ı 3-0ma ğ lup etmeyi ba ş aran İ sveç’in oluyordu. İ talya, Arjantin, Polonya ve Haiti’yi bir araya getiren 4. Grup’taysa en ilgi çekici hikâye, İ talya’nın ünlü file bekçisi Dino Zo ff ’un gol yememe rekorunun, tur- nuvanın en zayıf takımı olarak görülen Haiti kar ş ı- sında bozulmasıydı. İ talya, elemelerde kalesinde tek bir gol dahi görmemi ş ti. Özel maçlar da dâhil edil- di ğ inde en son 12 maç evvel, 20 Eylül 1972’de Yu- goslavya’yı 3-1 yendikleri özel kar ş ıla ş mada gol ye- mi ş ler ve Zo ff omaçta ye- di ğ i golün ardından 1096 dakikadır kalesini gole kapatmı ş tı. 1974 Dünya Kupası ba ş larken de Zo ff ’un bu rekorunun kaç dakikaya kadar çıkabilece ğ i ve onun gol orucunu hangi oyuncunun bozaca ğ ı merakla bekleniyordu. Bu ş erefeyse kimsenin aklına dahi getiremeyece ğ i bir isimnail ola- caktı. Haiti’yle kar ş ıla ş an İ talya, maçın ilk yarısını adeta bo ş a harca- mı ş ve hafife aldı ğ ı rakibi kar ş ısında fazla bir tehlike yaratamamı ş tı. Gol- süz sona eren devrenin ardındansa ikinci yarının hemen ba ş ında Haiti ani bir kontrata ğ a kalkıyor ve topu önünde bulan Emmanuel Sanon, kendisini yaka paça durdurmaya çalı ş an Luciano Spinosi’yi süratiyle geride bırakmasının ardından Zo ff ’u da çalımlayarak topu bo ş kaleye gönderiyordu. Zo ff ’un rekoru, 1142 dakikayla sınırlı kalmı ş tı. İ talya her ne kadar sonra- sında buldu ğ u üç golle 3-1 galip gelse de maçın en çok konu ş ulan ismi Sanon ol- mu ş tu. Aynı gün Polonya ise Arjantin’i 3-2 ma ğ lup ederek turnuvada önemli yerlere ge- lebilecek kalitede bir takım oldu ğ unu göstermi ş ti. Po- lonya, bir sonraki maçında da Haiti’yi 7-0 yenerek iddiasını iyice ortaya koyarken Arjantin- İ talya maçıysa 1-1’lik e ş itlikle sona ermi ş ti. Sonmaçlara gelindi ğ in- deyse Polonya, İ talya’ya da ş ans ta- nımıyor ve 2-1 galip gelerek güçlü rakibini erkenden kupanın dı ş ına itiyordu. Arjantin ise Haiti’yi 4-1 ye- nerek İ talya’nın önünde averajla grup ikincisi olmu ş tu. Bu sonuçların ardından ikinci tura gelindi ğ indeyse A Grubu Hollanda, Brezilya, Arjantin ve Demokratik Almanya, B Grubu’ysa Federal Al- manya, Polonya, Yugoslavya ve İ sveç’ten olu ş mu ş tu. Hollanda, bu gruptaki ilkmaçında Arjantin’i 4-0’la bozguna u ğ ratırken artık turnuvanın bir numaralı favorisine dönü ş tü ğ ünü de göstermekteydi. Brezilya ise Demokratik Almanya engelini zor da olsa 1-0’lık skorla a ş mı ş tı. Brezilya sonrasında ezeli rakibi Arjantin’i de 2-1 ma ğ lup ederek ş ansını sonmaça ta ş ıyordu belki ama Demokratik Alman- ya’yı 2-0 yenen Hol- landa’nın averajının daha iyi oldu ğ u ve beraberli ğ in de Portakallara yaraya- ca ğ ı bir gerçekti. Hollanda buna ra ğ men beraberli ğ e de yatmaya- cak ve etkili futbolunu sürdürerek Brezilya’yı da 2-0’lık skorla devirmeyi ba ş aracak ve grubu lider tamamlayarak finale kalacaktı. Grubun son maçındaysa Demokratik Almanya ile Arjantin 1-1 Do ğ an Babacan, Dünya Kupası tarihinin ilk kırmızı kartını Caszely’ye gösteriyor. 1974 Dünya Kupası’nda Do ğ u-Batı mücadelesi... Zo ff ve gol orucunu bozan Haitili Emmanuel Sanon... Hollanda’nın finale gelene kadar eledi ğ i takımlardan birisi de Brezilya’ydı... 53 52