Ülkemizde kulüplerin en önemli ek-
sikliklerinden biri üretmeden tüke-
terek en lüks yaşantıyı seçmeleridir.
Genç oyuncu gelişimine yeterince
önem verilmemesi kulüplerimizi dışa
bağımlı yaşar hale getirmiştir. Bunun
neticesinde de ekonomik, sosyolojik
ve psikolojik dezavantajlar zarar veri-
ci şekilde ortaya çıkmıştır.
Teknik eğitim tek başına yeterli değil
Türkiye futbolda dönemsel başarılar
elde etmiş ancak istikrar sağlanama-
mıştır. Çünkü var olan genç oyuncu
gelişimi modellerinde tamamen tek-
nik eğitime odaklanılmış buna karşı-
lık gelişimde desteklenmesi zorunlu
olan, duygusal, mental unsurlar ile
aile, kültür ,çevre, okul gibi faktörler
unutulmuştur. Ayrıca teknik eğitim-
de de yaş gruplarının karakteristik
özelliklerine uygun sistematik gelişim
programları hazırlanamaması ülkenin
genç nüfus potansiyeline karşın bek-
lenen düzeye çıkamamasında etken
olmuştur. İşte tüm bu tespitler neti-
cesinde Türkiye Futbol Federasyonu
tarafından kulüplerin genç oyuncu
gelişimi programlarının oluşturulma-
sı, desteklenmesi ve daha kurumsal
yapıda sürdürülmesi için Ulusal Fut-
bol Gelişim Akademisi programı buna
paralel de Akademi Ligleri oluşturul-
muştur.
Peki neden Akademi? Futbolun geli-
şiminde fizyoloji, sosyoloji, psikoloji,
pedagoji, biyoloji, kültür, aile-okul-
çevre ilişkisi etik ve ahlaki değerlerin
eğitimi gibi bilimsel etmenler bu-
lunmaktadır. Bilimin olduğu yerdeki
gelişimi de kulüplerin akademik eği-
timi olarak konumlandırmak gerekir.
Genç oyuncu gelişiminde teknik eği-
tim elbet büyük bir yer teşkil etmek-
tedir.
Yaş gruplarının özelliklerine göre ant-
renman programları hazırlanmalı ve
uygulanmalıdır. Çünkü 12 yaşında bir
çocuğa uygulanacak program ile 15
yaşındaki çocuğun eğitimi ciddi fark-
lılıklar içermektedir. Genç oyuncu ge-
lişiminde en belirgin ve önem değeri
yüksek faktörlerden biri antrenördür.
Bir ülkede futbolun kalitesinin artma-
sı teknik adamların kalitesinin artma-
sıyla doğru orantılıdır. İyi bir antrenör
yeteneği bulur, motive eder, motive
edilmiş yeteneği performansa dönüş-
türüp oyuncunun kişisel gelişimiyle
beraber rol model bulmasına da yar-
dım eder.
Aile tamamlayıcı rol üstlenmeli
Bunun kadar dikkat edilmesi ve kon-
santre olunması gereken unsurlar-
dan biri de duygusal gelişim ve bunu
sağlayacak psikolojik, pedagojik yak-
laşımlardır. Bu aşamada karşımıza
çıkan en önemli kavram ailedir. Bir
genç oyuncunun etrafında bir çok
öğe vardır. Genç oyuncu okulu, öğret-
meni, arkadaşları, kulübü, antrenörü,
takım arkadaşları, kulüp personeli ile
çevrelenmiştir. Bir rol model arayışı
içindedir. Ergenlik çağına girmekte ya
da bu dönemin ortasını veya sonunu
yaşamaktadır. Kimyası her gün deği-
şir, söz dinlemez, koordinasyonu za-
yıftır, sorumluluk almaktan kaçınır ya
da sorumluluğunu yerine getirmez,
otoriteye isyan eder, bağımsızlığını
arkadaşlarında arar, tüm problemleri
çözeceğini zanneder ve dünyayı kur-
tarmaya tek aday olduğunu düşünür.
Bu süreçte onun her zaman yanında
olan ailesidir. Bu özellikler de hem
oyuncunun antrenörü hem de ailesi
tarafından bilinmek zorundadır. Aile
genç oyuncu gelişiminde tamamlayıcı
bir rol üstlenmelidir. Çünkü çocuğun
kulüpte geçirdiği zamanın dışında ka-
lan sürede ne yaptığını, onlar bilmek-
Genç oyuncu gelişiminde antrenör aile işbirliğinin önemi
Futbolda genç oyuncu gelişim programları teknik eğitimle sınırla kalmamalı mutlaka duygusal
gelişimi sağlayacak unsurlarla desteklenmelidir. Bu aşamada antrenöre ve aileye büyük iş düş-
mektedir. Bu iki unsur arasındaki güçlü işbirliği yeteneği performansa dönüştürmenin yolunu
açacaktır.
Yazan: Cezmi Turhan
tedir. Bulunmuş olduğu ortamda fark
yaratıp katkı sağlayan insanların bu
noktaya gelmesinde aile terbiyesinin
büyük rolü vardır. Aile çocuğa en iyi
görgüyü bilgiyi sağlamaya çalışmalı
onu eğitmeli ve bilinçlendirmelidir.
Genç oyuncunun okul eğitimi çok dik-
katli bir şekilde takip edilmeli, ken-
disine okul eğitiminin önemi ve asla
ihmal etmemesi gerektiği çok iyi an-
latılmalıdır. Aile bunları sağladığı tak-
dirde çocuk ileride futbolcu olamasa
da toplumda güçlü bir birey olarak
var olma şansını yakalayacaktır. Kulüp
ve antrenör de aileyi bu hususlarda
bilinçlendirmelidir.
Duygusal gelişim eksikliği
Gençlerimiz uluslararası alanda ya-
şıtlarıyla karşılaştırıldığında taktiksel
ve mental davranış konusunda ek-
siklikler gözlemlenmiş-
tir. Bunun temelinde
ise duygusal gelişime
yeterince eğilinmemesi
yatmaktadır. Bir çok ye-
tenekli
oyuncumuzun
yan faktörlerden dolayı
iyi futbolcu olamadığı
bilinen bir gerçektir. Bu
sebeplerden dolayı Aka-
demi Ligleri’nde görev
yapacak teknik sorum-
luların en az UEFA B dip-
lomasına sahip olması
şartı getirilmiştir. Bunun
yeterli olmayacağı dü-
şüncesiyle bu liglerde görev yapacak
teknik adamlarımıza psikolojik ve
pedagojik eğitimlerin verildiği serti-
fikasyon programları hazırlanmıştır.
Bu programlar son dört yıldır uygu-
lanmaktadır. Çünkü kulüp ve orada
çalışan antrenör oyuncu gelişimini
sağlarken buna paralel ailenin de bu
konuda gelişimine katkıda bulundur-
mak zorundadır.
Antrenörlerimizin ailelerle doğru ile-
tişim kurabilmesi ve aile geldiğinde
onlara oyuncunun gelişimi hakkında
sağlıklı bilgi verebilmesi önemlidir.
Kulüplerimizin bu konudaki yaklaşı-
mı kültür haline getirebilme adına
programlar geliştirmelidir. İlerleyen
toplumlara bakıldığında genç fut-
bolcu gelişiminde duygusal, mental,
kültürel unsurlara yoğunlaşıldığı ve
genç oyunculara karakter eğitimi
dahi verildiği görülmektedir.Bunlar
yapılırken aile ile ciddi bir işbirliği söz
konusudur. Her kulüpte aile ilişkile-
rinden sorumlu bir personel aktif rol
üstlenir. Çünkü yetenekli genç futbol-
cu adaylarının kulüp ve okul dışındaki
hayatlarını kontrol edebilme adına
küçük yaştan başlayarak, bu konuda
bilinçlendirme eğitimleri yapılmalı
periyodik olarak kulüp aile birliği top-
lantıları gerçekleştirilmelidir.
Düzenlemeler yapılacak
Bunların hepsi oyuncu gelişimini ta-
mamlayan yan ve çok önemli faktör-
lerdir. Profesyonel kulüplerin katıldığı
akademi programları ile ülkemizde
de bu uygulamaların hayata geçiril-
mesi için ilk adım atılmıştır. Akademi
ligi kulüplerinin önemli bir kısmında
tam ya da yarım gün çalışan psikolog-
lar bulunmaktadır. Ehemmiyet dere-
cesi çok yüksek olan bir diğer konu
ise genç futbolcu gelişimine hukuki
bir dayanak oluşturarak kulüplerimi-
zin genç futbolcu gelişimi alanında
kurumsallaşmasını sağlayacak olan
kulüp lisans talimatıdır. TFF yakın ge-
lecekte kulüp lisans talimatında ya-
pılacak düzenlemelerle kulüplerimizi
genç oyunculara sağlıklı ve doğru
ortamlarda daha iyi ve kapsamlı eği-
tim veren, günümüz koşullarına uy-
gun elit futbolcular yetiştirmelerine
olanak sağlayan genç oyuncu gelişimi
organizasyonlarına kavuşturmayı he-
deflemektedir. Bu proje çerçevesinde
Spor Toto Süper Lig ve Bank Asya ku-
lüplerinin 2014-2015 sezonuna kadar
kendi akademilerini kurmaları öngö-
rülmektedir.
Genç futbolcu gelişiminde rol alacak
eğitmenlerin niteliklerinin, nasıl bir
program içinde çalışmaları gerekti-
ğinin de tanımlanacağı kulüp lisans
talimatı düzenlemesiyle kulüplere ai-
le-kulüp ilişkisini sağlayacak personel
bulundurma zorunluluğu da getiril-
mesi planlanmaktadır. Bu kişiler ant-
renör ve kulüp ile aile arasında köprü
vazifesini üstlenerek oyuncunun iste-
nen seviyeye ulaşması için yapılması
gerekenleri aileyle paylaşacak, ailele-
rin gençlik geliştirme program sorum-
lularıyla ve antrenörlerle bir araya
gelerek sağlıklı iletişim kuracağı orga-
nizasyonlar yapacaktır. Bu persone-
lin Türkiye Futbol Federasyonu’nun
düzenleyeceği sertifika
programlarına katılarak
akredite olması öngörül-
mektedir.
Başarının yolu
Futbolda takım oyunu-
nun ve başarının yolu
elit futbolcu geliştiril-
mesinden geçmektedir.
Peki elit futbolcunun
tanımı nedir? Yetene-
ği becerisi olan, bilinçli,
kültürlü, mental açıdan
gelişimi duygusal tole-
ransı iyi olan oyuncular
elit oyunculardır. Çok ye-
tenekli fakat sahadaki tavırları doğru
olmayan futbolcular için elit tabirini
kullanmak doğru değildir. Ülke fut-
bolunun ileri gitmesi birbirine bağ-
lı sistemlerin doğru çalışmasından
geçmektedir. TFF olarak hedefimiz
yetenekli oyuncuları bulmak, onların
hem teknik hem kişisel gelişim ihti-
yaçlarını karşılayabilecek kulüp orga-
nizasyonlarında kaliteli antrenörler
tarafından eğitilmesini bunun sonun-
da da elit futbolcular olmalarını sağ-
lamaktır. Bunlar başarıldığı takdirde
oyuncularımız uluslararası arenada
yüksek seviyede mücadeleye hazır
hale gelecek, bugün dışında olduğu-
muz dünyanın en iyi futbolcuları sı-
ralamalarında üst basamaklarda yer
alacaklardır.
Futbol Gelişim
30
31
Futbol Gelişim