rını mümkün mertebe algılayabilmeli
ve kendi duygu, tutum ve davranış-
larını, etrafındakilerle çatışmayacak,
kendisi için faydalı bir
hale getirecek şekilde
davranmalıdır.
• İlişki yönetimi:
Ant-
renör için en önemli
özelliklerden bir tanesi
sadece oyuncuları ve eki-
bi ile değil genel olarak
kiminle nasıl konuşacağı-
nı, kimlerle ilişkisini han-
gi samimiyet düzeyinde
tutacağını bilmesidir.
Futbolda da mesle-
ki ve insani başarı için
kendisini başkasının ye-
rine koyabilme, başarı ve
başarısızlığı hazmetme,
baskı ve stresle başa çı-
kabilme ve öfke kontrolü
sağlayabilme son dere-
ce önemlidir. Dolayısıyla
duygular dünyasında sıkıntı yaşama-
mak için gene hayatın geneli için ge-
çerli olacağı üzere, çalıştığı takımdaki
krizleri yönetmek, tüm ekip ve kulüp
için standartlar oluşturmak, genel
olarak iyimser olmak ve işini tutkuyla
yapmak bir antrenörün başarısı için
son derece önemlidir.
Başarısızlık, maç kayıpları şüphesiz
ki futbolun doğasında olan şeylerdir.
Bir kayıp serisinde ya da bir başarı-
sızlık anında tekrar ayağa kalkabilme
becerisi bir antrenör için hayati önem
taşır. Stres ve baskıyla başa çıkabil-
mek için stresin yapısı değerlendiril-
meli, tam olarak stresin kaynağı tes-
pit edilerek bu kaynak nokta üzerine
odaklanılmalı, stres sonrası ortaya
çıkan diğer unsurlardan uzaklaşılma-
lıdır. Bunun yanı sıra sonuçlar üzerine
değil performans üzerine odaklanıl-
malı, her tür ihtimale zihinsel olarak
hazır olunmalı, korkular yenilmeli ve
inançlı olunmalıdır.
Tüm bunlar ışığında iyi bir antrenö-
rün aşağıdaki özelliklerin birçoğuna
sahip olması gerektiği söylenebilir;
• İyi bir oyuncu / iyi bir
yardımcı antrenör
• İyi bir insan ilişkisi
yöneticisi
• İyi bir teknisyen
• İyi bir medya adamı
• İyi bir satışçı
• Üst düzey rekabetçi
Dolayısıyla, bütün bu
makaleden ortaya çıkan
tablo aslında zaten tüm
antrenörlerin bildiği bir
gerçeği sadece daha so-
mut bir hale sokmakta-
dır. Antrenörlük çok fazla
bileşeni olan son derece
zor bir meslektir. Bunun-
la birlikte antrenörlerin
mesleklerinin bu ger-
çeklerini sadece bir olgu
olarak kabul etmemesi,
aynı zamanda bu gerçekliklerle nasıl
mücadele edeceklerini bilmeleri, ken-
dilerini sürekli gelişime açık tutmaları
gerekmektedir.
“Birçokları baskı altında ken-
dini kaybettikleri için başarı-
sız olurlar, onları adım adım
baskıya daha dayanıklı hale
getirmelisiniz”
Arsene Wenger
“Üst düzey bir antrenörün
işinin %50si
yönetim ve liderlik”
Frank De Boer
Antrenörlerin Dünyası
Gene Andy Roxburgh’un sunduğu
şekliyle madde madde sıralarsak, ant-
renörlerin dünyasında;
1. Sürekli olarak stres vardır.
2. Maç trafiği, seyahatler vb. se-
beplerle antrenörün hayatı sınırlı za-
man içerisinde geçmektedir.
3. Öngörülmesi oldukça zor ve sü-
rekli olabilecek kriz ihtimalleri bulun-
maktadır.
4. Sürekli olarak fizikselin dışında
var olan zihinsel tempo, antrenörün
hayatını enerjisiz bırakacak kadar yo-
rucu kılmaktadır.
5. Medya baskısı
ve mevcut örnekler
yüzünden
antre-
nörler imaj takıntılı
hal alabilmektedir.
6.
Antrenörler
arasında ciddi oran-
da kıskançlık bulun-
maktadır.
7. Tüm bunlar ve
ilave sebepler ışı-
ğında antrenörün
yaşamı liderlik be-
cerileri gerektiren
bir hayattır.
Bu
çerçevede
antrenörler bu ha-
yata hazır olabilmek için;
• Kriz, stres ve zaman yönetimi ko-
nusunda uzmanlaşmalı,
• Liderlik becerilerini geliştirmeli,
• Zihinsel ve fiziksel güçlerini sü-
rekli olarak artırmalıdır.
Medya & Kamuoyu
Medya ile ilgili söylenebilecekleri
de birkaç başlık altında toplayabili-
riz. Öncelikle futbolun çok ciddi bir
kısmının televizyon gelirleri ile ya-
şadığını belirtmek gerekir. Bunun iki
tane temel açılımı mevcut; birincisi
medyanın futbolu etkileme noktasın-
da kendisini güçlü hissetmesi ve bu
etkiyi kullanması, ikincisi ise futbolun
bir çok farklı boyutunun sürekli olarak
kamuoyu tarafından takip ediliyor ol-
ması.
Sonuçta satılan bu ürünün en bü-
yük alıcısı taraftar grupları olduğun-
dan bu takip aynı zamanda taraftar
gruplarının etki alanlarını da artır-
maktadır. Zira taraftarlar futbolun
kendisi üzerinde söz sahibi olma iddi-
ası taşımaktadır.
Bu çerçeveden bakıldığında ant-
renörlerin yetkinliklerini artırmaları
gereken alanlara yenilerinin eklendiği
görülmektedir. Bir antrenör öncelikle
medya ile nasıl iletişim kuracağını bil-
melidir. Sadece hangi durumda nasıl
konuşacağını bilmek doğru iletişimi
sağlamak için yeterli değildir. Antre-
nörler sessiz kalması gereken durum-
ları, ciddiye almaması gereken eleşti-
rileri de iyi süzebilmelidir. Bunun yanı
sıra sosyal medya (facebook, twitter
vb.) antrenörlere yepyeni bir sorum-
luluk alanı vermiştir. Kişilerin günlük
hayatlarından kesimler paylaştığı bu
mecraları kullanan oyuncuların, bazı
ifadeleriyle takım içerisinde sorun-
lar yaratması mümkün olduğu gibi,
antrenörün bu araçları kullanımında
da krizlerin çıkması çok olasıdır. Bu
mecralardan uzak durmak, antre-
nörün sorumluluğunu azaltacak gibi
görünse de dönüşen toplumsal yapı
sebebiyle bu mecraları kullanmamak
orta vadede daha başka sorun ve kriz-
ler yaratabilir.Dolayısıyla bir antrenör
hem kendisinin sosyal medya iletişi-
mini düzenli ve risksiz bir şekilde iler-
letmeli, hem de ekibindekilerin bu ko-
nudaki tavırlarından haberdar olmalı
ve gerekirse bunlara düzenleme ge-
tirmelidir. Bu konu aynı zamanda ta-
raftarlar ve genel olarak kamuoyu ile
iletişiminde de antrenöre fayda sağla-
yacaktır. Kamuoyu ile ilişkilerini belir-
li bir çerçeve içerisinde ve kendisine
saygı duyulacak şekilde ilerletmek bir
antrenör için son derece önemlidir.
Duygular
Hiç tartışmasızdır ki futbol, duy-
guların son derece yoğun olarak ya-
şandığı bir oyundur. Bir penaltı kararı
ya da kaçan bir penaltı, hata sonucu
yenilen bir gol, son da-
kikada atılan bir galibi-
yet golü, oyuncunun
antrenörün talimatları
dışında hareket etme-
si gibi maç içinde yaşa-
nabilecek senaryoların
yanında yönetim is-
tifası, taraftar taşkın-
lıkları, antrenmanda
oluşabilecek sakatlık-
lar, bir oyuncunun ev-
lenmesi gibi saha dışı
durumlar takım içe-
risindeki herkesin ve
elbette ki antrenörün
duygusal dünyasında
değişikliklere sebep olur. Bu tip pozi-
tif ve negatif duygu yoğunluklarının
düzgün yönetilmesi antrenörün haya-
tını kolaylaştırabilecek aksi durum ise
onun karşısına zorluklar çıkaracaktır.
Bu kapsamda bir antrenörün yap-
ması gerekenler şu şekilde özetlen-
miştir;
• Öz-farkındalık yaratmak:
Antre-
nör kendi kimliğini iyi bilmeli, hangi
durumlarda nasıl tepkiler verdiğinin
farkında olmalı ve bu bilgiye dayana-
rak çevresiyle olan ilişkilerinin çerçe-
vesini nasıl çizeceğini tasarlamalıdır.
• Öz-yönetim:
Kendi tavırlarını ve
olaylara karşı yaklaşımlarını bilen bir
antrenör, kendisi için potansiyel ola-
rak sıkıntı yaratacak süreçlerden, iliş-
kilerden kaçınmalı, kendisini güçlen-
direcek süreçlere ve ilişkilere ağırlık
vermelidir.
• Sosyal farkındalık:
Antrenör etra-
fındaki kişilerin karakterleri ve tavırla-
“Futbol duygudur,
anahtar da budur”
Franz Beckenbauer
Andy Roxburgh
Futbol Gelişim
4
5
Futbol Gelişim