Basic HTML Version
de yapmaları için
onlara mükemmel
bir ortam sunmak-
tadır. Kulüplerin de
bu ortamı ve onun
getireceği fırsatları
değerlendirecek an-
lamlı kılavuzlar hazır-
lamaları gerekmek-
tedir. Bu kılavuzların
doğru, uygulanabilir
ve en önemlisi de
oyunculara, onlara
sadece neleri yap-
mamaları gerektiğini
dikte etmekten zi-
yade
, kendilerine
yol gösteren pratik
bir destek
vermesi, kulübün ve oyun-
cuların online ortamda kişisel marka
ve ünlerini daha da parlatacak pozitif
sonuçları göstermesi gerekmektedir.
Bu kılavuzlar, ancak o zaman uygula-
nabilir ve konu, olumlu sonuçlarından
kulüp ve oyuncuların fayda sağlayaca-
ğı bir noktaya taşınmış olur.
Sonuç
Sosyal medyanın bir futbol kulü-
bünde kullanımına yönelik olarak şu
tam olarak doğrudur, şu da yanlıştır
diyecek bir ölçüt henüz geliştirileme-
miştir. Ancak bugün için bu, neden
yanlış ve doğru olduğuna dair oyun-
cuların bir plan ve program dahilinde
eğitilmesiyle gerçekleştirilebilir. Çünkü
oyuncular da bu yeni iletişim ortamını
daha yeni (son bir-iki yıldır) tecrübe
etmekte, her şeyi henüz yaşayarak öğ-
renmekte ve sosyal medya kullanımın-
da elbette hatalar yapabilmektedir-
ler. Her şey zaman
içinde
eğitimle,
deney iml e rden ,
hatalardan dersler
çıkarılarak geliştiri-
lecektir.
Bu yöndeki ilk
adım, atılan mesaj-
lara dikkat etmek
olacaktır. Uygun ol-
mayan mesajlar ve
yorumlar, futbolcu
ve kulübü yanında
futbol oyununun
itibarını da sarsacak-
tır. Bu anlamda futbolcu, sosyal med-
ya üzerinden verdiği mesajların hesa-
bını önce kendine ve kulübüne, sonra
da tüm futbol kamuoyuna verecek so-
rumlulukta ve olgunlukta olmalı, spor
ahlakına saygı gösterebilmelidir.
Çünkü futbolcuların sosyal med-
yada paylaştıkları artık insanların bir-
birleriyle kurdukları özel bir iletişim
olmaktan çıkmış, kamuoyunun gözleri
önünde, yüz binlerce insanın yakın-
dan takip ettiği bir sosyal katılım ve
paylaşım sürecine dönüşmüştür. Etnik
köken, ırk, dini inanç, cinsel tercih gibi
hassas konulardaki
imalar bile
oyun-
cuya büyük cezalar getirebilir. Sonuçta
ortaya çıkan tabloyla, verilen cezaların
yanında, bu yorumları yapan oyun-
cuların futbol kamuoyundaki imajı,
itibarı sarsılacaktır, adları da kötüye
çıkacaktır. Alacağı cezalarla takımdan
uzak kalacak oyuncunun boşluğu dol-
durulamazsa, bun-
dan takım da zarar
görecektir.
Konunun bir de
taraftar boyutu var-
dır. Futbol taraftar-
ları duygusaldır ve
grup psikolojisi ile
hareket ederler -
sosyal medya da bu-
nun için çok elverişli
bir ortam sunmakta
ve aynı zamanda on-
lara burada görmek,
bulmak ve paylaş-
mak istediklerini ver-
mektedir. Buradan aldıkları veri, bilgi,
haber taraftarın can damarıdır; zaten
kendileri de sosyal ağlarda buradan
aldıklarının üzerine bir şeyler koyarak
içerik üretmekte ve bu içeriği, yorum-
larını vb. birbirleriyle paylaşmaktadır-
lar.
Futbol takımlarında işler iyi gitti-
ğinde, sosyal medya üzerinden taraf-
tarla kurulan bu etkileşimli, iki yönlü
iletişim olumlu sonuçlar verirken, ta-
kımın iyi sonuçlar alamadığı dönem-
lerde de sert ve olumsuz tepkilerin
doğrudan kulübe ve bazı futbolcula-
ra yöneltilebileceği bir iletişim kanalı
açılmış olmaktadır. Burada bu kanalı
kapatmanın, yasaklamanın bir çözüm
olmayacağı açıktır. Kulüplerin üstesin-
den gelmesi gereken esas sorun da,
özellikle bu tür zor dönemlerde taraf-
tarla doğrudan kurulacak diyaloglarla
onların desteğinin sürmesini sağla-
mak olacaktır. Bu da iyi planlanmış
etkin bir iletişim
sürecini, doğru bir
şekilde yöneterek
gerçekleştirilebilir.
Kaynaklar:
Sosyal Medya ve
Gazetecilik. Mehmet
Özçağlayan-Faik Uyanık
(2010).
Football Social Media.
Sean Walsh (2012).
Digital-football.com
Facebook.com
Twitter.com
Folos.im
İngiltere örneği
İngiltere Futbol Federasyonu’nun
(Football Association), 2012 Temmuz
ve Ekim aylarında futbolcu ve antre-
nörler için sosyal medya kullanımında
uyulması gereken kurallara yönelik
açıklaması önemli yaptırımları da içer-
mektedir. Bunlar sadece kulüplerinde
oynayan oyuncuları değil, özellikle
milli takımlara çağrılan oyuncuları da
kapsamaktadır.
Buna göre;
• Maçtan önce veya sonra hakemler
hakkında herhangi bir yorumda bu-
lunmak.
• Her hangi bir zamanda,
her hangi bir kişi (futbol-
cu, antrenör, kulüp ve
Federasyon yöneticileri,
rakip takım) hakkında ön-
yargılı, peşin hükümlü bir
imada bulunmak.
• İnsanları rencide edebi-
lecek kişisel ve saldırgan
yorumlar yapmak.
• “Oyunun itibarını” sar-
sacak herhangi bir yo-
rum.
• Oynadığı takım, onun
teknik sorumluları, futbolcu arkadaş-
ları hakkında olumsuz yorumlarda
bulunmanın yanında, takımın teknik-
taktik hazırlığına yönelik “içeride kal-
ması” gereken bilgileri kamuoyu ile
paylaşmak. (Bu son sınırlama, özellikle
milli takımlardaki oyunculara yönelik-
tir).
Yakın bir zamanda, İngiltere örne-
ğinin giderek yaygınlaşarak bütün ülke
federasyonlarını kapsaması beklene-
bilir. Bu aynı zamanda bir zorunluluk
olarak zaten tüm dünyada futbol ka-
muoyunun gündemine girmektedir.
Yapılması gerekenler
Zaman zaman sosyal medya kulla-
nımında hataların olması, bazı gafların
yapılması veya masumca yorumların
umulmadık tepkileri doğurması, sos-
yal medyanın getireceği kazanımları
gölgelememeli ve “hemen yasakla-
yalım” tarzı adımları gündeme ge-
tirmemelidir. Burada önemli olan,
sosyal medyanın gücü ve etkisini iyi
anlamak, sosyal medya kullanımının
getireceği olumlu-olumsuz sonuçla-
rı görebilmektir. Ardından, bütün bu
sonuçların, riskleri azaltmak ve mak-
simum fayda sağlamak anlamında
nasıl değerlendirilebileceğine yönelik
adımların atılması gelecektir.
Bu yönde atılması gereken adım-
ların başında, futbolcu, antrenör ve
kulüp yöneticilerinin sosyal medya
eğitimi almaları gelmektedir. Yine bu
doğrultuda, sosyal medya kullanımına
yönelik kılavuzlar hazırlanması, uyul-
ması gereken kuralları ve uyulmaması
durumunda ne tür yaptırımlar uygu-
lanacağına yönelik genel bir çerçeve
planı hazırlanarak üzerinde tartışılma-
sı önemlidir. Bu değerlendirmelerden
çıkacak sonuçlardan da kulüpler adına
(kulüp kültürünü, kulübün gelenek-
leri ve hedeflerini de gözeterek) açık
ve net bir sosyal medya politikasının
uygulamaya konulması gerekecektir.
Bunun da çok gecikmeden, hemen ya-
pılması gerekmektedir.
Futbolcuların sosyal medya kul-
lanımındaki negatif çağrışımlar, ana
akım medyanın da etkisiyle, medyaya
yansıyan ve bu yüzden daha yaygın
şekilde tartışılmaya başlayan haber
öykülerinden kaynaklanmaktadır. Bu
gaflar, futbolcuların sosyal medyayı
uygun olmayan (negatif, saldırgan,
rakipleri aşağılayan) bir şekilde kul-
landığı sonucunun çıkarılmasına yol
açmaktadır. Hemen ardından da, ku-
lüp yönetimleri, teknik direktörler ve
futbol federasyonları tarafından, tüm
futbolcuların sosyal medya kullanımı-
nın yasaklanması ve bu tür hataları
yapan futbolcuların (futbol oynama-
larını engelleyen) cezalar almalarını
sağlayacak adımların atılması gerekti-
ği gündeme gelmektedir. Halbuki, bu-
rada önemli olan bu sorunlara yasak-
lama dışında daha yaratıcı çözümler
bulunmasıdır.
Sosyal Medya kullanımında kulüp-
lerce belirlenecek kılavuzların içeri-
ğinin ne olacağı ve bunların nasıl uy-
gulanacağına dair kriterlerin de net
olması gerekmektedir. Futbolcuların
da örneğin Twitter gibi
bir platformda, kamuoyu-
nun gözleri önünde online
(çevrimiçi) etkileşim içinde
olacağı ‘bu oyunu oyna-
malarına’ izin verildiğinde,
önlerinde bir sosyal medya
politikası ve kafalarında da
bu platformdaki değişken-
lere yönelik bir netlik ola-
cak mıdır?
Buna doğrudan evet
cevabı verilebilir. Ancak
burada her şey masa ba-
şında iyi planlanmış olsa bile, uygu-
lamada sorunlar çıkabilir. Örneğin ilk
akla gelen soru, “Bu sosyal medya
politikası, kulüp kültürüyle bütünleşti-
rilmekten ziyade çekmecede duracak
kalın bir yönetmelik klasörü olarak mı
kalacak? Bu çok rastlanılan bir durum-
dur: Üst düzeydeki yönetim kademe-
sinde her şey masa başında planlanır,
ancak iş uygulamaya geldiğinde, bunu
gerçekleştirecek olanların bütün bun-
ları doğru değerlendirerek, yaratıcı bir
şekilde yaşam pratiğine aktarmasında
sorunlar oluşur ve sonuçta her şey
laftan ibaret kalır ya da en kolay “yön-
tem” olan yasaklamak gündeme gelir.
Futbolcular, özellikle yüksek pro-
filli (ünlü, medyanın ve kamuoyunun
ilgisinde olan) oyuncular, kendilerini
pozitif bir rol modeli olarak konum-
landırmaları noktasında sürekli olarak
baskı altındadırlar ve sosyal medya
da bunu kendilerine özgü bir şekil-
Twitter’da en çok takip edilen Futbol Kulüpleri (Aralık 2011-2012)
Futbol Gelişim
66
67
Futbol Gelişim