Basic HTML Version
motor yetileri ve sporcunun gereksinimi
ile uyumlu olmalıdır. Genellikle sporcu-
nun gelişme hızının yükselmesini sınırla-
yan etmenlerin üzerinde durulmalıdır (3).
Bir antrenmanda veya bir günde ya-
pılan iki antrenmanda yüklenmelerin şid-
deti, süresi, kapsamı kadar değişik amaç
ve nitelikte olması önemlidir. (Örneğin;
sabahleyin teknik-taktik, öğleden sonra
aerobik devamlılık antrenmanı). Günde
iki antrenman yapıldığında, antrenman-
lar arasındaki dinlenme süresi ideal ola-
rak 4-6 saattir. Bu süre, bir önce yapılan
antrenmandaki yüklenmelere göre deği-
şiklik gösterebilir (2- 2.5 saat) (15).
Bir günde yapılacak iki antrenmanda
niteliklerin uyumuna (bileşen-öğe), nite-
liklerin uyum sırasına dikkat edilmelidir.
Uyum gösteren antrenman bileşenleri
(öğe) ve sıralaması:
• Kuvvet - Dayanıklılık
• Sürat - Kuvvet
• Teknik - Taktik
• Teknik, Taktik - Dayanıklılık
Uyum göstermeyen antrenman bileşen-
leri (öğe):
• Sürat - Dayanıklılık
• Kuvvet - Teknik
• Dayanıklılık - Kuvvet
• Dayanıklılık - Sürat
Teknik ve sürat çalışmaları günün ilk,
devamlılık çalışmaları günün son antren-
manı olarak planlanmalıdır. Futbolda;
dayanıklılık antrenmanları müsabakaya
2-3 gün kala kesilir (Rejenerasyon süre-
leri uzun). Müsabakadan bir gün önce
veya müsabakanın yapılacağı gün kısa
mesafeli (5-10 metre) sürat antrenma-
nı - sıçramalar, çabukluk ve hareketlilik
çalışmalarının yapılmasında fayda var-
dır (çabuk oluşan superkompezasyon).
Maçtan hemen sonra (yarım saat) veya
en geç ertesi sabah ilk olarak bir rejene-
rasyon (yenileme antrenmanının) yapıl-
ması önemlidir (15).
Bitiriş bölümü (Soğuma)
Ağır yüklenmeler yapılan ana bö-
lüm bitince antrenmandan hemen son-
ra soyunma odalarının yolunu tutmak
hatalıdır. Gerek ana bölümde yapılan
yüklenmeler için aktif dinlenme, gerek-
se gelecek antrenman için rejenerasyon
(yenileme) açısından, 10-20 dakikalık bir
bitiriş bölümü çalışılması zorunludur.
Bitiriş bölümünde, organizma normal
fonksiyonlarına döndürülmeye çalışılır;
• Kalp-dolaşım ve solunum sistemi
normal fonksiyonlarına indirgenir
• Kaslar yumuşatılır
• Konsantrasyon düşürülür, sinir siste-
mi-gerginlik sakinleştirilir
• Yapılacak düşük tempoda neşeli
oyunlarla gelecek çalışmaya psikolojik
açıdan hazırlanılır
Pratikte bitiriş bölümü çalışmaları;
• Düşük tempoda neşeli oyunlar
• Stretching, jimnastik hareketleri
• Yavaş tempolu gevşetici koşular şek-
linde aktif uygulanır (15).
Birim antrenmanın ana bölümünde
yapılan yorucu çalışmadan sonra, spor-
cunun ilk baştaki biyolojik ve psikolojik
durumuna dönebilmesi için, yüklenme-
nin giderek azaltılması önerilir. Bu öneri;
“tüm sistemleri yenilemenin (rejeneras-
yon) hızla gerçekleşmesi için, organizma-
nın çalışmasının birden durdurulmaması,
uygun ölçüde çalışmaya devam etmesi
gerekir” görüşüne dayanır. Özellikle kan
dolaşımının belirli bir hızla devam etmesi
oksijen açığının karşılanması, enerji ta-
şıyan besin maddelerinin dokulara ulaş-
ması, dokulardaki laktik asidin azaltılması
gibi metabolik değişimler yönünden bu
önemlidir. Bu öneme rağmen antrenör ve
sporcular antrenmanın bu bölümünü dik-
kate almayarak, ana bölüm tamamlandık-
tan sonra antrenmanı bitirirlerse, bu da
yenilenme (toparlanma) sürecinin uygun
gelişimini engeller (9).
Soğuma bölümünde yavaş tempolu
gevşetici koşular (Jogging): Bir maç veya
yoğun antrenman bölümünde laktat, ak-
tif kaslarda birikir. Hafif normale dönme
egzersizi, laktatın daha çabuk uzaklaştırıl-
masına yardımcı olacaktır. Düşük yoğun-
luktaki koşuda kan laktatının, dinlenik du-
rumdan en az üç kat daha çabuk azaldığı
gösterilmiştir. Bir antrenman bölümünün
veya bir maçın en azından 5 dakikalık jog-
ging veya dar alanda pasif küçük oyun
gibi düşük aktivitelerle bitirilmesinin ne-
deni laktatın daha çabuk uzaklaştırılması-
dır (2).
Soğuma
bölümünde
stretching:
Stretching bir kasın tam olarak uzadığı
ve en azından 15 saniye bu pozisyonda
tutulduğu bir egzersiz olarak tanımlanır.
Bir futbolcunun esnek olması önemlidir,
çünkü zayıf hareket genişliği, performan-
sa engel olabilir ve aşırı zorlanmalarda
kas kopmalarına yol açabilir. Bacaklar-
daki belirli kasların uzunluğunun, devam
eden bir futbol maçında oldukça kısaldığı
gözlenmiştir ve normal uzunluğun tek-
rar yerine gelmesi 2 günden fazla zaman
alabilir. Maç oynayarak ve düzenli stretc-
hing yapmaksızın sık antrenman yapmak
kasların sürekli olarak kısalmasına neden
olabilir. Bu suretle, bir maçın veya ant-
renman bölümünün sonunda, futbolda
kullanılan temel kas gruplarına stretching
uygulamak, kas uzunluğunun tekrar eski
haline getirilmesine yardımcı olur (2).
Değerlendirme ve bir sonraki çalışma-
ya hazırlık (15).
Antrenmanın sona ermesi ile antre-
nörün görevi tamamlanmaz. Bir taraftan
antrenmanın değerlendirmesi yapılırken,
öteki yandan gelecek çalışmanın hazırlık-
ları başlar. Antrenmanın değerlendirmesi
şu sorular ışığında gerçekleşebilir:
• Antrenman; metodik-didaktik açı-
dan olumlu geçti mi, öngörülen amaçlara
ulaşıldı mı?
• Eksiklikler nelerdi, antrenman tek-
rar edilmeli mi, özel çalışma yapılmalı mı?
• Yüklenme dinamiği nasıldı, gelecek
çalışma için verimli dinlenme nasıl değer-
lendirilmeli?
Kaynaklar
1. Açıkada C: Antrenman Metodolojisinde Dinlenme
ve Rejenerasyonun Yeri. Spor Bilimleri I. Ulusal
Sempozyumu Bildiri Kitabı. 15-16 Mart 1990, Türk
Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
2. Bangsbo J: Futbolda Fizik Kondisyon Antrenmanı,
Bilimsel Bir Yaklaşım.(Çeviri; Hindal Gündüz) Arbas
matb. Ltd. TFF Eğitim Yayınları 1996, İstanbul.
3. Bompa T.O: Antrenman Kuram ve Yöntemi
(Çeviri: İlknur Keskin- A. Burcu Tuner) Kültür ofset,
Bağırgan Yayınevi, 1998, Ankara.
4. Dündar U: Antrenman Teorisi, 4. Baskı, Bağırgan
Yayınevi, 1998, Ankara.
5. Eniseler N: Bilimin Işığında Futbol Antrenmanı, I.
Baskı, Birleşik Matbaacılık 2010, İzmir.
6. Günay M, Yüce İ A: Futbol Antrenmanının Bilim-
sel Temelleri, Seren Matbaacılık,1996, Ankara.
7. Günay M, Tamer K, Cicioğlu İ: Spor Fizyolojisi ve
Performans Ölçümü. Gazi Kitabevi, 2006, Ankara.
8. Muratlı S, Ağan Y, Aslan M: Hentbol, Oto
Basımevi, 1983, İstanbul.
9. Muratlı S, Şahin G, Kalyoncu O: Antrenman ve
Müsabaka. Yayılım Yayıncılık, 2005, İstanbul.
10. Özmen Ö: Futbol Antrenman Bilgisi Ders
Notları, TFF Teknik Direktör Kursu, 1988, İzmir.
11. Özmen Ö: Antrenman Zamanlamasında Bio-
Ritme Dikkat, Futbol Eğitim Dergisi, TFF Yayını,
Sayı 2, s17, Yıl Mayıs 1996.
12. Özmen Ö: Yeni Kaleci Antrenmanı, Teknik Eğitim
Dergisi, TFF, Yayını, Sayı 10, ss21-22, Aralık 1998.
13. Rossbruch B: Futbol Antrenmanlarında Kondisy-
on Eğitimi için yapılan Kondisyon Oyunlarının Yeri
Ve Problemleri. Teknik Yayın, TÜFAD Yayını, Sayı 2,
ss 23-26, Temmuz 1982.
14. SevimY: Antrenman Bilgisi, Gazi Büro Kitap Evi,
2002, Ankara.
15. Yücetürk Y A: Antrenman Kavramı - Prensipleri
- Planı. Optimum Tanıtım ve İletişim LTD, 1993,
İstanbul.
UEFA Pro Lisans Kursu sona erdi
Türkiye Futbol Federasyonu Futbol Gelişim Direktörlüğü tarafından düzenlenen UEFA Pro Lisans Kursu, Antalya’da
gerçekleştirilen üçüncü etap eğitim ile tamamlandı. 16 kursiyerin katıldığı kursun sonunda düzenlenen törende ko-
nuşan TFF Futbol Gelişim Direktörü Doç. Dr. Güven Erdil, bu kapsamlı eğitim sonunda antrenörlerin önemli mesleki
kazanımlar elde ettiğini söyledi.
Türkiye Futbol Federasyonu Futbol Ge-
lişim Direktörlüğü’nün Antalya’da düzen-
lediği UEFA Pro Lisans Kursu’nun 3’üncü
ve son etabı sona erdi. Titanic Deluxe
Belek’te 23 Mayıs’ta başlayıp 1 Haziran’da
tamamlanan UEFA Pro Lisans Kursu’nda;
Bülent Korkmaz, Bülent Uygun, Cihat Ars-
lan, Ergün Penbe, Faruk Korkmaz, Hakan
Kutlu, Levent Şahin, Mehmet Altıparmak,
Mehmet Özdilek, Mutlu Topçu, Osman
Özköylü, Rahim Zafer, Soner Tolungüç,
Tayfur Havutçu, Ümit Özat ve Zafer Tu-
ran eğitim aldı.UEFA Pro Lisans Kursu’nun
3’üncü etabında TFF antrenör eğitmenle-
ri Ömer Kaner, Muammer Birdal ve Tuna
Güneysu, akademisyenler Prof. Dr. Niyazi
Eniseler, Prof. Dr. Birol Doğan, Prof. Dr.
Metin Ergün, Dr. Coşkun Küçüktepe ve
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Özçağlayan ile TFF
Baş Hukuk Müşaviri Faruk Baştürk eğitim
verdi.
Katılım belgesi verildi
Kursun sonunda TFF Futbol Direktörü
Doç. Dr. Güven Erdil 16 kursiyere UEFA
PRO Lisans katılım belgelerini takdim etti.
Erdil yaptığı konuşmada, kursiyerlerin bu
kapsamlı eğitim sonunda önemli mesle-
ki kazanımlar elde ettiğini, kendilerinden
Türk futbolunun çok şey beklediğini, kurs
süresince katılan antrenörlerin gelişime
çok açık olduğunu gördüğünü ve bundan
dolayı da büyük mutluluk duyduğunu
söyledi. Gelişimin sınırsız olduğunu ifade
eden Doç. Dr. Güven Erdil , antrenörleri-
mizin Avrupa’da da Türkiye’yi başarıyla
temsil edeceğine inandığını belirtirken,
kurs eğitmenleri ve kurs sırasında emeği
geçen herkese teşekkür ederek başarı-
lar diledi. Kursu izleyen UEFA JIRA Paneli
Üyesi ve Kurslar Gözlemcisi, Andreas Mo-
risbak ise yaptığı konuşmada, Türkiye’ye
altıncı kez geldiğini ve her gelişinde Tür-
kiye Futbol Federasyonu tarafından açılan
kursların seviyesinin ve kalitesinin arttığı-
nı bildirdi. Türkiye’de artık antrenörlerin
gelişime yönelik eğitim verdiklerini canlı
olarak gördüğünü bildiren Morisbak, eğit-
menler ile kursiyerlere teşekkür ederek
başarılar diledi.
Uzun bir eğitim süreci
UEFA Pro Lisans Kursu’nun ilk etabı 28
Mayıs - 9 Haziran 2012 tarihlerinde Antal-
ya Gloria Golf Resort Hotel’de, ikinci etabı
ise 27 Aralık 2012 - 8 Ocak 2013 tarihleri
arasında Antalya Mardane Palace’da ya-
pılmıştı. Ayrıca kursa katılan antrenörler
22-25 Ekim 2012 tarihleri arasında UEFA
tarafından İsviçre’nin Nyon kentinde dü-
zenlenen UEFA Antrenör Eğitimi Kursiyer
Değişim Programı’na katılmıştı. Kursiyer-
lerin İsviçre’deki bu programda ortaya
koyduğu performans UEFA tarafından
“Mükemmel” olarak nitelendirilmişti.
Futbol Gelişim
68
69
Futbol Gelişim