Basic HTML Version
‹talyan futbolunun yetifltirdi¤i en bü-
yük yeteneklerden biri olan Gianni
Rivera, 18 A¤ustos 1943’te Ales-
sandria’da do¤du. Futbola da bu
kentin ayn› adl› tak›m›nda bafllayan
Rivera oyun zekâs›, tak›m›n santrfor-
lar›na yapt›¤› müthifl servisler ve ge-
rekti¤inde son vuruflu bizzat yap-
maktaki maharetiyle öylesine parl›-
yordu ki Alessandria’n›n A tak›m›na
yükseldi¤inde henüz 15 yafl›ndayd›.
Tabii tevellütten mütevellit kendisi-
ne “alt›n çocuk” lâkab›n›n yak›flt›r›l-
mas› da kaç›n›lmazd›.
1959-60 sezonunda Serie A’daki ilk
maç›na ç›kan ve henüz 16 yafl›n›
doldurmadan bu ligde oynay›p gol
atarak söz konusu alanlardaki en
genç isimlerden biri olan Rivera, za-
y›f Alessandria’n›n küme düflmesini
engelleyememiflti belki ama oynad›-
¤› oyun ve tafl›d›¤› potansiyelle ülke-
deki bütün büyük kulüpleri pefline
takmay› baflarm›flt›. Sonunda bu
transfer yar›fl›ndan galip ç›kansa Mi-
lan oldu. K›rm›z›-siyahl›lar 17 yafl›n-
daki genç y›ld›z için 200 bin dolar
civar›nda bir bonservis bedeli öde-
mifllerdi ve bu o dönemki ‹talya
transfer piyasas› için bir rekordu. Ri-
vera’n›n, o sezon ilerleyen yafl› ne-
deniyle Milan’dan ayr›lan Uruguayl›
efsane Schiaffino’nun yerine al›nm›fl
olmas›ysa, genç oyuncudan ne den-
li büyük ifller beklendi¤inin herhalde
en çarp›c› göstergesiydi.
Kendisine duyulan güveni hiçbir za-
man bofla ç›karmayacak olan Rive-
ra, 19 y›l boyunca s›rt›nda tafl›yaca-
¤› Milan formas›yla ilk flampiyonlu-
¤unu 1962’de yaflad›. Bu vesileyle
bir sonraki sezon kat›ld›klar› fiampi-
yon Kulüpler Kupas›’ndaysa Milan,
finalde son iki y›l›n flampiyonu Ben-
fica’y› 2-1’le geçerek tarihinin ilk
Avrupa flampiyonlu¤unu elde edi-
yordu. 1967 y›l›nda siciline bir ‹tal-
ya Kupas› zaferi de ekleyen Riveral›
Milan, 1968 y›l›ndaysa hem Serie
A’y› zirvede tamaml›yor hem de Ku-
pa Galipleri Kupas›’n›, finalde Ham-
burg’u 2-0’l›k skorla devirerek mü-
zesine götürüyordu. Art›k tak›mda
kaptanl›k pazuband›n› da tafl›makta
olan Rivera bu s›fatla ilk Avrupa ku-
pas›n› da havaya kald›rm›flt›.
1968’in Rivera için as›l büyük bafla-
r›s›ysa, millî forma alt›nda yaflana-
cakt›. ‹talya’n›n ev sahipli¤ini yapt›-
¤› üçüncü Avrupa fiampiyonas›’nda
Gök Mavililer ilk olarak yar› finalde
Sovyetler Birli¤i ile karfl›laflm›fl ve
golsüz sona eren karfl›laflman›n ar-
d›ndan dramatik bir biçimde, para
at›fl›yla gülerek finale kalm›fllard›.
Finaldeyse Yugoslavya’yla 120 da-
kika boyunca yine yeniflememifller
ve karfl›laflma 1-1 sona ermiflti.
Neyse ki bu kez daha âdil bir uygu-
lamayla ikinci bir maç oynanm›fl ve
bu maç› 2-0 kazanan ‹talya, Avru-
pa’n›n en büyü¤ü olmufltu. ‹lginçtir,
bu flampiyonluk halen daha ‹tal-
ya’n›n tek Avrupa flampiyonlu¤u ol-
ma özelli¤ini tafl›yor.
Rivera ve Milan için bir sonraki se-
zonsa s›ra bu kez yine fiampiyon
Kulüpler Kupas›’na gelmiflti. Turnu-
van›n çeyrek finalinde iki y›l öncesi-
nin flampiyonu Celtic’i, yar› final-
deyse son flampiyon Bobby Charl-
ton’l› ve George Best’li Manchester
United’› eleyen Milan, finalde de ya-
k›n gelecekte Avrupa’y› kas›p kavu-
racak olan Cruyff’lu Ajax’› 4-1’le de-
virerek ikinci kez bu kupay› kucakl›-
yordu. Birkaç ay sonraysa K›talarara-
s› Kupa’da Estudiantes’i 3-0 ve
1-2’lik sonuçlarla ma¤lup eden Mi-
lan, dünyan›n en büyü¤ü oluyordu.
1970’te Meksika’da düzenlenen
Dünya Kupas›’nda ‹talya’y› finale ta-
fl›yan isimlerden biri olan Rivera,
özellikle Bat› Almanya ile oynanan
o unutulmaz yar› final maç›nda
uzatmalarda skor 3-3’ken Gök Ma-
vililerin galibiyet golünü kaydetme-
siyle ad›n› kupa tarihine yazd›rm›flt›
ve bu kendisinin say›s›z baflar›larla
dolu kariyerinin belki de en anlaml›
golüydü. Ancak ‹talya finalde ço¤u
otorite taraf›ndan tüm zamanlar›n en
görkemli tak›m› olarak gösterilen
Brezilya’ya 4-1’le boyun e¤erek
ikincilikle yetinmek zorunda kala-
cakt›.
1972-73 sezonunda bir kez daha
Kupa Galipleri Kupas›’n›, bu kez Mi-
lan’›n finalde Leeds United’› tek gol-
le geçmesi vesilesiyle havaya kald›r-
may› baflaran Rivera, kariyerinin son
sezonu olan 1978-79’da da San Siro
tribünlerine Serie A flampiyonlu¤uy-
la el sall›yordu. 19 y›l boyunca 501’i
Serie A’da olmak üzere 658 kez k›r-
m›z›-siyahl› formay› tafl›yan Rivera,
bu maçlarda
164 defa da
rakip fileleri
sarsmay› ba-
flarm›flt›. Mi-
lan’la 12 ku-
pa kazanan
efsane 10
n u m a r a ,
‹talya Millî
Tak ›m› ’ y l a
da 60 maça
ç›k›p 10 gol
kaydetti.
Futbol tarihinin en baflar›l› teknik
adamlar› aras›nda yer alan Otto
Rehhagel, 9 A¤ustos 1938’de Al-
manya’n›n Essen kentinde do¤du.
Futbolculuk kariyerinde Rot-Weiss
Essen, Hertha Berlin ve Kaiserslau-
tern formalar› giyen Rehhagel, pro-
fesyonel teknik direktörlük hayat›-
naysa 1972’de Saarbrücken’de bafl-
lad›. Daha sonra Kickers Offen-
bach’› da çal›flt›ran Rehhagel,
1976’da Borussia Dortmund’un ba-
fl›na geçti. Ne var ki bu macera bü-
yük bir felaketle sonuçlanacakt›.
fiöyle ki, o sezon ligin son haftas›na
Köln ve Borussia Mönchengladbach
tak›mlar› puan puana girmifllerdi.
Son maçlarda da Köln, St. Pauli dep-
lasman›na giderken Gladbach kendi
sahas›nda Dortmund’u a¤›rl›yordu.
Köln’ün tek farkl› galibiyeti halinde
Gladbach’›n iddias›z Dortmund’u
tam 10 farkla yenmesi gerekecekti.
Nas›l olduysa oldu ve maç Glad-
bach’›n 12-0’l›k, ayn› zamanda Bun-
desliga rekoru olan galibiyetiyle so-
nuçland› fakat Köln de St. Pauli’yi
5-0 yenerek flampiyonlu¤a uzand›.
Bu sonucun ard›ndan Alman Futbol
Federasyonu taraf›ndan yap›lan flike
soruflturmas› sonucunda cezaya ge-
rek görülmediyse de Dortmund ku-
lübü bütün oyuncular›n› para ceza-
s›na çarpt›rm›fl, Rehhagel’inse göre-
vine son vermiflti.
Böylesine kötü bir kariyer bafllang›-
c›n›n ard›ndan Rehhagel’in yükseli-
fle geçmesiyse, 1979-80 sezonunda
çal›flt›rd›¤› Fortuna Düsseldorf’a, Ba-
t› Almanya Kupas›’n› kazand›rmas›y-
la oldu. 1981’de de zirveye ç›kaca¤›
Werder Bremen’in bafl›na geçen
Rehhagel, 14 sene boyunca yönete-
ce¤i yeflil-beyazl› ekibi Bundesli-
ga’da küme düflmemeye oynayan
bir tak›m olmaktan ç›kar›p sürekli
zirve mücadelesi veren bir tak›ma
dönüfltürdü. 1987-88 sezonunda
Bremen’i 24 y›l aradan sonra tarihi-
nin ikinci Bundesliga flampiyonlu¤u-
na tafl›yan Rehhagel, 1991’de de Ba-
t› Almanya Kupas›’n› kazand›. 1991-
92 sezonundaysa yeflil-beyazl›lara
tarihlerinin tek Avrupa zaferini yafla-
tarak Kupa Galipleri Kupas›’n› Bre-
men’e getirdi. Bu baflar›lar› 1993’te-
ki Bundesliga ve 1994’teki Almanya
Kupas› flampiyonluklar›n›n izlemesi-
nin ard›ndansa Rehhagel, Bayern
Münih’in bafl›na geçti.
Rehhagel, Bayern ile geçirdi¤i tek
sezonda ligde istenen baflar›lar› elde
edemezken Avrupa’daysa asl›nda
hayli tatmin edici bir performans
çizmifl ve tak›m›n› UEFA Kupas›’nda
finale tafl›m›flt›. Fakat final maçlar›n-
dan birkaç hafta önce ligde alt›nc›
s›rada olunmas›n› kabullenemeyen
Baflkan Beckenbauer taraf›ndan ko-
vuldu. Bayern’in kazand›¤› kupa da
böylece Rehhagel’in hanesine yaz›l-
mam›fl oldu.
Ertesi sezon Kaiserslautern’in bafl›na
geçen Rehhagel, futbolda menajerlik
oyunlar› haricinde çok nadir baflar›-
labilen bir baflar›ya imza atacak ve
ilk sezonunda tak›m›n›
ikinci ligde flampiyon ya-
parak Bundesliga’ya tafl›ya-
cak, hemen sonras›ndaki
sezondaysa Kaiserslau-
tern’i Bundesliga flampi-
yonlu¤una ulaflt›racakt›.
Ancak Rehhagel’in as›l ef-
sanevi baflar›s›, 2001 y›l›n-
da bafl›na geçece¤i Yuna-
nistan Millî Tak›m›’yla ya-
flanacak oland› hiç kuflku-
suz.
Yunanistan hiçbir zaman
Avrupa’n›n önde gelen futbol ülke-
lerinden birisi olamam›flt›. Avrupa
fiampiyonas› ve Dünya Kupas›’nda
sadece birer kez (s›ras›yla 1980 ve
1994’te) boy gösterebilmifller ve on-
larda da ilk turda galibiyet alamadan
evlerine dönmüfllerdi. Rehhagel’in
buradaki bafllang›c› da pek parlak
de¤ildi do¤rusu. 2002 Dünya Kupa-
s› elemelerinde deplasmanda Fin-
landiya’ya 5-1 yenilmifllerdi. Bun-
dan sonras›nda planlar›n› 2004 Av-
rupa fiampiyonas›’na kat›lacak bir
tak›m oluflturma yönünde yapan
Rehhagel, mücadele gücü yüksek
oyuncular› bir araya getirerek çok
zor gol yiyen ama arada bir-iki tane
atmay› da baflararak sonuca giden
bir tak›m yaratt›. Bu sayede de ele-
melerde ‹spanya ve Ukrayna gibi ta-
k›mlar› geride b›rakarak do¤rudan
Euro 2004’e kat›lmay› baflard›.
Euro 2004’e gelindi¤indeyse Yuna-
nistan, sürpriz ekip Letonya’dan
sonra belki de turnuvada kendisin-
den en az baflar› beklenen tak›m ko-
numundayd›. Fakat Rehhagel’in ö¤-
rencileri aç›l›fl maç›nda Portekiz’i
yenip ard›ndan da ‹spanya ile bera-
bere kalarak gruptan ç›km›fl, sonra-
s›nda da çeyrek finalde son flampi-
yon Fransa’y›, yar› finalde turnuva-
n›n o ana kadar en pozitif futbol oy-
nayan ekibi Çek Cumhuriyeti’ni, fi-
nalde de ev sahibi Portekiz’i hep tek
golle geçerek tarihin en mucize
flampiyonluklar›ndan birine imzala-
r›n› atm›fllard›.
Elbette böylesine inan›lmaz bir ba-
flar› sonras›nda Yunanistan bir daha
o seviyenin yak›n›na dahi yaklafla-
mad›. Yine de Rehhagel ile 2008 Av-
rupa fiampiyonas› ile 2010 Dünya
Kupas›’nda da boy gösterdiler. Bun-
lar›n sonuncusunun ard›ndan Yuna-
nistan’daki görevini de b›rakan Reh-
hagel, 2012’de sezon sonuna do¤ru
bafl›na geçti¤i Hertha Berlin’de kari-
yerinin son deneyimini yaflad›. Ne
var ki ihtiyar kurdun bu deneyimi,
baflkent ekibinin küme düflmesini
engelleyememesi üzerine tats›z bitti.
Gianni Rivera
Otto Rehhagel
108
TamSaha
TamSaha
109