26-27 / 40
27
26
dayanmaktadır. Adanın uluslararası pozisyonu
ve özerkliği Åland Özerk İdare Yasası ile teyit
edilmektedir. 1920’lerde yürürlüğe giren yasa,
Åland’ın İsveççe konuşan halkının dil ve kültür
haklarını korumaktadır.
Fin kadınların dünyada ilk defa oy kullanma ve
seçime katılma hakkına sahip olduğu 1906
tarihinden itibaren Finlandiya genel ve eşit oy
kullanma sistemine sahiptir. Oy kullanma yaşı
18’dir. Parlamenter seçimler her dört yılda bir
kez yapılmaktadır.
Ekonomik Durum
İkinci Dünya Savaşı’nın ardından, Finlandiya
nüfusunun büyük bir çoğunluğu tarım ve
ormancılık ile uğraşan yarı-endüstrileşmiş bir
ülke olmuştur. Savaş tazminatlarının ağır
yükünü ödemek için ülkenin hızla
endüstrileşmesi gerekmiştir. 1950-1974
arasında, gayri safi millî hasıladaki gerçek artış
yıllık ortalama %6 düzeyindedir. Kişi başına
millî geliri 42 bin dolara yaklaşan Finlandiya,
dünyanın en zengin ülkeleri arasındadır.
Finlandiya’da, ekonominin genellikle özel
ellerde olduğu serbest piyasa ekonomisi
hâkimdir. Yine de kanunen tekel mallarının
satışı veya fiilen demiryolları (Valtionrautatiet)
ve enerji (Fortum) gibi belli alanlarda devletin
tekeli söz konusudur. Çoğu devlet şirketleri
özel olanlar ile aynı yasal statüye sahiptir ve
aynı prensiple çalışmaktadır. Bunların da kâr
sağlaması ve devlete kâr payı bırakması
beklenmektedir.
1960’lardan itibaren Finlandiya kapsamlı
hizmetler yelpazesi sunan bir İskandinav tarzı
refah devleti kurmuştur. Refah hizmetleri
devlet bütçesinin yaklaşık dörtte birine ve
yerel hükümet giderlerinin yüzde 40’ından
fazlasına denk gelmektedir. Kusursuz kamu
hastanelerinin yanı sıra en büyük gider
maddesi, kapsamlı aile destek sistemidir.
Yeni doğan çocukların aileleri, önceki
gelirlerine bağlı olarak
belirlenen bir ödenek
alarak bir yıllık izin
alma hakkına
sahiptir.
Kamu sağlık
bakımının hedefi,
bireylerin ikamet yeri
veya ekonomik
durumu
gözetilmeksizin sağlık
bakım hizmetlerine
eşit erişimini
sağlamaktır. Kamuya
ait sağlık merkezleri
ile hastaneler ücretsiz
hizmet sunmaktadır.
Okul yaşının altındaki
tüm çocuklar halka
açık günlük bakım
hizmetlerinden
yararlanabilmektedir.
Ailedeki çocuk
sayısına göre
belirlenen aile
ödeneği bütçedeki en
büyük giderlerden
birisidir. Zorunlu
Resmi Adı
Finlandiya
Cumhuriyeti
Yönetim Biçimi
Yarı Başkanlık
Başkent
Helsinki
Resmî Diller
Fince ve İsveççe
Rusya’dan
bağımsızlık
6 Aralık 1917
Yüzölçümü
338.424
kilometrekare
Nüfus
5.498.211 kişi
Para birimi
Euro
Kişi Başına Gelir
41 bin 800 $
Finlandiya ya da resmî adıyla Finlandiya Cumhuriyeti, Kuzey
Avrupa’da Baltık Denizi kıyısında bir Kuzey Avrupa ülkesidir.
İskandinavya yarımadasındadır, başkenti Helsinki’dir.
Doğusunda Rusya, kuzeyinde Norveç ve batısında İsveç
yer alır.
Finlandiya topraklarının en büyük özelliği arazi yapısıdır.
Ülkenin çoğunluğu ovalardan oluşur. Tepelik ve dağlık yapıya
çok ender rastlanır. Genellikle ülkenin kuzey-batı kısmında
görünür. Halti Dağı, Finlandiya’nın en yüksek dağı olarak
Laponya’da Norveç, İsveç ve Finlandiya sınırlarının kesiştiği
noktaya yakın yerde bulunur.
Tatlı su kaynakları açısından çok zengindir. Doğu Finlandiya
bölgesinin çoğu göllerden oluşmaktadır. Bunun en büyük
örnekleri Saimaa (Doğu Finlandiya) ve İnari gölleridir
(Laponya). Aynı zamanda Kemi ve Oulu ırmakları gibi
kaynakları da vardır. Ülkenin coğrafi koordinatlarından
dolayı soğuk bir iklimin hâkimiyeti gözükmektedir. Rusya
sınırlarına ne kadar yaklaşılırsa ve ne kadar kuzeye doğru
çıkılırsa iklim sertliğini o kadar gösterir.
Yönetim
6 Aralık 1917 tarihinde Finlandiya, Rusya’dan ayrılarak
bağımsızlığını ilân etmiştir. Finlandiya yüzyıldan uzun bir
süre önce kendi anayasası ve devlet şekli ile özerk bir devlet
olarak varlığını Rusya İmparatorluğunda bir Çar Dukalığı
olarak sürdürmüştür. Fin Anayasası oldukça uzun süre
geçerliliğini korumuştur.
Parlamento, Hükümet ve Cumhurbaşkanı arasındaki
yetkilerin önemini ve dengesini belirleyen Anayasa Hukuku
(Hallitusmuoto), İkinci Dünya Savaşı ve Soğuk Savaşın
ardından da değişikliğe uğramamıştır. Hükümet, Başbakan
ve diğer 19 bakandan oluşmaktadır.
Finlandiya idari olarak 6 il, 446 belediye veya yerel idareye
ayrılmaktadır. Yerel idarelerin kanunlara göre refah
hizmetleri sağlaması gerekmektedir.
Kuzey Baltık Denizi’ndeki Åland Adaları, uluslararası bir
antlaşma ile askerden arındırılmış bölge olarak ilân edilmiş
özel bir statüde bulunmaktadır. Bu statünün kökleri tarihte
19. yüzyılın ortalarında yapılan Kırım Savaşı’na
Finlandiya’yı Tanıyalım
Finlandiya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa’da Baltık Denizi kıyısında bir İskandinavya ülkesidir.
Doğusunda Rusya, kuzeyinde Norveç ve batısında İsveç yer alır. Çoğunluğu ovalardan
oluşan, bol miktarda su kaynaklarına sahip ülke coğrafi koordinatlarından dolayı sert bir
iklime ancak dost insanlara sahiptir. Finlandiya son yıllarda dünyaya örnek gösterilen
eğitimmodeliyle dikkat çekmektedir.
Şimaldeki eğitim üssü
Finlandiya’nın kuzeyinde bulunan
Laponya bölgesinden bir görüntü