80
TamSaha
huriyeti’nin, Çekoslovakya’n›n miras›n› muhafaza et-
mekte zorlanmayaca¤› düflünülebilirdi. Zira Çekler tur-
nuvada çok iyi bir performans çizip finale yükselmifl,
burada da Almanya karfl›s›nda öne geçmelerine karfl›n
uzatmalara giden maçta yedikleri alt›n golle havlu at-
m›flt›. Ancak hemen sonras›nda 1998 Dünya Kupas›’na
kat›lamamak, bu baflar›ya gölge düflürecekti.
Euro 2000’de de arad›¤›n› bulamayan ve turnuvaya ilk
turda veda eden Çekler, 2002 Dünya Kupas›’n› da tele-
vizyondan seyrettikten sonra 2004 Avrupa fiampiyona-
s›’yla futbolseverleri yeniden heyecanland›rd›. Turnuva-
n›n en pozitif futbolunu oynayan tak›m Almanya ve
Hollanda gibi rakipleri devirerek gruptan ç›kt›ktan son-
ra yar› finale gelmifl ama bu noktada, daha sonra turnu-
vay› da kazanacak olan Yunanistan’a gümüfl golle bo-
yun e¤miflti. ‹ki y›l sonraysa nihayet ayr›lma sonras›nda
ilk kez bir Dünya Kupas›’na kat›lma hakk›n› elde edi-
yorlard›. Almanya’daki turnuvaya, ABD’yi 3-0 ma¤lup
ederek iyi de bafllam›fllard›. Fakat sonras›nda Gana ve
‹talya’ya yenilince ilk tur sonunda valizlerini toplamak
zorunda kald›lar.
Euro 2008’e de ilk turda, Türkiye’ye karfl› 2-0 öne geç-
mesine ra¤men 3-2 kaybetti¤i o unutulmaz maçla veda
eden Çek Cumhuriyeti daha sonras›nda ne 2010 ne de
2014 Dünya Kupalar›na kat›labildi. Arada a¤r› kesici ni-
teli¤indeki tek ufak baflar›ysa Euro 2012’de çeyrek final
oynamalar›yd›. E¤er Çekler son y›llarda Avrupa fiampi-
yonalar›nda gösterdikleri istikrars›zl›¤› ve Dünya Kupa-
lar›na kat›lamama istikrarlar›n› sürdürürlerse, t›pk› Rus
futbolseverlerin SSCB dönemini arad›klar› gibi Çek fut-
bolseverlerin de Çekoslovakya dönemini aramalar› ka-
ç›n›lmaz olaca¤a benziyor.
Dile kolay, 1970’lere kadar Avrupa’n›n en önde gelen
futbol güçlerinden biri olacaks›n›z, 1980’lerin ortalar›n-
dan sonraysa Avrupa futbolunda esaminiz dahi okun-
mayacak. 20 y›ldan k›sa bir süre içinde zirveden nere-
deyse yok olma noktas›na geleceksiniz ve aradan bir 30
y›l daha geçtikten sonra dahi bir toparlanma emaresi
içerisinde olmayacaks›n›z. ‹flte Macar futbolunun içinde
bulundu¤u durumun k›sa bir özeti.
1920’lerde Orta Avrupa ekolü Avrupa futbolunun öncü-
lü¤üne soyunmufl ve Macaristan da bu sayede k›tada
futbolu en geliflmifl birkaç ülkeden biri hâline gelmiflti.
1938 Dünya Kupas›’n› finalde ‹talya’ya 4-2 ile kaybe-
den Macarlar, özelikle 1950’lere gelindi¤indeyse dün-
yan›n en çok hayranl›k uyand›ran tak›m› olmufltu. Pufl-
kafl, Czibor, Kocsis, Bozsik, Hidegkuti gibi y›ld›zlar›n ih-
tiflam› bugün bile dillerde. Ancak bu büyük y›ld›zlardan
kurulu tak›m, mutlak favori olarak geldi¤i 1954 Dünya
Kupas›’n› finalde Federal Almanya’ya 3-2’lik skorla kay-
betmiflti. Üstelik o Federal Almanya’y› birkaç hafta ön-
ceki ilk tur grup maç›nda 8-3 yenmelerine ra¤men!
1956 karfl› devrimi sonras›nda y›ld›zlar›n›n ço¤u Bat›
Avrupa ülkelerine iltica eden Macaristan buna karfl›n
yeni yetenekler ç›karmay› sürdürecek ve 1962 ile 1966
Dünya Kupalar›nda da çeyrek final görecekti. Ancak
sonras› pek gelmedi. 1978, 1982 ve 1986 Dünya Kupa-
lar›na da kat›lan tak›m, bu turnuvalar›n hepsine ilk tur-
da veda etti. Üstelik 1982’de El Salvador’u 10-1 yenip
Dünya Kupalar› tarihinin gol rekorunu k›rmalar›na ra¤-
men di¤er maçlar›n› kaybedip gruptan ç›kamamay› bile
baflarm›fllard›!
Avrupa fiampiyonalar›ndaysa 1964’te üçüncülük,
1972’deyse dördüncülük elde eden Macaristan bundan
sonra bir daha bu turnuvaya kat›lamad›. ‹ki büyük tur-
nuvaya bakt›¤›m›zda Macarlar bunlardan herhangi biri-
ne kat›lmayal› neredeyse 30 sene geçmifl durumda. ‹flin
daha da kötüsü gelecek vaat eden çok önemli oyuncu-
lara da sahip de¤iller ve fleytan›n baca¤›n› ne zaman k›-
racaklar› da belirsiz.
Bir ülke nas›l olur da uzun y›llar boyunca dünya çap›n-
da oyuncular yetifltirir ve daha sonras›nda nas›l olur da
uzun y›llar boyunca bünyesinden tek bir y›ld›z bile ç›-
karamaz? Bu sorular›n cevab›n› belli ki Macarlar bile
bilmiyor ve bilmedikleri için de bugün Dünya Kupalar›-
n› televizyondan seyredip 60 sene öncesiyle avunmay›
kan›ksam›fl durumdalar.
Macaristan