Liverpool 1970’lerde Avrupa’n›n en büyük kulüplerin-
den birine dönüştüyse hiç şüphesiz bunda tak›m kap-
tan› Emlyn Hughes’un çok büyük bir pay› vard›r. Dö-
neminin en iyi savunma oyuncular›ndan biri olan
Hughes, rakip forvetlere geçit vermemesinin yan›nda
tak›m›na as›l katk›s›n›ysa belki de liderlik vas›flar›yla
yapm›şt›. H›rs›n, mücadelenin, tak›m ruhunun saha-
daki başl›ca temsilcisi olan Hughes, bu sayede Liver-
pool tarihinin simge isimlerinden biri hâline de geldi.
27 Ağustos 1947’de Lancashire bölgesinin Barrow
kentinde dünyaya gelen Emlyn Hughes, 17 yaş›nday-
ken Blackpool formas› alt›nda profesyonel futbol yaşa-
m›na ad›m atm›şt›. Genç tak›mlarda oynad›ğ› dönem-
de daha çok sağ veya sol iç mevkilerinde görev alan
Hughes’a Blackpool’daysa sol hafta oynama görevi
verilmişti ve çok yönlü bir oyuncu olmas›n›n önü de
böylece aç›lm›şt›. Hughes’un çok iyi bir görev adam›
olabileceğinin fark›na varansa sadece Blackpool’daki
teknik direktörü değildi. Liverpool’un efsane teknik
patronu Bill Shankly de genç oyuncuyu dikkatle takip
ediyordu. Nitekim 1967 şubat’›nda Shankly, Hug-
hes’u Anfield’a getirmeye karar verecekti. Hatta oyun-
cuyu Blackpool’dan bizzat kendi arabas›yla gidip al-
m›ş ve Liverpool’a getirmişti.
Bu arada ilginç bir not için ayr› bir parantez açal›m; ri-
vayete göre Shankly, Hughes’u arabas›na al›p Liverpo-
ol yoluna düştüğünde bir ara h›zl› gittiği gerekçesiyle
polis taraf›ndan durdurulur. Shankly, araban›n cam›n›
aç›p polislere arabada ‹ngiltere Millî Tak›m›’n›n kap-
tan› olduğunu söyler ve anlay›ş beklediğini ima eder.
Polisler camdan içeri bakt›klar›ndaysa hâliyle Hug-
hes’u tan›maz. Bunun üzerine Shankly, ‹ngiltere’nin
gelecekteki kaptan›ndan bahsettiğini ve yak›nda her-
kesin onu tan›yacağ›n› söyler. Bu konuşma sonras›nda
Shankly ne kadar ceza ödemiştir bilemiyoruz ama bi-
linen bir şey var ki, Hughes birkaç sene içerisinde ger-
çekten ‹ngiltere Millî Tak›m›’n›n kaptan› olmuş ve ül-
kede futbolla ilgilenen herkes taraf›ndan tan›nmaya
başlam›şt›r.
Hughes, Liverpool’daki ilk y›llar›nda defansif bir orta
saha oyuncusu olarak görev yapmaktayd›. Ancak za-
man zaman sol bekte ve stoperde de oynamaktayd›.
1969’dan itibaren oynamaya başlad›ğ› millî tak›mda
da bu şekilde farkl› rollerde kullan›lacak ve Ada futbo-
lundaki en önemli görev adamlar›ndan birine dönüşe-
cekti. Ancak kendisi, tak›m›n kadrosunun yeniden ya-
p›land›r›ld›ğ› bir esnada Liverpool’a geldiği için ku-
lüpteki ilk y›llar›nda herhangi bir şampiyonluk yaşaya-
mayacakt›. Buna karş›n Anfield tribünlerinin sevgisi-
niyse fazlas›yla kazanm›şt›.
1972-73 sezonundan itibaren Liverpool’un hem ‹ngil-
tere’de hem de Avrupa’da alt›n çağ› olarak adland›r›-
labilecek bir dönem başlarken, Hughes da bu yeni dö-
neme imzas›n› atacak kadronun demirbaşlar›ndan bi-
riydi. O sezon K›rm›z›lar ligde şampiyonluğa ulaş›r-
ken, Avrupa’da da f›rt›na gibi esiyordu. UEFA Kupa-
s›’nda Eintracht Frankfurt, AEK, Dinamo Berlin, Dina-
mo Dresden ve Tottenham’› eleyerek finale kadar ge-
len Liverpool, finalde de Borussia Mönchengladbach’›
devirerek tarihinin ilk Avrupa zaferini yaş›yordu.
Bu senaryo, 1975-76 sezonunda da tekrarlanacakt›.
Önceki iki sezon ligi ikinci s›rada tamamlayan K›rm›-
z›lar, 1976’da yeniden zirveyi devralacakt›. Üstelik
UEFA Kupas›’nda da Hibernian, Real Sociedad, Slask
Wroclaw, Dynamo Dresden ve Barcelona’y› eleyerek
finale geliyorlar, burada da Club Brugge’ü saf d›ş› b›-
rakarak kupaya uzan›yorlard›. Bu başar›n›n Hug-
hes’un kariyerinde ayr› bir önemi de vard›. Üç sene
önceki kupa zaferinde Liverpool’un kaptan› Tommy
TamSaha
81
80
TamSaha
Smith’ti. Bu seferse, Smith hâlâ kadroda olmas›na kar-
ş›n pazuband›n› art›k Hughes takmaktayd›. Dolay›s›y-
la Hughes, tak›m kaptan› olarak ilk Avrupa kupas›n›
kald›r›yordu.
Art›k tak›mda da orta alandan ziyade savunman›n gö-
beğinde görev yapmaya başlayan Hughes, bu mevkide
de ülkesinin en iyi oyuncular›ndan birisi olmuştu. Ba-
şar›lar da ard› arkas› kesilmeden gelmeye devam edi-
yordu. 1976-77 sezonunda K›rm›z›lar ligde üst üste
ikinci şampiyonluklar›n› elde ederlerken şampiyon Ku-
lüpler Kupas›’nda da tarih yaz›yorlard›. S›ras›yla Cru-
saders, Trabzonspor, St. Etienne ve Zürih’i eleyerek fi-
nale yükselen Liverpool, burada da dört sene önce UE-
FA Kupas› finalinde devirdiği Mönchengladbach ile
karş› karş›ya geldi. Mücadeleden 3-1’lik bir galibiyetle
ayr›lan Liverpool, tarihinde ilk kez şampiyon Kulüpler
Kupas›’n› müzesine götürürken, o kupan›n seremonide
Hughes’un ellerinde yükselmesi de başar›l› oyuncu-
nun kariyerindeki en anlaml› anlardan birini teşkil edi-
yordu.
şampiyon Kulüpler Kupas›’n›n kazan›lmas› sonras›nda
Liverpool, Kupa Galipleri Kupas› şampiyonu Hamburg
ile y›l sonuna doğru Süper Kupa için iki maç üzerinden
mücadele etti. Almanya’da 1-1 biten ilk maç sonras›n-
da Anfield’da 6-0’l›k muazzam bir galibiyet elde eden
Liverpool, bu kupay› da Hughes önderliğinde kucakla-
yacakt›. Bu zaferin yan› s›ra 1977-78 sezonunda şam-
piyonluğun Brian Clough yönetimindeki Nottingham
Forest’a kapt›r›lmas›na karş›n Liverpool Avrupa’da yi-
ne rakip tan›mayacak ve Kupa 1’de bu kez de Dinamo
Dresden, Benfica ve Mönchenglbach’› eleyerek finale
geldikten sonra, son düzlükte de Club Brugge engelini
tek golle aşarak en büyük kupadaki üst üste ikinci za-
ferini yaşayacakt›.
Emlyn Hughes’un Liverpool’daki son şampiyonluğuy-
sa 1978-79 sezonunda gelecekti. O sezon da Liverpo-
ol’un ligi zirvede tamamlamas› sonras›nda Hughes, 12
y›ld›r formas›n› taş›d›ğ› kulüpten yaz döneminde ayr›-
lacakt›. Bu süre zarf›nda Hughes, k›rm›z› formay› tam
665 defa taş›m›ş ve bu maçlarda 49 kez de gol sevinci
yaşam›şt›. Tecrübeli oyuncunun sonraki durağ›ysa
Wolverhampton Wanderers olacakt›. Burada geçirdiği
iki sezon içerisinde de bir kez Lig Kupas›’n› kazanan
Hughes, 1981’deyse Rotherham United’›n baş›na
oyuncu-menajer olarak geçecek ve kariyerinde yeni
bir sayfa açacakt›. Ne var ki bu maceradan beklediği-
ni bulamayan Hughes, daha sonras›nda bir süre daha
futbol oynamay› denediyse de Hull City, Mansfield
Town ve Swansea City tak›mlar›nda çok k›sa süreliği-
ne yer ald› ve eski gücünde olmad›ğ›n› görünce de
1984 y›l›nda futbolu tamamen b›rakt›. Tamamen diyo-
ruz zira daha sonras›nda başka bir teknik direktörlük
deneyiminde de bulunmayacakt›.
Futbolculuğu sonras› dönem dönem medyada yorum-
culuk yapan ama bunun haricinde köşesine çekilip sa-
kin bir emeklilik yaşant›s› geçirmeyi tercih eden Hug-
hes, 2003 y›l›ndaysa ne yaz›k ki kansere yakalanacak
ve bu hastal›kla yaklaş›k bir buçuk sene boyunca sür-
dürdüğü mücadelesini 9 Kas›m 2004 tarihinde kaybe-
decekti. Liverpool formas›yla kazand›ğ› ikişer şampi-
yon Kulüpler Kupas› ve UEFA Kupas› ile dört lig şam-
piyonluğuysa, ard›nda b›rakt›ğ› en önemli miras oldu.
Emlyn Hughes
Sayg› Duruşu
Hughes - Patenaude - Enke - De Nigris
Bu ay Dünya Kupalar› tarihinin ilk hat-trickine imzas›n› atan Bert Patenaude’un
35, Liverpool’un efsane kaptanlar›ndan Emlyn Hughes’un 10 ve bir dönem
ülkemizde de forma giymi Alman file bekçisi Robert Enke ile Meksikal› golcü
Antonio de Nigris’in de be inci ölüm y›ldönümleri geride kal›rken TamSaha
olarak dört de erli ismin de an›s› önünde sayg›yla e iliyoruz.
Onur Erdem