Recep Adanır
BABA’ya veda
128
129
Hakkı Yeten ve Gündüz Kılıç’la birlikte ‘Baba’ lâkabı verilen üç oyuncudan biri
olan Recep Adanır’ı Mayıs ayında kaybettik. Beşiktaş’ta efsaneleşen, ilk Amillî
maçında Almanya’ya gol atarak Berlin’deki tarihi 2-1’lik zaferinmimarlarından
biri olan Baba Recep’i rahmetle anıyoruz.
951 yılının 17 Haziran gününde
Berlin’deyiz… ll. Cihan Harbi’nin
akabinde yaralarını sarmaya
çalışan Berlin’in ünlü Olimpiyat
Stadı’nda... Kronometrelerin
beşinci dakikayı gösterdiği bir
anda Almanlar neye uğradıkla-
rını şaşırıyor. Kalecimiz Turgay
Şeren’in “Berlin Panteri” unva-
nını alacağı, Millî Takımımızın
2-1 kazanarak tarihinin altın
sayfaları arasına kaydedeceği
bu unutulmaz maçın beşinci da-
kikasında, 22 yaşındaki bir deli-
kanlı, ilk kez giydiği AMillî
Takım formasıyla Almanların
kalecisi Anton Turek’i avlıyor.
Biz 1-0 öne geçmenin gururunu
biraz da şaşkınlıkla yaşarken,
Alman cephesinde o şaşkınlığa
hüzün de karışıyor.
Ay-yıldızlı formayı Turgay
Şeren, Naci Özkaya, Müjdat
Yetkiner, Eşref Özmenç, Ali
İhsan Karayiğit, Hüseyin
Saygun, Mehmet Ali Has, Erol
Keskin, Gündüz Kılıç, Muzaffer
Tokaç, Lefter Küçükandonyadis
ve Faruk Sağnak’la birlikte
giyen o genç oyuncunun adı
Recep Adanır’dı. “Baba” lâkabını
Hakkı Yeten ve Gündüz Kılıç gibi
hakkıyla taşıyıp 21 Mayıs 2017
günü 88 yaşında aramızdan
ayrılacak olan Recep Adanır.
3 Mayıs 1929’da Ankara’da
dünyaya gelen Recep Adanır,
futbola da 1947 yılında Ankara-
gücü’nün genç takımında başla-
mıştı. İyi oyuncu olduğunu
anlaması için takımla ikinci kez
idmana çıkması gerekti. Baba
Recep, Hilal Özyurt’a verdiği
röportajda bu hatırasını, “Anka-
ragücü’nde çok otoriter bir
malzemeci vardı. İlk idmana
çıktığımda bana öyle kötü bir
ayakkabı vermişti ki ayaklarım
yara bere içinde kalmıştı. Bir
sonraki idmanda bana güzel
ayakkabı, temiz bir forma verdi.
Anladımki beni beğenmiş! Eski-
den iyi malzeme kullanabilmek
için iyi oyuncu olmak gerekirdi”
1
diye anlatıyordu.
Beşiktaş’a gidiş hikâyesi de
oldukça ilginçtir. Dönemin Başve-
kili Adnan Menderes’in yardımcı-
ları mahallenin kahvesine gelip
“Seni Beşiktaş’a götürmeye geldik”
derler; o da “Hemen biletimi alın,
gideyim” cevabını verir ve İstan-
bul’a gelir.
“Baba” lâkabını da çok genç yaşta
kazanır. Beşiktaş’taki ilkmaçını
İtalya’ya gidecek olan Millî Takımı-
mıza karşı oynar. Beşiktaş’ın 2-1
kazandığı maçta gollerin ikisini de
Recep Adanır atar ve birkaç ay
sonra da rütbesi “Baba” olur.
Beşiktaş onun forma giydiği ilk
sezon olan 1950-51’i İstanbul Şam-
piyonu olarak tamamlar. Baba
Recep 14maçta onamış ve 13 gol
atmıştır. 1959’da son kez Beşiktaş
formasını giydiğinde siyah-beyazlı
formayla ikisi İstanbul Profesyonel
Ligi, ikisi İstanbul Federasyon Ku-
pası olmak üzere dört kupa daha
kaldırır. 1959-60 sezonunu Kasım-
paşa’da geçirdikten sonra 1960-61
sezonundan itibaren ezeli rakipler-
den Galatasaray’a geçer. Beşik-
taş’tan ayrılışını ise dönemin
yönetiminin kaptanlık bandını
kendisinden almak istemesine
bağlar; “Rütbeleri sökülmüş bir
subay olmaktansa Beşiktaş’tan
ayrılırım” der ve ayrılır.
Galatasaray’a, kendisi gibi “Baba”
lâkaplı Gündüz Kılıç tarafından
davet edilmiştir. Beşiktaş’a karşı
çıktığı ilkmaçta seremoniden
sonra Galatasaray taraftarları
“Baba Recep, Baba Recep!” diye ça-
ğırır Adanır’ı. Beşiktaş taraftarları
da yine “Baba, Baba!” diyerek davet
etmektedir. Galatasaray taraftarını
selamladıktan sonra ayaklarını
göstererek, “Bu ayaklar sizin için
çalışıyor” der. Beşiktaş taraftarla-
rına da gidip kalbini gösterir ve şu
sözler dökülür dudaklarından:
“Kalbimher zaman sizinle!”
İki sezon formasını giydiği Galata-
saray’la ikinci sezonunda Millî
Küme şampiyonluğu yaşar ve
1962-63 sezonunu Karagümrük’te
geçirip yeşil-sahalara veda eder.
Bu süreçte, ilki yukarıda sözünü
ettiğimiz Almanya maçında olmak
üzere toplam 10 defa AMillî Takı-
mımızın formasını terletir. Millî
Takım’daki ikinci golünü ise 6 Ocak
1954’te Dünya Kupası elemelerinde
4-1 yenildiğimiz maçta İspanya’ya
atar.
Futbolu bıraktıktan sonra farklı ta-
kımlarda menajerlik, antrenörlük,
teknik direktörlük yapar. Kıbrıs’a
antrenör olarak gider ancak
Ada’nın çok karışık olduğu bir dö-
nemdir. Her gece evine tehdit tele-
fonları gelir. EOKA’cılar, “Bu gece
son geceniz. Yarın hepinizi kesece-
ğiz” der. Hatta bir futbolcusu vuru-
lur. 1974’te Türk ordusu Ada’ya
çıkartma yapar ve barışı sağlar
ama Recep Adanır için anavatana
geri dönme vakti gelmiştir. Bir süre
Nazillispor’da çalışır ama futbolun
içindeki kulis faaliyetleri “Baba”yı
bıktırır ve “Ben kulis faaliyetlerini
değil, futbolu bilirim” diyerek tek-
nik direktörlük ceketini de asar.
Almanya’yı Berlin’de 2-1 yenen Millî Takımımız… Soldan sağa
Erol Keskin, Hüseyin Saygun, Naci Özkaya, Müjdat Yetkiner,
Eşref Özmenç, Lefter Küçükandonyadis, Faruk Sağnak,
Ali İhsan Karayiğit, Turgay Şeren, Recep Adanır ve Gündüz Kılıç.
Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı YıldırımDemirören, Recep Ada-
nır’ın vefatı üzerine bir taziye mesajı yayınladı. Demirören, mesajında
şu ifadeleri kullandı: “Türk futboluna ruh katan tarihi karakterlerden
Recep Adanır’ın vefatı nedeniyle büyük üzüntü yaşıyorum. Futbolcu-
ların soyadları yerine lâkaplarıyla anıldığı dönemlerde Baba Gündüz ve
Baba Hakkı ile birlikte Baba Recep olarak efsaneleşenmillî değerimi-
zinmümtaz anısını her zaman canlı tutacağımızın bilinmesini isterim.
MerhumRecep Adanır’a Allah’tan rahmet; kederli ailesine, sevenle-
rine, Beşiktaş Kulübü’ne ve tüm spor camiasına başsağlığı diliyorum.”
YıldırımDemirören’den taziye mesajı