verdiler, ard›ndan da
günümüze kadar oynanan
18 sezonun 11’inde daha ipi
en önde gö¤üsleyen taraf
olarak toplamda 19
flampiyonlu¤a ulafl›p bu
alanda ‹ngiliz futbolunun
zirvesine yerlefltiler.
Mevzubahis dönemde, t›pk›
United’›n 1967-1993
aras›nda yaflad›¤› gibi bir
krize giren Liverpool ise tek
teselliyi 2005 y›l›nda,
‹stanbul’da kazand›¤›
fiampiyonlar Ligi
flampiyonlu¤uyla buldu.
Fakat United’›n da bu
baflar›y› 1999 ve 2008’de
elde etti¤i, 2009 ve 2011’de
de finalde elinden kaç›rd›¤›
hesaba kat›l›rsa,
Liverpool’un, United’a karfl›
bu alanda da, üstelik 5-3’lük
üstünlü¤üne ra¤men, çok
rahat olmad›¤› söylenebilir.
K›z›ly›ld›z-Partizan
Eski tabirle “Yugoslav” yeni
tabirle de “S›rp” futbolunun
en önemli iki kulübünün
60 y›l› aflan rekabetinde,
Yugoslavya’n›n
parçalanmas›na dek
neredeyse her zaman ibre
K›z›ly›ld›z’dan yanayd›.
Faaliyetlerine 1945 y›l›nda
bafllayan iki kulüpten ilk
Yugoslavya flampiyonlu¤unu
kazanan, 1947 y›l›nda
Partizan olmufltu belki ama
1950’lerle birlikte K›z›ly›ld›z,
ülke futbolu üzerinde
hâkimiyetini fazlas›yla
hissettirmeye bafllam›flt›.
Bu dönemde gelen befl
flampiyonlukla birlikte
rakipleriyle aras›n› açan
k›rm›z›-beyazl›lar, bu
çizgilerini Yugoslavya
da¤›lana kadar sürdürdü.
Partizan’›n, K›z›ly›ld›z’a karfl›
hanesindeki en büyük art›,
1966’da Real Madrid’e karfl›
2-1 kaybettikleri fiampiyon
Kulüpler Kupas› finaliydi.
Ancak 1991 y›l›nda
K›z›ly›ld›z, Marsilya’y›
devirip bu kupay› da
kazan›nca, Yugoslavya
tarihinin her alanda en
baflar›l› tak›m› oluyordu.
Ülkenin da¤›ld›¤› 1992
sonunda K›z›ly›ld›z’›n 19 lig,
12 kupa ve 1 de Avrupa
flampiyonlu¤unun yan›nda
Partizan’›n sadece 11 lig ve
5 kupa zaferi bulunuyordu.
Ne var ki Tito’nun
Yugoslavya’s›n›n
parçalanmas›yla birlikte
K›z›ly›ld›z da bir bocalama
sürecine girerken, Partizan,
Federal Yugoslavya’da (daha
sonra S›rbistan-Karada¤’da ve
en nihayetinde S›rbistan’da)
gitgide daha da güçlenecekti.
Bu yeni dönemde K›z›ly›ld›z
alt› lig flampiyonlu¤u
yaflayabilirken, Partizan bu
say›y› ikiye katlad›, üstelik bu
12 flampiyonlu¤un son dördü
de üst üste geldi. Böylece iki
tak›m aras›ndaki ulusal
flampiyonluk say›lar›nda
K›z›ly›ld›z lehine olan fark da
ikiye kadar indi. Basketbolda
da eski Yugoslavya
döneminde K›z›ly›ld›z lig
flampiyonluklar›nda 12-5
öndeyken sonraki dönemde
Partizan’›n 13 flampiyonlu¤una
karfl› K›z›ly›ld›z’›n sadece üç
flampiyonluk alabilmesi ve
durumun 18-15 Partizan
lehine dönmesi, iki kulüp
aras›ndaki rekabette nas›l bir
dönüflüm oldu¤unun bir di¤er
göstergesi.
Dinamolar ve di¤erleri…
Sovyetler Birli¤i zaman›nda,
birlik alt›ndaki hemen her
sosyalist cumhuriyetin bir
bayrak tak›m› vard›.
Bu alanda Ukrayna’dan
Dinamo Kiev ve Belarus’tan
Dinamo Minsk akla gelen ilk
örnekler. Bu tak›mlar,
ülkeleri ba¤›ms›zl›klar›n› ilân
ettikten sonra y›llar›n
yap›lanmas›n›n miras›n› yiyip
yeni liglerine de f›rt›na gibi
girdilerse bile, son y›llarda o
ivmelerini kaybettiler ve
SSCB döneminde
fazla etkili olma
flans› bulamayan
ama bu yeni
dönemde sürekli
geliflen tehlikeli
rakiplerle karfl›
karfl›ya kald›lar.
Örne¤in SSCB
döneminde 13
flampiyonlukla
bir rekoru elinde
bulunduran
Dinamo Kiev,
yeni kurulan
Ukrayna Ligi’nde
de ilk 10
sezonda, üst üste
dokuz
flampiyonluk elde
etti. Dinamo’nun
serisini 2002’de Shakhtar
Donetsk bozdu ve iki
tak›m o günden bugüne
k›yas›ya bir çekiflme
içinde. 2002’deki
flampiyonlukla birlikte son
10 y›lda Shakhtar’›n 6,
Dinamo’nunsa 10 zaferi
var. Üstelik Shakhtar,
2009 y›l›nda UEFA
Kupas›’n› da kazanarak,
Dinamo Kiev’in 1975 ve
1986’daki Kupa Galipleri
Kupas› flampiyonluklar›na
da bir nevi nazire yapt›.
SSCB içerisinde Dinamo
Kiev kadar etkili
olamad›ysa da Dinamo
Minsk, Belarus’a Sovyet
flampiyonlu¤u getirebilen
tek tak›md›. Dinamo
Minsk, 1991 sonras›nda
da yeni kurulan Belarus
Ligi’nde ilk befl sezonda
zirveye ambargo
koyacakt›. Lâkin y›llar
geçtikçe BATE Borisov
tak›m›, Dinamo Minsk’i
taht›ndan etme yolunda çok
ciddi ad›mlar att›. Son befl
sezonu hep ilk s›rada
tamamlayan BATE, Belarus
Ligi’nde en çok flampiyon
olan tak›m unvan›n› da
yedifler flampiyonlukla
Dinamo Minsk ile paylafl›r
hale geldi. BATE ayr›ca iki
kez de fiampiyonlar Ligi’nde
mücadele etme hakk›n›
kazanarak, ülkesi ad›na bu
alanda da bir ilke imza att›.
TamSaha
62