Futbol Gelişim’in ilk sayısında
Grassroots Futbolu’nun tanımını göz-
den geçirmiş, günümüz şartlarını ve
buna dair verileri inceleyerek bunla-
rın futbola etkilerini tartışmıştık. Bü-
tün bu gözlem ve saptamalar üzerine
de özellikle Grassroots’un çocuk fut-
bolu kısmının geleceğine dair düşün-
celerimizi aktarmıştık. Bu sayıda ise
elit futbola aday olmayan gençlerin
ve yetişkinlerin Grassroots Futbolu
üzerine sorular sorarak çeşitlemeler
yapmaya devam edeceğiz. Amacı-
mız, bazı sorular sorarak, genel olarak
daha çok insanın futbola katılmasını
ve futbolun içerisinde kalmasını nasıl
sağlayabileceğimize ilişkin bir düşün-
sel altyapı oluşturmak.
Futbolun ekonomisinden ve bunun
rakamsal büyüklüğünden, sıklıkla öv-
güyle söz eden bir ülkedeyiz. Ancak
anlamamız gereken nokta şu; bugün
bu ülkenin yetişkinleri futbolu sevi-
yorlarsa, maç izliyorlarsa vb., bu çok
büyük çoğunlukla futbolun çocukluk-
larından beri hayatlarının içerisinde
olmasından, bir şekilde en azından
mahallelerinde bu oyunu oynamış
olmalarından kaynaklanmaktadır. Do-
layısıyla sağlık, sosyal gelişim gibi de-
ğerlerin dışında, sadece maddi açıdan
bile bakacak olsak, en tepedeki üst
düzey futbolun ve onun ekonomisi-
nin büyümesini istiyorsak, daha çok
insanın futbol oynamasını ve kendi
düzeylerine göre bir rekabet içerisin-
de bulunmalarını sağlamamız gerekir.
Bu nedenle ister ülke insanının sağlıklı
kalması, ister insanların sosyal etkile-
şimini sağlamak, ister futbol ekono-
misinin büyüklüğünü arttırmak amaç-
ları (ya da bunların hepsini) güdelim,
sonuçta daha çok insanı futbola kat-
mak ve orada tutmak zorundayız.
Amacımız bazı sorular sorarak,
önümüzdeki dönemlerde yapabile-
ceklerimiz üzerine düşünmek.
Nasıl bir sahada oynanabilir?
Ülkemizde semt sahaları kültürü-
nün büyük şehirlerde kaybolduğunu
görmekteyiz. Bununla birlikte ticari,
büyüklükleri değişen ama genelde
büyüklükleri nadiren 30*60 m.’yi bu-
lan halı sahalar büyük şehirlerde her
mahallede oluşmuş durumda. Aslına
bakarsanız Türkiye’de halı sahaların
gelişimi uzun yıllar tamamen talep
tarafından tetiklenen bir büyüme ile
olmuştur. İnsanlar için küçük saha,
daha az kişinin maç için toplanması
anlamına geliyordu ve bu daha kolay-
dı. Sahanın yeşil olması yıllardır (ülke
Grassroots Futbol’un geleceği
üzerine sorular
Ülkemizde yetişkinlerin futbol sevgisinde bu oyunun çocukluklarından beri hayatlarının içerisinde
olmasının önemli bir payı var. Dolayısıyla sadece maddi açıdan bile bakacak olsak, üst düzey fut-
bolun ekonomisinin büyümesi için , daha çok insanın futbol oynamasının ve kendi düzeylerine göre
bir rekabet içerisinde bulunmalarının sağlanması gerekiyor. Bu yazıda yönelteceğimiz sorularla
özellikle elit futbolun dışında kalan kesim için geniş katılımı sağlayacak ve doğru organizasyonları
oluşturacak yöntemleri arayacağız.
Yazan: Serbülent Şengün - Grassroots & Projeler Sorumlusu
iklim ve doğal bitki örtüsü düşünüldü-
ğünde) yeşil sahada oynama özlemi
duyan insanlara hitap etmekteydi.
Halı saha sayısı talebin yüksekliği yü-
zünden belirli bir
rakama ulaştıktan
sonra ülke içerisin-
de vatandaşın fut-
bol oynaması ge-
reken tek yer hala
sahalar şeklinde bir
algı oluştu. Devlet
kuruluşları ve be-
lediyeler bile halı
sahalar yapmaya,
bunları işletmeye
vermeye ve futbo-
lun burada organi-
ze olmasını teşvik
eder hale geldi.
Oysa ki gelişen
Türkiye ekonomisi
içerisinde devlet ve belediyelerin halı
sahalar değil normal futbol sahaları
yaparak amatör futbolun hizmetine
sunmaları, halı sahaların ise bireysel
girişimlerle arz/talep dengesine göre
inşası daha uygun olabilirdi.
Bütün bunları söylemekle birlikte
son 20 yıldaki bu futbol alanı değişi-
minden sonra elimizdeki manzaranın
olumlu tarafına bakmak zorundayız.
Ülke olarak elimizde muhtemelen
10.000’den fazla mini
halı saha bulunmak-
ta. Bu sahalar ak-
şamları yetişkinlerin
kolay organize ola-
bilecekleri bir futbol
ortamının sağlanma-
sına imkan sağlarken,
gündüzleri genelde
kullanılmıyor olmala-
rıyla da çocuk futbolu
için büyük bir imkan
yaratmaktadır.
Ye-
tişkinler ve halı saha
bağı ülke genelinde
yeterince sağlanmış
olup, oluşan talebin
büyüklüğü ve organizasyon eksikliği
özel şirketler ve kurum organizasyon-
larıyla giderilmektedir. Bununla bir-
likte halı sahaların çocuklarımız için
nasıl kullanılabileceği konusunda et-
kin aksiyonların eksikliği hissedilmek-
tedir. Bu çerçevede geleceğin kurgusu
yapılırken “saha”, yani “yer”, oyunun
oynanacağı “mekan” konusunda artık
boş arazilerden, apartman önlerin-
den, sokaklardan, toprak sahalardan,
etrafı korumalı mini halı sahalara
bir kayış olması gerektiğini ve buna
göre hareket etmemiz gerektiğini bil-
memiz gerekir. Zihinlerimizde, “eski
güzel günler”den geleceğin “güzel
günleri”ne geçmeyi öncelikle sağla-
mamız gerekiyor. Daha sonrasında ise
buna uygun planlama, kaynak kullanı-
mı ve icra gelmek zorunda.
Kaça kaç oynanacak?
Buradaki soru sadece eğlenmek
amacıyla bir araya gelen yetişkin ya da
çocukların kaça kaç oynaması ile ilgili
algılanırsa, elbette bunun tek cevabı
sayının o insanların tercihine bağlı ol-
duğudur. Burada sormak istediğimiz,
hatta tabiri caizse düşünceleri kış-
kırtmak istediğimiz soru elit futbolun
dışında kalan tüm
maçların kaça kaç
oynanacağı soru-
sudur. Burada kesin
bir cevaba varmak-
tan ziyade bu so-
runun sorulmasını
ve
tartışılmasını
önemsiyoruz. Mev-
cut mevzuatımızla
organize
futbola
ülke
nüfusunun
çok kısıtlı bir ke-
simi katılabiliyor.
Oysa
toplumsal,
demografik, şehir
bölge gelişiminde-
ki değişimlerin, elit
olmayan futbola bir etkisi olmak zo-
rundadır. Eğer bu değişimleri biz hiç
göze almazsak o zaman o değişim,
insanların futbola katılımının düşmesi
olarak genele de etkide bulunacaktır.
Dolayısıyla belki de elit olmayan fut-
bolda takımların bir müsabakadaki
oyuncu sayılarının değişik olabileceği-
ni en azından sorgulayabilir olmalıyız.
Maç/Lig/Turnuva düzenleri değişken
olabilir mi?
Gene
burada-
ki soru da kesin bir
cevap bulmayı he-
deflemekten ziyade
düşünceleri kışkırt-
mayı hedeflemekte-
dir. Maç lig ve turnuva
düzenlerini düşünür-
ken ülkemizin mev-
cut düzenlemelerini
hatırlamalıyız. Ülke-
mizde amatör futbol
iller bazında organize
olup, tüm yaş katego-
rilerinde il birincileri
önce bölge sonra da
ulusal birincilik için mücadele edilir.
Bu ulusal şampiyona düzeni, ulusal
bir çapta iddialı olamayacak takım-
ların lige de katılmamaları anlamına
gelebilir. Bunun yanı sıra müsabakalar
Futbol Gelişim
76
77
Futbol Gelişim