TamSaha 144. Sayı

2008 tarihine gelindiğindeyse Ko-

sova resmen bağımsızlığını ilân

edecekti. Ama bu aslında sadece

tanınma sürecinin başlangıcıydı da

denilebilir zira ABD, Birleşik Krallık,

Fransa ve Almanya gibi devletler

Kosova’nın tanınması yönünde

diplomatik girişimlerde bulunurken

Rusya ve Çin’in başını çektiği bir

diğer grup ise tam aksi yönde tavır

alıyor ve Kosova’nın Sırbistan’ın

bir parçası olarak kalması tezini

savunuyordu.

FIFA nezdinde

tanınma çabaları

Siyasi düzlemde vaziyet böyleyken,

futbol dünyasında da Kosova’nın bir

anda sahneye çıkma şansı yok de-

necek kadar azdı. Zira UEFA ve FIFA

gibi kuruluşlar da kendi bünyele-

rine kabul edecekleri üyeler için oy

çokluğuyla kabul istemekteydi ve

bağımsızlığını ilân ettiği dönemde

Kosova’yı tanıyan ülkelerin sayısı,

onları UEFA veya FIFA bünyesine

dâhil edebilecek çoklukta değildi.

Uluslararası platformda tanınma sı-

kıntısı çeken ülkeler ve özerk bazı

bölgeler futbolda kendilerini göste-

rebilmek için genellikle NF Board

adındaki bir oluşumun şemsiyesi

altında mücadele ediyordu. KKTC,

Tibet, Batı Sahra ve Grönland gibi

ülkeler ve bölgeler bu oluşumun en

bilinen üyeleriydi. Ancak Kosova

Futbol Federasyonu, UEFA ve FIFA

üyeliği konusunda ısrarcıydı ve

bunun dışında herhangi bir alterna-

tif düşünmüyordu. Dolayısıyla

Kosova tanınana kadar millî

takımın NF Board bünyesinde

organizasyonlara katılmasına da

gerek duyulmadı.

Aslında “Kosova Millî Takımı” adı

altındaki ilk oluşum 1993’te yapıl-

mıştı ve söz konusu takım, Arna-

vutluk ile 14 Şubat 1993’te bir de

özel maç yapmış ve sahadan 3-1

yenik ayrılmıştı. Daha sonra da ara

ara benzer maçlar oynadılar. Bu

karşılaşmalar ya Arnavutluk’a ya

FIFA üyesi olmayan bazı ülkelerin

veya bölgelerin takımlarına ya da

bazı kulüp takımlarına karşı yapıl-

maktaydı. Bunlardan enmüstesna

ve belki de en önemli olanıysa 15

Haziran 2007’de, Ankara’da, Suudi

Arabistan’a karşı oynananmaçtı.

Kosova, o tarihe kadar ilk kez

Dünya Kupalarında mücadele etmiş

bir FIFA üyesine karşı sahaya çıkı-

yordu. Maçtaki tek golü 84. daki-

kada penaltıdan Kristian Nushi

kaydetti ve Kosova bu tarihi maçı

1-0 kazanmayı başardı.

2008’deki bağımsızlık ilânı sonra-

sında da Kosova’nınmillî maç ajan-

dasındaki durumbir süre daha

değişmedi zira ülkenin tanınma so-

runu henüz aşılamamıştı. 17 Şubat

2010’da Priştina’da Arnavutluk ile

özel bir maç oynandı, sonrasın-

daysa yine dört yılı bulacak bir

bekleme süresine geçildi. Özellikle

Kosova’nın hâlâ kendi toprağı

olduğunu iddia eden Sırbistan,

Kosova Millî Takımı’nın sahaya

çıkmaması için UEFA ve FIFA’ya

yoğun bir baskı uygulamaktaydı.

Kosova Futbol Federasyonu’nun

FIFA üyeliği için yaptığı ilk başvuru,

“uluslararası kamuoyu tarafından

tanınan bağımsız bir devlet olma-

dığı” gerekçesiyle Ekim 2008’de

reddedildi. Mayıs 2012’de FIFA

Kosova’nın özel maçlar oynayabil-

mesine dair bir izin çıkardıysa da

Sırbistan’ın çektiği protesto sonra-

sında çok geçmeden bu kararını

geri aldı. Şubat 2013’te, herhangi bir

ulusal sembol kullanmamak koşu-

luyla Kosova’nın özel maçlara çıka-

bilmesine dair yeni bir izin

verilirken, 13 Ocak 2014’te Koso-

va’nın eski Yugoslav cumhuriyetleri

haricindeki FIFA üyelerine karşı

özel maçlar yapabilmesine mü-

saade edildi.

İznin çıkması sonrasında Koso-

va’nın FIFA onaylı ilkmaçı 5 Mart

2014 tarihinde, Mitrovica kentinde,

Haiti’ye karşı oynandı. Golsüz sona

erenmaçta o ana kadar sırasıyla

Arnavutluk, Finlandiya, Norveç ve

İsviçre millî takımlarında oynamış

olan Samir Ujkani, LumRexhepi,

Ardian Gashi ve Albert Bunjaku da

forma giyiyordu. Kosova, bir sonraki

FIFA onaylı maçınıysa 21 Mayıs

2014’te Millî Takımımıza karşı, yine

Mitrovica’da oynadı. Bumaçtan

millîlerimiz 6-1’lik galibiyet çıkart-

tıysa da Kosovalılar, Albert Bunjaku

ile buldukları şeref sayısına sevini-

yorlardı zira bu bir bakıma Koso-

va’nın “tanınan ilk golü” olarak

kayıtlara geçecek bir goldü. Ko-

sova’nın bu yeni süreçteki ilk galibi-

yetiyse, 7 Eylül 2014’te Umman’a

karşı yaptığı ve Imran Bunjaku’nun

tek golüyle 1-0 bitenmaçta geldi.

Beklenen izin

sonunda çıkıyor

Yıllardır beklenen “kabul” ise niha-

yet bu yılın Mayıs ayında geldi. Önce

3 Mayıs’ta Budapeşte’de yapılan

UEFA Olağan Kongresi’nde

Kosova’nın UEFA üyeliği, 28’e karşı

24 oyla kabul edildi. 10 gün sonra da

Meksika’daki 66. FIFA Kongresi’nde

FIFA üyeliğine 141’e karşı 23 oyla

izin verildi.

İznin çıkmasının ardından FIFA,

Kosova’yı ve onlarla birlikte aynı

kongrede üyeliği onaylanan Cebeli-

tarık’ı, 2018 Dünya Kupası elemele-

rine dâhil etme kararı da aldı.

Avrupa elemelerindeki dokuz grup-

tan yedisi altışar, ikisi de beşer ta-

kımdan oluşuyordu. FIFA, Kosova ile

Cebelitarık’ı bu beşer takımlı grup-

lara yerleştirme kararı aldı ve

bunun neticesinde de Kosova, ele-

melerde Millî Takımımızın yanı sıra

Hırvatistan, İzlanda, Ukrayna ve

Finlandiya’ya rakip oldu.

Bu noktadan sonra Kosova Futbol

Federasyonu’nun önündeki en

büyük vazife, başka millî takımların

formasını giymekte olan Kosova

kökenli futbolcuları, Kosova Millî

Takımı’nda oynamaya ikna et-

mekti. İsviçre Millî Takımı’nda

Xherdan Shaqiri, Granit Xhaka ve

Valon Behrami, Arnavutluk’ta Lorik

Cana, Etrit Berisha veThaulant

Xhaka, Norveç’te Valon Berisha ve

Bersant Celina, Belçika’da da Adnan

Januzaj gibi isimler, Kosova Millî

Takımı’nda oynayabilecek durum-

daki oyuncuların en bilinenleriydi.

Ancak bu isimlerden İsviçre ve

Arnavutluk Millî Takımlarında

oynayanlar, EURO 2016’da, yani

Kosova’nın UEFA ve FIFA tarafından

tanınmasından sonra düzenlenen

bir organizasyonda İsviçre ve

Arnavutluk formaları giydikleri için,

Kosova’yı temsil etme ihtimalleri

ortadan kalktı. Valon Berisha ile

Bersant Celina ise Norveç’i bıraka-

rak Kosova adına mücadele etmeyi

kabul etti. Adnan Januzaj’ın durumu

ise halen belirsiz.

Kosova’nın tam teşekküllü FIFA

onayıyla çıktığı ilk karşılaşmaysa,

3 Haziran 2016’da Frankfurt’ta,

Faroe Adaları ile yaptıkları özel

maçtı. Kosova müsabakayı Albert

Bunjaku ve Elba Rashani’nin golle-

riyle 2-0 galip tamamladı. Ve niha-

yet, 2018 Dünya Kupası elemelerine

gelindi. Yazının girişinde de belirtil-

diği üzere Kosova buradaki ilkma-

çında Finlandiya deplasmanından

1-1’lik beraberlik çıkartmayı başa-

rırken, sonrasındaysa iç sahada

(Arnavutluk’un İşkodra kentinde)

Hırvatistan’a 6-0 ve deplasmanda

da Ukrayna’ya 3-0mağlup oldu.

Kosovalı futbol kulüpleriyse önü-

müzdeki sezondan itibaren Avrupa

Kupalarında boy gösterebilecek.

Kosova Futbol Ligi’nin, tarihinde

dört fazdan geçtiği söylenebilir.

Bunların ilki, 1945-1990 aralığında,

Yugoslavya Sosyalist Federal Cum-

huriyeti’nin bir parçası oldukları

dönemde bölgesel statüde oynanan

ligdi. 1990’dan 1997’ye kadar Ba-

ğımsız Kosova Ligi adı altında, resmi

tanınırlığı olmayan bir halde oynan-

mayı sürdüren lig, iki yıl savaş arası

verildikten sonra 1999’da Birleşmiş

Milletlerin desteğiyle yeniden ku-

ruldu ve 2007’ye kadar da bu

şekilde oynandı. 2007-2008 sezo-

nundan beri de bağımsızlığını ilân

etmiş Kosova’nın futbol ligi olarak

oynanmaya devam ediyor.

Kristian Nushi

Kosova’nın 2018

Dünya Kupası

elemelerindeki

ilk gol sevinci

Kosova-Türkiye maçından bir enstantane