ünya Kupaları tarihinde, 2026
Dünya Kupası’nın çok özel bir
yeri olacağı şimdiden kesinleşti.
32 katılımcı yerine 48 katılım-
cıyla düzenlenecek olan organi-
zasyon, yeni statüsüyle özellikle
Avrupa dışından birçok yeni ül-
kenin futbolseverlerin huzuruna
çıkmasını sağlayacak. Ancak
takım sayısının bir anda bu
kadar artması ve ilk tur grupla-
rının üçer takımdan oluşacak
olması da tartışmaları berabe-
rinde getirdi. Bu tartışmaları da
yazıda enine boyuna masaya
yatırmaya çalışacağız ama
öncelikle Dünya Kupası’nın
1930’dan bugüne geçirdiği
statü değişikliklerini de kısaca
hatırlamakta fayda var.
Uruguay’da, 1930’da düzenlenen
ilk Dünya Kupası için belli bir
katılımcı sayısı belirlenmemişti.
Bu ilk turnuvanın şerefine, FIFA
üyesi olan bütün ülkeler, iste-
meleri durumunda organizas-
yonda yer alabilecekti. Ne var ki
Uruguay’ın o günün şartlarına
göre özellikle Avrupa ülkeleri
için zor bir ulaşımnoktası ol-
ması (en az iki haftalık bir gemi
yolculuğu gerekiyordu) ve ilk
kez düzenlenecek bir organizas-
yonun başarılı olup olamayaca-
ğının pek kestirilememesi,
FIFA’nın bu açık davetine olumlu
yaklaşanların hayli az sayıda
kalmasına yol açmıştı. Neticede
turnuvaya dördü Avrupa’dan,
dokuzu da Amerika’dan olmak
üzere 13 ülke katıldı. Buna göre
turnuvanın ilk turunun üçer ta-
kımlı üç ve dört takımlı bir grup-
tan oluşması kararlaştırılacaktı.
Tek devreli lig usulüne göre oy-
nanacak grupmaçları sonunda
gruplarını lider bitiren takımlar
da yarı finale yükselecekti.
İlk turnuvadaki grupmaçları uy-
gulamasından, 1934 Dünya Ku-
pası ile birlikte vazgeçilecekti.
Bu sefer turnuvanın 16 takımla
oynanması kararına varılmıştı
ve ilk turdan finale kadar tek
maç eleme usulüyle ilerlene-
cekti. Bu uygulama, 1938’de de
değişmedi. Sadece turnuvadan
kısa bir süre önce Avusturya’nın
Almanya tarafından ilhak edil-
mesi nedeniyle organizasyona
15 ülke katıldı ve bunun
sonucunda da ilk turda bir takım
‘bay’ çekti.
II. Dünya Savaşı sonrasındaki
ilk Dünya Kupası, 1950’de Brezil-
ya’da düzenlendi. Katılımcı
sayısı yine 16 idi fakat tekmaç
eleme usulünün kaldırılması
kararlaştırılmıştı. Öyle ya, Avru-
pa’dan kalkıp ta Brezilya’ya
kadar gidecek bir takımın tek
maç sonunda gerisin geriye
dönmesi büyük bir külfet olurdu
ve böylesine bir yolculuğa kalkı-
şan takımların Brezilya’da bir-
den fazla maç yapması gerekirdi.
Bunun üzerine grupmaçlarına
dayalı bir ilk tur sistemi, tıpkı 20
yıl önceki turnuvada olduğu gibi,
yeniden gündeme geldi. Buna
göre ilk turda dörder takımdan
oluşan dört grup olacaktı.
Sonrasındaysa farklı bir uygula-
maya gidilecekti. Grup birincileri
tekrar dörtlü bir grup oluştura-
caktı ve bu ikinci aşamayı da
zirvede tamamlayan taraf,
kupaya uzanacaktı.
Millîlerimiz masraftan
kaçınınca
Ne var ki birden fazla maç oyna-
yacak olmak da Brezilya seya-
hatinin uzun ve külfetli olduğu
gerçeğini değiştirmiyordu. Bu
sorunla karşı karşıya olan ülke-
lerden birisi de bizdik. Millî Takı-
mımız, elemelerde Suriye’yi
saf dışı bırakarak turnuvaya ka-
tılma hakkını elde etmişti belki
ama daha sonra bu işin astarı
33
32
Dünya Kupası
FIFA, geçen aylarda aldığı
kararla 2026 Dünya
Kupası’nın 48 takımla
düzenleneceğini
açıklarken 9 Mayıs’ta da
konfederasyonlar için
ayrılacak kontenjanları
belirledi. Görünen o ki,
yeni statü çok fazla
tartışmaya yol açacak.
Enflasyon canavarı
kupayı vurdu!
Onur Erdem
D